Και η Ελλάδα και η Κύπρος βρίσκονται ενώπιον μίας πολύ δυσάρεστης κατάστασης. Ο πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών, Ντόναλντ Τραμπ έχει ταχθεί αναφανδόν υπέρ της κατοχικής δύναμης, της Τουρκίας, και του ισλαμιστή ηγέτη της, Ταγίπ Ερντογάν. Και του δικαιολογεί τα πάντα.
Πολλοί άνθρωποι στην Αμερική προσπάθησαν να αναλύσουν το «φαινόμενο» και στην πλειοψηφία τους έχουν καταλήξει στο συμπέρασμα ότι τα συμφέροντα που καθοδηγούν την πολιτική του κ. Τραμπ έναντι της Τουρκίας, είναι προσωπικά. Άρα, δεν εξυπηρετούνται αναγκαστικά τα συμφέροντα των Ηνωμένων Πολιτειών.
Δεν πρόκειται για μία υπόθεση ή εικασία. Μίλησε ένας εκ των πλέον στενών συνεργατών του Αμερικανού προέδρου, ο μέχρι πρότινος σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας, Τζον Μπόλτον. Δεν πρόκειται για κάτι που το έχουν φανταστεί οι αντίπαλοι του κ. Τραμπ. Είναι η θέση του ανθρώπου που γνώριζε μέχρι πρόσφατα -ίσως να συνεχίζει να γνωρίζει και τώρα- τα πάντα μέσα στο Λευκό Οίκο, αλλά και ότι αφορά την εξωτερική και αμυντική πολιτική της υπερδύναμης. Ήταν ο αρμόδιος για την εθνική ασφάλεια.
Σύμφωνα, λοιπόν, με το τηλεοπτικό δίκτυο NBC:
Ο Μπόλτον δήλωσε σε μία συγκέντρωση των μεγαλύτερων πελατών της Morgan Stanley ότι ήταν πιο απογοητευμένος με τον Τραμπ για το χειρισμό του στα θέματα που αφορούν την Τουρκία. Σημειώνοντας την ευρεία δικομματική υποστήριξη στο Κογκρέσο για τις κυρώσεις εναντίον της Τουρκίας μετά την αγορά από τον Ερντογάν του ρωσικού συστήματος S-400, o Μπόλτον δήλωσε ότι η αντίσταση του Τράμπ προς την κίνηση (σ.σ.: των κυρώσεων) ήταν παράλογη. Ο Μπόλτον δήλωσε ότι πιστεύει ότι υπάρχει μια προσωπική ή επιχειρηματική σχέση που υπαγορεύει τη θέση του κ. Τραμπ για την Τουρκία, επειδή κανένας από τους συμβούλους του δεν είναι ευθυγραμμισμένος μαζί του για το θέμα.
Με δεδομένα τα παραπάνω, πιστεύω ότι η Ελλάδα και η Κύπρος, αλλά και άλλες χώρες στην περιοχή, βρίσκονται σε μία δύσκολη κατάσταση σε ότι αφορά τα προβλήματα που δημιουργεί η Τουρκία. Με βάση όσα ακούσαμε στη συνέντευξη Τύπου του κ. Τραμπ και του Ερντογάν, την Τετάρτη, ο Αμερικανός Πρόεδρος είναι έτοιμος να υπερασπιστεί τον Τούρκο ομόλογό του για όλα τα θέματα. Είτε αφορούν τους Κούρδους, τους πιο πολύτιμους συμμάχους της Αμερικής, είτε αφορούν -μπορώ να υποθέσω- και άλλα ζητήματα, άρα και την Ελλάδα και την Κύπρο.
Για να μην παρεξηγηθώ, στο σημείο αυτό -και για δεοντολογικούς λόγους- θα ήθελα να αναφέρω τα αυτονόητα: ότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες στην Ελλάδα και την Κύπρο κάνουν τα αδύνατα δυνατά για να ενημερώνουν σωστά τους προϊσταμένους τους στην Ουάσιγκτον, και τονίζουν πάντα τη βοήθεια που προσφέρει η Αθήνα και η Λευκωσία στην Αμερική σε στρατηγικό επίπεδο, όπως και το γεγονός ότι είναι δύο χώρες, οι οποίες δεν δημιουργούν προβλήματα στις ΗΠΑ και στη Δύση γενικότερα, αντίθετα βοηθούν στην επίλυσή τους.
Στο τέλος-τέλος, δεν ευθύνονται οι διπλωμάτες για τις αποφάσεις του προέδρου της Αμερικής ή του υπουργού των Εξωτερικών. Ιδιαίτερα, στην περίπτωση του κ. Τραμπ, και εάν όντως τα προσωπικά του συμφέροντα υπερισχύουν τα στρατηγικά της χώρας που κυβερνά. Και έχει σημασία να το επαναλάβω: ότι η καταγγελία δεν γίνεται από ένα Κούρδο, Αρμένιο η Έλληνα. Αλλά από τον πρώην σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας του Λευκού Οίκου.
