Συνέπεια της κρίσης που μαστίζει τη χώρα μας τα τελευταία 6 χρόνια όλο και περισσότεροι συμπολίτες μας μεταναστεύουν αναζητώντας καλύτερη τύχη στις τέσσερις γωνιές της υφηλίου. Σύμφωνα με τα στοιχεία του υπουργείου Εξωρτερικών – που προσεγγίζουν αλλά δεν αποτυπώνουν την πραγματικότητα – περίπου 350 χιλ Ελληνες μετανάστευσαν τα τελευταία χρόνια.
Έγγραφο κατέθεσε το Υπ. Εξωτερικών στη Βουλή, σε απάντηση Κοινοβουλευτικής Ερώτησης, στο οποίο γίνεται μια προσπάθεια καταγραφή των μεταναστευτικών ροών των Ελλήνων κατά την διάρκεια της κρίσης.
Αναλυτικά:
Σε απάντηση της εν θέματι, θεωρείται, από πλευράς Υπουργείου Εξωτερικών, απαραίτητο να επισημανθεί ότι δεν υφίσταται διαδικασία υποχρεωτικής δήλωσης και καταγραφής των Ελλήνων που διαβιούν στο Εξωτερικό στις κατά τόπους Ελληνικές Πρεσβευτικές και Προξενικές Αρχές. Τούτου δοθέντος, παραθέτουμε στοιχεία που συγκέντρωσε η Γενική Γραμματεία Απόδημου Ελληνισμού και τα οποία αφορούν σε μεταναστευτικές ροές Ελλήνων από το 2010, συνεπεία της οικονομικής κρίσης, προς χώρες ιδιαίτερου ενδιαφέροντος για τη χώρα μας και τον Απόδημο Ελληνισμό.
Υπογραμμίζεται ότι τα στοιχεία αυτά, για τους προαναφερθέντες λόγους, προσεγγίζουν, χωρίς να αποτυπώνουν με απόλυτη ακρίβεια, την πραγματικότητα, αναφορικά με το υπό εξέταση ζήτημα.
Η.Π.Α.
Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Πρεσβείας Ουάσιγκτον, δεν υπάρχουν στις Προξενικές μας Αρχές διαθέσιμα στοιχεία για τον ακριβή αριθμό των Ελλήνων που μετανάστευσαν στις Η.Π.Α. από το 2010 έως σήμερα.
Σύμφωνα με το Department of Homeland Security των Η.Π.Α.,(https://www.dhs.gov/sites/default/files/publications/2014_table2.xls) στο διάστημα 2010 έως 2014 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες υπηκόους 6.340 άδειες παραμονής με καθεστώς μονίμου κατοίκου.
Παρατίθεται πίνακας χορηγηθεισών αδειών ανά έτος:
ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΩΝ
2010 966
2011 1.196
2012 1.264
2013 1.526
2014 1.388
ΣΥΝΟΛΟ 6.340
Όπως προκύπτει από τα παραπάνω στοιχεία, υπάρχει σαφής αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
ΚΑΝΑΔΑΣ
Σύμφωνα με σχετικό έγγραφο της Πρεσβείας Οττάβα και στατιστικά στοιχεία του Καναδικού Υπουργείου Μετανάστευσης, Προσφύγων και Ιθαγένειας, στο διάστημα 2010 έως το πρώτο τρίμηνο του 2016 έχουν χορηγηθεί σε Έλληνες υπηκόους 1.616 άδειες παραμονής με καθεστώς μονίμου κατοίκου. Παρατίθεται πίνακας χορηγηθεισών αδειών ανά έτος:
ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΩΝ
2010 101
2011 102
2012 146
2013 298
2014 374
2015 477
2016 ( A' ΤΡΙΜ .) 118
ΣΥΝΟΛΟ 1.616
Επίσης, στο διάστημα 2010 έως 2014 έχουν χορηγηθεί 687 προσωρινές άδειες εργασίας σε Έλληνες υπηκόους που κατανέμονται ως εξής:
ΕΤΟΣ ΑΡΙΘΜΟΣ ΑΔΕΙΩΝ
2010 49
2011 74
2012 155
2013 226
2014 183
ΣΥΝΟΛΟ 687
Όπως προκύπτει από τα παρατιθέμενα στοιχεία, ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν μεταναστεύσει στον Καναδά δεν είναι ιδιαίτερα μεγάλος, όμως είναι σαφής η αυξητική τάση τα τελευταία χρόνια.
