Η συμπάθεια της Κίνας προς τη Ρωσία ήταν σαφής από την αρχή της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία τον Φεβρουάριο του 2022. Εκτοτε η υποστήριξη του Πεκίνου προς τη Μόσχα έχει αυξηθεί σημαντικά, όπως επισημαίνεται σε άρθρο του Politico που υπογράφουν οι Βίκινγκ Μπόμαν, Πάτρικ Αντερσον και Ούγκο φον Εσεν.
Ευρωπαίοι ηγέτες επιδιώκουν να εμπλέξουν την Κίνα στις προσπάθειες να τερματιστεί η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ωστόσο, προς μεγάλη απογοήτευσή τους, το Πεκίνο αρνήθηκε να συμμετάσχει στην πρόσφατη ειρηνευτική διάσκεψη της Ελβετίας, επικαλούμενο την έλλειψη συμμετοχής και «αναγνώρισης τόσο από τη Ρωσία όσο και από την Ουκρανία».
Ο Βολοντίμιρ Ζελένσκι εξέφρασε την απογοήτευσή του για την απουσία της Κίνας, καθώς και για το γεγονός ότι το Πεκίνο άσκησε, σύμφωνα με τον Ουκρανό πρόεδρο, ενεργό πίεση σε άλλες χώρες να μη συμμετάσχουν.
Η Ρωσία «χρησιμοποίησε Κινέζους διπλωμάτες» για να «διαταράξει την ειρηνευτική σύνοδο κορυφής», ισχυρίστηκε ο Ζελένσκι.
Αν και δεν διευκρίνισε ποιες χώρες στόχευσε το Πεκίνο, στις αρχές Μαΐου, ο απεσταλμένος της Κίνας για τη σύγκρουση είχε επισκεφθεί την Τουρκία, την Αίγυπτο, τη Σαουδική Αραβία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, τη Βραζιλία, την Ινδονησία, τη Νότια Αφρική και το Καζακστάν.
Πού διαφωνούν με τη Ρωσία
Το Πεκίνο δεν συμφωνεί σε όλα με τη Μόσχα. Αναγνωρίζει την Ουκρανία ως κυρίαρχο κράτος και δεν ενστερνίζεται τους ρωσικούς ισχυρισμούς ότι η χώρα είναι ναζιστικοποιημένη δυτική μαριονέτα.
Διατηρεί επίσης άμεση επαφή με το Κίεβο, έχει καταδικάσει δημόσια τις ρωσικές πυρηνικές απειλές και δεν έχει υποστηρίξει δημοσίως την εισβολή.
Εχει δηλώσει αόριστα ότι «η κυριαρχία όλων των χωρών» πρέπει να γίνεται σεβαστή, υπονοώντας ότι η εισβολή ενδέχεται να μην είναι δικαιολογημένη.
Κατά τα άλλα, όμως, οι δύο χώρες τείνουν να συμφωνούν σε βασικά ζητήματα.
Κοινή στάση απέναντι στο ΝΑΤΟ
Για παράδειγμα, η Κίνα έχει επανειλημμένα εκφράσει την υποστήριξή της στις «εύλογες ανησυχίες» της Ρωσίας για την επέκταση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς. Κατά την άποψη του Πεκίνου, ο ένοχος είναι οι ΗΠΑ.
Με την πάροδο των ετών, ο ιστορικός σκεπτικισμός της Κίνας για το ΝΑΤΟ, ο οποίος χρονολογείται τουλάχιστον από τον αμερικανικό βομβαρδισμό της κινεζικής πρεσβείας στη Γιουγκοσλαβία το 1999, έχει εξελιχθεί σε αποστροφή προς τη Βορειοατλαντική Συμμαχία.
Οι Κινέζοι αξιωματούχοι θεωρούν τη στρατηγική του ΝΑΤΟ, όπως διαμορφώθηκε τον Ιούνιο του 2022, ως πρόκληση για την ασφάλεια και επιβεβαίωση των ανησυχιών τους ότι επεκτείνει το γεωγραφικό του πεδίο.
Το Πεκίνο συμμερίζεται επίσης την έννοια της «αδιαίρετης ασφάλειας», σύμφωνα με την οποία, οι χώρες δεν πρέπει να ενισχύουν την ασφάλειά τους σε βάρος άλλων χωρών – δόγμα που προωθείται από τη Μόσχα εδώ και δεκαετίες.
Το Πεκίνο όπως και η Μόσχα έχουν ταχθεί επίσης κατά των δυτικών κυρώσεων, τις οποίες έχουν χαρακτηρίσει «παράνομες και μονομερείς» και τονίζουν ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθούν με αυτές.
Ο Σι έχει αντισταθεί στις προσπάθειες απομόνωσης της Ρωσίας, παρέχοντας στη χώρα οικονομική σανίδα σωτηρίας. Εχει επίσης δείξει προθυμία να αναλάβει το κόστος, πολιτικό και οικονομικό, της υποστήριξης στη Μόσχα.
Από το 2022, η Κίνα βρίσκεται αντιμέτωπη με σοβαρή οικονομική ύφεση και δύο υπουργοί της απομακρύνθηκαν ξαφνικά και ανεξήγητα από τις θέσεις τους.
Οσο περισσότερο το Πεκίνο διατηρεί τη φιλορωσική του στάση, τόσο πιο δύσκολο θα είναι να ανατραπεί η ενίσχυση των δεσμών του με τη Μόσχα.
Με πληροφορίες από Politico