Από την άλλη, το δημοσίευμα της εφημερίδας New York Times, για τους γαμπρούς του κ. Τραμπ και του Ερντογάν, καταγράφει μία σαθρή και διεφθαρμένη πραγματικότητα. Πως είναι δυνατόν η μεγαλύτερη Δημοκρατία στον κόσμο, όπως αρέσκονται οι φίλοι μας οι Αμερικανοί να ονομάζουν τη χώρα τους, να ανέχεται αυτά τα φαινόμενα; Και πως θα αντιδρούν απ’ εδώ και πέρα οι άλλες χώρες, όταν η Ουάσιγκτον τις εγκαλεί για τα θέματα διαφθοράς; Δυστυχώς, με βάση τον κ. Μπόλτον και τους New York Times, η (πολιτική) διαφθορά είναι μέσα στο Λευκό Οίκο. Και η διαφθορά αυτή επηρεάζει αποφάσεις στα θέματα εξωτερικής πολιτικής.
Τι μπορούν να πράξουν η Αθήνα και η Λευκωσία ενώπιον αυτής τη δυσάρεστης κατάστασης; Κατ’ αρχάς οι σχέσεις σαν σχέσεις δεν έχουν επηρεαστεί. Αντίθετα ενδυναμώνονται, διότι οι Αμερικανοί διπλωμάτες συνεχίζουν την προσπάθεια για τη δημιουργία και στρατηγικών σχέσεων. Με την Ελλάδα τα πράγματα πάνε ακόμα καλύτερα, ιδιαίτερα στον στρατιωτικό τομέα.
Αύριο Δευτέρα, ο υπουργός Εξωτερικών της Κύπρου, Νίκος Χριστοδουλίδης θα έρθει στην Ουάσιγκτον και θα συναντήσει τον Αμερικανό ομόλογό του, Μάικ Πομπέο. Είναι μία καλή και θετική εξέλιξη και θα έχει την ευκαιρία να προχωρήσει μαζί του τον στρατηγικό διάλογο, αλλά και να ακούσει από πρώτο χέρι τις αμερικανικές θέσεις έναντι των προβλημάτων που δημιουργεί η Τουρκία στην ανατολική Μεσόγειο.
Κατά τη γνώμη μου, η Αμερική δεν «μπερδεύει» και δεν εξαρτά πια από την Τουρκία τις σχέσεις της με την Ελλάδα και την Κύπρο. Είναι δύο ξεχωριστά πράγματα, και στο θέμα αυτό η Ουάσιγκτον άκουσε τους διπλωμάτες της στην Αθήνα και τη Λευκωσία.
Το πρόβλημα θα δημιουργηθεί στην περίπτωση κατά την οποία ένα θέμα, που αφορά τις τρεις χώρες φτάσει ενώπιον του Ντόναλντ Τραμπ. Δεν πρέπει να έχουμε αμφιβολία τι θα αποφασίσει. Με βάση όσα έγιναν την Τετάρτη στο Λευκό Οίκο, εγώ είμαι βέβαιος πως θα υποστηρίξει τις τουρκικές θέσεις. Δυστυχώς. Πρόκειται για μία πραγματικότητα, που οι αξιόλογοι διπλωμάτες της Αμερικής δεν μπορούν να αλλάξουν. Διότι είμαι βέβαιος πως γνωρίζουν ότι αυτό που συμβαίνει μεταξύ του κ. Τραμπ και του Ερντογάν είναι άδικο για τους λαούς της περιοχής. Υποστηρίζει ένα διεστραμμένο ισλαμοεθνικιστή ταραξία, που έχει βάψει τα χέρια του με αίμα. Αυτή η πραγματικότητα έχει επίδραση και στην Αμερική. Ο αντιαμερικανισμός, που είχε μειωθεί σε μονοψήφια νούμερα, έχει μία άνοδο σε πολλές χώρες της περιοχής μας, και όχι μόνο.
Υπό αυτά τα δεδομένα:
Η Αθήνα πρέπει να αποφύγει κάθε συζήτηση για τις παράνομες απαιτήσεις της Τουρκίας στο Αιγαίο και τη Θράκη, και
Η Κύπρος πρέπει να αποφύγει διαπραγματεύσεις που θα οδηγήσουν σε φιλοτουρκική λύση. Διότι αυτή που συζητείται είναι καθόλα φιλοτουρκική.
Μέχρι τις επόμενες εκλογές στην Αμερική, τα θέματα αυτά δεν πρέπει να τα αγγίξει κανένας… Πρέπει να «παγώσουν».
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Μα τι στο καλό γίνεται με το κτίριο του Γενικού Προξενείου και της Μόνιμης Αντιπροσωπείας της Κύπρου στον ΟΗΕ. Ναι μεν το έκλεισε η αρμόδια υγειονομική υπηρεσία της Νέας Υόρκης. Αλλά πρέπει η Κυπριακή Δημοκρατία να πληρώνει 45 χιλιάδες το μήνα ενοίκιο, στο γάμο του Καραγκιόζη;
ΥΣΤΕΡΟΓΡΑΦΟ: Στην Κύπρο έχουν βρει ένα φοβερό τρόπο να προσπερνούν τα θέματα διαφθοράς. Εντάξει, σου λένε, έγινε… Ας το ξεχάσουμε τώρα. Φρικτός ο τρόπος αντιμετώπισης και του θέματος των χρυσών διαβατηρίων, που πωλούσε και σε απατεώνες η Λευκωσία. Φρικτός και ο τρόπος αντιμετώπισης του άλλου θέματος, του ξεπλύματος χρήματος για τους ολιγάρχες. Ο Γενικός Εισαγγελέας δεν έχει λόγο;
Πηγή: