Ο Λευκός Οίκος έκρινε τη Δευτέρα ότι οι πληροφορίες που δημοσιοποίησε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ όσον αφορά το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν προσφέρουν «νέες και πειστικές λεπτομέρειες» για τις προσπάθειες της Τεχεράνης να αναπτύξει «πυρηνικά όπλα» ικανά να τοποθετούνται σε κεφαλές βαλλιστικών «πυραύλων».
«Αυτά τα γεγονότα συνάδουν με αυτό που οι ΗΠΑ γνωρίζουν εδώ και πολύ καιρό: ότι το Ιράν είχε ένα σθεναρό, μυστικό οπλικό πυρηνικό πρόγραμμα που είχε προσπαθήσει και αποτύχει να κρύψει από τον κόσμο και από τον ίδιο τον λαό του», τονίζει ανακοίνωση της αμερικανικής προεδρίας.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ πρόκειται να αποφασίσει έως τη 12η Μαΐου εάν θα αποσύρει τη χώρα του από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν.
Οι πληροφορίες που δημοσιοποίησε τη Δευτέρα ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου όσον αφορά το μυστικό ιρανικό πρόγραμμα με σκοπό την απόκτηση πυρηνικού οπλοστασίου είναι «αυθεντικές» και κάποιες από αυτές παρέμεναν άγνωστες μέχρι χθες, διαβεβαίωσε ο αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο, ως την περασμένη εβδομάδα διευθυντής της CIA.
Ο νέος επικεφαλής της διπλωματίας των ΗΠΑ συναντήθηκε την Κυριακή με τον ισραηλινό πρωθυπουργό και ενημερώθηκε για τα στοιχεία αυτά, τα οποία δόθηκαν στη δημοσιότητα από τον Νετανιάχου ενώ ο Πομπέο επέστρεφε στην Ουάσινγκτον.
«Γνωρίζω πως υπάρχουν κάποιοι οι οποίοι λένε ότι αυτά τα έγγραφα δεν είναι αυθεντικά. Μπορώ να σας επιβεβαιώσω ότι αυτά τα έγγραφα είναι αληθινά, είναι αυθεντικά», δήλωσε ο Πομπέο σε δημοσιογράφους επί του αεροσκάφους με το οποίο επέστρεφε στην Ουάσινγκτον.
«Ήμουν ενήμερος για αυτό το υλικό εδώ και κάποιον καιρό και πράγματι συζητήσαμε για αυτά χθες, όταν συναντηθήκαμε», εξήγησε ο ίδιος.
Ο Νετανιάχου υποστήριξε τη Δευτέρα ότι το Ισραήλ έχει στη διάθεσή του νέες, «αδιάσειστες αποδείξεις» για το μυστικό σχέδιο που η Τεχεράνη θα μπορούσε να ενεργοποιήσει ανά πάσα στιγμή για να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Ερωτηθείς εάν οι ΗΠΑ ήταν ενήμερες εδώ και χρόνια για την ύπαρξη του προγράμματος, που φέρεται να ονομάζεται «Άμαντ», ο Πομπέο απάντησε: «Αυτό είναι εν μέρει αληθές. Η ύπαρξη του προγράμματος Άμαντ τερματίστηκε περί τον Δεκέμβριο του 2003, τον Ιανουάριο του 2004» και θα ήταν «ακριβές εάν λέγαμε ότι ήμασταν ενήμεροι εδώ και κάποιο καιρό».
«Αλλά υπάρχουν χιλιάδες νέα έγγραφα και νέες πληροφορίες. Είμαστε ακόμη στη διαδικασία της ανάλυσής τους, υπάρχει ακόμη πολύ έργο να γίνει για να αποτιμηθεί η εμβέλεια και το μέγεθος» του ιρανικού προγράμματος, πρόσθεσε.
Ο Λευκός Οίκος τόνισε νωρίτερα ότι τα «γεγονότα» που παρουσιάστηκαν από τον πρωθυπουργό του Ισραήλ «συνάδουν με αυτό που οι ΗΠΑ γνώριζαν εδώ και πολύ καιρό».
Αμερικανοί αξιωματούχοι, συμπεριλαμβανομένου και του Μάικ Πομπέο κατά τη διάρκεια της ακρόασης για την έγκριση του διορισμού του στο αξίωμα του υπουργού Εξωτερικών από τους γερουσιαστές, αναγνωρίζουν συχνά ότι το Ιράν τηρεί απαρέγκλιτα, από τεχνική άποψη, τους όρους της συμφωνίας που συνήψε το 2015 με τις μεγάλες δυνάμεις με σκοπό να εμποδιστεί η Τεχεράνη να αποκτήσει πυρηνικά όπλα.
Αλλά τη Δευτέρα, ο νέος επικεφαλής της αμερικανικής διπλωματίας απέφυγε να επαναλάβει τη θέση ότι η Τεχεράνη δεν παραβιάζει τη συμφωνία. «Θα το αφήσω στους νομικούς αυτό», ανέφερε, χωρίς να κάνει κάποιο σχόλιο όταν δημοσιογράφος του επισήμανε πως ο Διεθνής Οργανισμός Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) έχει επαληθεύσει επανειλημμένα την τήρηση των όρων του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης από ιρανικής πλευράς.
Ο αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ, που χαρακτηρίζει «φρικτή» κι υπερβολικά χαλαρή τη συμφωνία, απειλεί να αποσύρει τη χώρα του από το ΚΟΣΔ τη 12η Μαΐου αν οι ευρωπαϊκές χώρες που συνυπέγραψαν τη συμφωνία (Γαλλία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γερμανία) δεν βρουν λύσεις προκειμένου να γίνει αυστηρότερη.
