Επτά χρόνια μετά την εκκίνηση της πρωτοβάθμιας δίκης για την εγκληματική οργάνωση Χρυσή Αυγή και σχεδόν είκοσι μήνες από την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων, η υπόθεση φθάνει σήμερα ενώπιον του Πενταμελούς Εφετείου Κακουργημάτων που καλείται να αποτυπώσει αμετάκλητα την κρίση της Δικαιοσύνης.
Το διακύβευμα της δίκης είναι αν η επιθετική δράση μελών του κόμματος, που κατάφερε να αποτελεί την τρίτη κοινοβουλευτική δύναμη της χώρας το 2012, θα κριθεί, όπως και στον πρώτο βαθμό, συντονισμένη, οργανωμένη και καθοδηγούμενη άνωθεν με συγκεκριμένο υπόβαθρο. Αν δηλαδή η αμετάκλητη κρίση των δικαστών δεχθεί πως οι ενέργειες των κατηγορουμένων δεν ήταν «μεμονωμένες πράξεις», όπως διατείνονται οι ίδιοι, αλλά απόρροια μιας εγκληματικής ναζιστικού τύπου δομής που επέλεγε θύματα με συγκεκριμένα κριτήρια.
Η σημερινή αφετηρία του δεύτερου βαθμού δικαιοδοσίας πρόκειται να ξεκινήσει στις 9 το πρωί οπότε και η πρόεδρος του Δικαστηρίου Σοφία Πανουτσακοπούλου θα κηρύξει την έναρξη της δίκης. Ωστόσο αν και έχουν λυθεί προβλήματα, όπως ο τόπος διεξαγωγής και η απαλλαγή των δικαστών της σύνθεσης από άλλα καθήκοντα, δεν θα είναι ανέφελη η πορεία της δίκης καθώς υπάρχουν ζητήματα που πρέπει να λυθούν αλλά και αιτήματα αναβολής που φαίνεται να είναι έτοιμοι να υποβάλουν κάποιοι εκ των κατηγορουμένων, τα οποία θα εξεταστούν από το δικαστήριο.
Η δίκη ορίστηκε να διεξάγεται στην αίθουσα Τελετών του Εφετείου με απόφαση του υπουργού Δικαιοσύνης, μετά από συναίνεση της ηγεσίας του Εφετείου σε αίτημα της Πολιτικής Αγωγής. Η απόφαση του υπουργού διευκολύνει τα μέγιστα την πρόοδο της δίκης η οποία στον πρώτο βαθμό της δεν έτυχε καμίας μέριμνας, από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Δικαιοσύνης, για την γρήγορη εξέλιξή της. Το πρώτο δικαστήριο ξεκίνησε στις 20 Απριλίου 2015 στην αίθουσα των γυναικείων Φυλακών Κορυδαλλού και ολοκληρώθηκε στις 22 Οκτωβρίου 2020 στην αίθουσα τελετών του Εφετείου.
Η ακτινογραφία της δίκης και τα ενδεχόμενα της τελικής απόφασης
Η δίκη που σήμερα αναμένεται να ξεκινήσει θα διεξαχθεί από την αρχή, χωρίς το δικαστήριο να δεσμεύεται από την ετυμηγορία των δικαστών που έκριναν την υπόθεση σε πρώτο βαθμό. Αυτό πρακτικά σημαίνει πως για τους κατηγορούμενους όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά. Μπορούν να προσδοκούν την αθώωση τους ή την μείωση της ποινής τους σε περίπτωση καταδίκης ή έστω την μη μεταβολή της. Κάποιοι εξ αυτών που τώρα δεν βρίσκονται στην φυλακή λόγω αναστολής που τους έδωσε το πρώτο δικαστήριο, είναι αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο να βρεθούν στην φυλακή.
Στο εδώλιο θα καθίσουν συνολικά 50 κατηγορούμενοι, εκ των οποίων περίπου οι 40 οδηγήθηκαν στην φυλακή μετά την έκδοση της απόφασης του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων που δεν τους χορήγησε ανασταλτικό αποτέλεσμα στην έφεση.
Από τους 50, οι 7 αποτελούν την ηγεσία της δομής και είναι αντιμέτωποι με το κακούργημα της διεύθυνσης εγκληματικής οργάνωσης.
Η διευθυντική ομάδα της εγκληματικής οργάνωσης, αρχηγός και πρώην βουλευτές του κόμματος είναι κρατούμενοι. Πρόκειται για τον αρχηγό του κόμματος Νίκο Μιχαλολιάκο και τους τους Ηλία Κασιδιάρη, Ιωάννη Λαγό, Χρήστο Παππά, Ηλία Παναγιώταρο, Γιώργο Γερμενή και Αρτέμη Ματθαιόπουλο καταδικασμένους σε ποινές κάθειρξης τουλάχιστον 13 ετών πλην του τελευταίου που βαρύνεται με 10ετή κάθειρξη.
