«Η φετινή θλιβερή επέτειος της φονικής πυρκαγιάς της 23ης Ιουλίου του 2018 που οδήγησε στην οδυνηρή απώλεια 103 ανθρώπινων ζωών -αλλά και σε καταστροφές χιλιάδων ιδιοκτησιών- συμπίπτει αυτή τη φορά με την περίοδο ολοκλήρωσης, σε χρόνο ρεκόρ, ενός νέου θεσμικού πλαισίου για την αναβίωση της περιοχής, την ολοκλήρωση του σχεδιασμού ενός νέου οικισμού και την αντιμετώπιση δεκάδων παθογενειών που μάστιζαν την περιοχή για δεκαετίες».
Όπως υπογραμμίζει το ΥΠΕΝ: «Από την πρώτη στιγμή έτρεξε κάθε διαδικασία, με τη συνδρομή του ΤΕΕ, ώστε να ολοκληρωθεί η εκπόνηση και έγκριση του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου με βάση τη νομιμότητα και τις αρχές της επιστήμης κατά το δυνατόν καλύτερο τρόπο και με γρήγορες διαδικασίες. Σε μια περιοχή μάλιστα που εκτός από το βαρύ φορτίο για τους κατοίκους και όλη τη χώρα, αντιμετώπιζε και πολλές δυσκολίες σχεδιασμού, τόσο αντικειμενικές (χαρακτήρας κατοικίας, μικροϊδιοκτησίες, προβλήματα ακτογραμμής κλπ) όσο και θεσμικές (πολλαπλά και αντικρουόμενα καθεστώτα προστασίας κλπ»).
ΥΠΕΝ και ΤΕΕ ανέλαβαν να προχωρήσει ακόμη πιο γρήγορα το Πολεοδομικό Σχέδιο Εφαρμογής (Ρυμοτομικό), δηλαδή ο σχεδιασμός επί του πεδίου, ανά τετράγωνο και οικόπεδο, για την εφαρμογή στην πράξη των νέων πολεοδομικών ρυθμίσεων.
Όπως ανέφερε το Συμβούλιο της Επικρατείας στη γνωμοδότησή του για το σχέδιο ΠΔ του ΕΠΣ, «στόχος του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου είναι να συμβάλει στην ανασυγκρότηση και ανάταξη του περιβάλλοντος με κριτήριο αφενός τη βελτίωση των πολεοδομικών και οικιστικών συνθηκών και αφετέρου την ταχεία αποκατάσταση της φυσικής βλάστησης, καθώς και τη διατήρηση και ανάδειξη φυσικών στοιχείων όπως τα ρέματα. Ταυτόχρονα αποσκοπεί στην άρση παλαιοτέρων χωρικών στρεβλώσεων, καθιστώντας την περιοχή περισσότερο ανθεκτική σε φυσικές καταστροφές.»
Από το σχέδιο πόλης στην εφαρμογή ανά οικοδομικό τετράγωνο
Όπως έγινε γνωστό από το ΥΠΕΝ, τις προσεχείς ημέρες προχωρά στην πράξη ο σχεδιασμός που προβλέπεται από το Ειδικό Πολεοδομικό Σχέδιο στο επίπεδο κάθε οικοπέδου και ιδιοκτησίας στην πυρόπληκτη περιοχή. Ταυτόχρονα, οριστικοποιούνται όλες οι μελέτες για τους κοινόχρηστους χώρους, την κυκλοφορία και τη βιώσιμη ανθεκτικότητα, την ακτογραμμή και την αντιμετώπιση της διάβρωσής της, τα έργα υποδομής και τα κοινωφελή κτίρια, ενώ οριστικοποιείται μέχρι μέσα Αυγούστου, με Υπουργική Απόφαση του Νίκου Ταγαρά για το Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο ένας νέος οικισμός για την στεγαστική αποκατάσταση των πυροπλήκτων, με την οικονομική στήριξη και συνδρομή της Κυπριακής Δημοκρατίας.