Εκτιμάται ότι ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν εγκατασταθεί στον Καναδά είναι μεγαλύτερος, καθ' όσον είναι πιθανόν να υπάρχουν Έλληνες που εργάζονται στον Καναδά είτε παρανόμως είτε με διπλή υπηκοότητα, οπότε λογίζονται ως Καναδοί πολίτες.
ΠΟΡΤΟΓΑΛΙΑ
Στοιχεία της κίνησης Ελλήνων μεταναστών, τα οποία έστειλε το Προξενικό Γραφείο Λισσαβόνας προερχόμενα από την ετήσια έκθεση της Υπηρεσίας Αλλοδαπών και Συνόρων της Πορτογαλίας έχουν ως ακολούθως:
έτος Υποσύνολο προηγούμενης χρονιάς Κίνηση κατ έτος
Σύνολο Άνδρες Γυναίκες Σύνολο Άνδρες Γυναίκες
2010 163 85 78 33 18 15
2011 178 92 86 38 17 21
2012 161 86 75 28 14 14
2013 170 91 79 51 24 27
2014 191 98 93 60 24 36
2015 248 119 129 71 30 41
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ
Σύμφωνα με στοιχεία των διπλωματικών μας Αρχών (2015), αφίξεις Ελλήνων παρατηρήθηκαν μετά το 2010, με ροή περί τους 9.000 κατ' έτος.
Οι περισσότεροι, όμως, εξ αυτών δεν καταγράφονται ως νέες αφίξεις, γιατί πρόκειται για Ομογενείς με διπλή υπηκοότητα, που είχαν παλιννοστήσει και επιστρέφουν λόγω της κρίσης από την Ελλάδα στην Αυστραλία.
Συνεχίζεται, επίσης, η άφιξη νέων με σπουδαστική βίζα, που τους επιτρέπει και μερική απασχόληση. Η εφαρμογή -από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο 2016 της διμερούς Συμφωνίας Ελλάδος- Αυστραλίας για την κινητικότητα των Νέων ( Work and Holiday Visa) θα βοηθήσει πολλούς νέους, αποφεύγοντας έτσι τη σπουδαστική βίζα που έχει δίδακτρα.
ΚΟΥΒΕΙΤ (Στοιχεία Πρεσβείας, 2015)
Η Ομογένεια συνεχίζει να διευρύνεται με την άφιξη νέων υψηλά καταρτισμένων, για απασχόληση σε κατασκευαστικό τομέα, σε πολυεθνικές επιχειρήσεις και εμπόριο. Καταγεγραμμένοι είναι περί τους 500 ομογενείς.
ΚΑΤΑΡ (Στοιχεία Πρεσβείας Ντόχα, 2014)
Από 450 το 2008, οι ομογενείς έφθασαν το 2014 στους 1.000 και συνεχίζει η αυξητική τάση. Οι περισσότεροι απασχολούνται στις κατασκευές.
ΗΝΩΜΕΝΑ ΑΡΑΒΙΚΑ ΕΜΙΡΑΤΑ
Μετά το 2010 παρατηρήθηκε αυξητική τάση έλευσης Ελλήνων. Από 1.500 ομογενείς το 2010, ανήλθαν στους 1.850 το 2011, σε 2.600 το 2012 και σε 3.352 το 2013. Δραστηριοποιούνται, κυρίως, στον κατασκευαστικό τομέα, στο εμπόριο, στα ναυτιλιακά, στον τουρισμό. Κατέχουν σημαντικές θέσεις σε επιχειρήσεις, Τράπεζες, Ξενοδοχεία, καθώς και σε Πανεπιστήμια (κρατικά και ξένα). Η πλειοψηφία είναι νεαρής και μέσης ηλικίας, και κατέχει πανεπιστημιακούς τίτλους.
ΟΛΛΑΝΔΙΑ
Σύμφωνα με το Προξενικό Γραφείο της Πρεσβείας Χάγης δεν υπάρχουν επίσημα στατιστικά στοιχεία καταγεγραμμένα. Ωστόσο, τα τελευταία έτη έχει παρατηρηθεί αυξημένη προσέλευση Ελλήνων στο Προξενικό Γραφείο. Από στατιστικά στοιχεία της Ομοσπονδίας Ελληνικών Κοινοτήτων Ολλανδίας προκύπτει αύξηση του μεταναστευτικού ρεύματος, καθώς από 16.000 Έλληνες που ήταν πριν το 2010, ο αριθμός αυτός ανέρχεται σήμερα σε 24.000, χωρίς να συμπεριλαμβάνονται οι περίπου 2.500 φοιτητές.
ΓΑΛΛΙΑ
Σύμφωνα με την Πρεσβεία Παρισίων, δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία για το μέγεθος της ροής Ελλήνων στη Γαλλία. Υπάρχουν, ωστόσο, ενδείξεις που καταδεικνύουν σαφή αυξητική τάση, ιδιαίτερα νέων σε ηλικία ατόμων. Παρατηρείται, επίσης, αυξημένη ζήτηση μεταφράσεων ελληνικών εγγράφων (πιστοποιητικών γεννήσεως, πτυχίων κλπ.) που είναι απαραίτητα για την εργασία στη Γαλλία και την εγγραφή στις διάφορες κοινωνικές υπηρεσίες.
Εκτιμάται ότι στην περιοχή αρμοδιότητας του Προξενικού Γραφείου Παρισίων διαμένουν άνω των 15000 Ελλήνων και 1500-2000 φοιτητών.
ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ
Σύμφωνα με την Πρεσβεία της Ελλάδος στη Σόφια δεν έχουν καταγραφεί στοιχεία σχετικά με τη μετανάστευση Ελλήνων στη Βουλγαρία.
ΚΥΠΡΟΣ
Ο αριθμός Ελλήνων υπηκόων που έχουν αποκτήσει άδεια εργασίας, σύμφωνα με στοιχεία του Υπουργείου Εσωτερικών διαμορφώνεται ως εξής:
ΑΥΣΤΡΙΑ
Σύμφωνα με στοιχεία της αυστριακής Στατιστικής Υπηρεσίας, μεταξύ 2010-2015 εγκαταστάθηκαν στην Αυστρία συνολικά 6165 Έλληνες πολίτες (που δεν έχουν αυστριακή υπηκοότητα). Παλιννόστησαν 3235.
2010 519
2011 813
2012 1201
2013 1362
2014 1109
2015 1161
Ακριβή στοιχεία σχετικά με το φύλο, ηλικία, επάγγελμα, κατοικία στην Ελλάδα δεν είναι διαθέσιμα. Εκτιμάται ότι προέρχονται από διάφορες κοινωνικές, μορφωτικές, επαγγελματικές ομάδες και είναι κυρίως 25-45 ετών. Συχνά μεταναστεύουν οικογένειες με μικρά παιδιά.
ΔΑΝΙΑ
Ο συνολικός αριθμός Ελλήνων που διαμένουν στη χώρα, την πρώτη του έτους, ανά φύλο, όπως καταγράφεται από τη δανική στατιστική υπηρεσία καταγράφεται ως εξής:
Παρατηρείται αύξηση του αριθμού των Ελλήνων, ιδιαιτέρως των ηλικιακών ομάδων έως 34 ετών.
ΝΟΡΒΗΓΙΑ
Σύμφωνα με στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας της Νορβηγίας, ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσαν στην Νορβηγία κατά τα έτη 2010-2016, ανά φύλο, είναι:
Δεν διατίθενται πληροφορίες σχετικά με ηλικία, επαγγελματική εξειδίκευση, τόπο κατοικίας στην Ελλάδα.
ΗΝΩΜΕΝΟ ΒΑΣΙΛΕΙΟ
Σύμφωνα με τα στοιχεία του βρετανικού Υπουργείου Εργασίας & Συντάξεων, ο αριθμός των Ελλήνων που έχουν αποκτήσει Αριθμό Κοινωνικής Ασφάλισης (National Insurance Number, ΝΙΝ) έχει αυξηθεί σημαντικά τα τελευταία έτη. Ο Αριθμός Κοινωνικής Ασφάλισης είναι απαραίτητος για την είσοδο στην αγορά εργασίας του Ηνωμένου Βασιλείου και αποτελεί τον ασφαλέστερο δείκτη για τον αριθμό των Ελλήνων που μεταβαίνουν στο Ηνωμένο Βασίλειο για απασχόληση.
Η συντριπτική πλειοψηφία των εγγεγραμμένων (περίπου 90% του συνόλου) ανήκει στην ευρύτερη ηλικιακή ομάδα 18-44 ετών, ενώ σημαντική ποσοστιαία άνοδο παρουσιάζει και η ηλικιακή ομάδα 45-59 ετών. Κατά φύλο, οι εγγεγραμμένοι το 2015 κατανέμονται κατά περίπου 45% σε γυναίκες και 55% άνδρες.
Ενδιαφέρον παρουσιάζει και ο παρακάτω πίνακας στον οποίο φαίνεται ότι το 2015 η Ελλάδα σημειώνει τη μεγαλύτερη ποσοστιαία μεταβολή ανάμεσα σε 20 χώρες.
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Σύμφωνα με στοιχεία της Γερμανικής Στατιστικής Υπηρεσίας DESTATIS ο αριθμός των Ελλήνων που μετανάστευσαν στη Γερμανία κατά τα έτη 2010-2015 ανά φύλο έχει ως εξής:
*τα στοιχεία που αφορούν στο 2015 είναι προσωρινά.
Αντίστοιχα, ανά ηλικιακή ομάδα και ανά φύλο:
H DASTATIS δεν δημοσιεύει στοιχεία για τον τόπο προέλευσής τους ούτε για την επαγγελματική τους εξειδίκευση.
ΒΕΛΓΙΟ
Δεν υπάρχουν ακριβή στοιχεία. Ωστόσο, σύμφωνα με εκτιμήσεις των ελληνικών κοινοτήτων και της Μητρόπολης Βελγίου, ο αριθμός των Ελλήνων που εγκαταστάθηκαν στο Βέλγιο από το 2010 μέχρι σήμερα υπολογίζεται στις 5000.
ΛΟΥΞΕΜΒΟΥΡΓΟ
Σύμφωνα με την υπηρεσία μετανάστευσης του Υπ. Εξωτερικών Λουξεμβούργου, ο αριθμός των Ελλήνων πολιτών στο Λουξεμβούργο το 2014 ήταν 2108, ενώ την 1/1/2016 ήταν 2572.
ΕΛΒΕΤΙΑ - ΓΕΝΕΥΗ
Οι Έλληνες που εγκαταστάθηκαν τα τελευταία χρόνια στην περιοχή δικαιοδοσίας του Γενικού Προξενείου Γενεύης (Καντόνια Γενεύης, Βω (Vaud) και Βαλαί (Valais)) υπολογίζονται σε περίπου 5000. Η πλειονότητά τους είναι υψηλής μορφώσεως και εργάζονται σε νοσοκομεία, πολυεθνικές εταιρίες, πανεπιστημιακά ιδρύματα, ερευνητικά κέντρα, τραπεζικούς οργανισμούς και άλλες ιδιωτικές εταιρίες.
ΡΟΥΜΑΝΙΑ
Εκτιμάται ότι περίπου 5000 Έλληνες εγκαταστάθηκαν μετά το 1989, ενώ περίπου 800-1000 είναι οι φοιτητές. Στα τέλη του 2015 υπήρχαν περίπου 1250 επιχειρήσεις ελληνικών συμφερόντων. Συνεχώς αυξανόμενος αριθμός Ελλήνων μεταβαίνει στη Ρουμανία για να ιδρύσει επιχειρήσεις ή για να εργαστεί σε αυτές.
Αρκετοί είναι αυτοί που εργάζονται ως υψηλόβαθμα στελέχη. Παρατηρείται, επίσης, ότι οι ιδιοκτήτες μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων προέρχονται κυρίως από τη Βόρεια Ελλάδα, ενώ στελέχη και φοιτητές από όλη την ελληνική επικράτεια.
ΣΛΟΒΑΚΙΑ
Σύμφωνα με τα διαθέσιμα στοιχεία του Προξενικού Γραφείου Μπρατισλάβας, στη Σλοβακία σπουδάζουν περίπου 1100 Έλληνες φοιτητές. Καταγράφονται επίσης περίπου 150-200 Έλληνες που εργάζονται σε πολυεθνικές εταιρίες.
