Η Ουκρανία ξεκίνησε τη μέρα με τον άνεμο της διπλωματίας για πρώτη φορά υπέρ της. Είχε επιτευχθεί μια προκαταρκτική συμφωνία-πλαίσιο με τις Ηνωμένες Πολιτείες για τα ορυκτά της.
Η συμφωνία προβλέπει αμερικανικά κεφάλαια για την ανοικοδόμηση της χώρας με αντάλλαγμα μερίδιο από τα μελλοντικά έσοδα της Ουκρανίας στους τομείς της ενέργειας, των υποδομών και των υδρογονανθράκων.
Παράλληλα, πραγματοποιήθηκε ο πρώτος γύρος ειρηνευτικών συνομιλιών μεταξύ Αμερικανών, Ευρωπαίων και Ουκρανών αξιωματούχων στο Παρίσι, οι οποίες χαρακτηρίστηκαν αρχικά ως «θετικές».
Ωστόσο, οι ελπίδες σύντομα διαψεύστηκαν, καθώς τόσο ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ όσο και ο υπουργός Εξωτερικών Μάρκο Ρούμπιο απείλησαν να αποσυρθούν από τη μεσολάβηση για κατάπαυση του πυρός, εάν δεν υπάρξει άμεση πρόοδος.
Σύμφωνα με το BBC, στο Κίεβο επικρατούσε η προσδοκία ότι η αυξανόμενη δυσφορία των ΗΠΑ απέναντι στη Ρωσία θα οδηγούσε σε νέες κυρώσεις κατά της Μόσχας. Αντί για αυτό, η απειλή απόσυρσης της Ουάσινγκτον από την ειρηνευτική διαδικασία μοιάζει να εξυπηρετεί περισσότερο το Κρεμλίνο παρά την Ουκρανία.
Η επικρατούσα εκτίμηση είναι ότι το συλλογικό βάρος της Ουκρανίας και των Ευρωπαίων συμμάχων της δεν είναι αρκετό, σε βάθος χρόνου, για να αναχαιτίσει τη ρωσική επιθετικότητα. Παρά τη συνεχιζόμενη προσπάθεια κατάληψης ουκρανικών εδαφών, η Ρωσία εξακολουθεί να υποστηρίζει ότι επιδιώκει την ειρήνη.
Την ίδια στιγμή, εξαπολύει μερικά από τα πιο φονικά χτυπήματα κατά αμάχων των τελευταίων μηνών. Στο Χάρκοβο, τουλάχιστον 100 άνθρωποι τραυματίστηκαν και ένας σκοτώθηκε όταν τρεις πύραυλοι έπληξαν κατοικημένη περιοχή.
Οι επιθέσεις αυτές δεν προκάλεσαν καταδίκη από τον Λευκό Οίκο, που αντίθετα συνεχίζει να ασκεί πίεση στο Κίεβο, παγώνοντας τη στρατιωτική βοήθεια, ενώ επιχειρεί να προσεγγίσει διπλωματικά τη Μόσχα ώστε να επιτευχθεί συμφωνία.
Επιμένει η Μόσχα στις μαξιμαλιστικές θέσεις της
Η Ουκρανία συμφώνησε σε πλήρη κατάπαυση του πυρός μετά την αναστολή της αμερικανικής βοήθειας και της ανταλλαγής πληροφοριών. Η Ρωσία, από την πλευρά της, επιμένει στις μαξιμαλιστικές απαιτήσεις για περισσότερα εδάφη και την απομάκρυνση του προέδρου Βολοντίμιρ Ζελένσκι, γεγονός που καθιστά απίθανη οποιαδήποτε σημαντική πρόοδο.
Στη Μαύρη Θάλασσα, ο Μιχάιλο, διοικητής αμερικανικής περιπολικής ναυτικής μονάδας, δηλώνει:
«Αν η Ρωσία καταλάβει όλη την Ουκρανία, ποιος ξέρει; Σε 10 ή 15 χρόνια θα πάει στην Πολωνία, στη Λιθουανία, στην Εσθονία, σε οποιαδήποτε χώρα της Βαλτικής. Είναι ξεκάθαρο».
