Η κυβέρνηση διδάχθηκε από τα λάθη του 2021 και η εμπειρία που αποκόμισαν οι μηχανισμοί πρόληψης και αντιπυρικής προστασίας φάνηκε το 2022 που οι απώλειες ήταν πολύ μικρότερες σε σχέση με τον αριθμό πυρκαγιών, τόνισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την ομιλία του στην εκδήλωση για τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου που πραγματοποιήθηκε στο Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
Σημειώνεται ότι ο κ.Μητσοτάκης, στο πλαίσιο της ημέρας DUOday, συνοδευόταν στην εκδήλωση από τον 26χρονο Γιώργο Τσεβά, που διαγνώσθηκε σε νεαρή ηλικία με λειτουργικό αυτισμό.
«Δεσμεύτηκα ότι πρέπει να μάθουμε από τις αστοχίες μας και από τα λάθη μας και πρέπει την επόμενη φορά, το επόμενο καλοκαίρι, να κάνουμε τα πράγματα καλύτερα. Και πιστεύω ότι αυτή η επιλογή μας, μέχρι στιγμής τουλάχιστον μας έχει δικαιώσει. Αποδεικνύεται για ακόμα μια φορά η σύνδεση μεταξύ των φυσικών απειλών και της κλιματικής αλλαγής» είπε μεταξύ άλλων ο κ. Μητσοτάκης.
Όπως ανέφερε «το τέλος του καλοκαιριού, η λήξη της αντιπυρικής περιόδου πράγματι μας έφερε φέτος καλά νέα. Αν και είχαμε περισσότερες φωτιές από τον μέσο όρο των τελευταίων 15 ετών, οι απώλειες, όπως είδαμε, ήταν συντριπτικά μικρότερες». Κάνοντας έναν απολογισμό σημείωσε: «Φέτος χάσαμε 238.000 στρέμματα, όταν η Ισπανία έχασε 2,5 εκατομμύρια και η Πορτογαλία λίγο παραπάνω από 1 εκατομμύριο. Εμείς πέρυσι, βέβαια, χάσαμε σχεδόν 1,5 εκατομμύριο στρέμματα. Αλλά ο μέσος όρος των καμένων εκτάσεων την 15ετία ήταν γύρω στις 500.000 στρέμματα. Λιγότερα από τα μισά χάθηκαν φέτος», σημείωσε ο πρωθυπουργός.
Ο κ.Μητσοτάκης εξήρε το έργο όλων των συμμετεχόντων στις επιχειρήσεις αντιπυρικής προστασίας και τους εξέφρασε την ευγνωμοσύνη του, ενώ ανέδειξε τη σπουδαιότητα του υπουργείου Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας.
«Φίλες και φίλοι, η ισχύς, η αποτελεσματικότητα, αυτού του νέου Υπουργείου το οποίο έχουμε συστήσει, δεν εδράζεται μόνο στη διαρκή του ενίσχυση σε προσωπικό και σε τεχνογνωσία, αλλά και στην αποφασιστικότητά του, στην αποφασιστικότητά μας να διδασκόμαστε από την εμπειρία, διορθώνοντας μέρα με τη μέρα κάθε αστοχία. Και πιστεύω ότι όταν κάναμε με πολύ μεγάλη ειλικρίνεια την αξιολόγηση του τι δεν πήγε καλά στο καλοκαίρι του '21, αντιληφθήκαμε ότι έπρεπε να κινηθούμε σε μία διαφορετική κατεύθυνση από αυτά τα οποία μπορεί να συζητούσαμε στο παρελθόν, αλλά ουδέποτε είχαμε υλοποιήσει», ανέφερε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Ο πρωθυπουργός σημείωσε ότι σε μία χώρα με εκατομμύρια στρέμματα δασών δεν μπορεί κανείς να παρέμβει σε όλη την έκταση της επικράτειας, αλλά η κυβέρνηση αποφάσισε να προτεραιοποιήσει τις παρεμβάσεις της μέσα από το πρόγραμμα Antinero, και η Δαδιά ήταν αποδέκτης αυτής της πρωτοβουλίας. «Κάτι που, όμως, έκανε την εξαιρετικά δύσκολη δουλειά των πυροσβεστών μας, όταν βρέθηκαν στη Δαδιά, λίγο πιο εύκολη», σημείωσε.
