Η πολιτική διελκυστίνδα για την υπόθεση της NOVARTIS μεταφέρεται στην Ολομέλεια της Βουλής η οποία καλείται να διακριβώσει αν συντρέχουν λόγοι για τη συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης, στη βάση της πρότασης που κατέθεσε η κυβερνητική πλειοψηφία, μετά τη διαβίβαση της δικογραφίας στη Βουλή, για τη διερεύνηση οικονομικών εγκλημάτων που ενδέχεται να έχουν τελεστεί από δύο πρώην πρωθυπουργούς Αντώνη Σαμαρά και Παναγιώτη Πικραμμένο και από οκτώ πρώην υπουργούς, Δημήτρη Αβραμόπουλο, Ανδρέα Λυκουρέντζο, Μάριο Σαλμά, 'Αδωνι-Σπυρίδωνα Γεωργιάδη, Ιωάννη Στουρνάρα, Ευάγγελο Βενιζέλο, Γιώργο Κουτρουμάνη.
Εν συντομία, η πρόταση συνίσταται στο να συγκροτηθεί Ειδική Κοινοβουλευτική Επιτροπή για τη διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης προκειμένου να ερευνηθεί η αρμοδιότητα της Βουλής να ασκήσει ή να μην ασκήσει διώξεις για τα εγκλήματα της δωροληψίας και δωροδοκίας και για το έγκλημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα που ενδεχομένως διαπράχθηκαν. Ειδικά ως προς το ζήτημα της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματική δραστηριότητα, δέον να επισημανθεί ότι είναι ένα κρίσιμο ζήτημα που εκφεύγει των ρυθμίσεων του άρθρου 86 του Συντάγματος (δίωξη μελών της κυβέρνησης).
Περαιτέρω, η πρόταση της κυβερνητικής πλειοψηφίας αναφέρει ότι το αδίκημα της απιστίας που ενδεχομένως διαπράχθηκε, έχει παραγραφεί.
Στην αιχμή της αντιπαράθεσης βρίσκονται οι καταθέσεις των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος, δηλαδή οι μάρτυρες υπό καθεστώς προστασίας. Η έννοια των μαρτύρων δημοσίου συμφέροντος εισήχθη στην ελληνική νομοθεσία αρχικά το 2001 και στη συνέχεια ακολούθησαν διάφορες συμπληρώσεις και τροποποιήσεις, με τις πιο πρόσφατες τροποποιήσεις που έγιναν το 2014. Η Νέα Δημοκρατία έχει δηλώσει ότι επιθυμεί η επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης να συμβάλει επί της ουσίας στη διαλεύκανση της υπόθεσης και οι τρεις προστατευόμενοι μάρτυρες να εξεταστούν κατ' αντιπαράσταση με τα πολιτικά πρόσωπα τα οποία εμπλέκουν στο σκάνδαλο με τις καταθέσεις τους. Τόσο η αξιωματική αντιπολίτευση όσο και η Δημοκρατική Συμπαράταξη έχουν χαρακτηρίσει «κουκουλοφόρους» τους μάρτυρες δημοσίου συμφέροντος, που «στήθηκαν» για τη «σκευωρία».
Χτες Τρίτη η Διάσκεψη των Προέδρων της Βουλής απέρριψε κατά πλειοψηφία την πρόταση της ΝΔ, να μην αφορά πρόσωπα η επικείμενη ψηφοφορία για τη συγκρότηση Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης για τη NOVARTIS. H απόφαση της Διάσκεψης των Προέδρων προβλέπει, καταρχήν, ότι στην ψηφοφορία θα στηθούν δέκα κάλπες. Όμως η απόφαση για τις δέκα κάλπες μπορεί να ανατραπεί εάν αύριο στην Ολομέλεια προκύψουν νέα δεδομένα. Αν για παράδειγμα οι πέντε εν ενεργεία βουλευτές που αναφέρονται στη δικογραφία δηλώσουν αυτοβούλως ότι προτίθεται να μην πάρουν μέρος στην ψηφοφορία για τους υπολοίπους αναφερόμενους στη δικογραφία. Σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο θα μπορούσε ίσως να στηθεί μια κάλπη, σίγουρα όμως τα ψηφοδέλτια θα κάνουν ονομαστική αναφορά στα δέκα πολιτικά πρόσωπα και βεβαίως τον τελευταίο λόγο θα έχει η εθνική αντιπροσωπεία.
