Σημαντική επιτάχυνση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας χρειάζεται η Ελλάδα για να μπορέσει να πάει πιο γρήγορα στις αυξήσεις των μισθών, καθώς η αύξηση 7,2% του μέσου μισθού το 2024 δεν είναι αμελητέα, ωστόσο η απόσταση που πρέπει να καλύψει η Ελλάδα από άλλες χώρες της Ε.Ε. στα εισοδήματα των μισθωτών είναι σημαντική, λόγω και της υπερδεκαετούς κρίσης.
Αυτό επεσήμανε μιλώντας στην εκπομπή Limit Up του OPEN ο δικηγόρος - εργατολόγος Γιάννης Καρούζος, αναλύοντας τόσο την πορεία αύξησης του κατώτατου μισθού όσο και τις αλλαγές που έρχονται σε όλα τα επιδόματα.
Κατάταξη χωρών και επίπεδο μισθών
Σύμφωνα με τα τελευταία διαθέσιμα στοιχεία της Eurostat, η Ελλάδα έχει τον 5ο χαμηλότερο ρυθμό ετήσιας αύξησης του κατώτατου μισθού την 10ετία 2015 – 2025.
Σύμφωνα με τα πλέον πρόσφατα στοιχεία που εξέδωσε τον Ιανουάριο του 2025 η ευρωπαϊκή στατιστική υπηρεσία και τα οποία παρουσιάστηκαν στην εκπομπή Limit Up του OPEN, ο ελληνικός κατώτατος μισθός με 968 ευρώ (σε 12μηνη βάση) μπορεί να τερματίζει 14ος ανάμεσα στις 22 χώρες μέλη της ΕΕ που έχουν κατώτατο μισθό, ωστόσο το ύψος της μέσης ετήσιας αύξησής του την τελευταία 10ετία είναι από τα χαμηλότερα στην Ε.Ε.
Ειδικότερα η Ελλάδα έχει, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της Eurostat, μέσο ετήσιο ρυθμό αύξησης του κατώτατου μισθού 3,5% την 10ετία 2015 – 2025. Η επίδοση αυτή είναι η 5η χειρότερη στην Ε.Ε. και μάλιστα μετά από χώρες οι οποίες έχουν σε απόλυτα νούμερα πολύ υψηλότερους μισθούς από την Ελλάδα. Για παράδειγμα μικρότερες αυξήσεις (3,2%) έδωσε το Λουξεμβούργο αλλά εκεί ο βασικός μισθός είναι 2.638 ευρώ. Μικρότερες αυξήσεις από την Ελλάδα έδωσαν επίσης:
- το Βέλγιο, που έχει όμως κατώτατο 2.070 ευρώ
- η Γαλλία με ελάχιστες αποδοχές 1.802 ευρώ
Στο κλαμπ των «φτωχών»
Ακόμη και αν εξετάσει κανείς το επίπεδο του ελληνικού βασικού μισθού σε ευρώ συγκριτικά με τις άλλες ευρωπαϊκές χώρες, η Ελλάδα κατατάσσεται στο κλαμπ των «φτωχών» χωρών με βασικό μισθό κάτω των 1.000 ευρώ.
Ειδικότερα η Eurostat χωρίζει τις ευρωπαϊκές χώρες σε τρεις κατηγορίες όσον αφορά στους ελάχιστους μισθούς:
- Υψηλότερες αποδοχές των 1.500 ευρώ
- Αποδοχές μεταξύ 1.000 και 1.500 ευρώ και
- Αποδοχές μικρότερες των 1.000 ευρώ.
Η Ελλάδα ανήκει στο τρίτο «κλαμπ» με χώρες του πρώην ανατολικού μπλοκ και καμία χώρα της Δυτικής Ευρώπης πλην της Μάλτας. Στην ίδια κατηγορία ανήκουν η Κροατία, η Εσθονία, η Τσεχία, η Σλοβακία, η Ρουμανία, η Λετονία, η Βουλγαρία και η Ουγγαρία. Αντίθετα όλες οι χώρες της Δυτικής Ευρώπης ανήκουν στα άλλα δυο κλαμπ των «μεσαίων» ή των «πλούσιων» χωρών.
Και φυσικά την χώρα μας διασώζουν τα δώρα, καθώς στην Ελλάδα πληρώνονται 14 μισθοί με αποτέλεσμα ο κατώτατος να είναι σε 12μηνη βάση 968 ευρώ. Αυτό το ποσό συγκρίνεται με τις άλλες χώρες. Διότι αν συγκρίνει κανείς τα 830 ευρώ, τότε ο πήχης πέφτει πολύ χαμηλότερα…
Η αγοραστική δύναμη
Στην 14η θέση όμως τερματίζει η Ελλάδα και στην αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού (PPS), μπροστά από χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα, η Ουγγαρία, η Σλοβακία, η Τσεχία, η Βουλγαρία, η Λετονία και η Εσθονία.
Ακόμη και στην Τουρκία, η αγοραστική δύναμη του κατώτατου μισθού – που είναι μόλις 707 ευρώ – είναι υψηλότερη από αυτή του ελληνικού βασικού μισθού λόγω, προφανώς, και των τιμών που υπάρχουν στη γειτονική χώρα.
Επιπλέον, πρέπει να ληφθεί υπόψη ότι στην Ελλάδα ο κατώτατος μισθός υπολογίζεται σε 14 μισθούς, καθώς περιλαμβάνει δώρα Χριστουγέννων, Πάσχα και επίδομα άδειας, κάτι που επηρεάζει τον τρόπο σύγκρισης με άλλες χώρες.
