To θέμα των ζηλωτών της μονής Εσφιγμένου στο Άγιον Όρος «και την εκκένωσή» της από τους «καταληψίες» έθεσε για μία ακόμη φορά ο Οικουμενικός Πατριάρχης .
Ο κ.Βαρθολομαίος, ο οποίος θα επισκεφτεί το «Περιβόλι της Παναγίας» τον Μάιο, στη συνάντηση που είχε με τους μοναχούς της «κανονικής» μονής Εσφιγμένου οι οποίοι ζουν στις Καρυές τους μετέφερε το αιτημά του για
«εκκένωση του κεντρικού κτηρίου της Μονής Εσφιγμένου από εξωεκκλησιαστικούς μη αγιορείτες καταληψίες και την εφαρμογή των αποφάσεων των ελληνικών δικαστηρίων το ταχύτερον δυνατόν».
Πρόκειται για μία διαμάχη η οποία άρχισε το 1972 και συνεχίζεται έως σήμερα στα αίθουσες των δικαστηρίων αλλά και πολλές φορές γύρω από τη μονή όπου κατά καιρούς έχουμε συγκρούσεις μοναχών με τα ΜΑΤ. Η Μονή ,από τότε είχε σταματήσει να μνημονεύει τον Πατριάρχη για της επαφές που είχε το Φανάρι με το Βατικανό και την άρση του αναθέματος .
Ο μακαριστός Πατριάρχης Δημήτριος αλλά και όλες οι διοικήσεις του Αγίου Όρους απέφευγαν τις συγκρούσεις . Επί Βαρθολομαίου όλα άλλαξαν και από την πρώτη στιγμή έγιναν προσπάθειες να αποκατασταθούν οι σχέσεις. Οι μοναχοί αρνήθηκαν οπότε άρχισαν οι προσφυγές στη Δικαιοσύνη προκειμένου οι μοναχοί να φύγουν από την μονή. Παρά τις δικαστικές αποφάσεις οι Εσφιγμενίτες επέμεναν στις απόψεις τους και απομονώθηκαν από τα άλλα μοναστήρια και τον έξω κόσμο.
Η αντιπαράθεση των μοναχών του Εσφιγμένου πήρε διαστάσεις μετά το 2002, όταν αποφασίστηκε από την Ιερά Κοινότητα πως η μονή αποτελεί «ιδιαίτερη αδελφότητα και απαγορευμένη» στο Άγιο Όρος, ενώ οι μοναχοί της χαρακτηρίστηκαν σχισματικοί και ανεπιθύμητοι. Η απόφαση επικυρώθηκε από το Συμβούλιο της Επικρατείας, το οποίο απέρριψε τη σχετική προσφυγή που κατέθεσαν οι ζηλωτές το 2006. Ακολούθησαν η ίδρυση νέας αδελφότητας της Μονής Εσφιγμένου και η εγκατάσταση καινούργιου κτιρίου για να φιλοξενήσει το αντιπροσωπείο του νέου μοναστηριού.
Το θέμα της μονής ήρθε και πάλι στην επικαιρότητα λόγω του covid-19 όπου πολλοί μοναχοί αντιδρούσαν και αντιδρούν στη λήψη των μέτρων και μάλιστα κάποιοι από αυτούς συμμετείχαν και στις κινητοποιήσεις των αντιεμβολιαστών.