Το πρωί της Κυριακής 27 Σεπτεμβρίου 1831 δολοφονήθηκε ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος Ιωάννης Καποδίστριας, εισερχόμενος στο Ναό του Αγίου Σπυρίδωνος στο Ναύπλιο, από τους πολιτικούς του αντιπάλους Κωνσταντίνο και Γεώργιο Μαυρομιχάλη, οι οποίοι ήταν συγγενείς του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη, ως αντίποινα για τη φυλάκιση του τελευταίου.
Έτσι, με αυτόν τον βίαιο τρόπο, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ένας αληθινός, αγνός, Έλληνας, πέρασε το κατώφλι της Ιστορίας! Πολλοί είναι αυτοί οι οποίοι υποστηρίζουν ότι αν ο Καποδίστριας δεν είχε δολοφονηθεί τότε, ολόκληρη η Ελλάδα και η δομή της ως κράτος, θα ήταν πολύ διαφορετική από τότε ως τις μέρες! Ασφαλώς είναι και αυτό ένα από τα μεγάλα αναπάντητα «αν» της Ιστορίας, που βεβαίως δεν μπορούν να απαντηθούν μεταγενεστέρως!
Αιτία της δολοφονίας του ήταν το γεγονός ότι στα περίπου 3,5 χρόνια που κυβέρνησε την Ελλάδα, προσπάθησε με κάθε τρόπο να οργανώσει εκ του μηδενός το νέο τότε ελληνικό κράτος, συμφώνως με τα διεθνή πρότυπα της εποχής του, που τόσο καλά γνώριζε αυτός, στοχεύοντας την ανασυγκρότηση και την ανόρθωσή του. Το γεγονός αυτό όμως είχε ως αποτέλεσμα να στερήσει από ισχυρές οικογένειες της εποχής του, όπως οι Μαυρομιχαλαίοι, και κοινωνικές ομάδες, όπως οι Μανιάτες, τα ως τότε προνόμια που είχαν, μειώνοντας έτσι αντιστοίχως τα εισοδήματά τους, υπέρ του Ελληνικού κράτους.
Μετά τη δολοφονία του, το έργο του εκσυγχρονισμού της Ελλάδος παρέμεινε ημιτελές! Ο Ιωάννης Καποδίστριας, ένας διακεκριμένος διπλωμάτης και υπουργός Εξωτερικών της Τσαρικής Ρωσίας, ανταποκρινόμενος στην πρόσκληση της Ελλάδος και ανέλαβε, τον Ιανουάριο 1828, σε δύσκολες στιγμές για τον τόπο, τη θέση του Κυβερνήτη της χώρας, με ευρείες εξουσίες.
Ο Ιωάννης Καποδίστριας γεννήθηκε στις 10 Φεβρουαρίου 1776 στην Κέρκυρα, ήταν ευγενικής καταγωγής, και οικογενειακώς έφερε τον τίτλο του Κόμη υπήρχε ιατρός στο επάγγελμα που σπούδασε αλλά διέπρεψε ως διπλωμάτης και πολιτικός, εμπλεκόμενος με την πολιτική από νωρίς, ήδη από το 1801.
Τότε, ως εντολοδόχος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας, έπρεπε να εφαρμόσει το νέο σύνταγμα στην Επτάνησο Πολιτεία, ενώ, το καλοκαίρι του 1807, μετά την παραχώρηση αυτών από τον τσάρο Αλέξανδρο της Ρωσίας στους Γάλλους του Ναπολέοντα Α’, αποσύρθηκε και το 1809 εντάχθηκε στη Ρωσική διπλωματική υπηρεσία.
Στο Ρωσικό Υπουργείο Εξωτερικών ανέλαβε σημαντικές θέσεις, φτάνοντας μέσα σε ελάχιστο χρόνο αργότερα, το 1815, στη θέση του Υπουργού Εξωτερικών του Τσάρου, θέση που διατήρησε ως το 1822, οπότε και υποχρεώθηκε σε παραίτηση λόγω της Επαναστάσεως του 1821, που είχε στο μεταξύ ξεσπάσει.
Στις 14 Απριλίου 1827, η Γ’ Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνος τον εξέλεξε ως τον πρώτο Κυβερνήτη της Ελλάδος, με επταετή θητεία, θέση από την οποία ήρθε σε προστριβές με τους τοπικούς αξιωματούχους με αποτέλεσμα τη δολοφονία του – ως προελέχθη – στις 27 Σεπτεμβρίου 1831.
