Αμετακίνητος στις θέσεις του εμφανίστηκε ο διευθυντής Ευρωπαϊκών Υποθέσεων του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου Πολ Τόμσεν, ζητώντας από την Ελλάδα να προχωρήσει σε «επώδυνες πολιτικά και κοινωνικά μεταρρυθμίσεις» προκειμένου να κατορθώσει να επιστρέψει στο «δρόμο της διατηρήσιμης ανάπτυξης».
Παρουσιάζοντας την έκθεση του ΔΝΤ στη διάρκεια τηλεδιάσκεψης, ο κ. Τόμσεν υποστήριξε ότι η Ελλάδα θα πρέπει να μειώσει συντάξεις καθώς και το αφορολόγητο όριο σε μισθωτούς και συνταξιούχους προκειμένου να διαμορφωθεί ένα κλίμα φιλικό στην ανάπτυξη. Παραδέχθηκε ότι υπήρξαν διαφωνίες μεταξύ των στελεχών του ΔΝΤ κατά τη συζήτηση της συγκεκριμένης έκθεσης στο Διοικητικό Συμβούλιο του Ταμείου και αναγνώρισε ότι έχει γίνει πρόοδος και σύγκλιση των Ευρωπαίων με τις θέσεις του Ταμείου σε ό,τι αφορά τις προϋποθέσεις βιωσιμότητας του χρέους, αναφέροντας χαρακτηριστικά ότι «έχει περιοριστεί το χάσμα» καθώς οι «Ευρωπαίοι δέχθηκαν να μειωθούν τα χρόνια που η Ελλάδα θα πρέπει να διατηρήσει υψηλά πρωτογενή πλεονάσματα στον προϋπολογισμό της». Ωστόσο, υπογράμμισε ότι στο ζήτημα της βιωσιμότητας του χρέους παραμένουν διαφορές, καθώς το Ταμείο επιμένει ότι πρωτογενές πλεόνασμα 3,5% δεν μπορεί να διατηρηθεί για πολλά χρόνια.
Ο κ. Τομσεν επανέλαβε ότι η Ελλάδα δεν χρειάζεται να λάβει πρόσθετα μέτρα λιτότητας, ισχυρίστηκε όμως πως είναι αναγκαίο να προχωρήσει σε δύσκολες μεταρρυθμίσεις οι οποίες θα της επιτρέψουν να επιτύχει μία πιο δίκαιη κατανομή των κοινωνικών δαπανών, δημιουργώντας ένα πιο φιλικό πλαίσιο για την ανάπτυξη της οικονομίας. Ωστόσο, ακόμη και με τις μεταρρυθμίσεις αυτές (συντάξεις, αφορολόγητο, άνοιγμα αγορών και ενίσχυση του ανταγωνισμού), όπως υποστήριξε, η Ελλάδα δεν θα καταφέρει να μπει σε αναπτυξιακή τροχιά αν δεν προχωρήσει μία γενναία ρύθμιση του χρέους, προκειμένου αυτό να καταστεί διαχειρίσιμο - βιώσιμο (sustainable).
Στο σημείο αυτό, ο κ. Τόμσεν παραδέχθηκε ότι κατά τη συνεδρίαση του Διοικητικού Συμβουλίου του ΔΝΤ, στην οποία συζητήθηκε η έκθεση του άρθρου 4 για την Ελλάδα, ορισμένα «στελέχη εξέφρασαν τη διαφωνία τους» στα ζητήματα που σχετίζονται με το δημόσιο χρέος. Συγκεκριμένα, σημείωσε πως κάποιοι χαρακτήρισαν ιδιαιτέρως συντηρητικές τις παραδοχές που χρησιμοποιήθηκαν στην ανάλυση βιωσιμότητας του χρέους. Ωστόσο, όπως έσπευσε να διευκρινίσει, τούτο δεν είναι ασυνήθιστο, καθώς έχει συμβεί σε άλλες περιπτώσεις στο παρελθόν.
Αναφορικά με τις προϋποθέσεις βιωσιμότητας του χρέους, ο κ. Τομσεν υποστήριξε ότι το πρωτογενές πλεόνασμα δεν είναι ρεαλιστικό να παραμείνει στο 3,5% του ΑΕΠ για πολλά χρόνια και τούτο διότι, όπως υποστήριξε, η επίτευξη του στόχου αυτού δεν στηρίζεται σε διαθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά στη συμπίεση των κρατικών δαπανών, επιφέροντας αντι-αναπτυξιακές συνέπειες. Ο ίδιος είπε ότι όσο το χρέος της Ελλάδος δεν είναι βιώσιμο είναι πιθανός ό κίνδυνος να προκύψει μία νέα κρίση. Ωστόσο, όπως διευκρίνισε, τούτο δεν είναι κάτι που αφορά το μεσοπρόθεσμο ορίζοντα.
