Η συμμαχία της αντιπολίτευσης της Τουρκίας έχει δεσμευτεί να ανατρέψει πολλές από τις πολιτικές του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν εάν εκλεγεί στις 14 Μαΐου, όπως όλα δείχνουν. Χθες, Δευτέρα, όρισε τον πρόεδρο του Ρεπουμπλικανικού Λαϊκού Κόμματος (CHP) Κεμάλ Κιλιτσντάρογλου ως υποψήφιο πρόεδρό της.
Το «τραπέζι των έξι» υπόσχεται να επιστρέψει στην κοινοβουλευτική δημοκρατία, να ανακαλέσει τις ανορθόδοξες οικονομικές πολιτικές και να εισαγάγει σημαντικές αλλαγές στην εξωτερική πολιτική.
Νομοθετικές και εκτελεστικές μεταρρυθμίσεις
Η κύρια υπόσχεση των «έξι» είναι να επιστρέψει η Τουρκία σε ένα κοινοβουλευτικό σύστημα, το οποίο λένε ότι θα είναι «δυνατότερο» από αυτό που υπήρχε προτού η χώρα μεταβεί στο τρέχον προεδρικό σύστημα το 2018.
Θα επαναφέρουν τη θέση του πρωθυπουργού, που καταργήθηκε από τον Ερντογάν με δημοψήφισμα το 2017.
Υπόσχονται επίσης να μετατρέψουν την προεδρία σε «αμερόληπτο» ρόλο χωρίς πολιτική ευθύνη. Μεταξύ των δεσμεύσεών τους είναι η κατάργηση του δικαιώματος αρνησικυρίας του προέδρου στη νομοθεσία και της έκδοσης διαταγμάτων.
Ο πρόεδρος, ο οποίος θα διακόψει τους δεσμούς του με οποιοδήποτε πολιτικό κόμμα, θα υπηρετήσει μόνο μια επταετή θητεία και στη συνέχεια θα του απαγορευτεί η συμμετοχή στην ενεργό πολιτική.
Η εξουσία του κοινοβουλίου να αποχωρεί από διεθνείς συμφωνίες θα κατοχυρωθεί στο σύνταγμα. Θα έχει επίσης μεγαλύτερη εξουσία στον προγραμματισμό του κρατικού προϋπολογισμού.
Στη δημόσια διοίκηση, τα συμβούλια και οι υπηρεσίες υπό την προεδρία θα καταργηθούν και τα καθήκοντά τους θα μεταφερθούν στα αρμόδια υπουργεία.
Οικονομία
Η Εθνική Συμμαχία υποσχέθηκε να μειώσει τον πληθωρισμό, που θα κυμανθεί στο 55% τον Φεβρουάριο, σε μονοψήφιο αριθμό εντός δύο ετών και να αποκαταστήσει τη σταθερότητα της τουρκικής λίρας, η οποία έχει χάσει το 80% της αξίας της τα τελευταία πέντε χρόνια.
Θα διασφαλίσουν, όπως λένε, την ανεξαρτησία της κεντρικής τράπεζας και θα ανακαλέσουν μέτρα όπως η δυνατότητα του υπουργικού συμβουλίου να επιλέγει τον διοικητή.
Η συμμαχία θα προετοιμάσει νομοθεσία που θα επιτρέψει στο Κοινοβούλιο να εγκρίνει νόμους για την αποστολή της τράπεζας, την επιχειρησιακή ανεξαρτησία και τους διορισμούς υψηλού επιπέδου.
Οι «έξι» υποσχέθηκαν να τερματίσουν τις πολιτικές που παρεμβαίνουν σε μια κυμαινόμενη συναλλαγματική ισοτιμία, συμπεριλαμβανομένου κυβερνητικού προγράμματος που προστατεύει τις καταθέσεις σε λίρα από την υποτίμηση του νομίσματος.
Δεσμεύτηκαν να μειώσουν τις κρατικές δαπάνες, μειώνοντας τον αριθμό των αεροσκαφών που χρησιμοποιεί η προεδρία, τον αριθμό των οχημάτων που χρησιμοποιούν οι κρατικοί αξιωματούχοι και πουλώντας ορισμένα κρατικά κτίρια.
Θα επανεξετάσουν όλα τα έργα στο πλαίσιο συμπράξεων δημόσιου και ιδιωτικού τομέα.
Θα επανεξετάσουν, επίσης, το έργο του πυρηνικού σταθμού ηλεκτροπαραγωγής στο Ακούγιου και θα επαναδιαπραγματευτούν συμβάσεις φυσικού αερίου, μειώνοντας τον κίνδυνο εξάρτησης από ορισμένες χώρες για εισαγωγές του καυσίμου.
Εξωτερική πολιτική
Το μπλοκ της αντιπολίτευσης θα υιοθετήσει το σύνθημα «Ειρήνη στην πατρίδα, ειρήνη στον κόσμο» ως ακρογωνιαίο λίθο της εξωτερικής πολιτικής της Τουρκίας.
Ενώ υπόσχεται να «εργαστεί για την ολοκλήρωση της ενταξιακής διαδικασίας» για την πλήρη ένταξη στην Ευρωπαϊκή Ενωση, η συμμαχία δεσμεύτηκε να επανεξετάσει τη συμφωνία της Τουρκίας για τους πρόσφυγες του 2016 με την Ε.Ε.
Υποσχέθηκε επίσης να δημιουργήσει σχέσεις με τις Ηνωμένες Πολιτείες με κατανόηση αμοιβαίας εμπιστοσύνης και την επιστροφή της Τουρκίας στο πρόγραμμα των μαχητικών αεροσκαφών F-35.
Λένε ότι η Τουρκία θα διατηρήσει τις σχέσεις με τη Ρωσία «με την κατανόηση ότι και τα δύο μέρη είναι ίσα και ενισχύονται από ισορροπημένο και εποικοδομητικό διάλογο».
Νομικές μεταρρυθμίσεις
Τα έξι κόμματα έχουν δεσμευτεί να διασφαλίσουν την ανεξαρτησία του δικαστικού σώματος, το οποίο αυτή τη στιγμή θεωρείται υπό τον έλεγχο του Ερντογάν και των συμμάχων του.
Η προθυμία των δικαστών να συμμορφωθούν με τις αποφάσεις του Συνταγματικού Δικαστηρίου και του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων θα ληφθεί υπ’ όψιν κατά την αξιολόγηση των προαγωγών των δικαστικών λειτουργών.
Οι δικαστές και οι εισαγγελείς που προκαλούν παραβιάσεις δικαιωμάτων που οδηγούν την Τουρκία σε πρόστιμο στα δύο δικαστήρια θα υποχρεωθούν να πληρώσουν το πρόστιμο. Θα ληφθούν μέτρα για να διασφαλιστεί ότι τα δικαστήρια θα εφαρμόσουν γρήγορα τις αποφάσεις των δύο ανώτατων δικαστηρίων.
Υποσχέθηκαν να μεταρρυθμίσουν το Συμβούλιο Δικαστών και Εισαγγελέων και να το χωρίσουν σε δύο οντότητες, οι οποίες λένε ότι θα είναι πιο υπεύθυνες και διαφανείς.
Θα μεταρρυθμίσουν επίσης τη δομή και τις εκλογικές διαδικασίες για ανώτερα δικαστήρια, όπως το Συνταγματικό Δικαστήριο, το Ακυρωτικό Δικαστήριο και το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Τα κόμματα υποσχέθηκαν να διασφαλίσουν ότι η προφυλάκιση αποτελεί την εξαίρεση, ένα μέτρο που οι επικριτές λένε ότι υφίσταται κατάχρηση υπό την κυριαρχία του Ερντογάν.
Θα ενισχύσουν την ελευθερία της έκφρασης και θα διευρύνουν το δικαίωμα διεξαγωγής διαδηλώσεων.