Η εισήγηση του Νίκου Βούτση για δέκα κάλπες έλαβε πλειοψηφία 14 ψήφων έναντι 8 ψήφων. Στη Διάσκεψη η ΝΔ αντιπρότεινε μια μη προσωποποιημένη ψηφοφορία με γενική αναφορά στη συγκρότηση ή τη μη συγκρότηση επιτροπής προκαταρκτικής εξέτασης.
Η υπό συγκρότηση Επιτροπή Προκαταρκτικής Εξέτασης θα έχει καταρχήν ένα μήνα προθεσμία για να καταθέσει το πόρισμά της και θα απαρτίζεται από 21 μέλη.
Το πλαίσιο της συζήτησης-η διαδικασία
Η συνεδρίαση επί της προτάσεως συγκρότησης Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης έχει προγραμματιστεί για τις εννέα το πρωί της Τετάρτης. Θα ξεκινήσει με 9 ομιλητές, θα μιλήσει δηλαδή στον πρώτο κύκλο, ένας βουλευτής από κάθε κόμμα και ένας ανεξάρτητος. Θα ακολουθήσει ένας δεύτερος κύκλος, με 16 ομιλητές κατ' αναλογία της δύναμης των κομμάτων, δηλαδή 6 από τον ΣΥΡΙΖΑ, 3 από τη ΝΔ και ένας βουλευτής από κάθε άλλο κόμμα και ένας ανεξάρτητος. Θα μιλήσουν οι κοινοβουλευτικοί εκπρόσωποι των κομμάτων, οι πολιτικοί αρχηγοί.
Κατά την έναρξη της συζήτησης η αντιπρόεδρος της Βουλής Τασία Χριστοδουλοπούλου ανακοίνωσε τον προγραμματισμό διεξαγωγής της συνεδρίασης. Ο κύκλος των ομιλιών άνοιξε με τις τοποθετήσεις εννιά εισηγητών (8 για κάθε κόμμα και 1 ανεξάρτητος). Ο ΣΥΡΙΖΑ όρισε ως εισηγητή των κ. Νίκο Παρασκευόπουλο, οι ΑΝΕΛ Γιώργο Λαζαρίδη, η ΝΔ τον κ. Μάκη Βορίδη, η ΔΗΣΥ τον κ. Θεόδωρο Παπαθεοδώρου, η ΧΑ τον κ. Γιάννη Λαγό, το ΚΚΕ τον κ. Νίκο Καραθανασόπουλο η Εν. Κεντρώων τον κ. Μ. Γεωργιάδης, το Ποτάμι τον κ. Γιώργο Μαυρωτά και από τους ανεξάρτητους ο Δ. Κουκούτσης.
Θα ακολουθήσει κύκλος με ομιλίες 16 βουλευτών: Κ. Δουζίνας, Σία Αναγνωστοπούλου, Παν. Κοζομπόλη, Χρ. Καραγιαννίδης, Θ. Δρίτσας από ΣΥΡΙΖΑ. Ν. Παναγιωτόπουλος, Δ. Σταμάτης και Κ. Τζαβάρας από ΝΔ, Ε. Χριστοφιλοπούλου (ΔΗΣΥ), Η. Κασιδιάρης (ΧΑ), Γ. Λαμπρούλης (ΚΚΕ), Κ. Κατσίκης (ΑΝΕΛ), Σπ. Λυκούδης (Ποτάμι), Ν. Νικολόπουλος (ανεξ).
Ενδιάμεσα των ομιλιών των 16 βουλευτών θα έχουν δικαίωμα τοποθέτησης τα 10 πρόσωπα που προτείνονται για παραπομπή σε προανακριτική ενώ η συζήτηση θα κλείσει με τις τοποθετήσεις των πολιτικών αρχηγών και των υπουργών Δικαιοσύνης και Υγείας.
