Στην Αθήνα συναντώνται σήμερα οι Υπουργοί Ενέργειας Κύπρου και Ελλάδας, Γιώργος Παπαναστασίου και Θόδωρος Σκυλακάκης, για νέο γύρο διαβουλεύσεων σχετικά με το έργο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Κύπρου - Κρήτης.
Η συνάντηση πραγματοποιείται σε μια κρίσιμη χρονική συγκυρία, καθώς πέρα από τα τεχνικά και νομικά ζητήματα που παραμένουν ανοιχτά, στο επίκεντρο βρίσκονται και οι αυξανόμενες τουρκικές πιέσεις. Η Άγκυρα φέρεται να επιδιώκει την παρεμπόδιση βυθομετρήσεων και άλλων ερευνών σε θαλάσσιες περιοχές που διεκδικεί ως μέρος της υφαλοκρηπίδας της, δημιουργώντας νέα εμπόδια στην υλοποίηση του έργου.
Τα νέα δεδομένα
Σύμφωνα με το ρεπορτάζ, αντικείμενο του νέου κύκλου διαβουλεύσεων παραμένει η εξεύρεση λύσης προκειμένου να βρεθεί η χρυσή τιμή για τη συμμετοχή της Κύπρου στο σχήμα που διαχειρίζεται το έργο.
Νέα δεδομένα δημιουργούν:
- η πρώτη επίσημη συμμετοχή στις συζητήσεις του νέου προέδρου της ΡΑΕΚ Πολύβιου Λεμονάρη, που φέρεται να είναι φιλικότερος προς την επίτευξη συμφωνίας σε σχέση με τον προκάτοχό του
- η σημαντική γεωπολιτική πίεση που ασκεί στην επίλυση των διαδικαστικών ζητημάτων η επιθετική πολιτική της Τουρκίας στις εξελισσόμενες έρευνες των δύο ιταλικών πλοίων για λογαριασμό της Nexans,
- η απαντητική επιστολή του Θ. Σκυλακάκη προς τον Γιώργο Παπαναστασίου σχετικά με τα προαπαιτούμενα που είχε θέσει η κυπριακή πλευρά για τη συμμετοχή στο μετοχικό κεφάλαιο του GSI.
H ελληνική πλευρά κρατάει επιμελώς κλειστά τα χαρτιά της σχετικά με την πορεία των ερευνών στα διεθνή ύδατα ενώ χθες ερωτηθείς σχετικά και ο κ. Παπαναστασίου απέφυγε να απαντήσει μονολότι κυπριακά μέσα ανάφεραν ότι η ενημέρωση που υπάρχει προς την κυπριακή κυβέρνηση από την γαλλική Nexans είναι ότι οι έρευνες θα ξεκινήσουν τις επόμενες μέρες.
Στο περιθώριο του χθεσινού συνεδρίου Athens Εnergy Summit, στο οποίο συμμετείχε ο Κύπριος υπουργός ενέργειας, ο κ. Παπαναστασίου εξέφρασε την στήριξη της κυπριακής πλευράς στο έργο ωστόσο δεν παρέλειψε να επισημάνει τις επιφυλάξεις του σε ό,τι αφορά το κόστος. Όπως είπε, για την Κύπρο αποτελεί ένα πολύ σημαντικό γεωπολιτικό έργο ωστόσο η επένδυση πρέπει να γίνει με τρόπο που να μπορεί κυβέρνηση να εξηγήσει στους πολίτες τις οικονομικές παραμέτρους.
Να μειωθεί το κόστος
Ο κ. Παπαναστασίου παρομοίασε την στάση της κυπριακής κυβέρνησης με ένα επενδυτικό ταμείο. Όπως το τελευταίο ενδιαφέρεται για την απόδοση κεφαλαίου έτσι και η Κύπρος πασχίζει να μειώσει το κόστος ηλεκτρισμού για τους πολίτες της. «Οι ανησυχίες οι δικές μας για την βιωσιμότητα του έργου δεν διαφέρουν από αυτές ενός άλλου επενδυτή» δήλωσε χθες ο κύπριος υπουργός, τονίζοντας την μεγάλη γεωπολιτική αξία της διασύνδεσης που πιστοποιείται και από την χρηματοδότηση του έργου με 657 εκ. από την ΕΕ. Μάλιστα αναρωτήθηκε αν πρέπει να υπολογίζεται με στενούς οικονομικούς όρους το έργο, φέρνοντας σαν παράδειγμα τις επενδύσεις στα άρματα, που γίνονται χωρίς μελέτες βιωσιμότητας της επένδυσης, τονίζοντας ότι «ο GSI αποτελεί ένα άρμα».
Ο ίδιος ανέφερε ότι πλέον έχουν ωριμάσει οι συνθήκες για την είσοδο της Κύπρου στο μετοχικό κεφάλαιο της ηλεκτρικής διασύνδεσης και ότι αφού αξιολογηθεί το οικονομικό, το τεχνικό και το γεωπολιτικό ρίσκο, το θέμα θα διαβιβαστεί στο υπουργικό συμβούλιο για να λάβει τις οριστικές του αποφάσεις.
Προϋποθέσεις
Υπενθυμίζεται ότι η Λευκωσία έχει θέσει προϋπόθεση για την συμμετοχή της στο μετοχικό κεφάλαιο του GSI, την μεταφορά των παγίων από τον AΔΜΗΕ στον νέο φορέα κάτι για το οποίο υπήρξαν διαφωνίες το προηγούμενο διάστημα μεταξύ ελληνικής και κυπριακής πλευράς.
Ο κ. Σκυλακάκης με πρόσφατη επιστολή που απέστειλε στον κύπριο ομόλογό του εξηγεί ότι τα πάγια θα παραμείνουν στον ΑΔΜΗΕ έως ότου πιστοποιηθεί ως διαχειριστής όπως προβλέπουν διαδικασίες. Αφού γίνει η πιστοποίηση τα πάγια θα μεταβιβαστούν στο GSI.
Σε ό,τι αφορά τις ρυθμιστικές εκκρεμότητες του έργου αυτές θα τεθούν ξανά σήμερα επί τάπητος στη συνάντηση που θα έχουν οι δύο ρυθμιστικές αρχές Ελλάδας και Κύπρου προκειμένου να κριθεί η τύχη και των λειτουργικών δαπανών του ΑΔΜΗΕ ύψους 9 εκατομμυρίων που δεν αναγνωρίζει η κυπριακή πλευρά. Η Ρυθμιστική Αρχή της Κύπρου έχει ζητήσει διευκρινίσεις από τον ΑΔΜΗΕ σχετικά με τις δαπάνες αυτές. Εκκρεμότητα παραμένει και η έγκριση του CAPEX καθώς μέχρι σήμερα η Κύπρος αποδέχεται μόνο τα 12 από το 48 εκατομμύρια ευρώ που έχει καταβάλει ο ΑΔΜΗΕ στον προηγούμενο φορέα υλοποίησης του έργου (Euroasia Interconnector).