Ο Καρλ Μαρξ είπε κάποτε ότι, «η ιστορία επαναλαμβάνεται την πρώτη φορά σαν τραγωδία και τη δεύτερη σαν φάρσα». Στην περίπτωση της Μέσης Ανατολής, η ιστορία ξεκίνησε ως φάρσα και σήμερα εξελίσσεται σε απίστευτη τραγωδία.
Τον Μάιο του 1916 μεταξύ Βρετανίας και Γαλλίας, με τη συναίνεση της Ρωσίας, συνήφθη η Συμφωνία Sykes–Picot. Ήταν ένα μυστικό σύμφωνο με το οποίο μοιράζονταν σε σφαίρες επιρροής και ελέγχου της Βρετανίας, τη Γαλλίας και, αρχικά, της Ρωσίας, εδάφη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας στη σημερινή , στη Μέση Ανατολή, στο Ιράκ και στη Συρία.
Ο Σάικς έλεγε ότι ήθελε «να χαράξει μία γραμμή από το 'e' της Άκρας ( Acr(e) ) μέχρι το 'τελευταίο k' του Κιρκούκ ( Kirkou(k)», γράφει ο βρετανός συγγραφέας Τζέιμς Μπαρ στο βιβλίο του, «Μία γραμμή στην άμμο» (2011). Η μαύρη αυτή γραμμή χωρίζει τη αγνοώντας ασύγγνωστα εθνότητες, φυλετικούς και θρησκευτικούς διαχωρισμούς: Η «Συρία» των Γάλλων, στο βορρά, η «Αραβία» των Βρετανών, στο νότο. Η περιοχή χωρισμένη σε πέντε ζώνες. Σύμφωνα με πολλούς ιστορικούς και μελετητές, η Συμφωνία Σάικς-Πικό ήταν η απαρχή ασταμάτητων συγκρούσεων στη Μέση Ανατολή μέχρι σήμερα, με κορύφωση τον φοβερό πόλεμο στη Συρία και την εμπλοκή διαφόρων δυνάμεων.
Συριακή... κατεχόμενη Κύπρος
Μια από τις χώρες που έχουν εμπλακεί στον συριακό πόλεμο είναι και η Τουρκία. Ας θυμηθούμε: Πριν από έναν ακριβώς χρόνο, η κυβέρνηση Ερντογάν διέταξε την εισβολή τουρκικών στρατευμάτων στη Συρία με πρόσχημα τον αγώνα εναντίον των τζιχαντιστών του Ισλαμικού Κράτους (το οποίο η ίδια εφοδίαζε με όπλα και πυρομαχικά και δεχόταν τραυματίες τζιχαντιστές στα νοσοκομεία της). Υποτίθεται ότι εκείνη η επιχείρηση ήταν περιορισμένης εμβέλειας. Έκτοτε, σε έκταση 2000 τ. χλμ τα οποία ελέγχει με φίλιες ομάδες ανταρτών, η Τουρκία δημιουργεί συνθήκες... Βόρειας κατεχόμενης Κύπρου: Λειτουργεί νοσοκομεία, σχολεία, αστυνομικές, δικαστικές, εκπαιδευτικές, διοικητικές και άλλες υποδομές, εκπαιδεύει ιμάμηδες, κτίζει τζαμιά και δίνει την εικόνα οιονεί κράτους, υπό τον πλήρη οικονομικό, πολιτικό, διοικητικό και στρατιωτικό έλεγχό της.
Ο πραγματικός στόχος της Τουρκίας είναι να παρεμποδίσει τους Κούρδους της Συρίας να ενωθούν με τους Κούρδους του Ιράκ και της Ανατολικής Τουρκίας σε ένα μεγάλο και ισχυρό κουρδικό κράτος. Όμως υπάρχουν δύο ισχυροί παράγοντες που φαίνονται να ματαιώνουν τα τουρκικά σχέδια, τα οποία αποβλέπουν στην εξουδετέρωση του μόνιμου, εδώ και 1000 χρόνια, εφιάλτη της Τουρκίας: Ο εδαφικός ακρωτηριασμός της. Από τη μια είναι η Ρωσία, η οποία στηρίζει το καθεστώς Άσαντ και από την άλλη είναι οι ΗΠΑ, οι οποίες υποστηρίζουν ανεπιφύλακτα και εξοπλίζουν με βαριά όπλα τους Κούρδους της Συρίας.
