Οι ανακοινώσεις της ΕΚΤ ότι θα συνεχίσει να αυξάνει τα επιτόκια μέχρι ο πληθωρισμός να υποχωρήσει στο 2%, είναι ένας τρόπος για την συγκράτηση των τιμών. Από την άλλη όμως υψηλότερα επιτόκια σημαίνει πως αυξάνονται οι πιθανότητες αδυναμίας εξυπηρέτησης των δανειακών υποχρεώσεων. Έτσι, υπάρχει κίνδυνος αύξησης του ποσοστού των μη εξυπηρετούμενων δανείων αλλά και αδυναμία παραμονής των δανειοληπτών σε κάποια ρύθμιση αφού 1 στα 3 δάνεια που είχε ρυθμιστεί πριν από ένα χρόνο, “κοκκίνησε”.
Συγκριτικά βέβαια με το 2020 η κατάσταση παρουσιάζεται βελτιωμένη καθώς τότε 1 στα 2 δάνεια που είχαν δοθεί ήταν “κόκκινα’’.
Τι μας περιμένει το Φθινόπωρο; Τον Σεπτέμβριο ξεκινούν ξανά οι πλειστηριασμοί, ενώ έως τον Οκτώβριο αναμένουμε νέες τιτλοποιήσεις κόκκινων δανείων ύψους 4,5 δισ. ευρώ.
Παράλληλα οι διεθνείς εξελίξεις δημιουργούν ανησυχίες και πιέσεις όχι μόνο προς τους δανειολήπτες αλλά και προς τους δανειοδότες δηλαδή τα τραπεζικά ιδρύματα. Οι τράπεζες ήδη τα τελευταία έτη αντιμετωπίζουν μεγάλο όγκο μη εξυπηρετούμενων δανείων. Όταν τα δάνεια δεν αποπληρώνονται για αρκετό χρόνο, τα επιτόκια δανεισμού αυξάνονται. Εν μέσω μιας ενεργειακής κρίσης, με την Ευρωπαϊκή Ένωση να αποφασίζει μείωση της κατανάλωσης κατά 15% στο φυσικό αέριο σε περίπτωση που η Ρωσία κόψει εντελώς τη στρόφιγγα του αερίου, οι τράπεζες μελετούν τις επιπτώσεις που θα έχει μια τέτοια εξέλιξη στους ισολογισμούς τους.
Επίσης εν μέσω μιας κλιματικής κρίσης, διενεργήθηκαν πρόσφατα τα “πράσινα” stress tests των Ευρωπαϊκών τραπεζών, για τον εντοπισμό των προκλήσεων που αντιμετωπίζουν οι τράπεζες κατά τη διαχείριση του κινδύνου που σχετίζεται με το κλίμα. Μια από τις μεταβλητές που εξετάστηκαν, ήταν το πιστωτικό άνοιγμα των τραπεζών σε κλάδους εκτεθειμένους στην κλιματική αλλαγή. Η χορήγηση δανείων σε κλάδους που είναι ευάλωτοι απέναντι στις περιβαλλοντικές αλλαγές μπορεί να δημιουργήσει μια νέα γενιά μη εξυπηρετούμενων δανείων.
Πέρα από τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, οι υψηλές τιμές στην ενέργεια επηρεάζουν και την χορήγηση νέων δάνειων. Στις Η.Π.Α παρατηρήθηκε ζήτηση για χορήγηση δανείου βενζίνης. Οι υψηλές τιμές του φυσικού αερίου και γενικότερα των ενεργειακών προϊόντων ώθησαν μια οικογένεια να πάρει δάνειο σύντομης διάρκειας υψηλού επιτοκίου για να καλύψουν τις μηνιαίες τους ανάγκες σε βενζίνη, ώστε να μεταφέρουν συγγενικό τους πρόσωπο για θεραπεία σε νοσοκομείο. Η οικογένεια, ξοδεύει μάλιστα περισσότερα από 200$ την εβδομάδα για καύσιμα για τον συγκεκριμένο σκοπό.
Γενικότερα υπάρχουν οι περιπτώσεις όπου είναι ανελαστική η κατανάλωση ενέργειας για λόγους υγείας. Στις Η.Π.Α χορηγούν “ενεργειακά” δάνεια για τέτοιους λόγους. Σίγουρα θα υπάρξει ανάλογη ζήτηση δανείων και στην Ελλάδα, διαφορετικά θα “φορτώνονται” οι πιστωτικές κάρτες.
- Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι Οικονομική Αναλύτρια.