ΙΤΑΛΙΑ
Η Πρεσβεία Ρώμης, το Γενικό Προξενείο Μιλάνου και το Προξενείο Βενετίας απάντησαν ότι δεν διαθέτουν στοιχεία για τον αριθμό των Ελλήνων που έχουν εγκατασταθεί στην Ιταλία τα τελευταία έξι χρόνια. Σύμφωνα με την Πρεσβεία, ωστόσο, δεν έχει παρατηρηθεί μαζική μετανάστευση.
ΡΩΣΙΑ - ΝΟΒΟΡΟΣΣΙΣΚ
Το Γενικό Προξενείο δεν διαθέτει επίσημα στοιχεία. Εκτιμάται ότι από το 2013 και λόγω της οικονομικής κατάστασης στην Ελλάδα, μερικές εκατοντάδες Ελλήνων εγκαταστάθηκαν στη νότια Ρωσία. Στη συντριπτική τους πλειοψηφία προέρχονται από τη Ρωσία και λόγω της οικονομικής κρίσης επέστρεψαν στις περιοχές από όπου κατάγονται και διατηρούν περιουσία. Οι περισσότεροι δεν διαθέτουν πανεπιστημιακή μόρφωση και απασχολούνται σε συναφή επαγγέλματα με αυτά που ασκούσαν στην Ελλάδα. Εκτιμάται επίσης ότι η ροή ελλήνων έχει σε μεγάλο βαθμό ανακοπεί λόγω της οικονομικής κρίσης που εκδηλώθηκε στη Ρωσία το 2014.
ΚΟΥΒΑ
Σύμφωνα με την κρατική στατιστική υπηρεσία της Κούβας, στο διάστημα 2010-2015 έχουν μεταναστεύσει στην Κούβα 29 Έλληνες πολίτες.
ΠΕΡΟΥ
Ο αριθμός των Ελλήνων που εγκαταστάθηκαν στο Περού τα τελευταία χρόνια είναι μονοψήφιος.
Όσον αφορά στο ειδικότερο ζήτημα του σχεδιασμού του Υπουργείου Εξωτερικών, προκειμένου να καταγράφονται, με ακρίβεια, οι ροές των Ελλήνων που εγκαταλείπουν τη χώρα μας, κρίνεται απαραίτητο να επαναληφθεί ότι οι Έλληνες που μεταναστεύουν σε χώρες της αλλοδαπής δεν υποχρεούνται να έλθουν και, σε αρκετά μεγάλο ποσοστό, δεν έρχονται -κατ' αρχήν τουλάχιστον-σε επαφή με τις οικείες ελληνικές προξενικές Αρχές, δεδομένου ότι, ειδικά κατά το πρώτο διάστημα της εγκατάστασής τους, αποδίδουν προτεραιότητα στην ταχεία επαγγελματική αποκατάσταση και την ομαλή ενσωμάτωσή τους στο νέο κοινωνικό περιβάλλον.
Τούτου δοθέντος, γίνεται αντιληπτό ότι διαδικασίες καταγραφής είτε με αυτοπρόσωπη παρουσία των Ελλήνων μεταναστών στις Αρχές μας στο εξωτερικό, είτε ηλεκτρονικά, μέσω των ιστοσελίδων των Αρχών μας, δεν δύνανται να αποτυπώσουν πλήρως και επακριβώς το φαινόμενο, λόγω των εγγενών αδυναμιών που συνεπάγεται ο κατά τα ανωτέρω μη υποχρεωτικός χαρακτήρας τους. Ως εκ τούτου, ως πλέον ασφαλής μέθοδος κρίνεται η συγκέντρωση των σχετικών στοιχείων, από τις Αρχές μας στην αλλοδαπή, μέσω υπηρεσιακών ερωτημάτων προς τις αρμόδιες Υπηρεσίες των χαρακτηρισμένων ως χωρών υποδοχής.
Συνοψίζοντας τα ανωτέρω προκύπτει ο ακόλουθος πίνακας ο οποίος όμως είναι ενδεικτικός και δεν αποτυπώνει με ασφάλεια τα πραγματικά δεδομένα:
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ
Ιταλία: 15 μετανάστες ανασύρθηκαν νεκροί, διασώθηκαν άλλοι τουλάχιστον 2.700
ΚΑΙΡΟΣ 6/9/2016: Ραγδαία επιδείνωση του καιρού