«Το ίδιο κάναμε με του αρχαιολογικούς μας χώρους. Χθες βρέθηκα στους Δελφούς για τα 50 χρόνια από την κύρωση της Σύμβασης της Προστασίας της Πολιτιστικής Κληρονομιάς και μιλήσαμε για την ανάγκη της προστασίας της πολιτιστικής μας κληρονομιάς. Αλλά και αυτό απαιτεί σχέδιο, δράση έγκαιρη χρηματοδότηση. Πόσο παράλογο ήταν στο παρελθόν τα χρήματα να φτάνουν στους δήμους μετά τη λήξη της αντιπυρικής περιόδου» είπε ο κ.Μητσοτάκης και προσέθεσε:
«Όλα αυτά είμαστε πια σε θέση να τα διορθώνουμε, χάρη -και θέλω να το πω αυτό- σε εξαιρετικά επίμονες και φιλότιμες προσπάθειες και του υπουργού και του υφυπουργού, είχαμε περισσότερα εναέρια μέσα από κάθε άλλη φορά. Όχι μόνο είχαμε τα εναέρια μέσα, αλλά κάναμε κάτι το οποίο πάντα ήθελα να το δρομολογήσουμε, γιατί μου φαινόταν -δεν είμαι ειδικός, αλλά ήταν στο μυαλό μου τελείως αυτονόητο-, να μπορούμε να κάνουμε περιπολίες με τα αεροπλάνα μας φορτωμένα, ώστε η πρώτη προσβολή να γίνεται σχετικά γρήγορα και με πολύ μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα».
Ο πρωθυπουργός επισήμανε με έμφαση το ότι στις περίπου 7 χιλιάδες πυρκαγιές, μόνο 7 ξέφυγαν και έγιναν μεγαλύτερες και έκαψαν παραπάνω από πέντε χιλιάδες στρέμματα. Αυτό σημαίνει -όπως είπε- ότι όλες οι υπόλοιπες με κάποιο τρόπο σβήστηκαν. Και πάρα πολλές εν τη γενέσει τους και πολλές χάρη στην έγκαιρη παρέμβαση των πυροσβεστικών αεροσκαφών, όχι μόνο των αεροσκαφών της Πολεμικής Αεροπορίας αλλά και των νέων μέσων.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες»
Τις προσωπικές εμπειρίες τους από τη μάχη που έδωσαν το καλοκαίρι με τις πυρκαγιές μετέφεραν στην εκδήλωση οι πρωταγωνιστές της αντιπυρικής περιόδου: ο πυραγός Βασίλης Κατσιάδας, επιχειρησιακός αξιωματικός στο Γραφείο Επιχειρησιακού Συντονιστή Αττικής, ο αντισμήναρχος Ηλίας Βελούδος, διοικητής της 355 Μοίρας που έχει ως αποστολή τη διεξαγωγή επιχειρήσεων Αεροπυρόσβεσης, από τη Δασική Υπηρεσία ο γενικός διευθυντής Δασών Βαγγέλης Γκουντούφας, από το Λιμενικό Σώμα ο αντιπλοίαρχος Παναγιώτης Παπακωνσταντίνου, ο αστυφύλακας της Ομάδας ΔΙΑΣ Μαρίνος Συνοδινός, ο διασώστης του ΕΚΑΒ Απόστολος Δάμκαλης, η πυροσβέστης της ΕΜΟΔΕ Σοφία Πιπιλακίδου, και εκ μέρους των εθελοντών, ο πρόεδρος του ΣΠΑΠ Βλάσσης Σιώμος.