Στουρνάρας: Το ΔΝΤ υποεκτιμά την πρόοδο που έχει συντελεστεί
Κριτική για τα λάθη του παρελθόντος και τη διαφωνία του για μία σειρά εκτιμήσεων του ΔΝΤ που περιλαμβάνονται στην τελευταία του Έκθεση, εξέφρασε ο διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας με επιστολή που απέστειλε προς το Ταμείο.
Όπως σημειώνει στην επιστολή του ο διοικητής της ΤτΕ, το ΔΝΤ υποεκτιμά την πρόοδο που έχει συντελεστεί και είναι υπερβολικά απαισιόδοξο σχετικά με τις μακροοικονομικές και δημοσιονομικές προβλέψεις, καθώς και σχετικά με τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, συμπεριλαμβανομένης της περαιτέρω ανάγκης των τραπεζών για ανακεφαλαιοποίηση.
Σε ό,τι αφορά τις τράπεζες, το Ταμείο θεωρεί ότι θα χρειαστεί ένα επιπλέον 10 δισ. ευρώ κεφαλαίων, χωρίς όμως να εξηγεί, όπως αναφέρει ο διοικητής της ΤτΕ, γιατί συμβαίνει αυτό. Προσθέτει δε ότι σύμφωνα με την εκτίμηση των εποπτικών αρχών (ΕΚΤ, SSM, Τράπεζα της Ελλάδος), ο βασικός κεφαλαιακός δείκτης των τραπεζών είναι 18% και είναι από τους υψηλότερους στην ΕΕ. Επιπλέον, σύμφωνα με την Τράπεζα της Ελλάδος η επίτευξη των μεσοπρόθεσμων στόχων για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια θα αυξήσει περαιτέρω τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας.
Όλα τα παραπάνω σύμφωνα με τον κ. Στουρνάρα οδηγούν στο συμπέρασμα ότι οι μακροχρόνιες προβλέψεις του Ταμείου φαίνεται να έχουν ενσωματώσει μόνο κινδύνους αντί να είναι ένα βασικό σενάριο
«Δεδομένου ότι τη πρωτογενές πλεόνασμα της γενικής κυβέρνησης είναι πιθανό να φθάσει το 2% του ΑΕΠ, έναντι στόχου 0,5% του ΑΕΠ, οι δημοσιονομικές προβλέψεις του Ταμείου εγείρουν πολλά ερωτήματα», αναφέρει ο χαρακτηριστικά ο διοικητής της ΤτΕ.
Για την εκ των υστέρων αξιολόγηση του προγράμματος του 2012, ο κ. Στουρνάρας αναφέρει πως η έκθεση αυτή ενώ περιέχει πολύ χρήσιμες πληροφορίες για την περίοδο που εξετάζει χάνει την ευκαιρία να είναι δίκαιη με την ιστορία, δεδομένου ότι επικρίνει όλους τους άλλους εκτός από το ΔΝΤ. Σε ό,τι αφορά αυτό το σημείο, με την ιδιότητα του υπουργού Οικονομικών μεταξύ του Ιουλίου του 2012 και Ιουνίου 2014, επιβεβαιώνει ότι:
Τσακαλώτος: Η έκθεση του ΔΝΤ δεν είναι δίκαιη σε αρκετούς τομείς
Ο υπουργός Οικονομικών, Ευκλείδης Τσακαλώτος αντέκρουσε, με επιστολή του, τις προβλέψεις του Ταμείου για την πορεία της ελληνικής οικονομίας. Θεωρεί ότι οι προβλέψεις του δεν αντανακλούν την πραγματική εικόνα της ελληνικής οικονομίας και τις καλύτερες των προβλεπόμενων επιδόσεις που έχει επιτύχει η Ελλάδα στον δημοσιονομικό τομέα και στην ανάπτυξη. Η επιστολή του κ. Τσακαλώτου ενσωματώνεται στην έκθεση του ΔΝΤ για την ελληνική οικονομία (άρθρο 4), η οποία δόθηκε στη δημοσιότητα.
«Παρά τις ενδείξεις και την ανάλυση που παρουσιάσθηκε, παρατηρούμε ότι η έκθεση δεν είναι δίκαιη σε αρκετούς τομείς, ενώ πολλά από τα συμπεράσματά της δεν είναι συνεπή με τα πρόσφατα και καλά τεκμηριωμένα εμπειρικά στοιχεία», σημειώνει στην επιστολή του ο κ. Τσακαλώτος και διευκρινίζει: «Πρώτον, η έκθεση παρουσιάζει μία συνολική εικόνα της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας (της Ελλάδας) που δεν είναι αντιπροσωπευτική της πραγματικής προσπάθειας που καταβλήθηκε από την ελληνική κυβέρνηση κατά τη διάρκεια του προγράμματος του ESM (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας). Η εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων επιταχύνθηκε σημαντικά, ιδιαίτερα των μεταρρυθμίσεων σε βάθος, όπως η ενοποίηση των ασφαλιστικών ταμείων σε ένα ενιαίο ταμείο, η συνολική συνταξιοδοτική μεταρρύθμιση, η δημιουργία ανεξάρτητης φορολογικής αρχής, πολλές μεταρρυθμίσεις στην αγορά προϊόντων (περιλαμβανομένης της σημαντικής προόδου στην εισαγωγή των συστάσεων του ΟΟΣΑ) και ένα ευρύ πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων. Αντίθετα, η έκθεση αναφέρει μία επιβράδυνση της δυναμικής των μεταρρυθμίσεων, η οποία δεν προκύπτει από όσα έχουν ήδη γίνει στη δημοσιονομική πολιτική, τον χρηματοπιστωτικό τομέα και σε πολλούς τομείς διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων».