Σημαντικά χρονικά ορόσημα
Ήδη ολοκληρώθηκε το Β1 στάδιο της μελέτης του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής που περιλαμβάνει τις ρυθμίσεις ένταξης στο σχέδιο πόλης και συζητείται το θέμα στο ΚΕΣΥΠΟΘΑ για να ακολουθήσει η διαδικασία ανάρτησης και τυχόν ενστάσεων. Τον Σεπτέμβριο ολοκληρώνεται αντίστοιχα το Β2 στάδιο της μελέτης και με την οριστικοποίησή του εκκινεί η σύνταξη της Πράξης Εφαρμογής (ανά οικόπεδο). Αρχές Οκτωβρίου αναρτάται και το Κτηματογραφικό Διάγραμμα της περιοχής. Στόχος είναι έως το Νοέμβριο να έχουν ολοκληρωθεί όλες οι συνοδευτικές μελέτες, οι τυπικές διαδικασίες εγκρίσεων αλλά και η περιβαλλοντική αδειοδότηση του ΡΣΕ με την έκδοση ΑΕΠΟ, ώστε να προχωρήσουν αμέσως μετά όλες οι διαδικασίες για την έγκριση και προκήρυξη όλων των μελετών και έργων υποδομής που απαιτούνται, για να ολοκληρωθούν οι διαδικασίες μέχρι τον Μάρτιο του 2023. Ως εκείνο το χρονικό σημείο, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα και τις αποφάσεις αναστολής οικοδομικών αδειών του ΥΠΕΝ για την προστασία της περιοχής από τετελεσμένα, δεν επιτρέπεται η ανέγερση κλπ νέων κτιρίων στην αναμορφούμενη περιοχή.
Αναγκαίες μελέτες αναμόρφωσης ολόκληρης της περιοχής
Αξίζει να σημειωθεί ότι για την ολοκλήρωση των διαδικασιών έχουν εκπονηθεί και εγκριθεί (ή είναι σε στάδιο ολοκλήρωσης των διαδικασιών) δεκάδες αναγκαίες μελέτες. Πέραν αυτής καθαυτής της πολεοδομικής μελέτης (τόσο στο επίπεδο του Ειδικού Πολεοδομικού Σχεδίου όσο και στο επίπεδο του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής) αξίζει να αναφερθεί η τεράστια προσπάθεια που έχει γίνει σε πολύ σύντομο διάστημα (με τη συμμετοχή των κατοίκων, του Ελληνικού Κτηματολογίου και των μελετητών) για την αναλυτική κτηματογραφική αποτύπωση των ιδιοκτησιών στην περιοχή και τη σύνταξη εν τέλει Κτηματογραφικού Διαγράμματος και Κτηματολογικών Πινάκων για να μπορέσει να ολοκληρωθεί το ΡΣΕ με τις κατάλληλες εισφορές σε γη και χρήμα για την ένταξη σε σχέδιο πόλεως, όπως προβλέπει η νομοθεσία και το Σύνταγμα.
Ειδικά για το θέμα της βιώσιμης ανάπτυξης και ανθεκτικότητας της περιοχής αξίζει να σημειωθεί ότι έχουν γίνει περισσότερες από 18 συγκοινωνιακές και κυκλοφοριακές μελέτες (για την κυκλοφορία, τη στάθμευση, το οδικό δίκτυο, τον παραλιακό περίπατο, τις διαδρομές μέσω μεταφοράς - πεζών - ποδηλάτων, τη σήμανση, τα υλικά και τα έργα βιοκλιματικού σχεδιασμού κλπ), μελέτες οριοθέτησης των 9 ρεμάτων της περιοχής και προμελέτη των αναγκαίων υδραυλικών έργων διευθέτησης και αντιπλημμυρικής προστασίας, μελέτες γεωλογικής καταλληλότητας (για τον νέο οικισμό αλλά και για το σύνολο του ΡΣΕ και ολόκληρη την περιοχή επέμβασης) ενώ ολοκληρώνονται αυτές τις ημέρες γεωλογική έρευνα και γεωλογική μελέτη για την αντιμετώπιση κατολισθητικών φαινομένων παράκτιων πρανών. Παράλληλα έχουν ολοκληρωθεί Ακτομηχανική Μελέτη, Προμελέτη Λιμενικών Έργων και Έργων Προστασίας Ακτής ενώ με την ολοκλήρωση της μελέτης του Ρυμοτομικού Σχεδίου Εφαρμογής θα ολοκληρωθεί και η Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το σύνολο των έργων και των προβλέψεων του ΡΣΕ.