«Εσείς είστε οι πραγματικοί ήρωες της φωτιάς. Εσείς είστε οι ήρωες που τρέχετε στα ατυχήματα, σε βουνά, σε θάλασσα, στους σεισμούς, σε κάθε επίθεση της φύσης. Σας θαυμάζουμε όταν σας βλέπουμε να σώζετε ζωές. Και συγκινούμαστε μαζί σας όταν ακούμε τις δικές σας ανθρώπινες ιστορίες. Οι οποίες πηγαίνουν πολύ πέρα από την τυπική αίσθηση του καθήκοντος. Σε κάτι πολύ παραπάνω, το οποίο κάνει τον δικό σας ρόλο και τη δική σας δουλειά τόσο ξεχωριστή. Εσείς αγρυπνείτε 24 ώρες το 24ωρο, 7 μέρες την εβδομάδα, 365 μέρες τον χρόνο για να αισθανόμαστε όλοι μας ασφαλείς» επεσήμανε ο πρωθυπουργός απευθυνόμενος στα στελέχη της Πυροσβεστικής, της Αστυνομίας, των Ενόπλων Δυνάμεων, του Λιμενικού, της Δασικής Υπηρεσίας, στους εθελοντές και στους εκπροσώπους της αυτοδιοίκησης και του ιδιωτικού τομέα που συνέβαλαν στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών και παραβρέθηκαν στην εκδήλωση.
Τι άλλαξε στην προετοιμασία
Στην αλλαγή του δόγματος αντιπυρικής προστασίας με τον συνδυασμό πρόληψης και προετοιμασίας - ετοιμότητας μαζί με την άμεση επέμβαση, αναφέρθηκε ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης.
Συγκεκριμένα εφαρμόστηκαν:
* Ένα νέο «δόγμα»: Πρόληψη, Προετοιμασία/Ετοιμότητα, Άμεση Επέμβαση
* Επιχειρησιακές ασκήσεις ΠΣ σε όλες τις Περιφέρειες της χώρας
* Νέα αερομεταφερόμενη δύναμη 500 «δασοκομάντος» (ΕΜΟΔΕ)
* Αυξημένη εναέρια επιτήρηση με ελαφρά αεροσκάφη Air Tractor και PZL τις ημέρες υψηλής επικινδυνότητας για άμεση πρώτη προσβολή
* Διπλασιάστηκε ο αριθμός των Εθελοντών Πυροσβεστών - 4.000
* Επιπλέον 2.100 εθελοντές Πολιτικής Προστασίας
* 100% αύξηση περιπολιών με συμμετοχή ΠΣ, ΓΕΕΘΑ, Δασικών Υπηρεσιών, εθελοντών
* Πρόγραμμα καθαρισμών ύψους >100 εκατ. ευρώ
* Καθαρίστηκαν >100.000 στρέμματα δασικών εκτάσεων
* Συντηρήθηκαν >12.000 χλμ. δασικών δρόμων
* 1.625 χλμ. νέες αντιπυρικές ζώνες
* Πλήρες πρόγραμμα δημιουργίας αντιπυρικών ζωνών και καθαρισμών σε 11 αρχαιολογικούς χώρους της Ελλάδας σε συνεργασία με ΥΠΠΟΑ και σε περιαστικά δάση
* Ασκήσεις ετοιμότητας και οργανωμένης προληπτικής απομάκρυνσης σε περιοχές υψηλής επικινδυνότητας/ με μεγάλη τουριστική κίνηση και σε αρχαιολογικούς χώρους
* Μετά από 24 χρόνια, 7 συναντήσεις ανά την Ελλάδα Πυροσβεστικών Υπηρεσιών και στελεχών της Δασικής Υπηρεσίας ΥΠΕΝ για ενίσχυση της συνεργασίας τους - 3.000 δασικοί υπάλληλοι συνέδραμαν σε πρόληψη και αντιμετώπιση δασικών πυρκαγιών
* Συμμετοχή της Τοπικής Αυτοδιοίκησης σε όλες τις φάσεις διαχείρισης του κινδύνου, ιδίως για προληπτική οργανωμένη απομάκρυνση πολιτών
