GPGate. Έτσι έγινε γνωστή η υπόθεση που ερευνούσε μια μικρή ομάδα δημοσιογράφων στη Βουλγαρία που αποκάλυψε ότι εταιρείες συμβούλων εμπλέκονται σε μεγάλη διαφθορά με κονδύλια της ΕΕ και δημόσιες συμβάσεις και αποτελεί ισως την πιο σοβαρή «πίστα» για τη δολοφονία της Βικτόρια Μαρίνοβα.
H 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα, μητέρα δύο παιδιών, δολοφονήθηκε με βάρβαρο τρόπο, αφού πρώτα βιάστηκε. Η σορός της εντοπίστηκε στην πόλη Ρούσε της Βουλγαρίας. "Ο θάνατος της προκλήθηκε από χτυπήματα στο κεφάλι και ασφυξία και κατά πάσα πιθανότητα συνέβη το φως της ημέρας", σύμφωνα με την ανακοίνωση του αρμόδιου εισαγγελέα. Η ιατροδικαστική έκθεση επιβεβαίωσε ότι πρώτα βιάστηκε και εν συνεχεία δολοφονήθηκε άγρια. Σύμφωνα με τα βουλγαρικά ΜΜΕ, ο βιασμός της έγινε για να παραπλανήσει την έρευνα. Το κίνητρο του δράστη ήταν ένα: η δολοφονία της Μαρίνοβα για παραδειγματισμό...
Η διαφθορά
Πρόκειται για μια υπόθεση διαφθοράς που πήρε τεράστια έκταση καθώς η δημοσιογραφική έρευνα έφερε στοιχεία που αποδεικνύουν ότι ήταν αναμεμιγμένοι γνωστοί επαγγελματίες εργολάβοι, εταιρείες κατασκευών και πολιτικοί γνωστοί στη δημόσια ζωή της χώρας.
Το GPGate ήρθε στο φώς και από την 30χρονη Βικτόρια Μαρίνοβα καθώς στο τηλεοπτικό δίκτυο TVN Ruse στις 30 Σεπτεμβρίου μεταδόθηκε συζήτηση με δύο γνωστούς ερευνητές της υπόθεσης. Τον Ντίμιταρ Στογιάνοφ και τον Ρουμάνο Ατίλα Μπίρο. Δυο δημοσιογράφους που είχαν συλληφθεί για την έρευνα τους έχοντας προκαλέσει μάλιστα διεθνή αντίδραση. Στο twitter μεγάλος αριθμός δημοσιογράφων και προσωπικοτήτων που εμπλέκονται στον αγώνα κατά της διαφθοράς αναμεταδίδουν την είδηση της δολοφονίας της δημοσιογράφου συνδέοντας την ευθέως με την Έρευνα για την κατάχρηση των κοινοτικών κονδυλίων.
Η Βουλγαρία μαζί με την Ρουμανία είναι δύο χώρες οι οποίες δεν έχουν γίνει μέλη του «χώρου Σένγκεν» λόγω της μεγάλης διαφθοράς στη δημόσια διοίκηση .Η χώρα βρίσκεται άλλωστε στη πιο υψηλή θέση μέσα στην ίδια την Ευρωπαϊκή Ένωση και πολλές φορές έχει απασχολήσει της Υπηρεσίες καταπολέμησης της απάτης.
Ο Αλεξάντερ Λεβί είναι ανταποκριτής στη Σόφια για το courrier International και λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ ότι η διαφθορά στη χώρα βρίσκεται κάθετα σε όλους τους τομείς της δημόσιας ζωής. «Από τον επικεφαλής των τελωνειακών υπηρεσιών ως τον αστυνομικό διοικητή μιας πόλης έχουν σκάσει σκάνδαλα διαφθοράς και εκεί βρισκόταν πάντα η άρνηση της ένταξης στο Σένγκεν από την ΕΕ». Κακοδιαχείρηση κοινοτικών κονδυλίων έχουν διαπιστωθεί μας λέει σε πάρα πολλές υποθέσεις . Οι αποκαλύψεις όμως που ακουστήκαν τώρα στην εκπομπή της Βικτόρια Μαρίνοβα ξεπέρασαν τα όρια.
Οι λεπτομέρειες της διαφθοράς
Σύμφωνα με άλλους δημοσιογραφικούς κύκλους στις αποκαλύψεις του GPGate εμφανίζονται τα αποδεικτικά στοιχεία της μεγάλης κλίμακας και εκτεταμένης διαφθοράς στα έργα που χρηματοδοτούνται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ).
Αυτά προκύπτουν από τα μυστικά βιβλία λογιστικής κατάστασης ενός δικτύου συμβούλων επιχειρήσεων που συνδέονται με μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες. Το Bivol το site των ερευνητών δημοσιογράφων που είχε καλέσει στην εκπομπή της η Βικτόρια Μαρίνοβα έχει στη διάθεση του έγγραφα για δεκάδες έργα συνολικού ύψους εκατοντάδων εκατομμυρίων. Αυτά περιλαμβάνουν τα αρχεία λογιστικής διαχείρισης όπου υπάρχουν ενδείξεις για επιλεγμένες δωροδοκίες μεταξύ αυτών και πολιτικών.
Οι αποκαλύψεις περιλαμβάνουν έργα στο πλαίσιο του Προγράμματος Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΠΠΑ), των Επιχειρησιακών Προγραμμάτων και του Προγράμματος Ενεργειακής Απόδοσης. Οι σύμβουλοι επωφελούνται άμεσα από τα λεγόμενα «soft projects», που αφορούν την εξωτερική τεχνική βοήθεια στα πλαίσια επιχειρησιακών προγραμμάτων, τη διαχείριση έργων και υποβολή εκθέσεων, την παροχή συμβουλών, την λεγόμενη ευαισθητοποίηση της κοινής γνώμης, την έρευνα και εκτίμηση των επιπτώσεων, τη δημοσιότητα που συμφωνείται να δοθεί με δημοσιεύσεις στον τύπο κλπ. Κατά κανόνα, πρόκειται για ποσά που κυμαίνονται από αρκετές δεκάδες ως αρκετές εκατοντάδες χιλιάδες ευρώ.
Ακολουθούν τα «hard projects» που αφορούν στην κατασκευή κτιρίων, δρόμων, αγωγών ύδρευσης, χώρων υγειονομικής ταφής, ανακαίνισης κτιρίων κλπ., Εδώ τα ποσά αφορούν εκατομμύρια και δεκάδες εκατομμύρια ευρώ. Το ίδιο δίκτυο συμβουλευτικών εταιρειών ασχολείται επίσης με συμβάσεις δημόσιων προμηθειών για μεγάλες κατασκευαστικές εταιρείες, χειρίζεται τεκμηρίωση και προκαθορίζει τα αποτελέσματα μέσω των «ανθρώπων» τους, στις επιτροπές αξιολόγησης.
Αρκετά ολοκληρωμένα έργα που σχετίζονται με την εταιρεία "GP Group" αποκαλύπτουν πώς πραγματοποιείται η κλοπή από τα έργα. Υπάρχουν παράλληλοι λογαριασμοί γίνονται λιγότερες εργασίες από το προγραμματισμένο, χρησιμοποιούνται λιγότερα υλικά, αλλά όλα υπερτιμολογούνται στον φορέα πληρωμής (κάποιο από τα ταμεία της Ε.Ε) σύμφωνα με την εντολή και οι εταιρείες λαμβάνουν το πλήρες ποσό.
Στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο
Η Βικτόρια Μαρίνοβα είναι το τρίτο κατά σειρά θύμα στο χώρο της ερευνητικής δημοσιογραφίας για τη διαφθορά σε χώρα της στην Ε.Ε σε διάστημα ενός έτους», υπογραμμίζουν οι «Δημοσιογράφοι χωρίς σύνορα». Τον περασμένο Οκτώβριο δολοφονήθηκε η Ντάφνι Καρουάνα Γκαλιζία στην Μάλτα και τον Φεβρουάριο ο Σλοβάκος δημοσιογράφος Γιαν Κούτσιακ.
Η 53χρονη δημοσιογράφος και μπλόγκερ κατά της διαφθοράς Ντάφνι καρουάνα Γκαλίζια εντόπιζε τις παράνομες και προσοδοφόρες μεταφορές και τα φορολογικά οφέλη για τις ξένες εταιρείες σε ένα νησί που φιλοξενεί περίπου 70.000 εταιρείες offshore και τις έδρες των μεγαλύτερων τυχερών παιχνιδιών. Με θέματα διαφθοράς και οικονομικών σκανδάλων είχε εμπλακεί και ο Σλοβάκος Γιαν Κούτσιακ
Για το θέμα τώρα της δολοφονίας της δημοσιογράφου στη Βουλγαρία έχει ζητηθεί να συγκληθεί επειγόντως η επιτροπή ανθρωπίνων δικαιωμάτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου ενώ προφορικές και γραπτές ερωτήσεις έχουν ήδη καταθέσει ευρωβουλευτές.
Ο αντιπρόεδρος του Σώματος Δημήτρης Παπαδημούλης, ο οποίος μάλιστα ζητά την παρέμβαση της OLAF του ευρωπαϊκού οργανισμού για την αντιμετώπιση της απάτης για να ερευνήσει την υπόθεση διαφθοράς
Σε ερώτηση του τονίζει ο κ.Παπαδημούλης πως η δημοσιογράφος πραγματοποιούσε έρευνα για υπόθεση διαφθοράς στην διαχείριση ευρωπαϊκών κονδυλίων και απευθυνόμενος στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή ζητάει να πληροφορηθεί:
«Με ποιους τρόπους σκοπεύει να ενισχύσει τους μηχανισμούς καταπολέμησης της διαφθοράς και να προστατέψει τους δημοσιογράφους-ερευνητές που ασχολούνται με αυτά τα ζητήματα».