Άλλοι 11 πρώην βουλευτές έχουν καταδικαστεί για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση , μεταξύ των οποίων η σύζυγος του Νίκου Μιχαλολιάκου Ελένη Ζαρούλια, ο Παναγιώτης Ηλιόπουλος , Κωνσταντίνος Μπαρμπαρούσης κ.ά. στους οποίους οι πρωτόδικες ποινές ξεκινούν από τα 5 και φθάνουν τα 7 έτη. Σε τέσσερις από την ομάδα των 11, το δικαστήριο είχε αναγνωρίσει ελαφρυντικό.
Μαζί τους δικάζονται και άλλοι 32 κατηγορούμενοι για ένταξη σε εγκληματική οργάνωση.
Από τους 32 που δικάζονται ως μέλη της οργάνωσης, οι 21 είναι αντιμέτωποι με ένα ακόμη κακούργημα που αφορά είτε ανθρωποκτονία, είτε απόπειρα ανθρωποκτονίας.
Αντιμέτωποι με ενδεχόμενη μεγαλύτερη ποινή η ηγετική ομάδα και άλλοι πέντε κατηγορούμενοι
Για 12 από το σύνολο των κατηγορουμένων η τελική έκβαση της δίκης ενδέχεται να έχει δυσάρεστη έκβαση καθώς είναι αντιμέτωποι με το ενδεχόμενο αύξησης των ποινών που τους επιβλήθηκαν σε πρώτο βαθμό. Και αυτό γιατί το δευτεροβάθμιο δικαστήριο για τους συγκεκριμένους κατηγορούμενους, δεν κρίνει μόνο τις εφέσεις που κατέθεσαν οι ίδιοι προσδοκώντας αθώωση ή μείωση των ποινών τους αλλά και την έφεση που άσκησε ο Εισαγγελέας Εφετών ζητώντας μεγαλύτερες ποινές.
Λίγες ημέρες μετά την ολοκλήρωση της πρώτης δίκης, ο Εισαγγελέας Εφετών Στέλιος Κωσταρέλλος, αναπληρωτής Εισαγγελέας στο πρώτο δικαστήριο, άσκησε έφεση ως προς το σκέλος της απόφασης που αφορά τους επτά της διευθυντικής ομάδας αλλά και τους πέντε κατηγορούμενους για απόπειρα ανθρωποκτονίας Αιγύπτιου αλιεργάτη, ζητώντας ουσιαστικά να τους επιβληθεί μεγαλύτερη ποινή.
Ο εισαγγελέας αναφέροντας πως τα μέλη του Διευθυντηρίου «ασκούσαν πλήρη κυριαρχία σε όλα τα εγκληματικά γεγονότα» που διέπραττε η Χρυσή Αυγή εκτίμησε πως οι επιβληθείσες ποινές θα έπρεπε να είναι αυστηρότερες. Αντίστοιχα ζητά μεγαλύτερες ποινές και στους δράστες της επίθεσης κατά των Αιγυπτίων ψαράδων, κρίνοντας πως το δικαστήριο δεν στάθμισε σωστά ούτε τον βαθμό της εγκληματικής τους διάθεσης, ούτε την άνευ αφορμής επίθεσης που έκαναν αλλά ούτε και τα ταπεινά τους κίνητρα ως υποτακτικοί της διευθυντικής ομάδας.
Έτσι για αυτούς τους 12 κατηγορούμενους τα ενδεχόμενα είναι ανοικτά αλλά και με την παράμετρο της επί τα χείρω αντιμετώπισης τους από το δικαστήριο.
Οι υποθέσεις που δικάζονται
Η δίκη αφορά τρία κακουργήματα. Οι κατηγορίες αφορούν την δράση της εγκληματικής οργάνωσης Χρυσή Αυγή, στο πλαίσιο της οποίας, σύμφωνα με την πρωτόδικη απόφαση, διαπράχθηκαν άλλα δύο κακουργήματα.