Χάρη στις εξαιρετικές οργανωτικές ικανότητές του και την μεγάλη διοικητική του εμπειρία, καθώς στο παρελθόν είχε δημιουργήσει το Σύνταγμα της Ελβετίας, το οποίο είναι ακόμα σε ισχύ, κατόρθωσε να ανασυντάξει τις δυνάμεις του τόπου και να αξιοποιήσει υπέρ της Ελλάδος τη – σε διπλωματικό επίπεδο – πολιτική στροφή των Μεγάλων Δυνάμεων της εποχής, επιτυγχάνοντας έτσι τις τόσο την Απελευθέρωση όσο και την Ανεξαρτησία της Ελλάδος. Παράλληλα με ενέργειες και αποφάσεις του ίδιου άρχισαν να χτίζονται από το μηδέν τα δημόσια έσοδα του νέου Ελληνικού κράτους!
Και όχι μόνο αυτό που ήταν το πιο σημαντικό τότε για να μπορέσει το νέο κράτος να σταθεί στα πόδια. Με ενέργειες του ίδιου τέθηκαν για πρώτη φορά τα θεμέλια δημιουργίας του τακτικού στρατού αλλά και των στελεχών που θα επάνδρωναν τις νέες τότε χερσαίες και ναυτικές δυνάμεις!
Χαρακτηριστικώς να σημειώσουμε ότι στις 21 Δεκεμβρίου 1828, ο Καποδίστριας υπόγραψε το σχετικό διάταγμα για τη συγκρότηση της Στρατιωτικής Σχολής Ευελπίδων (ΣΣΕ), από την οποία θα προέρχονταν οι μόνιμοι αξιωματικοί του νέου Στρατού. Έκτοτε η ΣΣΕ προσφέρει συνεχώς χιλιάδες στελέχη στις Ένοπλες Δυνάμεις, στο Στρατό Ξηράς, αν και τα πρώτα χρόνια στη Σχολή εκπαιδεύοντας και οι… «Ναυτικοί Ευέλπιδες», οι οποίοι στελέχωναν το Ναυτικό, μέχρις ότου το Ελληνικό Ναυτικό, με την υπετρισχιλιετή ένδοξη ιστορία του, προχωρήσει στη συγκρότηση της Σχολής Ναυτικών Δοκίμων, για την κάλυψη των δικών του απολύτως εξειδικευμένων επιχειρησιακών αναγκών και ιδιαιτεροτήτων, που δεν μπορούσαν βεβαίως να καλυφθούν πλέον από τη ΣΣΕ. Αξίζει να σημειωθεί ότι παραδοσιακώς, κάθε χρόνο, οι Ευέλπιδες Ιης Τάξεως ορκίζονται στις 21 Δεκεμβρίου, τιμώντας έτσι τη συγκρότηση της Σχολής τους από τον Καποδίστρια!
Ο Ιωάννης Καποδίστριας, ο οποίος δεν παντρεύτηκε ποτέ, ΔΕΝ έλαβε ΠΟΤΕ το μισθό που δικαιούτο ως Κυβερνήτης της Ελλάδος, ΔΕΝ δέχτηκε ΠΟΤΕ να διαμείνει σε κρατικό οίκημα που του προσφέρθηκε. Αυτά τα δύο τα έκανε καθώς ήθελε να ζει απλά, όπως ο μέσος Έλληνας της μόλις απελευθερωμένης Ελλάδος, ενώ με δικά του χρήματα, από την προσωπική του περιουσία, ανήγειρε το Κυβερνείο, του οποίου, όπως γράφει ο Γερμανός Ιστορικός Μέντελσον Μπαρτόλντι, ο μόνος «στολισμός» του ήταν ο λαμπρός ήλιος της Ελλάδας και η λατρεία των Ελλήνων με την οποία δικαίως τον περιέβαλαν …
Εν κατακλείδι, ο Ιωάννης Καποδίστριας, ως ο πρώτος Κυβερνήτης της Ελλάδος, προχώρησε στην ίδρυση της «Ελληνικής Πολιτείας», προωθώντας σημαντικές μεταρρυθμίσεις για την αναδιοργάνωση του κράτους, καθώς και για τη θέσπιση του νομικού πλαισίου της νέας Πολιτείας. Επίσης, αναδιοργάνωσε τις Ένοπλες Δυνάμεις, πάνω σε νέες σύγχρονες για την εποχή βάσεις, από τμήματα ατάκτων που ήταν ως τότε, σε τακτικά σώματα υπό ενιαία διοίκηση, ενώ επίσης προσπάθησε και πέτυχε την επέκταση των συνόρων του νέου κράτους και την κατοχύρωση της ελληνικής ανεξαρτησίας.
Έργο τεράστιο αν αναλογιστεί ότι παρέλαβε ΜΗΔΕΝ και τα δημιούργησε όλα αυτά μέσα σε 3,5 μόλις χρόνια, δηλ. σε μισή θητεία του!