Η Αθήνα είναι η μόνη ευρωπαϊκή πρωτεύουσα που δεν διαθέτει επίσημα τζαμί. Η ανέγερση τεμένους αναμένεται για τα τέλη του 2017. Μέχρι τότε οι μουσουλμάνοι προσεύχονται σε υπόγεια, αποθήκες ακόμη και γκαράζ.
Ένας αμυδρά φωτισμένος δρόμος κάπου στην Αθήνα, χαλασμένα παράθυρα, κάδοι σκουπιδιών. Πίσω από μια σιδερένια πόρτα οι σκάλες οδηγούν στο υπόγειο. Εκεί βρίσκονται περίπου 100 καλά οργανωμένα δωμάτια προσευχής για μουσουλμάνους της Αθήνας. Ο χώρος είναι ιδιωτικός.
Οι κοινοί χώροι συνάθροισης μουσουλμάνων βρίσκονται σε υπόγεια, γκαράζ, αποθήκες, παντού βλέπει κανείς μπετόν και φώτα νέον. Εδώ και χρόνια σχεδιάζεται στην Αθήνα η κατασκευή ενός τζαμιού. Ακόμη βρίσκεται υπό κατασκευή, το ραντεβού για τα εγκαίνια είναι αβέβαιο.
«Το ότι στην Αθήνα υπάρχει τζαμί θα το πιστέψω μόνο όταν πάνω εκεί για να προσευχηθώ» αναφέρει ο Ναΐμ Ελγκαντούρ στο γερμανικό πρακτορείο ειδήσεων. Είναι 62 χρονών, κατάγεται από την Αίγυπτο, ζει πάνω από 40 χρόνια στην Ελλάδα και εδώ και καιρό έχει πολιτογραφηθεί Έλληνας. Μαζί με τη σύζυγό του Άννα Στάμου αγωνίζεται όχι μόνο για την ανέγερση του τζαμιού από τη θέση του προέδρου της Μουσουλμανικής Ένωσης Ελλάδος αλλά και για την ευρύτερη αποδοχή των μουσουλμάνων στην ελληνική κοινωνία, όπου το 90% του πληθυσμού είναι χριστιανοί-ορθόδοξοι.
Σε μια χώρα όπου υπάρχει επικρατούσα θρησκεία...
Σύμφωνα με το Ελληνικό Σύνταγμα η ορθόδοξη πίστη είναι η επικρατούσα θρησκεία στη χώρα, ωστόσο προστατεύεται επίσης από την ελληνική τάξη η ελεύθερη άσκηση των θρησκευτικών καθηκόντων άλλων θρησκειών. Εντούτοις πολλοί Έλληνες βλέπουν αρνητικά την ανέγερση του επίμαχου τζαμιού στον Βοτανικό, κι αυτό μπορεί εύκολα να το συμπεράνει κανείς με μια βόλτα στην περιοχή. Το κτίσμα που βρίσκεται υπό κατασκευή περιβάλλεται από έναν πανύψηλο φράχτη, με πολλά αντιμουσουλμανικά γκράφιτι. «Όχι στο τζαμί», «Η Ελλάδα είναι ή χώρα των αγίων, των μαρτύρων και των ηρώων» γράφουν μερικά από αυτά. Ιδίως οπαδοί της Χρυσής Αυγής είναι αυτοί που ως επί το πλείστον εναντιώνονται στο τζαμί, οργανώνοντας ακόμη και διαμαρτυρίες. Τέσσερεις φορές το συνολικό έργο έχει αναβληθεί μέχρι σήμερα.
Πέρα από το ακροδεξιό όμως ελληνικό κόμμα, και μερίδα απλών πολιτών συνεχίζει να βλέπει με επιφύλαξη το Ισλάμ στην Ελλάδα. «Θέλουν να μας υπονομεύσουν», «Θα ήθελα να δω αν και στις αραβικές χώρες θα μπορούσαμε να οικοδομήσουμε μια χριστιανική εκκλησία» είναι μερικές από τις φωνές που ακούγονται συχνά στην ελληνική κοινωνία. Παρόλα αυτά το ελληνικό κοινοβούλιο ενέκρινε το 2006 την κατασκευή του τζαμιού, που θα κάλυπτε τις λατρευτικές ανάγκες 200.000 μουσουλμάνων που ζουν στην Ελλάδα. Το νέο τζαμί όμως μπορεί να υποδεχθεί μόλις 350 προσκυνητές, σύμφωνα με τον Ναΐμ Ελγκαντούρ. Ο ίδιος αναφέρει ότι το κλίμα είναι κακό στην περιοχή, οι κάτοικοι «τους κοροϊδεύουν» όπως λέει χαρακτηριστικά.
Αβέβαιη η έναρξη λειτουργίας του τζαμιού
Στο μεταξύ η έναρξη της λειτουργίας του νέου λατρευτικού χώρου για τους μουσουλμάνους συνεχώς αναβάλλεται. Ήδη σύμφωνα με ΜΜΕ θα έπρεπε να ήταν έτοιμο από τον Απρίλιο του 2017. Μήλον της έριδος είναι επίσης η σύσταση μιας επιτροπής του τζαμιού που θα είναι υπεύθυνη για την ανάδειξη του ιμάμη. Σύμφωνα με τον Ν. Ελγκανούρ ήδη υπάρχει η πρόταση ο μελλοντικός ιμάμης να εκπαιδευθεί κατάλληλα και να μάθει ελληνικά πριν αναλάβει τα καθήκοντά του, ωστόσο ακόμη υπάρχουν πολλά ανοιχτά ζητήματα.
Προς το παρόν, οι μουσουλμάνοι της ελληνικής πρωτεύουσας εξακολουθούν να προσεύχονται σε αυτοσχέδιους λατρευτικούς χώρους ή να ταξιδεύουν σε μουσουλμανικές χώρες την περίοδο των μεγάλων θρησκευτικών γιορτών τους. Στο μεταξύ η ελληνική κυβέρνηση δείχνει να αναγνωρίζει το πρόβλημα, ωστόσο σύμφωνα με αναλυτές αν προχωρήσει η ανέγερση η κυβέρνηση Τσίπρα ενδέχεται να χάσει πολλές ψήφους. Τέλος, ένα άλλο πρόβλημα που εξακολουθεί να ταλανίζει τους μουσουλμάνους της Αθήνας είναι η έλλειψη μουσουλμανικού νεκροταφείου στην Αττική... με τους πλησιέστερους χώρους ταφής για μουσουλμάνους να βρίσκονται στην Ξάνθη ή την Κομοτηνή.
Deutsche Welle / Αθηνά Αγγελοπούλου, dpa / Δ. Κυρανούδη