Δικαίωμα λόγου ενώπιον της εθνικής αντιπροσωπείας έχουν τα αναφερόμενα στη δικογραφία πολιτικά πρόσωπα, διαφορετικά μπορούν να αποστείλουν υπόμνημα. Είναι ήδη γνωστό ότι ο Ευρωπαίος επίτροπος Δημήτρης Αβραμόπουλος έχει αποστείλει επιστολή με την οποία δηλώνει ότι δεν μπορεί να παρίσταται στη συζήτηση που θα γίνει στη Βουλή, για λόγους ανεξάρτητους της θέλησής του, και θα καταθέσει υπόμνημα. Στην συζήτηση έχει προγραμματιστεί να λάβουν το λόγο οι δύο υπουργοί Υγείας και Δικαιοσύνης, Ανδρέας Ξανθός και Σταύρος Κοντονής αντιστοίχως, και οι αναπληρωτές τους Παύλος Πολάκης και Δημήτρης Παπαγγελόπουλος. Δεν αποκλείεται ωστόσο να λάβουν τον λόγο και άλλοι υπουργοί, αν κριθεί αναγκαίο. Θα καταβληθεί προσπάθεια να τηρηθούν από όλους οι προβλεπόμενοι από τον Κανονισμό της Βουλής χρόνοι, για την οικονομία της συζήτησης με την ευαισθησία που πρέπει να επιδειχθεί για τα αναφερόμενα πρόσωπα. Μέχρι τις αγορεύσεις των πολιτικών αρχηγών και των δύο υπουργών, θα πρέπει να έχουν λάβει τον λόγο και τα αναφερόμενα στη δικογραφία πολιτικά πρόσωπα.
Η ψηφοφορία
Μετά το πέρας των ομιλιών θα ξεκινήσει η ψηφοφορία που είναι μυστική. Η Βουλή καλείται να αποφασίσει αν κάθε ένα από τα δέκα πολιτικά πρόσωπα που αναφέρεται στη δικογραφία πρέπει να συμπεριληφθεί στην έρευνα της Επιτροπής Προκαταρκτικής Εξέτασης. Για το λόγο αυτό, η απόφαση της Διάσκεψης προβλέπει να στηθούν δέκα κάλπες. Η κάθε κάλπη θα είναι αριθμημένη. Σε κάθε βουλευτή θα διανεμηθούν δέκα ψηφοδέλτια με τα ονόματα και αδικήματα και δέκα λευκά με αντίστοιχους φακέλους. Για κάθε κάλπη θα οριστεί και τριμελής εφορευτική επιτροπή. Κάθε πολιτικό πρόσωπο, που είναι εν ενεργεία βουλευτής, και αναφέρεται στη δικογραφία δεν θα μπορεί να ψηφίσει στην κάλπη που αφορά τον ίδιο παρά μόνο στις κάλπες που αφορούν τα άλλα πολιτικά πρόσωπα. Ψηφοδέλτιο που θα πέσει σε άλλη κάλπη, από αυτή, που πρέπει θεωρείται άκυρο. Ακόμη και αν η Ολομέλεια αποφασίσει την Τετάρτη να στηθεί μια κάλπη (σ.σ. υπό την προϋπόθεση ότι οι πέντε εν ενεργεία βουλευτές που αναφέρονται στη δικογραφία δηλώσουν ότι δεν θα κάνουν χρήση του δικαιώματος να συμμετάσχουν στην ψηφοφορία για τα υπόλοιπα πολιτικά πρόσωπα), και πάλι το ψηφοδέλτιο θα αναφέρεται στα πρόσωπα. Ο κάθε βουλευτής θα ψηφίζει «ναι» ή «όχι» ή «παρών» ή «λευκό» για τη συγκρότηση επιτροπής για κάθε πρόσωπο και για τα αδικήματα της δωροληψίας, της δωροδοκίας και της νομιμοποίησης εσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες.
Προθεσμία ενός μηνός
Η πρόταση προς την Ολομέλεια θα είναι η επιτροπή προκαταρκτικής εξέτασης να έχει καταρχήν προθεσμία ενός μηνός για να καταθέσει το πόρισμά της. Αν προκύψει επιπλέον ύλη στο έργο της Επιτροπής, τότε μπορεί να ζητηθεί παράταση των εργασιών της από την Ολομέλεια. Η Επιτροπή Προκαταρκτικής Εξέτασης, με βάση τον Κανονισμό, θα έχει 21 μέλη, δηλαδή 10 βουλευτές από τον ΣΥΡΙΖΑ, 5 βουλευτές από τη ΝΔ και από 1 βουλευτή θα έχουν τα άλλα κόμματα. Δεν θα έχουν συμμετοχή οι ανεξάρτητοι βουλευτές.
Αλ. Τσίπρας: Στόχος μας η πλήρης διαλεύκανση της υπόθεσης Novartis
Διαρκής στόχος της κυβέρνησης είναι να κάνει ό,τι περνάει από το χέρι της και ό,τι προβλέπεται θεσμικά για την πλήρη διαλεύκανση της υπόθεσης, αναμένεται να τονίσει ο στην τοποθέτησή του κατά τη σημερινή κοινοβουλευτική διαδικασία για τη σύσταση προανακριτικής επιτροπής για την υπόθεση "Novartis", σύμφωνα με κυβερνητικές πηγές.