Πρόκειται για:
- Την δολοφονία του Παύλου Φύσσα, αργά τη νύχτα της 17ης Σεπτεμβρίου 2013 από ομάδα μελών, Τάγμα εφόδου, της Τοπικής Οργάνωσης της Χρυσής Αυγής στη Νίκαια οι οποίοι διευκόλυναν το στέλεχος της οργάνωσης Γιώργο Ρουπακιά να πλήξει θανάσιμα με μαχαίρι τον μουσικό. Η δολοφονία, σύμφωνα με την πρωτόδικη απόφαση, δεν ήταν μία τυχαία, ασυντόνιστη στιγμή, όπως ισχυρίζονται οι κατηγορούμενοι . Επρόκειτο για «στοχευμένο και οργανωμένο σχέδιο επίθεσης σε βάρος του» αποφάνθηκαν οι δικαστές του Τριμελούς Εφετείου Κακουργημάτων οι οποίοι δέχονται πως «ο Παύλος Φύσσας ήταν στόχος της Χρυσής Αυγής στην περιοχή του Πειραιά».
Για την δολοφονία του 34χρονου μουσικού λογοδοτούν ο Γιώργος Ρουπακιάς, καταδικασμένος σε πρώτο βαθμό σε ισόβια και 14 έτη κάθειρξης και άλλοι 15 κατηγορούμενοι καταδικασμένοι σε ποινές κάθειρξης από 7 έως και 10 έτη.
Μεταξύ των καταδικασθέντων είναι και «πυρηνάρχης» της Νίκαιας Γιώργος Πατέλης.
- Την απόπειρα δολοφονίας του Αιγύπτιου αλιεργάτη Αμπουζίντ Εμπάρακ στις 12 Ιουνίου 2012, όταν τάγμα εφόδου που απαρτίζονταν από μέλη της Τοπικής της ΧΑ Περάματος εισέβαλαν χαράματα στο σπίτι του θύματος και επιτέθηκαν στον ίδιο και σε άλλους συμπατριώτες του που κοιμόταν. Ο αλιεργάτης τραυματίστηκε πολύ σοβαρά καθώς τον χτύπησαν με κοντάρια και λοστούς στο κεφάλι.
Με την απόφαση του Τριμελούς Εφετείου κακουργημάτων καταδικάστηκαν 5 κατηγορούμενοι σε ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης 7 έως 10 ετών.
Μεταξύ των καταδικασθέντων είναι και ο πυρηνάρχης Περάματος Αναστάσιος Πανταζής
Αυτές είναι οι υποθέσεις που θα δικάσει το δικαστήριο παράλληλα με την εξέταση της συνολικής δράσης της Χρυσής Αυγής ως δομημένης και οργανωμένης ομάδας που επί σειρά ετών, όπως δέχθηκε το πρωτοβάθμιο δικαστήριο, επέλεγε στόχους-θύματα με κριτήρια προερχόμενα από την φασιστική της ιδεολογία. Δεκάδες άλλα εγκλήματα όπως η ανθρωποκτονία του Πακιστανού εργάτη Σαχζάτ Λουκμάν, η απόπειρα ανθρωποκτονίας του φοιτητή Δημήτρη Κουσουρή, οι επιθέσεις κατά των μελών κοινωνικών χώρων (Αντίπνοια, Συνεργείο κλπ) και άλλες ενέργειες θα εξεταστούν από το δικαστήριο και θα δοθεί λόγος σε θύματα, ώστε να σταθμίσει όλες τις παραμέτρους πριν αποφανθεί για τους κατηγορούμενους .
Στην πρώτη δίκη, υπήρχε ακόμη μία υπόθεση εγκληματικής δράσης η οποία αφορούσε την επίθεση μελών της Χρυσής Αυγής σε βάρος αφισοκολλητών του ΚΚΕ στις 12 Σεπτεμβρίου 2013, από την οποία είχαν τραυματιστεί εννέα άτομα. Η υπόθεση είχε εισαχθεί ως απόπειρα ανθρωποκτονίας, ωστόσο με την πρωτόδικη απόφαση η κατηγορία μετατράπηκε στο πλημμέλημα της επικίνδυνης σωματικής βλάβης το οποίο παραγράφηκε τον περασμένο Σεπτέμβριο λόγο παρέλευσης 8ετίας. Για την υπόθεση αυτή είχαν καταδικαστεί τέσσερις εκ των κατηγορουμένων.
Σε συγκεντρώσεις σήμερα έξω από το Εφετείο, ενόψει της έναρξης της δίκης, έχουν καλέσει φορείς, οργανώσεις και αντιφασιστικά κινήματα, ανάμεσά τους ΑΔΕΔΥ, ΕΣΗΕΑ, Εργατοϋπαλληλικό Κέντρο Αθήνας, Σύλλογοι Εκπαιδευτικών, ΚΕΕΡΦΑ, Εργατικό Κέντρο Πειραιά καθώς και Λαυρίου, ΠΕΜΕΝ, Συνδικάτο Μετάλλου, φοιτητικές οργανώσεις.