Ο Πομπέο διαβεβαίωσε πως αγνοεί εάν οι ανακοινώσεις του Νετανιάχου, δύο εβδομάδες πριν από την παρέλευση του τελεσιγράφου του Τραμπ, αποτελούσε ένα μέσο για να κλιμακωθεί η πίεση στους Ευρωπαίους, εξηγώντας πως οι διαπραγματεύσεις με αυτούς τους τελευταίους παραμένουν σε εξέλιξη.
«Θεωρώ ότι θα συνεχίσουμε να έχουμε καλές σχέσεις με τους ευρωπαίους εταίρους μας ακόμη κι αν ο πρόεδρος επιλέξει να αποσύρει» τις ΗΠΑ από τη συμφωνία, σημείωσε.
Τι λέει η ΕΕ
Η Ύπατη Εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας Φεντερίκα Μογκερίνι υπογράμμισε τη Δευτέρα ότι οι καταγγελίες που έκανε ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου όσον αφορά το πρόγραμμα του Ιράν για την απόκτηση πυρηνικών όπλων θα μπορέσουν να αποτιμηθούν μόνο έπειτα από διεξοδική ανάλυση.
«Χρειάζεται να εξετάσουμε τις λεπτομέρειες της ομιλίας που έκανε ο πρωθυπουργός (σ.σ. του Ισραήλ, Βενιαμίν) Νετανιάχου, να δούμε τα έγγραφα, και πρώτα και πάνω απ’ όλα να λάβουμε τη γνωμοδότηση του ΔΟΑΕ (του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας του ΟΗΕ), διότι ο ΔΟΑΕ είναι ο μοναδικός ανεξάρτητος, διεθνής οργανισμός που έχει αναλάβει την επιτήρηση των δεσμεύσεων του Ιράν όσον αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα», σημείωσε η Μογκερίνι σε ανακοίνωση που έδωσε στη δημοσιότητα.
«Αυτό που είδα στα πρώτα δημοσιεύματα είναι ότι ο πρωθυπουργός Νετανιάχου δεν αμφισβήτησε τη συμμόρφωση του Ιράν προς τις δεσμεύσεις του βάσει του ΚΟΣΔ (σ.σ. του Κοινού Ολοκληρωμένου Σχεδίου Δράσης, κατά την επίσημη ονομασία της διεθνούς συμφωνίας), δηλαδή τις δεσμεύσεις του για την περίοδο μετά το 2015», πρόσθεσε πάντως η Μογκερίνι.
Η συμφωνία για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν δεν έχει βάση ουδεμία «υπόθεση πως υπάρχει καλή πίστη ή εμπιστοσύνη», απεναντίας βασίζεται σε συγκεκριμένες δεσμεύσεις, μηχανισμούς επαλήθευσης και αυστηρό έλεγχο των γεγονότων, τόνισε η επικεφαλής της διπλωματίας της ΕΕ.
«Ο ΔΟΑΕ έχει δώσει στη δημοσιότητα 10 αναφορές, με τις οποίες επαλήθευσε ότι το Ιράν έχει συμμορφωθεί πλήρως προς τις δεσμεύσεις του» βάσει της συμφωνίας, υπενθύμισε η Μογκερίνι.
Από κοντά και η Βρετανία
Η κυβέρνηση της Βρετανίας ουδέποτε υπήρξε «αφελής» ως προς τους σκοπούς του πυρηνικού προγράμματος του Ιράν και οι επιθεωρήσεις του Διεθνούς Οργανισμού Ατομικής Ενέργειας (ΔΟΑΕ) είναι ζωτικής σημασίας προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι θα συνεχίσει να έχει ειρηνικό χαρακτήρα, τόνισε εκπρόσωπός της τη Δευτέρα.
Ο πρωθυπουργός του Ισραήλ Βενιαμίν Νετανιάχου ενέτεινε χθες την πίεση που ασκεί στις ΗΠΑ να αποχωρήσουν από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν, δίνοντας συνέντευξη Τύπου σε ώρα υψηλής τηλεθέασης για να παρουσιάσει αυτές που χαρακτήρισε «αποδείξεις» περί το ότι η Ισλαμική Δημοκρατία διέθετε μυστικό πρόγραμμα για την κατασκευή πυρηνικών όπλων. Η Τεχεράνη διέψευσε τις καταγγελίες του Νετανιάχου κι έκανε λόγο για «δήθεν αποκαλύψεις».
«Ουδέποτε υπήρξαμε αφελείς όσον αφορά το Ιράν και τις προθέσεις του όσον αφορά το πυρηνικό του πρόγραμμα. Γι’ αυτό το καθεστώς επιθεωρήσεων από τον ΔΟΑΕ στο πλαίσιο της συμφωνίας για το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν είναι το πιο εκτενές και σθεναρό στην ιστορία των διεθνών συμφωνιών για τα πυρηνικά προγράμματα», σημείωσε εκπρόσωπος της βρετανικής κυβέρνησης σε ανακοίνωση που δόθηκε στη δημοσιότητα στο Λονδίνο το βράδυ της Δευτέρας.
Αυτή «παραμένει καίριας σημασίας μέθοδος για να επαληθεύεται με ανεξάρτητο τρόπο ότι το Ιράν τηρεί τη συμφωνία και ότι το πυρηνικό πρόγραμμα του Ιράν έχει αποκλειστικά ειρηνικούς σκοπούς», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.
Πηγή: