Το κάπνισμα στη χώρα μας μειώνεται σημαντικά, ωστόσο η Ελλάδα κατατάσσεται πρώτη στην Ευρώπη όσον αφορά στην έκθεση των πολιτών της στον καπνό τρίτων. Σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα της Εθνικής Στατιστικής Αρχής για την υγεία, το ποσοστό των Ελλήνων που καπνίζουν καθημερινά έχει πέσει στο 27,3 %, ενώ αναφέρεται και ένα 5,2% ευκαιριακά καπνιζόντων.
"Η συντριπτική πλειοψηφία, των συμπατριωτών μας αποποιείται συνειδητά την πρόσδεσή της σε μια τόσο σκληρή και νοσηρή εξάρτηση", αναφέρει ο Παναγιώτης Μπεχράκης, καθηγητής, πνευμονολόγος-εντατικολόγος, διευθυντής του Ινστιτούτου Δημόσιας Υγείας του Αμερικανικού Κολεγίου Ελλάδος & πρόεδρος του Επιστ. Συμβουλίου του European Network for Smoking and Tobacco Prevention.
Η μείωση των καπνιστών σε σχέση με την προ πενταετίας, μέτρηση της ίδιας αρχής καταγράφεται σε κάθε ηλικιακό δείγμα με εντυπωσιακό κορύφωμα της μείωσης στην ηλικία 16-24 ετών. "Ίσως είναι το μοναδικό αισιόδοξο μήνυμα της εποχής, ότι τα παιδιά που καπνίζουν σήμερα προσμετρούνται κατά 33,33% λιγότερα σε σχέση με την προηγούμενη μέτρηση ξεπερνώντας έτσι, οριακά προς το καλύτερο, το μέσο ποσοστό καπνιστών της αντίστοιχης ηλικίας του συνόλου των κρατών της Ευρωπαϊκής Ένωσης", επισημαίνει ο κ. Μπεχράκης.
Η σημαντική όμως αυτή πρόοδος στον τομέα του ενεργητικού καπνίσματος, ατυχώς, δεν φαίνεται να συνοδεύεται από αντίστοιχα καλή πορεία και στο παθητικό κάπνισμα. Οι αριθμοί και οι στατιστικές μετρήσεις φέρνουν την χώρα μας πρώτη στην Ευρώπη όσον αφορά στην έκθεση των πολιτών της στον καπνό τρίτων. Συγκεκριμένα, το 78,4% των Ελλήνων που επισκέφτηκαν ένα μπαρ ή μια καφετερία το τελευταίο εξάμηνο εκτέθηκαν στο παθητικό κάπνισμα, ενώ ο αντίστοιχος αριθμός για εστιατόρια/ταβέρνες είναι 78,6%.
«Η κατάσταση αυτή έχει δημιουργήσει θυμό στους Έλληνες πολίτες»
Απαντώντας στο ερώτημα εάν οι Έλληνες είναι θυμωμένοι πολίτες σχετικά με την μη εφαρμογή του νόμου για το παθητικό κάπνισμα, εμφανίζονται πολύ η λίγο θυμωμένοι σε ποσοστό 74% με εντυπωσιακό στοιχείο της έρευνας ότι σχεδόν ένας στους δυο καπνιστές συγκαταλέγεται ανάμεσα στους θυμωμένους. Επιπλέον, το 78% των ερωτηθέντων απαντούν ότι η κατάσταση αυτή αποτελεί πολιτιστική ντροπή για την χώρα.
«Παρόλα αυτά, η Ελληνική πολιτεία, εξακολουθεί να μένει αδρανής θεατής του σοβαροτέρου ίσως προβλήματος Δημόσιας Υγείας σήμερα», αναφέρει ο κ. Μπεχράκης.
Από περιέργεια καπνιστές οι μαθητές
Κατά 50% έχει μειωθεί την τελευταία δεκαετία ο αριθμός των μαθητών που ξεκινούν το κάπνισμα στην Α' και Β' τάξη του γυμνασίου, σύμφωνα με τα αποτελέσματα έρευνας, η οποία παρουσιάστηκε με αφορμή τη σημερινή Παγκόσμια Ημέρα κατά του Καπνίσματος, από τον υφυπουργό Παιδείας, Θεοδόση Πελεγρίνη και τον πρόεδρο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων και του Ιατρικού Συλλόγου Αθηνών, Γιώργου Πατούλη.
Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία πραγματοποιήθηκε στο πλαίσιο δράσης του υπουργείου για την ευαισθητοποίηση των μαθητών για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος, η πιο συχνή ηλικία δοκιμής του πρώτου τσιγάρου είναι μεταξύ των 12 και 13 ετών, ενώ η πλειονότητα (67,3%) των μαθητών των δύο πρώτων τάξεων του γυμνασίου δοκιμάζουν το κάπνισμα από περιέργεια. Ακόμη, σύμφωνα με το 79,1% των μαθητών που συμμετείχαν στην έρευνα, το κάπνισμα συνδέεται κατά βάση με το άγχος και την εκτόνωση από την πίεση. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι το γεγονός ότι το 72,9% θέλει να καπνίζει με παρέα, ενώ ανησυχητικό είναι ότι το 63,7% των μαθητών βλέπουν κάποιον να καπνίζει στο σχολείο (συμμαθητή ή καθηγητή). Ωστόσο, μόνο θετικά μπορεί να αξιολογηθεί ότι το 45,7% των μαθητών εξέφρασαν τη θέλησή τους να σταματήσουν το κάπνισμα.
Την άποψη ότι η συνήθεια του καπνίσματος δύσκολα καταπολεμάται με επιχειρήματα εξέφρασε ο κ. Πελεγρίνης, μιλώντας κατά τη διάρκεια της παρουσίασης των αποτελεσμάτων της έρευνας. «Η λύση δεν είναι τόσο η εφαρμογή του νόμου, όσο η αλλαγή νοοτροπίας», υπογράμμισε και ανέφερε ότι στόχος του υπουργείου είναι να εφαρμοστεί από την ερχόμενη σχολική χρονιά η δράση της ευαισθητοποίησης των μαθητών για τις βλαβερές συνέπειες του καπνίσματος και να ενταχθεί σε όλα τα σχολεία της επικράτειας.
«Η δράση αυτή αποτελεί μία πάρα πολύ καλή ευκαιρία για να συλλέξουμε πραγματικά στοιχεία από πολλά γυμνάσια όλης της χώρας, αλλά και για να ενημερώσουμε τα παιδιά για τις πραγματικές συνέπειες του καπνίσματος», σημείωσε ο κ. Πατούλης και εξέφρασε την ελπίδα να υπάρξουν στο άμεσο μέλλον και άλλοι φορείς που θα συνδράμουν, και για να μην ξεκινούν τα παιδιά να καπνίζουν από νωρίς, αλλά και για να μειωθεί ο αριθμός των καπνιστών, συνολικά.
Η δράση ευαισθητοποίησης των μαθητών πραγματοποιήθηκε σε 1.267 γυμνάσια, που «μεταφράζεται» σε 51.084 μαθητές της Α' και Β' τάξης από όλη την Ελλάδα.