Ο μέσος μισθός
Εκτός από τον κατώτατο μισθό, ο μέσος μισθός είναι ένας πιο αντιπροσωπευτικός δείκτης για την κατάσταση της αγοράς εργασίας.
- Ο μέσος μισθός στην Ελλάδα έφτασε τα 1.342 ευρώ
- Το 2024 παρουσίασε αύξηση 7%, ανεβαίνοντας από 1.251 ευρώ
Παρά την αύξηση, ο μέσος μισθός εξακολουθεί να είναι χαμηλότερος από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο, αλλά δείχνει μια θετική δυναμική που μπορεί να ενισχυθεί περαιτέρω.
Πώς θα φτάσουμε σε υψηλότερους μισθούς;
Για να επιτευχθεί ο στόχος του Πρωθυπουργού για μέσο μισθό 1.500 ευρώ έως το 2027, απαιτούνται συγκεκριμένες πολιτικές παρεμβάσεις:
- Περισσότερες συλλογικές συμβάσεις εργασίας, οι οποίες βοηθούν στη γενική αύξηση των μισθών.
- Αύξηση του κατώτατου μισθού, καθώς κάθε αύξησή του οδηγεί σε ανάλογη αύξηση του μέσου μισθού.
- Σχέδιο δράσης του Υπουργείου Εργασίας για τη βελτίωση των εργασιακών συνθηκών και τη στήριξη της αγοραστικής δύναμης των πολιτών.
Η βελτίωση του βιοτικού επιπέδου στην Ελλάδα εξαρτάται από τη διατήρηση μιας σταθερής αναπτυξιακής πορείας που θα επιτρέψει τη σταδιακή προσέγγιση των μισθών και της αγοραστικής δύναμης των ανεπτυγμένων ευρωπαϊκών οικονομιών.
Ο κατώτατος μισθός
Η νέα αύξηση του κατώτατου μισθού θα εφαρμοστεί από 1η Απριλίου. Οι εργοδότες προτείνουν αυξήσεις από 3,5% έως 5%, ενώ σύμφωνα με το ρεπορτάζ το επικρατέστερο σενάριο είναι να κλειδώσει τελικά μια αύξηση 6%, ώστε ο μισθός να φτάσει στα 880 ευρώ.
Οι αλλαγές στα επιδόματα
Για το δεύτερο 6μηνο του 2025 μετατίθενται οι αλλαγές στα επιδόματα που έχουν ήδη εξαγγελθεί από την ηγεσία του υπουργείου Κοινωνικής Συνοχής και Οικογένειας. Αναμένονται αυξήσεις σε ορισμένα επιδόματα του ΟΠΕΚΑ, ωστόσο θα τεθούν και «κόφτες» περιουσιακών κριτηρίων στα κριτήρια χορήγησής τους. Ένα από τα βασικά επιδόματα που επηρεάζονται είναι το επίδομα παιδιού.
Η αναμενόμενη αύξηση του επιδόματος παιδιού θα εφαρμοστεί με διαφοροποιήσεις ανάλογα με την κατηγορία των δικαιούχων:
- Η βασική κατηγορία θα δει αύξηση 5 ευρώ, ανεβάζοντας το ποσό από 70 ευρώ στα 75 ευρώ.
- Η τρίτη κατηγορία θα έχει τη μεγαλύτερη αύξηση, με το επίδομα να ανεβαίνει από 28 ευρώ στα 45 ευρώ.
Επιπλέον, μία σημαντική αλλαγή αφορά στα εισοδηματικά κριτήρια. Συγκεκριμένα, το 20% του μισθού δεν θα υπολογίζεται στο επίδομα, κάτι που θα επιτρέψει σε περισσότερες οικογένειες να ενταχθούν στους δικαιούχους.
Νέοι περιορισμοί και «κόφτες»
Παρά τις αυξήσεις, η κυβέρνηση προχωρά και στην εισαγωγή νέων περιορισμών για τη χορήγηση του επιδόματος παιδιού. Για πρώτη φορά, θα τεθούν περιουσιακά κριτήρια, κάτι που μέχρι τώρα δεν ίσχυε. Οι νέοι «κόφτες» περιλαμβάνουν:
- Ανώτατη αντικειμενική αξία ακίνητης περιουσίας στα 220.000 ευρώ.
- Περιορισμός στην ιδιοκτησία οχημάτων, με ανώτατο όριο τα 1.600 κυβικά εκατοστά.
Αυτοί οι περιορισμοί εντάσσονται στη γενικότερη αναθεώρηση των κοινωνικών επιδομάτων από την κυβέρνηση, με στόχο να διασφαλιστεί ότι τα επιδόματα κατευθύνονται σε όσους έχουν πραγματικά ανάγκη.
Αν και οι αλλαγές ήταν προγραμματισμένες να εφαρμοστούν νωρίτερα, τελικά μετατίθενται για το δεύτερο εξάμηνο του 2025. Η καθυστέρηση αυτή έχει προκαλέσει αντιδράσεις, καθώς πολλοί δικαιούχοι ανέμεναν τις αυξήσεις νωρίτερα. Ωστόσο, τα νέα ποσά θεωρούνται βελτιωμένα και αναμένεται να παρέχουν μεγαλύτερη στήριξη στις οικογένειες.
Σε κάθε περίπτωση, η πολιτική της κυβέρνησης επικεντρώνεται στη στοχευμένη ανακατανομή των κοινωνικών επιδομάτων, διατηρώντας παράλληλα ένα ισορροπημένο πλαίσιο επιλεξιμότητας που λαμβάνει υπόψη τόσο το εισόδημα όσο και την περιουσιακή κατάσταση των αιτούντων.
Πηγή: imerisia.gr