Θέμα ημερών είναι η έναρξη της διαδικασίας αλλαγών πρώτα στις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών και στην συνέχεια στην διοίκηση του Ταμείου Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, διαδικασία όμως που δεν προβλέπεται σύντομη. Την ίδια ώρα δεν λείπουν οι αντιδράσεις. Το νέο μοντέλο διοίκησης των τραπεζών είναι μονοδιάστατο και συγκεντρωτικό και «ακρωτηριάζει την αναγκαία σύνδεση του με την πραγματική οικονομία», ανέφερε η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Λούκα Κατσέλη. «Ευκαιριακά-κερδοσκοπικά ξένα funds, επιχειρούν να πάρουν στα χέρια τους τις ελληνικές τράπεζες», δήλωσε η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά.
Αρμόδιοι κυβερνητικοί κύκλοι που χειρίζονται τα του χρηματοπιστωτικού τομέα ανέφεραν ότι η αξιολόγηση της διοίκησης του ΤΧΣ θα μπορούσε να οραγματοτοποιηθεί σε ένα μεταγενέστερο χρονικά στάδιο εφόσον έχουν ολοκληρωθεί εν τω μεταξύ οι διαδικασίες αξιολόγησης των διοικήσεων των τραπεζών. Με βάση το μνημόνιο που δημοσιοποίησε στις 15 Ιουνίου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, τα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών θα πρέπει να αναδιαρθρωθούν το αργότερο έως το τέλος Ιουλίου, με το ΤΧΣ να αναλαμβάνει τον ρόλο να διασφαλίσει ότι η πρόσληψη κάθε νέου μέλους θα είναι αξιοκρατική και διαφανής και ότι τα νέα μέλη δεν θα συνδέονται με δανειζόμενο της τράπεζας με άνοιγμα άνω του 1 εκατ. ευρώ ή μη εξυπηρετούμενο άνοιγμα.
Οι αλλαγές πάντως ενδέχεται να τραβήξουν σε μάκρος και πληροφορίες αναφέρουν ότι η νέα διοίκηση στην Εθνική Τράπεζα θα προκύψει κατόπιν γενικής συνέλευσης στο διάστημα Σεπτεμβρίου με Οκτώβριο.
Τα αποτελέσματα της μελέτης της Spencer Stuart για τις αλλαγές στις διοικήσεις των τραπεζών, αναμένεται να αποστείλει την ερχόμενη εβδομάδα το ΤΧΣ στις τράπεζες ώστε να επέλθουν αντικαταστάσεις των μελών των διοικήσεων που δεν πληρούν τα αυστηρά κριτήρια που προβλέπει το μνημόνιο για την εταιρική διακυβέρνηση των τραπεζών. Ιδιαίτερη βαρύτητα θα δοθεί στην ενίσχυση του ρόλου των τομέων Παρακολούθησης Κινδύνων και Εσωτερικού Ελέγχου και οι τομείς αυτοί θα έχουν επικεφαλής τραπεζίτες με διεθνή εμπειρία, τουλάχιστον 15 ετών.
Όσον αφορά στο ΤΧΣ, σύμφωνα με διασταυρωμένες πληροφορίες, η αξιολόγηση της ad hoc Επιτροπής Επιλογής έκρινε ως ανεπαρκή τρία μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής (αυτά είναι ο Αρ. Ξενόφος – διευθύνων σύμβουλος, ο Γ. Κουτσός – αναπληρωτής διευθύνων σύμβουλος και ο Αν. Γάγαλης) καθώς και τρία μέλη του Γενικού Συμβουλίου, όχι όμως τον πρόεδρο του Ταμείου Γιώργο Μιχελή.
Όπως ανέφεραν σχετικά για το ίδιο θέμα κυβερνητικές πηγές, η αξιολόγηση μπορεί να μεταδοθεί χρονικά, ενώ σημειώνουν πως "η διοίκηση του ΤΧΣ έχει επιλεγεί πρόσφατα με τη σύμφωνη γνώμη των θεσμών".
Μάλιστα, οι ίδιες πηγές επισήμαιναν ότι μέχρι στιγμής δεν έχει σταλεί τεκμηριωμένη εισήγηση από την Επιτροπή Αξιολόγησης στον υπουργό Οικονομικών ο οποίος έχει και τον τελικό λόγο. Τα ίδια στελέχη σημείωναν ακόμη πως αποτελεί αρμοδιότητα της Τράπεζας της Ελλάδος να διασφαλίσει την ομαλή πορεία τόσο του ΤΧΣ όσο και της, εξαιρετικά σημαντικής, διαδικασίας αξιολόγησης των τραπεζικών διοικήσεων.
Από πλευράς τους, πηγές της χρηματαγοράς ανέφεραν ότι η Επιτροπή Επιλογής ετοιμάζει ήδη τη σχετική λίστα στελεχών για τις θέσεις που θα μείνουν κενές. Βάσει του νόμου για το Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας, ο υπουργός Οικονομικών, όταν χρειαστεί, θα κληθεί να επιλέξει κάποιους από τη συγκεκριμένη λίστα. Σύμφωνα πάντως με ανώτατη κυβερνητική πηγή είναι δεδομένο ότι ο νέος διευθύνων σύμβουλος του ΤΧΣ θα είναι Έλληνας.
