Οι επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής επηρεάζουν πολλούς τομείς της κοινωνίας, συμπεριλαμβανομένης της οικονομίας. Ειδικά για χώρες όπως η Ελλάδα, η οποία εξαρτάται σημαντικά από τον τουρισμό και τη γεωργία, η άνοδος της θερμοκρασίας μπορεί να έχει ιδιαίτερα δυσμενείς επιπτώσεις.
Τουρισμός
Η αύξηση της θερμοκρασίας μπορεί να οδηγήσει σε ακραία καιρικά φαινόμενα, όπως καύσωνες και πλημμύρες σε τακτικότερη βάση, που επηρεάζουν αρνητικά τον τουρισμό. Οι υψηλές θερμοκρασίες μπορούν να μειώσουν την έλξη των τουριστών κατά τους καλοκαιρινούς μήνες, ενώ οι πλημμύρες μπορούν να προκαλέσουν ζημιές σε τουριστικές εγκαταστάσεις και παραλίες. Η αλλαγή των κλιματικών συνθηκών θαεπηρεάσει επίσης την βιοποικιλότητα, μειώνοντας το ενδιαφέρον για ορισμένους τουριστικούς προορισμούς.
Eιδικότερα η περίπτωση της Ρόδου
Φέτος η τουριστική σεζόν στο δημοφιλές νησί είχε ξεκινήσει Μάρτιο, νωρίτερα δηλαδή από ότι σε άλλα νησιά. Η είδηση της μεγάλης πυρκαγιάς έχει πάρει παγκόσμιες διαστάσεις και υπάρχει έντονη ανησυχία από τουρίστες που είχαν προγραμματίσει να επισκεφθούν το νησί τις επόμενες ημέρες. Η γνωστή ταξιδιωτική εταιρεία TUI ανακοίνωσε ότι βρίσκονται αυτή τη στιγμή 40.000 πελάτες της στο νησί και ότι ακυρώνει όλες τις προγραμματισμένες πτήσεις και κρατήσεις διακοπών προς τη Ρόδο μέχρι την Τρίτη.
Γεωργία
Οι ακραίες θερμοκρασίες και η περιορισμένη πρόσβαση σε νερό μπορούν να μειώσουν την παραγωγή γεωργικών προϊόντων και να επηρεάσουν την ποιότητά τους. Καλλιέργειες που είναι πιο ευάλωτες στη ζέστη και στην ξηρασία μπορεί να εγκαταλειφθούν.
Επιπτώσεις στις Τιμές των Τροφίμων και τον Παγκόσμιο Πληθωρισμό
Σύμφωνα με μελέτες, οι υψηλές θερμοκρασίες θα έχουν άμεσο αντίκτυπο στις τιμές των τροφίμων και κατ’ επέκταση στον παγκόσμιο πληθωρισμό, ο οποίος μπορεί να σημειώσει ακόμη και άνοδο 2% σε ετήσια βάση λόγω της αύξηση της θερμοκρασίας. Η μείωση της παραγωγής και η αυξημένη ζήτηση λόγω της αύξησης του παγκόσμιου πληθυσμού, θα ωθήσουν μακροπρόθεσμα τις τιμές των τροφίμων προς τα πάνω.Ιδιαίτερα στις αναπτυσσόμενες και φτωχές περιοχές του πλανήτη όπως η Αφρική, η άνοδος του πληθωρισμού καθιστά δυσκολότερη την πρόσβαση σε τρόφιμα. Κατ’ επέκταση η κατάσταση αυτή θα πυροδοτήσει τις μεταναστευτικές ροές από τις περιοχές αυτές προς την Ευρώπη.
