Ένας σοβιετικός αξιωματικός που, μέσα στον Ψυχρό Πόλεμο, αρνήθηκε να πιστέψει το σύστημα πληροφορικής που ανέφερε αμερικανική πυραυλική επίθεση εναντίον της ΕΣΣΔ και ενδεχομένως να απέτρεψε έτσι μια πυρηνική σύρραξη, πέθανε κοντά στη Μόσχα σε ηλικία 77 ετών, έγινε σήμερα γνωστό.
Ο Στανισλάβ Πετρόφ «απεβίωσε στις 19 Μαΐου στο διαμέρισμά του στο Φριαζίνο», 20 χλμ. βορειοανατολικά της Μόσχας, ανέφερε στο Γαλλικό Πρακτορείο ο γιος του, ο Ντμίτρι.
Το 1983, τη νύxτα της 25ης προς την 26η Σεπτεμβρίου, ο Στανισλάβ Πετρόφ, ο οποίος ήταν τότε αξιωματικός υπηρεσίας σε μια βάση στρατηγικού συναγερμού στη νότια Μόσχα, είχε στη διάθεσή του μερικά δευτερόλεπτα για να ερμηνεύσει το σήμα συναγερμού των δορυφόρων επιτήρησης που ανέφερε την επίθεση πέντε ή έξι αμερικανικών πυραύλων εναντίον της ΕΣΣΔ.
Ο Πετρόφ σκέφτεται τότε ότι μια αμερικανική επίθεση θα έπρεπε να περιλαμβάνει εκατό πυραύλους και όχι πέντε ή έξι και συμπεραίνει πως πρόκειται για σφάλμα των συστημάτων συναγερμού. Και αναλαμβάνει την ευθύνη να ανακοινώσει στους ανωτέρους του, όχι μια επικείμενη επίθεση, αλλά έναν εσφαλμένο συναγερμό.
Η απόφασή του επέτρεψε ίσως να αποφευχθεί μια σοβιετική απάντηση και το ξέσπασμα μιας παγκόσμιας πυρηνικής σύρραξης σε μια στιγμή μεγάλης έντασης ανάμεσα στη Μόσχα και την Ουάσινγκτον.
«Μετά το επεισόδιο έμεινε τρεις ημέρες στη μονάδα του. Γύρισε στο σπίτι εντελώς εξαντλημένος, αλλά δεν μας διηγήθηκε τίποτε», θυμάται ο 44χρονος γιος του.
Στη συνέχεια οι σοβιετικοί εμπειρογνώμονες διαπίστωσαν πως ο εσφαλμένος συναγερμός οφειλόταν σε μια εσφαλμένη ερμηνεία της αντανάκλασης των ηλιακών ακτίνων πάνω στα σύννεφα, που εξελήφθη ως απελευθέρωση ενέργειας κατά την εκτόξευση πυραύλων.
Μερικούς μήνες μετά το επεισόδιο, ο Στανισλάβ παρασημοφορήθηκε «Για υπηρεσίες προς την Πατρίδα στους κόλπους των ενόπλων δυνάμεων», χωρίς καμιά άλλη διευκρίνιση, σύμφωνα με τον Ντμίτρι.
Το επεισόδιο κρατήθηκε απόρρητο επί δέκα χρόνια και αποκαλύφθηκε δύο χρόνια μετά την κατάρρευση της ΕΣΣΔ το 1991, από το περιοδικό Soverchenno Sekretno (Άκρως Απόρρητο).
«Όταν το ρωσικό περιοδικό Kommersant Vlast αναφέρθηκε και πάλι σ' αυτή την ιστορία το 1998, η Δύση ανακάλυψε έναν ήρωα», λέει ο Ντμίτρι.
«Στη συνέχεια δέχθηκε μια εκατοστή επιστολών αναγνώρισης από κάθε γωνιά της Ευρώπης, αλλά ποτέ του δεν κατάλαβε τον λόγο αυτής της αναταραχής, καθώς είχε κάνει απλώς τη δουλειά του», καταλήγει ο γιος του.