Το πιο διαβόητο βιβλίο, «Ο αγών μου» του Αδόλφου Χίτλερ σε θεατρική παράσταση στη Στέγη του Ιδρύματος Ωνάση. Ρηξικέλευθη παράσταση με ένα βιβλίο αντιπροσωπευτικό μιας μισάνθρωπης κοσμοθεωρίας, με στόχο να θέσει σε δημόσια διαβούλευση ερωτήματα που σχετίζονται με το περιεχόμενο του βιβλίο και στόχο να το απομυθοποιήσουν.
Φιλόδοξος στόχος, γιατί αντί να δούμε ποια είναι η λογική και ο μηχανισμός που παρέσυραν και προκάλεσαν σύγχυση σε τόσους ανθρώπους και να αναπτύξουμε αντιστάσεις και άμυνες απέναντι σε υπάνθρωπες θεωρίες, ενέχει τον κίνδυνο της απενοχοποίησης.
Ανεβαίνει στη Στέγη, λίγους μήνες μετά τη «συμβολική» πρεμιέρα της στο πάλαι ποτέ προπύργιο του Τρίτου Ράιχ, τη Βαϊμάρη, στις 3 Σεπτεμβρίου 2015. Δημιουργοί της παράστασης είναι οι δύο εκ των τριών συνιδρυτών της ομάδας Rimini Protokoll και, συγκεκριμένα, η Helgard Haug και ο Daniel Wetzel.
Μόνο οι Rimini Protokoll, οι πολυβραβευμένοι ντοκιμενταριστές του ευρωπαϊκού θεάτρου, που έχουν κατά καιρούς φέρει στη σκηνή τους άνεργους Αιγύπτιους μουεζίνηδες ή τους σύγχρονους Αθηναίους «Προμηθείς», θα τολμούσαν να καταπιαστούν με ένα βιβλίο τόσο διαβόητο και αμφιλεγόμενο όσο το Mein Kampf (Ο Αγών μου, 1925-26).
Το πιο καταραμένο μπεστ-σέλλερ του 20ού αιώνα, το δίτομο συγγραφικό πόνημα του Αδόλφου Χίτλερ, αυτός ο συνδυασμός αυτοβιογραφίας και πολιτικού μανιφέστου που έμελλε να γίνει η Βίβλος του γερμανικού εθνικοσοσιαλισμού, είναι το εκρηκτικό υλικό με το οποίο οι Rimini Protokoll επανέρχονται στη Στέγη, δύο χρόνια μετά το συναρπαστικό Situation Rooms, το ζωντανό videogame-installation για το εμπόριο όπλων.
Είναι, πράγματι, «Ο Αγών μου» ένα ανάγνωσμα επικίνδυνο και προπαγανδιστικό ή, μήπως, πρόκειται τελικά για ένα συνονθύλευμα κοινοτοπιών και παρανοϊκών ιδεολογημάτων; Τι διασφαλίζει η συμβολική απαγόρευση της επανέκδοσής του, τη στιγμή που σημειώνει ρεκόρ αναγνωσιμότητας ως e-book στο Ίντερνετ; Ποια είναι η ιστορική, πολιτική και λογοτεχνική του αξία; Τι τροφοδοτεί το «μύθο» του εδώ και ενενήντα ένα χρόνια; Τι, τέλος πάντων, λέει σε αυτό ο Χίτλερ;
Τέτοια ερωτήματα θέτει σε δημόσια διαβούλευση η ρηξικέλευθη παράσταση της ομάδας που εδώ και δεκαπέντε χρόνια επαναπροσδιορίζει το είδος του θεάτρου ντοκουμέντου. Κι όλα αυτά, την περίοδο που σχεδιάζεται, προκαλώντας σωρεία αντιδράσεων, κάτι που απαγορευόταν στη Γερμανία από τη λήξη του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου μέχρι πρότινος: η επανέκδοση του Mein Kampf.