Τουρκικός πανικός
Γιατί; Διότι, πρώτον, είναι οι μόνες συντεταγμένες, ικανές δυνάμεις που μάχονται αποτελεσματικά κατά των τζιχαντιστών. Δεύτερον, οι Κούρδοι της Συρίας είναι οι μόνοι οι οποίοι προσφέρουν νίκες στους Αμερικανούς. Τον περ. Μάιο, λίγες μόνον ημέρες πριν από την επίσημη επίσκεψη του σουλτάνου Ερντογάν στην Ουάσινγκτον, ο πρόεδρος Τραμπ ανακοίνωσε μαζική και σημαντική στρατιωτική βοήθεια στους Κούρδους του YPG. Οι πληροφορίες αναφέρονται σε άρματα μάχης, βαριά πολυβόλα και αντιαρματικά που μεταφέρθηκαν με εκατοντάδες φορτηγά.
Τι σημαίνουν αυτά; Πρώτον, οι Αμερικανοί και οι Ρώσοι φαίνεται ότι ήδη αποφάσισαν την τύχη της δύσμοιρης Συρίας, η οποία ενδέχεται να τριχοτομηθεί. Δεύτερον, φαίνεται ότι απώτερος στόχος τους είναι η έξοδος των Κούρδων προς την Μεσόγειο αλλά και για λόγους ενεργειακών σχεδιασμών. Τρίτον, πιθανή ίδρυση κουρδικού κράτους προϋποθέτει εκ προοιμίου και τον εδαφικό ακρωτηριασμό της Ανατολικής, κατά πλειοψηφία κουρδικής, Τουρκίας.
Όμως, μια τέτοια προοπτική θα απαιτήσει τον επανασχεδιασμό του χάρτη της περιοχής με ό,τι αυτό θα μπορούσε να συνεπάγεται για τις χώρες της Μέσης Ανατολής, ειδικά για τον Λίβανο, το Ισραήλ, με εντεύθεν προεκτάσεις προς την Ιορδανία και την Αίγυπτο. Και, φυσικά, πρέπει να ληφθούν υπόψη οι αντιδράσεις της Τουρκίας. Αν χρειαζόταν μια απόδειξη του ασυγκάλυπτου πανικού, ο οποίος χαρακτηρίζει τελευταία την τουρκική κυβέρνηση, αυτός αποδίδεται από έναν στενότατο μυστικοσύμβουλο του Ερντογάν και δημοσιογραφικό εκφραστή του. Πρόκειται για τον Ιμπραχίμ Καραγκιούλ, γενικό διευθυντή της εφημερίδας «Yeni Şafak», η οποία ανήκει στον συμπέθερο του Ερντογάν.
Σχέδιο καταστροφής της Τουρκίας
Σε άρθρο του, που δημοσιεύτηκε στις 11 τρέχοντος στην πιο πάνω εφημερίδα, όπως το έχει μεταφράσει και δημοσιεύσει στο Pontos News, ο Σάββας Καλεντερίδης, ο Καραγκιούλ, με τίτλο: «Πρέπει να αντιδράσουμε άμεσα, αλλιώς θα κτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο», γράφει:
«Ο (κουρδικός) διάδρομος που έχει δημιουργηθεί στα βόρεια της Συρίας, είναι ένα σχέδιο καταστροφής της Τουρκίας. Μόλις ολοκληρωθεί ο διάδρομος αυτός, από το Ιράν μέχρι τη Μεσόγειο, θα μπει σε εφαρμογή ο χάρτης που ετοίμασαν για την Τουρκία. Μέχρι σήμερα προετοίμασαν αυτόν τον χάρτη, μας τύφλωσαν και μας αποκοίμισαν με το ΙΚ, μετέφεραν εκεί τρομοκράτες και το ΡΚΚ και βήμα-βήμα περικύκλωσαν την Τουρκία. Έκαναν ένα παιχνίδι με το Κομπάνι και μας ξεγέλασαν. Οι ΗΠΑ, ενώ έδωσαν υποσχέσεις στην Τουρκία για την Ιεράπολη, την παρέδωσαν στο ΡΚΚ, όπως και όλες τις άλλες περιοχές του διαδρόμου.
