Για το πώς ανέλαβε το υπουργείο Εργασίας και την ασφαλιστική μεταρρύθμιση που υλοποίησε μίλησε ο Γιώργος Κατρούγκαλος λέγοντας χαρακτηριστικά: Ποτέ δεν μετάνιωσα, και αν γύριζα πίσω πάλι την ίδια απόφαση θα έπαιρνα.
Απαντώντας στην ερώτηση «Κύριε Κατρούγκαλε, ποια είναι η πιο δύσκολη απόφαση που έχετε λάβει ποτέ;» που του έθεσε το ΑΠΕ, είπε:
Πάλι για το θα σας πω. Ξέρω ό,τι και να πω πάνω σε αυτό θα διαστρεβλωθεί στην αναπαραγωγή του, αλλά η γκρίζα προπαγάνδα δεν με εμπόδισε ποτέ να λέω αυτό που έχω στο μυαλό μου. Πολλές αποφάσεις δύσκολες πήρα, λοιπόν, σε σχέση με το ασφαλιστικό, ξεκινώντας από την αρχική, που ήταν να αναλάβω το υπουργείο, αφήνοντας αυτό της Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Η πρώτη μου αντίδραση, όταν μου ζήτησε ο πρωθυπουργός να αναλάβω το υπουργείο Εργασίας, ήταν να τον παρακαλέσω να με αφήσει πρώτα να ολοκληρώσω το εκκρεμές έργο στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης. Είχα τότε μόλις καταθέσει στη Βουλή το νομοσχέδιο για την αξιολόγηση. Μου εξήγησε ότι ήταν επιτακτική και άμεση η ανάγκη, ενόψει και των συνθηκών που δημιουργούνταν τότε με την υπογραφή του τρίτου μνημονίου. Για να είμαι ειλικρινής, η πρώτη μου απάντηση ήταν ότι «θα πάω, αλλά δεν κάνεις πρώτα ένα διερευνητικό κύκλο, μήπως θέλει να το αναλάβει κάποιος άλλος». Δεν ήταν τόσο το «απελθέτω το ποτήριο τούτο» - ή ίσως να ήταν λίγο και αυτό στην άκρη του μυαλού μου. Κυρίως ήταν η δουλειά στο υπουργείο Διοικητικής Μεταρρύθμισης.
Πρέπει να πω, βέβαια, ότι μόλις το άκουσαν όλοι οι συνεργάτες μου θορυβήθηκαν και με συμβούλευαν αρνητικά, να μην πάρω την «καυτή πατάτα». Τα οικεία μου πρόσωπα, αντίθετα, αν και είχαν πλήρη συνείδηση τού τι θα ακολουθούσε, δεν είχαν αντίρρηση. Ξέρουν γιατί είμαι στην πολιτική.
Ποτέ δεν μετάνιωσα, και αν γύριζα πίσω πάλι την ίδια απόφαση θα έπαιρνα. Πάντα θεωρούσα και εξακολουθώ να θεωρώ ότι έπρεπε να μεταρρυθμίσουμε με αποφασιστικότητα το ασφαλιστικό μας σύστημα, είναι κάτι που εκκρεμούσε επί δεκαετίες, με ευθύνη όλων των προηγούμενων κυβερνήσεων. Αν δεν επεμβαίναμε, το σύστημα θα κατέρρεε. Είχα δε, από την ακαδημαϊκή μου ειδίκευση, πλήρη γνώση του προβλήματος αλλά και των σχετικών μεταρρυθμίσεων στην Ευρώπη. Κατά τη γνώμη μου, ο απολογισμός είναι θετικός. Δεν καταφέραμε μόνο να αποσοβήσουμε τον κίνδυνο κατάρρευσης, αλλά, στο πλαίσιο μιας αποκλειστικά ελληνικής μεταρρύθμισης, ανασυγκροτήσαμε εκ βάθρων το σύστημα.
Γενικά η μεταρρύθμιση ολοκληρώθηκε όπως την είχα σχεδιάσει. Θυμίζω ότι τα θεσμικά χαρακτηριστικά της δεν επιβλήθηκαν από το μνημόνιο, το οποίο μας δέσμευε μόνο να μειώσουμε κατά 1% τη συνταξιοδοτική δαπάνη και να καταργήσουμε σταδιακά το ΕΚΑΣ. (Υπενθυμίζω ότι, παρά την υποκριτική μεταγενέστερη κριτική, αυτά τα ψήφισαν και η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι). Ήταν αντικείμενο δικού μας, εθνικού σχεδιασμού, που ξεκίνησε από τις προτάσεις μίας «Επιτροπής Σοφών» με ευρύτατη συμμετοχή όλων των σημαντικών ειδικών της κοινωνικής ασφάλισης, πολύ πέραν της απήχησης του ΣΥΡΙΖΑ. Υπήρχαν, βεβαίως, και μία δύο περιπτώσεις που οι αρχικές προτάσεις μου δεν υιοθετήθηκαν. Θεωρούσα, για παράδειγμα, ότι η επικουρική σύνταξη θα έπρεπε να ενσωματωθεί στην κύρια.
Αν έμαθα από τα λάθη μου αυτήν την περίοδο; Προφανώς, και πολλά. Αλλά είχα, σε ό,τι αφορά το ασφαλιστικό, εμπειρίες και από μία δεξαμενή λαθών του παρελθόντος. Όλοι πρέπει να μαθαίνουμε από τα λάθη μας. Αλλά οι έξυπνοι άνθρωποι μαθαίνουν από τα λάθη των άλλων.