Η αμερικανική στρατιωτική βοήθεια προς την Ουκρανία εξαντλείται σταδιακά. Δεν αναμένονται νέα πακέτα, ούτε αξιοποίηση των προεδρικών εξουσιών για στρατιωτική υποστήριξη.
Αν οι ΗΠΑ αποχωρήσουν από τις συνομιλίες, η Ουκρανία θα εξαρτάται αποκλειστικά από τους Ευρωπαίους συμμάχους της, που δύσκολα θα μπορέσουν να αντισταθμίσουν τη ρωσική ισχύ σε βάθος χρόνου.
Σε ένα μικρό τμήμα της ουκρανικής ακτογραμμής, το Κίεβο έχει πετύχει μια τακτική νίκη: με τη χρήση drones δυτικής και εγχώριας κατασκευής, ανάγκασε τον ρωσικό στόλο να υποχωρήσει και αποκατέστησε ένα κρίσιμο ναυτιλιακό πέρασμα.
Όμως, όπως αναγνωρίζει και ο Ζελένσκι, η στρατιωτική πραγματικότητα στο πεδίο δεν βρίσκει επαρκή ανταπόκριση στο εξωτερικό.
Παρά τη συμφωνία για φυσικούς πόρους που προχωρά, η απειλή αποχώρησης της αμερικανικής πλευράς προσδίδει στη συμφωνία χαρακτήρα εμπορικής συναλλαγής – και θέτει το ερώτημα εάν τελικά η Ουάσινγκτον ενδιαφέρεται για το ποιος θα ελέγχει την Ουκρανία, εφόσον διασφαλίζονται τα δικά της συμφέροντα.
Ο Τραμπ «έτοιμος» να αναγνωρίσει τον έλεγχο της Ρωσίας στην Κριμαία
Η υπομονή της κυβέρνησης Τραμπ για την ειρήνευση στην Ουκρανία, φαίνεται να εξαντλείται. Ενδεικτικό της κατάστασης αποτελεί δημοσίευμα του CNN που αναφέρει ότι οι ΗΠΑ είναι έτοιμες να αναγνωρίσουν τον έλεγχο της Ρωσίας στην Κριμαίας στο πλαίσιο πρότασης για τη διευκόλυνση του τερματισμού του πολέμου. Σύμφωνα με Αμερικανό αξιωματούχο, η εν λόγω πρόταση θα θέσει σε εφαρμογή και την κατάπαυση του πυρός στην πρώτη γραμμή των μαχών.
Το συγκεκριμένο πλαίσιο κοινοποιήθηκε μάλιστα σε Ευρωπαίους και Ουκρανούς αξιωματούχους, οι οποίοι συναντήθηκαν στο Παρίσι. Παράλληλα, στο εν λόγω ζήτημα έγινε αναφορά μέσω τηλεφωνικής συνομιλίας που είχαν ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών, Μάρκο Ρούμπιο, με τον Ρώσο ομόλογό του, Σεργκέι Λαβρόφ.
Ωστόσο, υπάρχουν σημεία που πρέπει να συμπληρωθούν. Όπως σημείωσε ο αξιωματούχος, «οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να συνεργαστούν πάνω σε αυτό (σ.σ. πλαίσιο για τερματισμό του πολέμου) με την Ευρώπη και την Ουκρανία στο Λονδίνο την ερχόμενη εβδομάδα».
Ταυτόχρονα, σύμφωνα με τον αξιωματούχο, η κυβέρνηση του Ντόναλντ Τραμπ σχεδιάζει μια συνάντηση του απεσταλμένου του Τραμπ, Στιβ Γουίτκοφ, με Ρώσους αξιωματούχους ώστε η ρωσική πλευρά να συμβαδίσει με το αμερικανικό σχέδιο.
Υπενθυμίζεται ότι οι ρωσικές δυνάμεις κατέλαβαν τον έλεγχο της χερσονήσου της Κριμαίας το 2014 και η Μόσχα προσάρτησε το έδαφος σε μια κίνηση που θεωρείται παράνομη από τη συντριπτική πλειοψηφία της διεθνούς κοινότητας. Η κίνηση αυτή προμήνυε την πλήρους κλίμακας εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία το 2022.
