Σε καλό βγήκε η απειλή των δασμών του Ντόναλντ Τραμπ για την κινεζική οικονομία στο πρώτο τρίμηνο, αλλά το ερωτηματικό είναι τι γίνεται από δω και πέρα.
Η δεύτερη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου σημείωσε ταχύτερη του αναμενομένου ανάπτυξη κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους, αφού το κινεζικό ακαθάριστο εθνικό προϊόν αυξήθηκε κατά 5,4% σε ετήσια βάση, πάνω από τον ετήσιο στόχο του 5% – εφόσον φυσικά είναι πραγματικά τα στοιχεία που έδωσε σήμερα, Μεγάλη Τετάρτη, στη δημοσιότητα το Πεκίνο.
Οπως ανακοίνωσε η Εθνική Στατιστική Υπηρεσία της Κίνας, το ΑΕΠ της χώρας αυξήθηκε κατά 1,2% σε τριμηνιαία βάση κατά το μικρότερο τρίμηνο του έτους, σερ μια περίοδο που οι εργοστασιακές εξαγωγές της Κίνας έσπευσαν να προλάβουν την επιβολή των αμερικανικών δασμών που ίσχυσαν από τις 2 Απριλίου. Αλλά το κατά πόσον η Κίνα μπορεί να διατηρήσει αυτήν την ανάπτυξη περιβάλλεται από αβεβαιότητα.
Εξαγωγές και μεταποίηση
Η ανάπτυξη τους πρώτους μήνες του έτους προωθήθηκε από την ταχεία αύξηση των εξαγωγών και τις επενδύσεις και την παραγωγή στον τομέα της μεταποίησης που είναι απαραίτητες για την υποστήριξη αυτών των εξαγωγών. Οι πωλήσεις ηλεκτρικών αυτοκινήτων, οικιακών συσκευών, ηλεκτρονικών ειδών ευρείας κατανάλωσης και επίπλων ήταν επίσης ισχυρές λόγω των συνεχώς αυξανόμενων κυβερνητικών επιδοτήσεων για τους αγοραστές.
Προ δύο εβδομάδων όμως ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόνλαντ Τραμπ ξεκίνησε την κλιμάκωση των δασμών, οι οποίοι έχουν ανέλθει πια στο 145% για περισσότερο από το ήμισυ των εξαγωγών της Κίνας προς τις Ηνωμένες Πολιτείες.
Οι δύο πρώτοι γύροι δασμών του Τραμπ σε κινεζικά προϊόντα, 10% τον Φεβρουάριο και ξανά τον Μάρτιο, είχαν μικρή άμεση επίδραση στις εξαγωγές. Οι συνολικές εξαγωγές της Κίνας τον Μάρτιο αυξήθηκαν κατά 12,4% σε δολάρια σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, καθώς ορισμένοι εξαγωγείς φάνηκαν να σπεύδουν να μεταφέρουν τις αποστολές στις αποβάθρες πριν οι δασμοί αυξηθούν ακόμη περισσότερο.
Ωστόσο, οι αυξήσεις των δασμών αυτόν τον μήνα είναι πιθανό να έχουν σημαντική επίδραση στις εξαγωγές της Κίνας στο μέλλον. Ο Τραμπ επέβαλε επίσης, και μια εβδομάδα αργότερα ανέστειλε, υψηλούς δασμούς εισαγωγής σε αγαθά από το Βιετνάμ, την Καμπότζη και άλλες χώρες που συναρμολογούν κινεζικά εξαρτήματα για αποστολή στις Ηνωμένες Πολιτείες. Αυτές οι χώρες εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν βασικό δασμό 10% που ισχύει για σχεδόν όλους τους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ.
Αναστολή λειτουργίας εργοστασίων
Ορισμένα εργοστάσια στη νότια Κίνα έχουν αναστείλει τις λειτουργίες τους από τις αρχές Απριλίου, καθώς οι δασμοί των ΗΠΑ έχουν φτάσει σε απαγορευτικά επίπεδα. Αυτό έχει εγείρει ανησυχίες σχετικά με το εάν η ανεργία μπορεί να αυξηθεί στην Κίνα.
Κινέζοι αξιωματούχοι και οικονομολόγοι συμφωνούν ότι ο καλύτερος τρόπος για την ενίσχυση της οικονομίας θα ήταν η αύξηση των εγχώριων καταναλωτικών δαπανών. Αυτό θα έκανε την οικονομία λιγότερο εξαρτημένη από τις ξένες αγορές. Πολλές χώρες, όχι μόνο οι Ηνωμένες Πολιτείες, ανησυχούν για το τσουνάμι εξαγωγών της Κίνας από νεόδμητα εργοστάσια και ως απάντηση αυξάνουν τους δασμούς.
Η κινεζική ηγεσία έχει δεσμευτεί να λάβει σοβαρά μέτρα για να ενισχύσει τους καταναλωτές. Εχει ήδη υιοθετήσει ορισμένα μέτρα, κυρίως επιδοτήσεις σε νοικοκυριά για να αγοράζουν μεταποιημένα προϊόντα που κατασκευάζονται στην Κίνα, από συσκευές μαγειρέματος ρυζιού μέχρι ηλεκτρικά αυτοκίνητα.