Σε συνέχεια της ομιλίας του στην Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΣΥΡΙΖΑ την περασμένη εβδομάδα, ο πρωθυπουργός αναμένεται να αναφερθεί στην ουσία του σκανδάλου Novartis, τη φαρμακευτική δαπάνη και την ειδική μεταχείριση συγκεκριμένων εταιριών από προηγούμενες κυβερνήσεις, όπως σημειώνουν οι ίδιες πηγές. Θα αναδείξει επιπλέον τις ειδικές σχέσεις της οικονομικής ελίτ του κλάδου με στελέχη του παλαιού πολιτικού συστήματος.
Ο κ. Τσίπρας αναμένεται να εξαπολύσει επίθεση στη ΝΔ για τις κατηγορίες της περί "σκευωρίας", καθώς επίσης και για την διαρκή "επιχείρηση τρομοκράτησης" των προστατευόμενων μαρτύρων, όπως καταλογίζει στο κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης η κυβέρνηση. Επιπλέον αναμένεται να στηλιτεύσει τις «ευθείες παρεμβάσεις» στη Δικαιοσύνη, στην οποία κατά τα λοιπά ομνύει αλά καρτ η ΝΔ, όπως σχολιάζουν οι ίδιες πηγές.
Κυρ. Μητσοτάκης: Το όλο θέμα στήθηκε από την κυβέρνηση με στόχο να λασπώσει και να συκοφαντήσει τους πολιτικούς της αντιπάλους
Από την πλευρά του ο πρόεδρος της ΝΔ Κυριάκος Μητσοτάκης είναι σαφές ότι θα εστιάσει στη θεωρία ότι το όλο θέμα στήθηκε από την κυβέρνηση με στόχο να λασπώσει και να συκοφαντήσει τους πολιτικούς της αντιπάλους.
Θα επαναλάβει μεν τη θέση της ΝΔ ότι πρέπει να διερευνηθεί η υπόθεση, αλλά θα τονίσει ότι άλλο το σκάνδαλο, όπως έχει αναδειχθεί διεθνώς και άλλο η μικροκομματική διάσταση που έδωσε στο εσωτερικό η κυβέρνηση, επιχειρώντας να εμπλέξει πολιτικά πρόσωπα για τα οποία υπάρχουν μόνο εικασίες «κουκουλοφόρων» μαρτύρων.
Σημειωτέον ότι η ΝΔ είναι μεν υπέρ της προανακριτικής επιτροπής, θέτει όμως θέμα ακόμη και ακυρότητας της όλης δικαστικής διαδικασίας, ειδικά με τους όρους και τις συνθήκες παροχής καθεστώτος προστασίας στους μάρτυρες και υπό αυτή την έννοια, σε συνδυασμό με τη διαφωνία για τις δέκα κάλπες, αναμένεται να καθορίσει τη στάση της έως την τελευταία στιγμή.
Η αξιωματική αντιπολίτευση θεωρεί ότι «όλα τα άλλα είναι επικοινωνιακά παιχνίδια της κυβέρνησης που απλά επιβεβαιώνει την αδυναμία της να στοιχειοθετήσει τις ανώνυμες κατηγορίες και να συνεχίσει να σπιλώνει δύο πρώην πρωθυπουργούς και οκτώ πολιτικούς της αντιπάλους».
Τα άλλα κόμματα
Η επικεφαλής της Δημοκρατικής Συμπαράταξης Φώφη Γεννηματά θα ζητήσει πλήρη διερεύνηση και διαφάνεια στην όλη υπόθεση, αλλά αναμένεται να κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι έχει στήσει μία «μηχανή λάσπης» εκμεταλλευόμενη ένα υπαρκτό διεθνές σκάνδαλο.
Με ενδιαφέρον αναμένεται η στάση και των υπόλοιπων κομμάτων επί όλων των θεμάτων, που έχουν τεθείς το τραπέζι.
Το ΚΚΕ για παράδειγμα έσπευσε να ταχθεί, μαζί με τον ΣΥΡΙΖΑ και τους ΑΝΕΛ υπέρ των δέκα καλπών, ενώ υποστηρίζει ότι πρέπει να κληθούν στη Βουλή και οι τρεις μάρτυρες, χωρίς κουκούλες, ώστε να καταθέσουν στην προανακριτική επιτροπή.