Ολοένα και αυξάνονται οι προκλήσεις από την Τουρκία, η ο οποία πέταξε για τα καλά στον... κάλαθο των αχρήστων την "πίπα της ειρήνης" που άναψε για σύντομο χρονικό διάστημα στην κρίσιμη για την επίλυση του Κυπριακού, διάσκεψη της Γενεύης.
Μια μια φανερώνονται οι τουρκικές προθέσεις για την επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, που όπως φαίνεται η Άγκυρα την θεώρει σαν εκπλήρωση των δικών της στρατηγικών επιδιώξεων στην περιοχή.
Σύμφωνα με ένα αποκαλυπτικά άρθρο της εφημερίδας Χουριέτ, του γνωστού παλαιμάχου αρθρογράφου, Fikret Bila, η επίτευξη μιας συμφωνίας για την επίλυση του Κυπριακού στις συνομιλίες που διεξάγονται στην Γενεύη προϋποθέτει αυτόματα ακύρωση όλων των συμφωνιών που είχε κάνει η κυρίαρχη Κυπριακή Δημοκρατία για την κυπριακή ΑΟΖ και την εκμετάλλευση των πλουσίων ενεργειακών κοιτασμάτων της.
Συγκεκριμένα η Κυπριακή Δημοκρατία έχει συνάψει ήδη από το 2003 συμφωνία με την Αίγυπτο και την Ελλάδα για τον καθορισμό της ΑΟΖ και την δικαιωματική εκμετάλλευση των ενεργειακών κοιτασμάτων της ανατολικής Μεσογείου. Παράλληλα έχουν υπογραφεί ανάλογες συμφωνίες με το Ισραήλ, αποκλείοντας την Τουρκία, όπως υποστηρίζουν οι Τούρκοι, από τα δικαιώματα της στην περιοχή.
Εκτός από αυτό, αναφέρει ο Fikret Bila, δεν μπορούν να αγνοηθούν τα δικαιώματα της Τουρκίας στον οικονομικό και στρατηγικό τομέα στην νήσο, γι' αυτό και θεωρείται αυτονόητη η παραμονή των τουρκικών στρατευμάτων σαν απαραίτητος όρος για την επίτευξη συμφωνίας, ενώ δεν είναι αποδεκτή μια συμφωνία των ευρωπαϊκών στάνταρτ.
Παράλληλα οι Τούρκοι ρίχνουν καθ' ολοκληρία το φταίξιμο στους Ελληνοκύπριους για την μέχρι τώρα μη επίλυση του προβλήματος, γιατί το 2004 οι Ελληνοκύπριοι είχαν απορρίψει το σχέδιο Ανάν που το είχαν υπερψηφίσει οι Τουρκοκύπριοι. Μετά από το 2004 η Τουρκία που είχε κάνει πολλές παραχωρήσεις, όπως γράφει ο Fikret Bila, πήρε το «μάθημα» της και τώρα δεν θα ξανακάνει τα ίδια σφάλματα.
Δεν υπάρχουν θέματα ταμπού για το Κυπριακό
Για δύο σημαντικά γεγονότα που συνέβησαν στη Γενεύη για πρώτη φορά στην ιστορία του Κυπριακού, η υποβολή χαρτών και η Διάσκεψη για την ασφάλεια και εγγυήσεις, όπως συμφωνήθηκε την 1η Δεκεμβρίου έκανε λόγο ο Μουσταφά Ακιντζί λέγοντας ότι ο διάλογος για την ασφάλεια άρχισε και δεν υπάρχουν ταμπού. Ανέφερε ακόμα ότι χωρίς εκ περιτροπής προεδρία δεν θα δώσει στον "λαό" του μια συμφωνία.
Ο Τ/κ ηγέτης έδωσε δημοσιογραφική διάσκεψη νωρίς το απόγευμα, ώρα Γενεύης, στα κεντρικά γραφεία των ΗΕ
Ο κ. Ακιντζί, που μιλούσε για μία ώρα, είπε ότι η υποβολή χαρτών έγινε ταυτόχρονα και έχουν φυλαχτεί από τα ΗΕ. Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, ανέφερε, κατέθεσε επιστολή προς τον ΓΓ του ΟΗΕ κρίνοντας ότι ο χάρτης εκ μέρους της τ/κ πλευράς δεν μπορεί να γίνει αποδεκτός και το ίδιο έκανε και ο ίδιος για τον ε/κ χάρτη, λαμβάνοντας υπόψη – όπως είπε – την μεγάλη ενόχληση που θα δημιουργήσει στο "λαό" μας.