»Η Τουρκία αντέδρασε με την επιχείρηση 'Ασπίδα του Ευφράτη', όμως μας σταμάτησαν εκεί. Δεν μπορούμε να κάνουμε βήμα παραπέρα. Και τώρα έρχεται η σειρά του Ιντλίμπ, που έχει μπει στο στόχαστρο των ΗΠΑ. Ετοιμάζονται να κάνουν επιχείρηση εκεί, επειδή την περιοχή ελέγχει μια οργάνωση που ανήκει στην Αλ Κάιντα. Θα παραδώσουν την περιοχή αυτή στο ΡΚΚ και έτσι θα βγουν οι Κούρδοι στη Μεσόγειο. Και μετά θα μας πουν να φύγουμε από την Αλ Μπαμπ και από την Τζαραμπλούς.
»Όσοι μετέφεραν το ΡΚΚ στις ακτές της Μεσογείου, δεν οδηγούν στο διαμελισμό μόνο τη Συρία, αιχμαλωτίζουν και την Τουρκία, για να εφαρμόσουν και σε μας αργότερα το ίδιο σενάριο. Είμαστε αντιμέτωποι με τον μεγαλύτερο κίνδυνο μετά τη διάλυση της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Όλα αυτά δεν είναι ούτε θέμα τρομοκρατίας, ούτε ποιος θα ελέγξει τη Συρία. Είναι κάτι πιο βαθύ, πώς θα απομονωθεί, πώς θα περικυκλωθεί, για να διαμελιστεί στη συνέχεια η Τουρκία. Όταν ολοκληρωθεί εκείνος ο διάδρομος, η Τουρκία θα αποκοπεί από τον ισλαμικό κόσμο. Θα αποκλειστούμε πρώτα από τον Αραβικό κόσμο και στη συνέχεια από το Ιράν. Τότε, μια απομονωμένη Τουρκία, θα οδηγηθεί από τις ΗΠΑ και την ΕΕ στο διαμελισμό (...). Αν δεν κάνουμε κάτι τώρα, τότε θα χτυπάμε το κεφάλι μας στον τοίχο».
ΗΠΑ-Ρωσία την ανέχονται
Ο Τούρκος καθηγητής Πολιτικών Επιστημών, Cengiz Aktar, σε εκτενή ανάλυσή του στο "Foreign Affairs" (ελληνική έκδοση, τ. 45, Απρίλιος-Μάιος 2017), γράφει για τη συριακή πολιτική της Τουρκίας: «Στην Συρία, η Άγκυρα που έρχεται να εμπλακεί στρατιωτικά για να χαράξει έναν σουνιτικό και αραβικό θύλακα στα βόρεια της χώρας, η γραμμή της τώρα είναι να βοηθήσει τις τζιχαντιστικές ομάδες εναντίον των Κούρδων, χωρίς να είναι σε θέση να ελέγχει αυτές τις ομάδες λόγω έλλειψης πληροφοριών και τεχνογνωσίας. Η παρουσία της Άγκυρας είναι ανεκτή από την Μόσχα και την Ουάσιγκτον οι οποίες, προς το παρόν, την αφήνουν να ενεργεί (...).
»Μακροπρόθεσμα, η αντι-κουρδική εμμονή της Άγκυρας δεν έχει καμία δουλειά με την πραγματικότητα, με τους Κούρδους της Συρίας να είναι η μόνη δύναμη επί του εδάφους σε θέση να καθαρίσουν το έδαφος του ISIL. Οι αποκεντρωτικές τάσεις των Κούρδων ηγετών παρουσιάζουν επίσης μια αξιόπιστη πολιτική προοπτική για την μελλοντική πολιτική αρχιτεκτονική στην Συρία, μειώνοντας την εμμονή της Άγκυρας σε μια μάχη οπισθοφυλακής».
Δεν θα αναλύσουμε σήμερα τι θα σήμαινε για την περιοχή μας πιθανή δημιουργία κουρδικού κράτους και ποιες επιπτώσεις ενδέχεται να έχει και στην Κύπρο. Όμως, η πολιτική ηγεσία οφείλει να παρακολουθεί τις εξελίξεις στο συριακό, σε συνάρτηση προς την Τουρκία και τους σχεδιασμούς της σε βάρος της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ανεξάρτητα αν η ιστορία επαναλαμβάνεται είτε ως φάρσα είτε ως τραγωδία, η Κύπρος δεν θα άντεχε να ήταν μέρος είτε της πρώτης είτε της δεύτερης, ξανά.