Ο υπουργός Οικονομικών σημειώνει ότι επακόλουθο «της παραπλανητικής παρουσίασης της μεταρρυθμιστικής προσπάθειας» είναι ότι δεν λαμβάνονται υπόψη κατάλληλα τα αποτελέσματα των διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων στην Ανάλυση για τη Βιωσιμότητα του Χρέους (DSA)» και τονίζει πως η αυξημένη προσπάθεια θα έπρεπε, κατ' αρχήν, να οδηγήσει στην αύξηση του δυνητικού ρυθμού ανάπτυξης στο μέλλον. Ωστόσο, προσθέτει, ο μακροχρόνιος ρυθμός οικονομικής ανάπτυξης μειώθηκε από το ΔΝΤ στην ανάλυση για το χρέος στο 1% από 1,25% τον Μάιο του 2016 και είναι η δεύτερη συνεχόμενη μείωση των προβλέψεων του για την ανάπτυξη.
Όσον αφορά στις δημοσιονομικές εξελίξεις, ο κ. Τσακαλώτος τονίζει ότι «η δημοσιονομική επίδοση του 2015 και το δημοσιονομικό αποτέλεσμα του 2016 είναι σημαντικά καλύτερα από τις αρχικές εκτιμήσεις». Το ΔΝΤ είχε προβλέψει αρχικά ένα πρωτογενές έλλειμμα -0,5% του ΑΕΠ το 2016 που θα μετατρεπόταν σε πλεόνασμα 1,5% του ΑΕΠ το 2018 με τα τρέχοντα νομοθετημένα μέτρα. «Οι αρχικές ενδείξεις δείχνουν ότι, αντίθετα, το δημοσιονομικό πλεόνασμα για το 2016 θα είναι στην περιοχή του 2% του ΑΕΠ», επισημαίνει ο υπουργός, προσθέτοντας: «Παρά τη σημαντική δημοσιονομική υπεραπόδοση, η ανάλυση (του ΔΝΤ) δεν προχωρά σε μία σημαντική αναθεώρηση των δημοσιονομικών πλεονασμάτων για το 2018 και μετά, παραμένοντας στο προβλεφθέν επίπεδο του 1,5%, παρά τα συντριπτικά στοιχεία για το αντίθετο».
Πέραν της ανάγκης δημοσιονομικών αναθεωρήσεων, το σημαντικό δημοσιονομικό πλεόνασμα του 2016 αμφισβητεί τρία σημαντικά επιχειρήματα της έκθεσης, συνεχίζει στην επιστολή του ο κ. Τσακαλώτος. «Πιο σημαντικό είναι ότι το επιχείρημα πως η Ελλάδα δεν μπορεί να διατηρήσει υψηλά δημοσιονομικά πλεονάσματα, πάνω από 1,5% του ΑΕΠ, έρχεται σε αντίθεση με τις πρόσφατες εξελίξεις».
Τέλος, σχετικά με την αναφορά που γίνεται στην έκθεση για την ανάγκη ενός φιλικού προς την ανάπτυξη μείγματος πολιτικής, ο υπουργός αναφέρει ότι «παρουσιάζονται ανεπαρκή ή παραπλανητικά στοιχεία σχετικά με την επίδραση του σημερινού μείγματος πολιτικής και τα αποτελέσματα του προτεινόμενου νέου μείγματος». «Αν και συμφωνούμε ότι η φορολογική βάση πρέπει να διευρυνθεί, αυτό θα πρέπει να γίνει με την αύξηση της φορολογικής συμμόρφωσης και όχι με τη μείωση του αφορολόγητου», υπογραμμίζει ο υπουργός.
Σχετικά Θέματα:
Αμερικανός πρέσβης στην ΕΕ: Η Ελλάδα θα φύγει μόνη της από το ευρώ - Οργισμένη αντίδραση Βέμπερ
Βρυξέλλες: Υπάρχει διάσταση απόψεων με το ΔΝΤ σε ό,τι αφορά το θέμα της Ελλάδας
Bloomberg: Η Ελλάδα χρειάζεται ελάφρυνση χρέους αλλιώς θα παραμείνει περίπτωση χωρίς ελπίδα!
Βρυξέλλες: Υπάρχει διάσταση απόψεων με το ΔΝΤ σε ό,τι αφορά το θέμα της Ελλάδας