Στην πενταμερή, όπως ανέφερε, διάσκεψη πήραν μέρος οι τρεις εγγυήτριες δυνάμεις και ισότιμα οι δύο πλευρές και οι συνομιλίες άρχισε σε θετική ατμόσφαιρα. Η ΕΕ, σημείωσε, κλήθηκε και παρίσταντο με το καθεστώς του παρατηρητή αλλά δεν τέθηκε θέμα για τη συμμετοχή κάποιου άλλου. Στην απογευματινή σύνοδο χθες, ανέφερε, υπήρξε ανταλλαγή απόψεων για το πως θα μπορούσε να σημειωθεί πρόοδος στην διαδικασία, θέμα το οποίο συζήτησαν μεταξύ τους και οι εγγυήτριες δυνάμεις, ενώ ο ίδιος είχε επαφές για το ζήτημα αυτό με τον Βρετανό ΥΠΕΞ και την Ύπατο Εκπρόσωπο της ΕΕ για θέματα ασφάλειας, Φεντερίκα Μογκερίνι.
Ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι όλες οι πλευρές, Τουρκία, Βρετανία, τ/κ πλευρά, ΗΕ αλλά και η ΕΕ συμφωνούσαν η διαδικασία να συνεχιστεί άμεσα, από σήμερα, αλλά η Ελλάδα ήθελε χρόνο για να μπορέσει να εργαστεί ακόμη περισσότερο και μετά από διαβούλευση ορίσθηκε η 18η Ιανουαρίου ως ημερομηνία για την συνάντηση της τεχνικής ομάδας, ενώ αρχικά είχε ανακοινωθεί στο Τύπο "με περίεργο τρόπο", κατά την έκφρασή του, η 23η Ιανουαρίου
Εκ μέρους της τ/κ πλευράς, ανέφερε, έχει ορισθεί να συμμετάσχει σε αυτή την τεχνική ομάδα ο Οζντίλ Ναμί ο οποίος μαζί με ομάδα ειδικών στις 18 του μηνός θα συναντηθεί με τους άλλους συμμετέχοντες και θα αρχίσουν την εργασία.
"Αυτή η Διάσκεψη δεν τέλειωσε. Παίρνοντας μια νέα μορφή, στο πλαίσιο τεχνικών επιτροπών τα ζητήματα που θα τεθούν θα συζητηθούν και πάλι σε υψηλό επίπεδο, όπου θα συμμετάσχουν οι δύο ηγέτες και ίσως αυτή τη φορά οι Υπουργοί Εξωτερικών θα προετοιμάσουν το έδαφος για να έρθουν αυτή τη φορά οι Πρωθυπουργοί".
Οι διαπραγματεύσεις που διεξάγει εδώ και 20 μήνες ήρθαν στο τελευταίο στάδιο, ανέφερε ο κ. Ακιντζί σημειώνοντας ότι υπάρχουν θέματα που δεν έχουν συμφωνηθεί ακόμα και κάποια θέματα συσχετίζονται μεταξύ τους. Στο τέλος εάν υπάρξει μια λύση όλα αυτά τα θέματα θα φτάσουν από κοινού στο τέλος, σημείωσε. Γι' αυτό, είπε, δεν μπορεί να πει ότι η Διάσκεψη έμεινε χωρίς αποτέλεσμα. Η διαδικασία, συνέχισε, δεν είναι ανοικτού τέλους, υπάρχει ημερομηνία, είναι η 18η Ιανουαρίου, όταν θα ξεκινήσει η συζήτηση για το θέμα της ασφάλειας που μπορεί να διαρκέσει μερικές ημέρες και να προκύψει μια κοινή αντίληψη.
Επιθυμία του είπε, ενώ από τη μια θα συζητείται το θέμα της ασφάλειας από την άλλη να συνεχίσουν τη συζήτηση του εδαφικού και παράλληλα των άλλων θεμάτων που έμειναν πίσω και πλέον αυτή η δουλειά να μην είναι άλλο σε εκκρεμότητα. "Αυτή η πιθανότητα υπάρχει, αυτή η ιστορική ευκαιρία υπάρχει. Εάν αυτή η εργασία που έφτασε μέχρι εδώ καταλήξει σε αποτυχία, θα είναι ένα μεγάλο, πολύ μεγάλο λάθος. Γιατί θεωρώ ότι μια τέτοια ευκαιρία δεν θα ξανάρθει εύκολα".
Απαντώντας σε ερώτηση για τον ορισμό της ημερομηνίας στις 18 Ιανουαρίου, ο κ. Ακιντζί είπε ότι δεν θεωρεί σωστό ούτε νιώθει την ανάγκη να ασκήσει κριτική γι' αυτό (στην ελληνική πλευρά) λέγοντας ότι όλες οι πλευρές δείχνοντας κατανόηση έκαναν αποδεκτό το αίτημα της Ελλάδας. Εξάλλου, σημείωσε, σε πέντε μέρες ξεκινά αυτή η εργασία.
Σε άλλη ερώτηση είπε ότι επειδή και οι δύο διαπραγματευτές έχουν ορισθεί εκπρόσωποι των δύο πλευρών στην τεχνική επιτροπή υπάρχει δυσκολία στο πώς θα συνεχιστούν οι συνομιλίες στην Κύπρο, επισημαίνοντας ότι μιλάμε για μια σύντομη διαδικασία εδώ για τα θέματα της ασφάλειας. Θα βρεθούν είπε, με τον Πρόεδρο Αναστασιάδη αλλά το πως δεν γνωρίζει, μπορεί – πρόσθεσε – να βρεθούν σε κοινωνικό επίπεδο, σημειώνοντας ωστόσο ότι σε ορισμένα θέματα υπάρχει σημαντική πολιτική βούληση ενώ σε άλλα χρειάζεται τεχνική επεξεργασία.
Ρωτήθηκε για την εκ περιτροπής προεδρία και επανέλαβε ότι θεωρείται πολύ σημαντική για την πολιτική ισότητα των Τ/κ και δεν πρόκειται ο ίδιος να δώσει στο "λαό" μια συμφωνία που δεν θα το περιλαμβάνει. Συνέστησε όμως υπομονή λέγοντας ότι αυτό δεν είναι το μόνο θέμα που έμεινε, υπάρχουν και άλλα.
Για το θέμα της ασφάλειας, ο Μουσταφά Ακιντζί είπε ότι οι Τ/κ θεωρούν ότι ασφάλειά τους είναι η Τουρκία σημειώνοντας ότι η ασφάλεια του ενός δεν πρέπει να εκληφθεί ως απειλή για τον άλλο. Αυτό πρέπει να κάνουμε και ένας από τους στόχους της Διάσκεψης είναι αυτός.
Κληθείς από ξένο δημοσιογράφο να σχολιάσει τις δηλώσεις Ερντογάν για την παραμονή τουρκικού στρατού, ο Τ/κ ηγέτης είπε ότι το θέμα της ασφάλειας και των εγγυήσεων είναι το αντικείμενο της Διάσκεψης και χρειάζεται να δώσουμε χρόνο στην επιτροπή που θα εξετάσει το πώς θα συζητηθεί αυτό το θέμα, θα απαντήσουν σε ερωτήματα. Η άλλη όψη του νομίσματος, είπε, είναι η πραγματικότητα ότι οι Τ/κ θέλουν να αισθάνονται ασφαλείς αλλά το θέμα είναι πως κρατάς τις ισορροπίες ώστε και οι δύο κοινότητες του νησιού θα αισθάνονται ασφαλείς. Οι Τ/κ αισθάνονται ότι για να είναι ασφαλείς πρέπει να υπάρχουν με κάποιο τρόπο εγγυήσεις της Τουρκίας, και αυτό το δείχνουν όλες οι δημοσκοπήσεις, πρόσθεσε.
Το πως θα χειριστούμε αυτό το θέμα ώστε να γίνει αποδεκτό από την άλλη πλευρά, είμαστε εδώ να το συζητήσουμε, ανέφερε ο κ. Ακιντζί λέγοντας ότι "δεν υπάρχουν ταμπού". Αλλά το θέμα είναι εάν η μια πλευρά λέει μηδενικές εγγυήσεις και μηδέν στρατός και η άλλη λέει ότι αυτά δεν μπορούν να αγγιχτούν, τότε δεν υπάρχει χώρος για διαπραγματεύσεις, σημείωσε. "Αλλά εφόσον είμαστε εδώ για να συζητήσουμε και αρχίσαμε να τα συζητούμε, σημαίνει ότι αναζητούμε μια αμοιβαία αποδεκτά λύση σε αυτά τα ζητήματα". Και η Τουρκία είναι ένα από τα μέρη αυτής της Διάσκεψης, τόνισε ο Τ/κ ηγέτης.
ΣΧΕΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ: Νέες προκλήσεις Ερντογάν: Δεν θα φύγουμε ποτέ από την Κύπρο