Γνώριμη στη χώρα μας, η ομάδα Rimini Protokoll, την οποία συνδημιούργησαν τρεις συμφοιτητές του Ινστιτούτου Εφαρμοσμένων Θεατρικών Σπουδών στο Γκίσεν της Γερμανίας, η Helgard Haug, ο Stefan Kaegi και ο Daniel Wetzel, εδώ και 15 χρόνια εντοπίζει τα ιστορικά και κοινωνικοπολιτικά γεγονότα, που συνιστούν από μόνα τους το «θέατρο της πραγματικότητας», και στελεχώνει τα ρηξικέλευθα πρότζεκτ της όχι με ηθοποιούς, αλλά με «ειδικούς» επί του εκάστοτε θέματος: ιστορικούς και νομικούς ειδικευμένους στο διεθνές δίκαιο και τα ανθρώπινα δικαιώματα, έναν συντηρητή παλιών χειρογράφων, έναν εκ γενετής τυφλό μουσικό παραγωγό, έναν Ισραηλινό δικηγόρο και έναν Τούρκο hip-hop / metalcore καλλιτέχνη και εθνολόγο.
Ταυτότητα παράστασης
Ιδέα - σκηνοθεσία - κείμενο: Helgard Haug - Daniel Wetzel
δραματουργία - έρευνα: Sebastian Brünger
σκηνικά - βίντεο: Marc Jungreithmeier
διαδραστικός σχεδιασμός: Grit Schuster
μουσική: Volkan T
διεύθυνση ομάδας: Heidrun Schlegel
τεχνική επιμέλεια - φωτισμοί: Andreas Mihan
παραγωγή: Kunstfest (Βαϊμάρη), Εθνικό Θέατρο Γερμανίας (Βαϊμάρη), Rimini Apparat,
συμπαραγωγή: Kammerspiele (Μόναχο), Εθνικό Θέατρο Μάνχαϊμ, steirischer herbst festival (Γκρατς), Gessnerallee (Ζυρίχη), HAU - Hebbel am Ufer (Βερολίνο), σε συνεργασία με το Schauspielhaus του Γκρατς και με την ευγενική υποστήριξη του Schauspielhaus του Ντύσελντορφ.
Ερμηνεύουν: Sibylla Flügge, Anna Gilsbach, Matthias Hageböck, Alon Kraus, Christian Spremberg, Volkan Türeli.
Παράλληλες δράσεις
Πέμπτη 21 Απριλίου
Μετά την παράσταση, συζήτηση του κοινού με τη Helgard Haug και τον Daniel Wetzel από τους Rimini Protokoll, και τον δημοσιογράφο Δημήτρη Ψαρρά.
Συντονισμός:
Κάτια Αρφαρά: Δρ Ιστορίας της Τέχνης – Θεατρολόγος, Καλλιτεχνική Διευθύντρια Θεάτρου και Χορού της Στέγης
Παρασκευή 22 Απριλίου | 18:00
Πριν την παράσταση, συζήτηση με τον Ράινερ Ες, πολιτικό ακτιβιστή και εγγονό του διοικητή του Άουσβιτς, Ρούντολφ Ες.
Παρασκευή 22 Απριλίου | 19:00
Συζήτηση στο Goethe-Institut Athen: «Ο Αγών μου – Συζητώντας για ένα βιβλίο;»
Συμμετέχουν οι: Wolfgang Benz (ιστορικός), Helgard Haug (συνιδρύτρια της ομάδας Rimini Protokoll), Ξένια Κουναλάκη (δημοσιογράφος), Κώστας Λούλος (ιστορικός)
Πατήστε εδώ για να διαβάσετε περισσότερα για την εκδήλωση.
Παρασκευή 22 & Σάββατο 23 Απριλίου
Εργαστήριο θεάτρου με τους Daniel Wetzel και Helgard Haug (Rimini Protokoll)