Επενδύσεις
Οι επενδύσεις στον τομέα της μεταποίησης ήταν 9,1% υψηλότερες στο πρώτο τρίμηνο σε σύγκριση με την ίδια περίοδο πέρυσι, καθώς οι εταιρείες συνέχισαν να επενδύουν στην κατασκευή εργοστασίων και τον εξοπλισμό. Οι επενδύσεις σε υποδομές αυξήθηκαν κατά 5,8%, ενώ οι επενδύσεις σε ακίνητα συνέχισαν τη μακρά τους πτώση, μειώνοντας την κατά 9,9%.
Πολλοί οικονομολόγοι αναμένουν την υιοθέτηση περισσότερων πολιτικών για την αντιστάθμιση των επιπτώσεων του δασμολογικού πολέμου.
«Οι δασμοί θα προκαλέσουν εμπόδια στην οικονομική ανάπτυξη, αλλά οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής θα βρουν έναν τρόπο να αντισταθμίσουν αυτή την οπισθοδρόμηση στις εξαγωγές», δήλωσε ο Zhu Ning, αναπληρωτής κοσμήτορας στο Shanghai Advanced Institute of Finance.
Η κεντρική τράπεζα της Κίνας επέτρεψε στο νόμισμα της χώρας, το γουάν, να υποχωρήσει πολύ αργά έναντι του δολαρίου. Εχει αποδυναμωθεί κατά περίπου 1% από τα μέσα Μαρτίου, αλλά εξακολουθεί να διαφέρει ελάχιστα από εκεί που ήταν μια εβδομάδα πριν αναλάβει τα καθήκοντά του ο Τραμπ τον Ιανουάριο.
Ενα ασθενέστερο νόμισμα θα μπορούσε να κάνει τις εξαγωγές της Κίνας πιο ανταγωνιστικές στις ξένες αγορές μειώνοντας το σχετικό κόστος τους. Αλλά οποιαδήποτε σταδιακή πτώση είναι πιθανό να είναι πολύ μικρή για να κάνει τη διαφορά έναντι των δασμών που έχουν αυξήσει το κόστος του εμπορίου κατά περισσότερο από 100%. Και μια απότομη υποτίμηση θα μπορούσε να προκαλέσει οικονομική αστάθεια ωθώντας τα κινεζικά νοικοκυριά να αποσύρουν τα χρήματά τους από τις τράπεζες και να προσπαθήσουν να τα στείλουν στο εξωτερικό.
Λιτότητα και επιφυλάξεις
Οι καταναλωτές της Κίνας είναι επιφυλακτικοί στο να ξοδέψουν περισσότερα. Μεγάλο μέρος της μεσαίας τάξης και των εύπορων έχουν χάσει χρήματα στην κατάρρευση της αγοράς κατοικίας της χώρας. Οι τιμές των διαμερισμάτων έχουν μειωθεί έως και 40% από το 2021 — μια απώλεια πλούτου που ξεπερνά την κρίση της αγοράς κατοικίας στις ΗΠΑ πριν από σχεδόν δύο δεκαετίες. Οι κινεζικές οικογένειες συνήθως επενδύουν έως και το 80% των αποταμιεύσεών τους σε ακίνητα, ελλείψει άλλων τρόπων για να δημιουργήσουν πλούτο. Η χρηματιστηριακή αγορά της χώρας είναι μικρή και κερδοσκοπική, ενώ η αγορά ομολόγων απευθύνεται κυρίως σε θεσμικούς επενδυτές.
Η λιτότητα χαρακτηρίζει πλέον σχεδόν κάθε απόφαση δαπανών των κινεζικών οικογενειών, ακόμη και τις αγορές στο σούπερ μάρκετ.
«Οι άνθρωποι διστάζουν να ξοδέψουν, επομένως λιγότεροι άνθρωποι αγοράζουν χοιρινό», δήλωσε ο κρεοπώλης Xie Zhengrong, καθισμένος σε ένα σκαμπό σε μια σκεπαστή αγορά στο Γκαντζόου, πόλη στη κεντρική Κίνα. Μερικοί πελάτες αγόραζαν καναδυό κιλά χοιρινό κάθε φορά, αλλά τώρα αγοράζουν μόλις 150-200 γραμμάρια, είπε.
Οι κατασκευές και άλλες δραστηριότητες στον τομέα των ακινήτων αποτελούσαν το ένα τέταρτο του εθνικού προϊόντος της Κίνας πριν την κατάρρευση του κλάδου της κτηματαγοράς, αλλά πλέον η ζήτηση για νέες κατοικίες έχει καταβαραθρωθεί, με αποτέλεσμα να έχει βαλτώσει ο κατασκευαστικός τομέας.
Ο Yu Hongqiang, οικοδόμος που μετανάστευσε από το εσωτερικό της χώρας για εργασία στην Καντόνα (Guangzhou), το εμπορικό κέντρο της νοτιοανατολικής Κίνας, δήλωσε ότι οι δασμοί δεν τον επηρέασαν άμεσα επειδή όλος ο χάλυβας στη βιομηχανία του προερχόταν από κινεζικά εργοστάσια. Αλλά εξακολουθούσε να ανησυχεί.
«Εχουμε ανησυχίες, αλλά δεν μπορούμε να κάνουμε τίποτα», είπε. «Στη χειρότερη περίπτωση, αν δεν υπάρχει δουλειά, απλώς θα πάω σπίτι μου».
Πηγή: kathimerini.gr