Καμπανάκι για την παραγωγικότητα
Η κλιματική αλλαγή έχει επίδραση στην παραγωγικότητα, μειώνοντας την αποτελεσματικότητα της εργασίας. Εξαιτίας των αλλαγών στο κλίμα, οι συνθήκες εργασίας μπορεί να γίνουν πιο δυσχερείς, με αποτέλεσμα να απαιτείται μεγαλύτερη προσπάθεια για να παραχθεί η ίδια ποσότητα αγαθών και υπηρεσιών. Παράλληλα, τα ακραία καιρικά φαινόμενα μπορούν να επηρεάσουν δραστικά την παραγωγικότητα, προκαλώντας παρόμοιους κινδύνους με αυτούς που συνδέονται με έναπαραγωγικό σοκ, διαταράσσοντας δηλαδή τις διαδικασίες παραγωγής, προκαλώντας ζημιές στις υποδομές και επηρεάζοντας αρνητικά τη διαθεσιμότητα των πόρων που είναι απαραίτητοι για την ομαλή λειτουργία της παραγωγικής διαδικασίας.
Η κλιματική αλλαγή ήδη αλλάζει τα δεδομένα στο λιανεμπόριο ένδυσης- υπόδησης
Τον Μάιο και τον Ιούνιο, οι θερμοκρασίες στην χώρα μας παρουσίασαν ασυνήθιστα χαμηλά επίπεδα, δημιουργώντας προκλήσεις στις εταιρείες μόδας που είχαν προωθήσει τα καλοκαιρινά τους προϊόντα. Η ανεπίσημη αυτή παράταση της χειμερινής περιόδου επηρέασε τις πωλήσεις των εταιρειών μόδας, καθώς οι καταναλωτές, περιμένοντας υψηλότερες θερμοκρασίες για να ανανεώσουν τη γκαρνταρόμπα τους με καλοκαιρινά ρούχα, αποφάσισαν να αναβάλουν τις αγορές τους.Αντίθετα το αιφνίδιο κύμα καύσωνα με διάρκεια εβδομάδωνπου βιώνουμε αυτή τη περίοδο, αποθαρρύνει την επίσκεψη των καταναλωτών στις εμπορικές οδούς με αποτέλεσμα να παραταθεί το φαινόμενο των υποτονικών πωλήσεων για όλο σχεδόν τον Ιούλιο.
H αγορά ενέργειας
Είναι ευρέως γνωστό ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι υπεύθυνα για ένα σημαντικό μέρος των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου, γεγονός ανησυχητικό για την καταπολέμηση της κλιματικής αλλαγής. Μια κρίσιμη πτυχή που πρέπει να ληφθεί υπόψη είναι ότι τα ορυκτά καύσιμα είναι μη ανανεώσιμοι πόροι, που σταδιακά εξαντλούνται. Εκτιμήσεις δείχνουν ότι τα παγκόσμια αποθέματα άνθρακα είναι αρκετά σημαντικά για να διατηρήσουν τους τρέχοντες ρυθμούς εξόρυξης για περίπου 500 χρόνια. Ωστόσο, ένα τέτοιο σενάριο θα είχε ως αποτέλεσμα την υπερθέρμανση του πλανήτη. Είναι επιτακτική ανάγκη να μεταβούμε προς τις ανανεώσιμες και βιώσιμες πηγές ενέργειας για να μετριαστούν οι αρνητικές επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής και να διασφαλίσουμε ένα βιώσιμο μέλλον για τις επόμενες γενιές.
Πολιτικές για το κλίμα
Η εκπλήρωση του στόχου της Συμφωνίας του Παρισιού απαιτεί μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά σχεδόν 8% ανά έτος, κάθε χρόνο έως το 2030. Σύμφωνα με την ΕΚΤ υπάρχουν δύο επιλογές για το πώς να επιτευχθούν οι μειώσεις: Η πρώτη είναι η ραγδαία μείωση της κατανάλωσης αγαθών των οποίων η παραγωγή, επεξεργασία και παράδοση συνδέονται με τις εκπομπές αερίων του θερμοκηπίου στην ατμόσφαιρα. Το δεύτερο είναι να συνεχίσουμε να καταναλώνουμε τα ίδια αγαθά, αλλά να διασφαλίσουμε ότι παράγονται και παραδίδονται χρησιμοποιώντας τεχνολογίες χαμηλών εκπομπών άνθρακα, μια διαδικασία γνωστή ως «πράσινη μετάβαση».
* Η Δάφνη Γρηγοριάδη είναι Οικονομική Αναλύτρια.