Μετά την ανατροπή του καθεστώτος Ασαντ στη Συρία χιλιάδες κρατούμενοι απελευθερώθηκαν από τη διαβόητη φυλακή Σεντνάγια, 30 χιλιόμετρα βόρεια της πρωτεύουσας Δαμασκού. Από εκείνη την ημέρα το διαδίκτυο βρίθει φωτογραφιών από το αποκαλούμενο «σφαγείο». Δεν είναι όμως όλες αληθινές. Πολλές από αυτές είναι προϊόν τεχνητής νοημοσύνης με σκοπό την παραπληροφόρηση.
Η Ομάδα Επαλήθευσης της DW (DW Fact Check) διερεύνησε ορισμένους από τους ισχυρισμούς που έχουν γίνει viral στον Διαδίκτυο, επειδή τα fake news συμβάλλουν στην παραπληροφόρηση σχετικά με τις φρικαλεότητες του καθεστώτος Ασαντ.
Προϊόν τεχνητής νοημοσύνης
Ψεύτικη φωτογραφία, δημιούργημα τεχνητής νοημοσύνης, που απεικονίζει «τρομοκρατημένο φυλακισμένο» – Πηγή: DW/Threads
Ισχυρισμός: «Η φωτογραφία απεικονίζει έναν τρομοκρατημένο φυλακισμένο, ο οποίος βγαίνει από μια τρύπα στη φυλακή Σεντνάγια», γράφει ανάρτηση στα αραβικά στο X.
Ομάδα Επαλήθευσης DW: ψευδής ισχυρισμός.
Η φωτογραφία δεν δείχνει κρατούμενο στη διαβόητη φυλακή. Ανήκει σε βίντεο στο X, το οποίο δημοσιεύτηκε στο TikTok στις 3 Δεκεμβρίου 2024 με σαφή ένδειξη ότι δημιουργήθηκε από τεχνητή νοημοσύνη. Οι ισχυρισμοί για υπόγεια κελιά στη Σεντνάγια συνεχίζουν να διαδίδονται παρά την απουσία αποδείξεων.
Νήπιο σε υπόγειο κελί: Αλήθεια ή ψέμα;
Ψεύτικη φωτογραφία νηπίου από τις φυλακές Σεντάγια – Φωτ.: DW/TikTok
Ισχυρισμός: Το βίντεο δείχνει νήπιο σε υπόγεια κελιά στη Σεντνάγια. Eχει διάρκεια ένα λεπτό, κοινοποιήθηκε ευρέως στο TikTok και κατέγραψε πάνω από 2,7 εκατομμύρια προβολές. Ξεκινά με το κοντινό πλάνο ενός παιδιού που κοιτάζει μέσα από μικρό άνοιγμα σε χαλάσματα ή συντρίμμια με το ένα χέρι του να προεξέχει. Ακολουθεί δορυφορική λήψη της φυλακής Σεντνάγια, συνοδευόμενη από εκφώνηση που ισχυρίζεται ότι η φυλακή διαθέτει κρυφά υπόγεια κελιά όπου οι κρατούμενοι δεν έχουν πρόσβαση σε φαγητό, νερό ή καθαρό αέρα.
Ομάδα Επαλήθευσης DW: ψευδής ισχυρισμός.
Το βίντεο φαίνεται να προέρχεται από λογαριασμό στο TikTok που έχει πλέον διαγραφεί και στο οποίο όμως εμφανίζονταν τακτικά το τελευταίο διάστημα βίντεο του παιδιού. Το ίδιο υλικό κυκλοφόρησε τις τελευταίες εβδομάδες με διάφορους ψευδείς ισχυρισμούς. Μεταξύ άλλων, ότι απεικονίζει παιδί στη Γάζα παγιδευμένο κάτω από χαλάσματα μετά από ισραηλινή αεροπορική επιδρομή.
Οι ισχυρισμοί για κρυμμένα υπόγεια κελιά στη Σεντνάγια διαψεύδονται και από τα «Λευκά Κράνη». Στις 9 Δεκεμβρίου, η ομάδα Σύρων διασωστών «Λευκά Κράνη», που συνδέεται με τους τζιχαντιστές αντάρτες, πραγματοποίησε ενδελεχή έρευνα στα κρατητήρια, χρησιμοποιώντας εκπαιδευμένους σκύλους.
Πηγή: Deutsche Welle