Στο μεταξύ, δημοσιεύθηκαν στην Εφημερίδα της Κυβέρνησης τα κριτήρια με τα οποία αξιολόγησε η Επιτροπή Επιλογής τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου και της Εκτελεστικής Επιτροπής του ΤΧΣ. Με βάση το ΦΕΚ το δεσμευτικό κριτήριο για τα μέλη του Γενικού Συμβουλίου και της εκτελεστικής επιτροπής είναι να μην προκύπτει δυνητική σύγκρουση συμφερόντων ενώ στα βαθμολογούμενα κριτήρια περιλαμβάνονται τα εξής:
- H εμπειρία και η βαρύτητα της προσωπικότητας, σε σχέση με το αντικείμενο εργασίας.
- H ανεξαρτησία και η τήρηση της εμπιστευτικότητας.
- H τήρηση εμπιστευτικότητας.
- Oι διοικητικές ικανότητες στην παρακολούθηση των εργασιών της Εκτελεστικής Επιτροπής και στην επίλυση κρίσεων (σ.σ για μέλη του Γ.Σ.), ενώ για τα μέλη της Εκτελεστικής Επιτροπής τα κριτήρια είναι ικανότητες άσκησης διοίκησης (καθοδήγηση προσωπικού, κατάρτιση προϋπολογισμού, έγκαιρος διορισμός και καθοδήγηση εκπροσώπων του ΤΧΣ στα Δ.Σ. τραπεζών)
- Iκανότητες άσκησης στρατηγικής με βάση τις αρμοδιότητες του Ταμείου
- Επιτυχία στην προώθηση των συμφερόντων των ενδιαφερόμενων μελών, καλή επικοινωνία με κυβέρνηση και Θεσμούς και επίτευξη σεβασμού στο ΤΧΣ από τις διοικήσεις των συστημικών τραπεζών.
Η απόφαση της Επιτροπής υπογράφεται από τον πρόεδρό της Fr. Papadia και τα μέλη Nyberg Lars, J. Kiraly, Π. Δουμάνογλου, Αιμ. Αυγουλέα και P. Yngwe.
Αναφορικά με το νέο μοντέλο διοίκησης των τραπεζών, η πρόεδρος της Εθνικής Τράπεζας, Λούκα Κατσέλη χαρακτήρισε μονοδιάστατο, συγκεντρωτικό μοντέλο, που «ακρωτηριάζει την αναγκαία σύνδεση του με την πραγματική οικονομία και στερεί απολύτως αναγκαίες δεξιότητες και εμπειρίες που θα πρέπει να διαθέτει το Δ.Σ. ως συλλογικό όργανο για να ανταπεξέλθει στις νέες προκλήσεις», χαρακτήρισε τις αλλαγές στα διοικητικά συμβούλια των τραπεζών, που φέρνει η εφαρμογή του νόμου 4346/2015. Μάλιστα, κατά την ομιλία της στην Τακτική Γενική Συνέλευση, της τράπεζας, τόνισε πως, «ο νόμος 4346/2015 διαμορφώνει ένα νέο πλαίσιο εταιρικής διακυβέρνησης , το οποίο ναι μεν και πολύ σωστά προάγει και αναβαθμίζει τις τραπεζικές δεξιότητες που πρέπει να έχει ένα Διοικητικό Συμβούλιο και την ανεξαρτησία του ως προς το πολιτικό σύστημα», αλλά από την άλλη όπως τόνισε η πρόεδρος της Εθνικής, «ακρωτηριάζει την αναγκαία σύνδεση του με την πραγματική οικονομία και στερεί απολύτως αναγκαίες δεξιότητες και εμπειρίες που θα πρέπει να διαθέτει το Δ.Σ. ως συλλογικό όργανο για να ανταπεξέλθει στις νέες προκλήσεις».
Η πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Φώφη Γεννηματά, υπενθυμίζοντας ομιλίας της στη Βουλή στις 19 Νοεμβρίου 2015, όπου προειδοποιούσε ότι «ο αφελληνισμός των Τραπεζών θα επιφέρει αφελληνισμό της ελληνικής οικονομίας και των ελληνικών επιχειρήσεων», τονίζει σε ανακοίνωση που εξέδωσε ότι «σήμερα ευκαιριακά-κερδοσκοπικά ξένα funds, επιχειρούν να πάρουν στα χέρια τους τις ελληνικές τράπεζες, προκειμένου να ελέγξουν τα "κόκκινα" δάνεια, να ρευστοποιήσουν περιουσίες, να βγάλουν γρήγορα μεγάλα κέρδη. Πρακτικές που αντίκεινται και στο ευρωπαϊκό κεκτημένο, μια και ανάλογοι σχεδιασμοί δεν συμβαίνουν πουθενά στην Ευρώπη. Οι Ελληνικές Τράπεζες που ανακεφαλιοποιήθηκαν με ευρωπαϊκά δάνεια που θα πληρώσει ο ελληνικός λαός, πρέπει επιτέλους να αποτελέσουν μοχλό στην προσπάθεια για την έξοδο από την κρίση και την ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας. Γι' αυτό η Κυβέρνηση και οι αρμόδιες αρχές, οφείλουν να κινητοποιηθούν και να αναχαιτίσουν τις επιθέσεις "ελέγχου", που οργανώνονται ενάντια στις ελληνικές τράπεζες και κατ' επέκταση τις ελληνικές επιχειρήσεις. Πριν να είναι πολύ αργά....».