Η περιβαλλοντική αδειοδότηση θα ολοκληρωθεί, σύμφωνα με το χρονοδιάγραμμα, μέχρι τέλος Οκτωβρίου, ώστε να πάρει σειρά η υλοποίηση των αναγκαίων έργων εντός του έτους, με ορίζοντα ολοκλήρωσης των βασικών οδικών έργων και των έργων διευθέτησης των ρεμάτων μέχρι το Μάρτιο του 2023, όπου στόχος είναι να εκδοθεί η ΥΑ του Υφυπουργού ΠΕΝ Νίκου Ταγαρά για το Ρυμοτομικό Σχέδιο και την Πράξη Εφαρμογής και, επομένως, την ολοκλήρωση του σχεδιασμού σε επίπεδο ιδιοκτησίας.
Στεγαστική αποκατάσταση με νέα σπίτια
Η στεγαστική αποκατάσταση των πληγέντων, με την ανέγερση νέων οικιών αλλά και τη διαμόρφωση δημόσιων χώρων δασικής αναψυχής, πραγματοποιείται με τη στήριξη της Κυπριακής Δημοκρατίας. Το ΥΠΕΝ έχει προωθήσει τη δημιουργία και θεσμοθέτηση ενός νέου Τοπικού Ρυμοτομικού Σχεδίου για τον νέο οικισμό, που θα χωροθετηθεί σε έκταση που παραχωρείται από το Δήμο Ραφήνας - Πικερμίου. Την Υπουργική απόφαση θεσμοθέτησης του νέου οικισμού και έγκρισης του νέου Τοπικού Ρυμοτομικού Σχεδίου για τις συγκεκριμένες νέες οικίες θα υπογράψει ο Υφυπουργός ΠΕΚΑ Νίκος Ταγαράς, ο οποίος εποπτεύει το όλο εγχείρημα, μέχρι τα μέσα Αυγούστου, σύμφωνα με το υφιστάμενο χρονοδιάγραμμα.
Ήδη οι υπηρεσίες του ΥΠΕΝ, υπό το συντονισμό του Γενικού Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος Ευθύμιου Μπακογιάννη, ολοκληρώνουν τις διαδικασίες (εγκρίσεις, γνωμοδοτήσεις ΚΕΣΥΠΟΘΑ κλπ) τόσο για τη μελέτη γεωλογικής καταλληλότητας όσο και για το ίδιο το Τοπικό Ρυμοτομικό Σχέδιο Εφαρμογής. Τις επόμενες ημέρες, εντός Ιουλίου και Αυγούστου, θα ολοκληρωθούν οι διαδικασίες για τον Φορέα Διαχείρισης του νέου οικισμού.
Υλοποίηση επιπλέον μελετών και έργων
Στο πλαίσιο περαιτέρω αναβάθμισης της ποιότητας ζωής στις πληγείσες περιοχές, η κυβέρνηση αξιοποιώντας τον ερανικό λογαριασμό, που διαχειρίζεται η Βουλή των Ελλήνων, αναθέτει στον Αναπτυξιακό Οργανισμό της Περιφέρειας Αττικής την υλοποίηση ορισμένων επιπλέον εξειδικευμένων μελετών και έργων στην περιοχή.