Εναλλακτικές πηγές παροχής πετρελαίου προσπαθούν να βρουν οι εταιρίες διύλισης της Ασίας καθώς ετοιμάζονται για την επιβολή νέων αμερικανικών κυρώσεων σε βάρος του Ιράν, σημαντικού εξαγωγέα πετρελαίου.
Το Ιράν είναι ο τρίτος μεγαλύτερος παραγωγός πετρελαίου στον Οργανισμό Πετρελαιοεξαγωγικών Κρατών (ΟΠΕΚ) και βασικός προμηθευτής, ιδιαίτερα για εταιρίες διύλισης στην Ασία.
Η απειλή νέων κυρώσεων έρχεται την ώρα που η ζήτηση στη Ασία, την περιοχή με τη μεγαλύτερη κατανάλωση πετρελαίου στον κόσμο, ανήλθε σε επίπεδα ρεκόρ και οι παραγωγοί, μεταξύ των οποίων η Σαουδική Αραβία – ο μεγαλύτερος εξαγωγέας- και η Ρωσία – ο μεγαλύτερος παραγωγός- περιορίζουν την προσφορά αργού για να ενισχύσουν τις τιμές.
Οι ΗΠΑ σχεδιάζουν να επιβάλουν νέες μονομερείς κυρώσεις αφού εγκατέλειψαν τη συμφωνία που συνήφθη στα τέλη του 2015, η οποία περιόρισε τις πυρηνικές φιλοδοξίες του Ιράν με αντάλλαγμα την άρση των κυρώσεων ΗΠΑ-Ευρώπης, οι οποίες περιελάμβαναν αυστηρούς περιορισμούς στις εξαγωγές του αργού πετρελαίου.
Η απόφαση του Αμερικανού προέδρου Ντόναλντ Τραμπ να αποσύρει τη χώρα του από τη συμφωνία
οδήγησε τις τιμές του πετρελαίου σήμερα σε άνοδο μεγαλύτερη του 3%. Το πετρέλαιο μπρεντ ανήλθε στο υψηλότερο επίπεδο από τον Νοέμβριο του 2014 στα 77,20 δολάρια το βαρέλι. Στις 10:30, τα συμβόλαια αναφοράς για το μπρεντ σημείωσαν άνοδο 2,8% στα 77,00 δολάρια. Το αμερικανικό αργό σημείωσε νωρίτερα άνοδο κατά 2,8% στα 70,96 δολάρια, επίσης κοντά στα υψηλά επίπεδα που έχουν να καταγραφούν από τα τέλη του 2014.
Η οικονομία του Ιράν εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τα έσοδα από το πετρέλαιο. Οι νέες αμερικανικές κυρώσεις θα περιλαμβάνουν μέτρα που έχουν στόχο τους κλάδους του πετρελαίου και της ναυτιλίας, με μια εξάμηνη περίοδο «σταδιακής επιβολής» προκειμένου να επιτραπεί σε αμερικανικές και ξένες εταιρίες να τερματίσουν συμβόλαια, να ολοκληρώσουν τις δραστηριότητές τους και να «βγάλουν έξω τα χρήματά τους», σύμφωνα με το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών.
«Ο πρόεδρος Τραμπ δηλώνει ξεκάθαρα ότι επιθυμεί ελάχιστα μια εναλλακτική συμφωνία με το Ιράν», δήλωσε ο Εχσάν Κομάν, επικεφαλής ανάλυσης για τη Μέση Ανατολή και τη Βόρεια Αφρική στη Mitsubishi UFJ Financial Group.
Η κυβέρνηση του Ιράν εξαπέλυσε επίθεση στον Τραμπ, με τον πρόεδρο της Βουλής του Ιράν να δηλώνει ότι ο Αμερικανός πρόεδρος «δεν έχει τη διανοητική ικανότητα να χειρίζεται τα θέματα».
Οι ΗΠΑ δεν διαβουλεύθηκαν με επιχειρήσεις πριν λάβουν την απόφαση να αποχωρήσουν από τη συμφωνία. «Δεν έχουμε μιλήσει σε καμία εταιρία του ιδιωτικού τομέα πριν από την ανακοίνωση του προέδρου», δήλωσε υψηλόβαθμος αξιωματούχος σε άτυπη ενημέρωση από το αμερικανικό υπουργείο Εξωτερικών.
Κατά τον τελευταίο γύρο των κυρώσεων, η παραγωγή πετρελαίου του Ιράν μειώθηκε κατά περίπου 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, αλλά η χώρα αναδείχθηκε εκ νέου σημαντικός εξαγωγέας πετρελαίου μετά την άρση των κυρώσεων τον Ιανουάριο του 2016.
Από τότε, το Ιράν αύξησε την παραγωγή του, παράγοντας 3,81 εκατ. βαρέλια την ημέρα τον Μάρτιο του 2018, σχεδόν το 4% της παγκόσμιας παραγωγής. Οι εξαγωγές αργού διαμορφώθηκαν κατά μέσο όρο πάνω από 2 εκατ. βαρέλια την ημέρα το τρίμηνο Ιανουαρίου-Μαρτίου φέτος.
Αναλυτές αναμένουν τώρα η παραγωγή του Ιράν να μειωθεί κατά 300.000 βαρέλια έως 1 εκατ. βαρέλια την ημέρα, ανάλογα με το πόσες άλλες χώρες θα ευθυγραμμιστούν με την Ουάσινγκτον.
