Η τραγωδία του ''προσφυγικού παιγνίου'', οι εντεινόμενες απειλές της Τουρκίας και η επανάληψη των τουρκικών προκλήσεων στα Ίμια επιβάλλουν την συμπλήρωση και ολοκλήρωση του δόγματος Εθνικής Ασφάλειας της Ελλάδος. Το δόγμα μας κινείται σε τρεις άξονες:
Α. Είναι αμυντικό. Χαρακτηρίζεται δηλαδή από την βούληση και την ικανότητα προάσπισης του εθνικού χώρου και κυριαρχίας μας.
Κινείται σε δυο επίπεδα. Το πολιτικό-διπλωματικό και το στρατιωτικό -επιχειρησιακό. Ο πολιτικός και διπλωματικός παράγων διαμορφώνει και προωθεί τις θέσεις που επιβάλλουν τα συμφέροντα μας. Συναρτάται όμως με την κοινωνική και πολιτική συνοχή. Η επισήμανση αυτή έχει καταλυτική σημασία για την Ελλάδα λόγω της κοινωνικής και πολιτικής κρίσης. Η έξοδος από το φάσμα της πτώχευσης δεν είναι ορατή. Αλήθεια, κατά πόσον είναι η σημερινή Ελλάδα ένα ''συνεκτικό σύνολο'';
Η πείθω και η αξιολόγηση της δύναμης μιας χώρας δεν εξαντλείται μόνο στις αποφάσεις που θα λάβει σε στιγμές κλιμάκωσης και κορύφωσης μιας κρίσης , που απαιτεί ως ύστατο και αναπόφευκτο μέσο την προσφυγή και στην στρατιωτική εμπλοκή.
Η ''αποτροπή'', ο'' περιορισμός '' και η ''αναχαίτιση'' πρέπει να αποτελούν το τρίπτυχο της αμυντικής μας πολιτικής έναντι της Τουρκίας. Οι δυο πρώτοι οροί χρησιμοποιήθηκαν για την διαμόρφωση του Δόγματος των ΗΠΑ έναντι της Σοβιετικής Ένωσης στον ψυχρό πόλεμο. Το πλαίσιο δηλαδή της συνύπαρξης των δυο πυρηνικών υπερδυνάμεων που αναγκαστικά κινήθηκαν στον χώρο που περιορίζεται μεταξύ ''του καρότου και της ράβδου''. Η αναχαίτιση, αφορά κυρίως αλλά δεν πρέπει να ταυτίζεται αποκλειστικά με την αεροπορική δραστηριότητα στο Αιγαίο.
Β. Είναι διπλωματικό. Η αποτροπή και η αναχαίτιση-με την ευρεία δηλαδή έννοια- είναι αρχές αναπόφευκτες και αναγκαίες. Συμπληρωματικές των προσπαθειών συνεννόησης ,συνεργασίας και διαλόγου στην βάση του διεθνούς δικαίου με την Τουρκία .Βασίζονται στην αρχή της ειρηνικής επίλυσης των διαφορών.
Ως βέλτιστη εφικτή επιλογή ανεδείχθη η πολιτική της ''υπομονής και επιμονής''. Την διεμόρφωσε ένας πρώην Υπουργός Εξωτερικών, από τους ελάχιστους ''σοφούς'' που διαθέτει η Ελλάδα. Στον αντίποδα, όλοι εκείνοι που διαχρονικά πιστεύουν ότι μπορούν με άσκηση προσωπικής πολιτικής και γοητείας να ταράξουν τα ''λιμνάζοντα ύδατα''.
Γ. Είναι Ευρωπαϊκό. Η ριζική αναθεώρηση της εθνικής μας πολιτικής έναντι της Τουρκίας ταυτίζεται με την επιβεβλημένη από τις τότε επικρατούσες συνθήκες απόφαση ''Κοινοτ ικοποίησης '' των Ελληνο-Τουρκικών προβλημάτων .
Δρομολογήθηκε στο Ελσίνκι , τον Δεκέμβριο του 1999 . Η Κυπριακή Δημοκρατία έγινε μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ιστορικό επίτευγμα.
Εν συνεχεία , τον Οκτώβριο του 2005, βρήκε την πληρέστερη καταγραφή των έναντι της Ελλάδος και της Κύπρου δεσμεύσεων που ανέλαβε η Τουρκία , προκειμένου να ανοίξουν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις στην Ευρωπαϊκή Ένωση.
Το Ευρωπαϊκό πλαίσιο, υπήρξε για δυο δεκαετίες το θεμέλιο της πολιτικής μας έναντι της Άγκυρας. Σήμερα , η Ευρωπαϊκή αυτή διάσταση λόγω των εξελίξεων στην Ένωση και στην Τουρκία περιορίζεται και υποχωρεί. Η δεδηλωμένη θέση του Πρόεδρου Ντόναλντ Τράμπ έναντι της Ευρωπαϊκής Ένωσης , βρίσκει ήδη ισχυρούς οπαδούς στην Άγκυρα. Ερμηνεύεται δηλαδή ως επιβεβαίωση των πολιτικών επιλογών του Προέδρου Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
Η στρατηγική και η απόφαση –λέξη με ειδικό βάρος- στηρίζονται στην γνώση ,στον χρόνο και στην ορθή εκτίμηση των δυνατοτήτων. Επίσης προϋποθέτει την πρόβλεψη των πολιτικο-στρατιωτικών δυνατοτήτων και ισορροπίας δυνάμεων σε βάθος χρόνου. Η ανάλυση των στοιχείων, των εξοπλιστικών περιλαμβανομένων, δείχνει ανατροπή της όποιας ισορροπίας υπήρχε σε βάρος της Ελλάδος.
Το αναδυόμενο δόγμα Τράμπ, διότι περί αυτού πρόκειται, δεν είναι τόσο νέο όπως φαίνεται. Προτάσσει την επίδειξη ισχύος για την επικράτηση των θέσεων και προώθηση των συμφερόντων των ΗΠΑ. Ο κλασσικός ''Διάλογος των Μηλίων'' αποτελεί προφανώς αποτελεσματικό δόγμα των διεθνών σχέσεων. Ο ισχυρότερος επιβάλλει από θέσεως ισχύος την θέση του, ο δε ασθενέστερος ανθίσταται όσο του επιτρέπει η αδυναμία του.
Άλλωστε και η Ρωσία του Βλαντιμίρ Πούτιν ήδη εφαρμόζει στην Ευρώπη (Γεωργία, Ουκρανία και Κριμαία) την πολιτική αυτή. Επιπλέον, η απειλή, η χρήση και η επίδειξη στρατιωτικής δύναμης χαρακτηρίζει την πολιτική της Τουρκίας σε βάθος χρόνου.
Η πραγματικότητα αυτή ,σε συνδυασμό με τον ρευστό και απρόβλεπτο χαρακτήρα του γείτονα μας , πρέπει να μας οδηγήσει σε ώριμες σκέψεις για την ολοκλήρωση της αποτρεπτικής μας ισχύος. Πρόσφατες αποκαλύψεις επιβεβαιώνουν ότι προετοιμαζόταν με μεθοδικότητα. Μάθαμε να συμβιώνουμε, φθάνοντας ενίοτε στο κατώφλι της πολεμικής σύγκρουσης, με μια άλλη Τουρκία . Σήμερα έχουμε ένα διαφορετικό γείτονα. Δεν τον γνωρίζουμε. Προσπαθούμε να τον καταλάβουμε .Η νέα Τουρκία πλεονεκτεί διότι μας γνωρίζει .
Διερωτώμαι κατά πόσον την στιγμή αυτή απουσιάζει η στρατηγική της αποτρεπτικής δύναμης ενός ''ισχυρού ανταποδοτικού πλήγματος'', ως αναπόσπαστο μέρος ενός αμυντικού σχεδιασμού. Όσο μεγαλύτερη είναι η ''ανταποδοτική αποτροπή '' , τόσο ισχυρότερη είναι η αξιοπιστία ενός αμυντικού σχεδιασμού. Αναγκαία προϋπόθεση είναι ότι πρέπει να ανταποκρίνεται στις πραγματικές επιχειρησιακές δυνατότητες.
Θεμέλιο του όμως δεν μπορεί να είναι μόνο ο στρατιωτικός βραχίονας. Είναι κυρίως η εθνική συνεννόηση, η γνώση και η συνέχεια . Η Ελλάδα πρέπει να ξαναγίνει ένα ''συνεκτικό σύνολο''. Αυτή είναι η αναγκαία συνθήκη.
*Ο Αλέξανδρος Μαλλιάς είναι Πρέσβης Επί Τιμή και το άρθρο του δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα ΕΣΤΙΑ.