28η Οκτωβρίου: Ο ηρωικός διερμηνέας που εκτελέστηκε από τους Ναζί στη Καισαριανή

 
28η Οκτωβρίου: Ο ηρωικός διερμηνέας που εκτελέστηκε από τους Ναζί στη Καισαριανή

Ενημερώθηκε: 26/10/17 - 16:12

28η Οκτωβρίου: Μια από τις άγνωστες ιστορίες της περιόδου της Κατοχής και της Εθνικής Αντίστασης πραγματεύεται η νέα ταινία του Παντελή Βούλγαρη «Τελευταίο σημείωμα». Μιλάει για την ιστορία της εκτέλεσης των 200 Κομμουνιστών από τους Ναζί στην Καισαριανή ως αντίποινα για την δράση του ΕΛΑΣ και τον ηρωικό Ναπολέοντα Σουκατζίδη. Είχε την ευκαιρία να σώσει την ζωή του, αλλά το αρνήθηκε για να μην πάρει κανείς άλλος Έλληνας την θέση του μπροστά από τα τουφέκια των Ναζί.

σαμποτάζ

Ελλήνων

Γερμανό

Ήταν 27 Απριλίου όταν ο ΕΛΑΣ πραγματοποίησε πετυχημένο στη 41η Μεραρχία Οχυρών, η οποία ήταν υπό τη διοίκηση του υποστράτηγου Φράντς Κρεχ, στους Μολάους Λακωνίας. Ο Κρεχ και οι τρεις άντρες της συνοδείας του σκοτώθηκαν. Αυτό είχε σαν αποτέλεσμα οι Ναζί να ζητήσουν άμεσα την εκτέλεση 200 ως αντίποινα. Η εξίσωση των Ναζί ήταν 50 Έλληνες για κάθε .

Η διαταγή των Γερμανών δημοσιεύθηκε στην εφημερίδα Καθημερινή στις 30 Απριλίου: «Την 27ην Απριλίου 1944 κομμουνιστικαί συμμορίαι παρά τους Μολάους κατόπιν μιας εξ ενέδρας επιθέσεως εδολοφόνησαν ανάνδρως έναν Γερμανόν Στρατηγόν και τρεις συνοδούς του. Πολλοί Γερμανοί στρατιώται ετραυματίστησαν. Ως αντίποινα διατάχτηκε: Ο τυφεκισμός 200 Κομμουνιστών την 1.5.1944. Ο τυφεκισμός όλων των ανδρών τους οποίους θα συναντήσουν τα γερμανικά στρατεύματα επί της οδού Μολάοι προς Σπάρτην έξωθεν των χωρίων. Υπό την εντύπωσιν κακουργήματος τούτου Έλληνες εθελονταί εφόνευσαν αυτοβούλως 100 άλλους κομμουνιστάς. Ο Στρατιωτικός Διοικητής Ελλάδος.»

ΕΑΜ

Στα χέρια των Ναζί παραδόθηκαν Έλληνες κομμουνιστές που παρέμεναν φυλακισμένοι από τον δικτάτορα Μεταξά σε Ακροναυπλία, Ανάφη και Αϊ-Στράτη. Οι κομμουνιστές είχαν παραμείνει φυλακισμένοι από το καθεστώς που είχε δώσει αμνηστία όμως σε εγκληματίες για να πολεμήσουν στο μέτωπο. Όταν η χώρα βρέθηκε υπό γερμανική Κατοχή, οι φυλακισμένοι κομμουνιστές παραδόθηκαν από το καθεστώς στους Ναζί. Μετά τη συνθηκολόγηση των Ιταλών, τους μετέφεραν στο στρατόπεδο συγκέντρωσης του Χαϊδαρίου. Παρά τις αντιδράσεις του , των συγγενών και του αρχιεπισκόπου, η εκτέλεση ορίστηκε για την 1η Μαίου 1944. Ο κατάλογος με τους μελλοθάνατους είχε συνταχθεί στα γραφεία των Ες Ες.

Ο ηρωικός διερμηνέας που εκτελέστηκε από τους Ναζί

Οι εκτελεσθέντες εκείνης της ημέρας δεν είχαν πολεμήσει ποτέ εναντίον των Γερμανών καθώς παρέμεναν φυλακισμένοι της δικτατορίας Μεταξά, όμως ήταν αυτοί που έμελλε να οδηγηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα. Δέκα φορτηγά τους μετέφεραν στο σκοπευτήριο της Καισαριανής. Κατά τη διάρκεια της διαδρομής, έγραφαν σημειώματα στους αγαπημένους τους και τα πετούσαν στο δρόμο. Ο γεωπόνος Νίκος Μαριακάκης από τα Χανιά έγραφε: «Καλύτερα να πεθάνει κανείς στον αγώνα για τη λευτεριά παρά να ζει σκλάβος».

Ανάμεσα τους βρισκόταν και ο Ναπολέων Σουκατζίδης . Μικρασιάτης πρόσφυγας που είχε συλληφθεί από τη δικτατορία Μεταξά, λόγω της συνδικαλιστικής του δράσης. Μιλούσε Ρωσικά, Αγγλικά, Γερμανικά, Γαλλικά καθώς και Τούρκικα και εκτελούσε χρέη διερμηνέα στον Γερμανό διοικητή του στρατοπέδου, Καρλ Φίσερ. Για αυτό τον λόγο, ο Φίσερ του έδωσε χάρη. Ο Σουκατζίδης του απάντησε ότι θα δεχόταν να ζήσει υπό τον όρο να μην πάρει κανένας άλλος τη θέση του. Οι Γερμανοί δεν το δέχτηκαν και τελικά, οδηγήθηκε στο εκτελεστικό απόσπασμα μαζί με τους υπόλοιπους 199 εξόριστους.

Στο τελευταίο του γράμμα προς τον πατέρα του, έγραφε: «Πατερούλη, πάω για εκτέλεση, να ‘σαι περήφανος για το μονάκριβο γιο σου. Ν’ αγαπάς και να λατρεύεις την κορούλα σου και την αδερφούλα μου, κι οι δυο τους μεγάλοι άνθρωποι. Γεια, γεια πατερούλη.». Στην αρραβωνιαστικιά του έγραψε: «Η τελευταία σκέψη μαζί σου. Θα ‘θελα να σε κάνω ευτυχισμένη. Να βρεις σύντροφο άξιό σου και άξιό μου». Οι εκτελέσεις έγιναν άνα 20 άτομα.

Ο Σουκατζίδης, ήταν στο νούμερο 71 αλλά τον έβαλαν στην τελευταία εικοσάδα για να επιτελέσει τον ρόλο του μεταφραστή. Μαζί επιλήφθηκε και ενός ακόμη απάνθρωπου βασανιστηρίου. Όσοι περίμεναν τη σειρά τους, έπρεπε να μεταφέρουν τους νεκρούς στα φορτηγά. Στις 10 το πρωί οι εκτελέσεις είχαν ολοκληρωθεί.

Οι 200 νεκροί της Καισαριανής μεταφέρθηκαν στο Γ’ νεκροταφείο, σε ομαδικούς τάφους. Μια νέα κοπέλα από τη Χίο που ζούσε στο Μετς, η Σεμίραμις, υπέστη καρδιακό επεισόδιο την Πρωτομαγιά του 1944, όταν είδε το αίμα να ρέει από ένα φορτηγό των Γερμανών που μετέφερε στην καρότσα τα πτώματα.