ΑΝΤΙΔΡΟΥΝ ΟΙ ΑΛΛΕΣ ΧΩΡΕΣ
Οι περισσότεροι σύμμαχοι των ΗΠΑ διαφωνούν με την απόφαση του Τραμπ.
«Η απόφαση του προέδρου Τραμπ να αποσύρει τις ΗΠΑ από την πυρηνική συμφωνία του Ιράν… τυπικά θέτει την αμερικανική πολιτική για το Ιράν σε μια αισθητά διαφορετική πορεία σε σχέση με τους Ευρωπαίους συμμάχους, που βλέπουν το ΚΟΣΔ ( JCPOA, κοινό ολοκληρωμένο σχέδιο δράσης) ως τον καλύτερο τρόπο να αποτραπεί το Ιράν από το να αναπτύξει ένα πρόγραμμα πυρηνικών όπλων», δήλωσε ο Πίτερ Κίερναν, επικεφαλής ανάλυσης σε θέματα ενέργειας στο Economist Intelligence Unit.
Οι κυβερνήσεις της Γαλλίας, της Γερμανίας και του Ηνωμένου Βασιλείου δήλωσαν ότι θέλουν να παραμείνουν στη συμφωνία. Ανάλογο κλίμα επικρατεί στην Ασία.
«Η Ρωσία, η Κίνα, η Τουρκία και η Ινδία πιθανόν να αντιταχθούν στις κυρώσεις και να διατηρήσουν τα τρέχοντα επίπεδα αγορών ιρανικού αργού», δήλωσε ο Κόμαν.
Ο μεγαλύτερος μεμονωμένος αγοραστής ιρανικού αργού είναι η Κίνα, που εισήγαγε περίπου 900.000 βαρέλια την ημέρα στα μέσα του 2016, ποσότητα που μειώθηκε σε περίπου 600.000 βαρέλια την ημέρα το 2018.
Υψηλόβαθμος αξιωματούχος σε μεγάλη κινεζική πετρελαϊκή εταιρία, που θέλησε να διατηρήσει την ανωνυμία του, δήλωσε ότι οι νέες κυρώσεις θα πλήξουν τις κινεζικές εταιρίες διύλισης οδηγώντας ανοδικά την τιμή του αργού. Κινεζικές εταιρίες διύλισης δήλωσαν, ωστόσο, ότι υπάρχουν εναλλακτικοί προμηθευτές, ιδιαίτερα στη Ρωσία, τη Σαουδική Αραβία και τη Δυτική Αφρική.
Στην Ινδία, που είναι επίσης σημαντικός αγοραστής ιρανικού πετρελαίου, οι εταιρίες διύλισης ελπίζουν ότι μπορούν να συνεχίσουν να εισάγουν ιρανικό αργό.
Η Μόσχα παραμένει δεσμευμένη στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν
Ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ δήλωσε σήμερα ότι η χώρα του παραμένει δεσμευμένη στη συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, μία ημέρα αφού ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ ανακοίνωσε ότι αποσύρει τη χώρα του από αυτή.
Από την πλευρά του ο αναπληρωτής υπουργός Εξωτερικών της Ρωσίας Αλεξάντερ Γκρούσκο επεσήμανε ότι ο Λαβρόφ θα συναντηθεί την Πέμπτη με τον Γερμανό ομόλογό του Χάικο Μάας στη Μόσχα για να συζητήσουν την κατάσταση.
"Φυσικά το θέμα θα συζητηθεί εκτενώς σε διάφορες επαφές με τους εταίρους μας. Και σίγουρα θα είναι ένα από τα βασικά θέματα στην ατζέντα της συνάντησης των υπουργών", δήλωσε ο Γκρούσκο.
Η EE θα παραμείνει δεσμευμένη στη συμφωνία για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα και δεν θα επαναφέρει τις κυρώσεις
Η Ευρωπαϊκή Ένωση θα παραμείνει δεσμευμένη στην πυρηνική συμφωνία με το Ιράν παρά την απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν και θα διασφαλίσει ότι η Τεχεράνη δεν θα αντιμετωπίσει οποιεσδήποτε από τις ευρωπαϊκές κυρώσεις που ήρθησαν βάσει της συμφωνίας του 2015.
«Όσο το Ιράν συνεχίζει να εφαρμόζει τις δεσμεύσεις του που σχετίζονται με το πυρηνικό του πρόγραμμα ... η ΕΕ θα παραμείνει δεσμευμένη στη συνεχιζόμενη, πλήρη και αποτελεσματική εφαρμογή της πυρηνικής συμφωνίας», αναφέρουν σε κοινή δήλωσή τους οι 28 κυβερνήσεις της ΕΕ.
«Η άρση των κυρώσεων που σχετίζονται με το πυρηνικό πρόγραμμα είναι ουσιώδες μέρος της συμφωνίας ... Η ΕΕ υπογραμμίζει τη δέσμευσή της να διασφαλίσει ότι αυτό θα συνεχιστεί», προσθέτουν.
Εξάλλου πηγή στους θεσμούς της ΕΕ δήλωσε σήμερα στο ρωσικό πρακτορείο Sputnik πως οι ηγέτες της ΕΕ θα συζητήσουν κατά τη σύνοδο κορυφής ΕΕ-Δυτικών Βαλκανίων, που θα πραγματοποιηθεί στις 17 Μαΐου στη Σόφια, τη στρατηγική της ένωσης σε σχέση με την απόφαση των ΗΠΑ να αποσυρθούν από την πυρηνική συμφωνία με το Ιράν.