* Νομοθετικά εργαλεία στους δήμους για άμεσους καθαρισμούς οικοπέδων
* Απαγόρευση πρόσβασης σε περιοχές αυξημένου κινδύνου τις ημέρες με υψηλό δείκτη επικινδυνότητας
* Θεσμοθέτηση «αντιπύρ»
«Εφαρμόστηκε φέτος ένα νέο δόγμα στην αντιπυρική. Συνδυάσαμε την πρόληψη και την προετοιμασία- ετοιμότητα μαζί με την άμεση επέμβαση. Την άμεση ανταπόκριση στα συμβάντα. Με όλα τα διαθέσιμα μέσα. Στόχος να αποτρέψουμε οι μικρές πυρκαγιές να εξελιχθούν σε μεσαίες και μεγάλες. Στο νέο δόγμα ο συντονισμός ήταν η λέξη κλειδί. Η συλλογική δράση γίνεται αποτελεσματική δράση», τόνισε στην ομιλία του ο υπουργός Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας, Χρήστος Στυλιανίδης. «Η επόμενη μέρα μάς βρίσκει σε συνεχή εγρήγορση. Συνεχίζουμε στη βάση του νέου δόγματος που υιοθετήσαμε. Επιταχύνουμε την προσπάθεια να στήσουμε ένα σύστημα και δομές που να υπηρετεί το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό του Πυροσβεστικού Σώματος. Με βραχίονα το επικαιροποιημένο πρόγραμμα "ΑΙΓΙΣ". Κεντρικός άξονας του συστήματος το νέο Συντονιστικό Κέντρο. Η Εθνική Πλατφόρμα Δεδομένων είναι το όχημα για επιστημονική υποστήριξη και τεκμηρίωση. Μέγιστος στόχος οι επιχειρησιακές αποφάσεις να βασίζονται στην επιστημονική ανάλυση και τεκμηρίωση. Η γεφύρωση επιστήμης και επιχειρησιακών δράσεων», σημείωσε.
«Το Υπουργείο Περιβάλλοντος σε συνεργασία με το Υπουργείο Κλιματικής Κρίσης και Πολιτικής Προστασίας υλοποίησε ένα πρωτοποριακό για την Ελλάδα πρόγραμμα προληπτικών καθαρισμών 120 ευάλωτων δασικών οικοσυστημάτων της χώρας απομακρύνοντας τη συσσωρευμένη επί δεκαετίες καύσιμη ύλη από 60.000 στρέμματα δάσους. Διάνοιξε αντιπυρικές ζώνες συνολικού μήκους 2.000 χιλιομέτρων, συντήρησε και διάνοιξε κλεισμένους δασικούς δρόμους από νεροφαγώματα και πεσμένα δέντρα συνολικού μήκους 12.600 χιλιομέτρων, επισκεύασε δεκάδες πυροφυλάκια, τοποθέτησε υδατοδεξαμενές. Επίσης, καθάρισε χιλιάδες στρέμματα περιμετρικά των αρχαιολογικών χώρων, περιαστικά δάση και άλση. Όλα αυτά έγιναν με χρηματοδότηση 50 εκατ. ευρώ από το Ταμείο Ανάκαμψης και 22 εκατ. ευρώ από τον Τακτικό Προϋπολογισμό», σημείωσε ο υφυπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Γιώργος Αμυράς. Όπως προσέθεσε, «όλα αυτά επιτεύχθηκαν χάρη στην ανασύνταξη των δασικών υπηρεσιών μετά την κάθετη υπαγωγή τους στο Υπουργείο Περιβάλλοντος. Η κλιματική κρίση δεν αστειεύεται και η απάντηση είναι η πρόληψη και η συνεργασία».