Ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης εγκαινίασε σήμερα το αναστηλωμένο ανάκτορο του Βασιλιά Φιλίππου του Β’ στις Αιγές Ημαθίας αναφερόμενος στην παγκόσμια σημασία και τη διεθνή εμβέλεια του ανακτόρου.
«Είναι ένα στοίχημα να καταστήσουμε τις Αιγές σημείο συνάντησης με το μεγαλείο των καταβολών μας και ένα μέρος της σύγχρονης ζωής μας, καθώς παρά την ισοπεδωτική παρέμβαση των Ρωμαίων που επιχείρησαν να σβήσουν από τη μνήμη το μεγαλείο των Μακεδόνων το πνεύμα των Αιγών δεν έσβησε», ανέφερε ο πρωθυπουργός.
Ευχήθηκε στους παριστάμενους «καλή χρονιά με την ευχή το 2024 να γίνει ένα ορόσημο μεγαλύτερης εθνικής προόδου και πολιτισμού».
«Είναι ο τόπος, στον οποίο στέφθηκε βασιλιάς στην κυριολεξία λίγα λεπτά μετά τη δολοφονία του πατέρα του ο Μέγας Αλέξανδρος για να ξεκινήσει αυτή τη λαμπρή εκστρατεία του, μετατρέποντας τον τότε γνωστό κόσμο στην ελληνιστική οικουμένη, στην πρώτη ουσιαστικά έκφραση της παγκοσμιοποίησης εκείνης της εποχής. Αυτό που κάνουμε σήμερα είναι ένα γεγονός παγκόσμιας σημασίας και διεθνούς εμβέλειας.
Δεν είναι τυχαίο ότι πριν από ένα χρόνο βρέθηκα εδώ για να εγκαινιάσω το νέο πολυκεντρικό μουσείο των Αιγών, το οποίο τους πρώτους 11 μήνες της λειτουργίας του έχει δείξει μεγάλη δυναμική. Σε όλα αυτά προστίθεται και το αναστηλωμένο ανάκτορο, ώστε όλα αυτά να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και να μπορούν να συνδιαλέγονται με τον επισκέπτη.
Δεν είναι τυχαία η επιλογή μου να είμαι εδώ, τιμώντας ένα μνημείο του Βασιλείου των Μακεδόνων. Ο Φίλιππος Β’ υπήρξε ο πρώτος Ευρωπαίος βασιλιάς, επεκτείνοντας προς τα βόρεια τη δυναμική του νέου του βασιλείου για να έρθει ο γιος του στη συνέχεια και να φτάσει το ελληνιστικό αποτύπωμα μέχρι την Ινδία και την Αίγυπτο.
Είναι ένα αποτύπωμα ζωντανό στο πέρασμα των αιώνων χάρη στη διαρκή και αρμονική ώσμωση του ελληνικού πολιτισμού με τους πολιτισμούς, τους οποίους συναντήθηκε. Κι αν αυτή η πορεία είναι γνωστή, ο χώρος απ΄ τον οποίο ξεκίνησε αυτή η πορεία παραμένει ακόμη θα έλεγα σχετικά άγνωστος στο ευρύ κοινό», τόνισε ο Κυριάκος Μητσοτάκης.
Το ανάκτορο θα είναι από την ερχόμενη Κυριακή ανοιχτό για το κοινό. Αναστηλώθηκε ύστερα από 16 χρόνια εργασιών και παραπέμπει πλέον στην αρχική του εικόνα. Είναι το μεγαλύτερο οικοδόμημα που έχει δει η κλασική αρχαιότητα, αυτό που ο καθηγητής Βόλφραμ Χέφνερ (Wolfram Hoepfner) είχε χαρακτηρίσει «Παρθενώνα της Μακεδονίας» και στο οποίο μέσα, χωράει τρεις φορές ο Παρθενώνας.
Ο «Παρθενώνας της Μακεδονίας»
«Το ανάκτορο δεν είναι σπίτι, δεν ήταν ποτέ σπίτι. Πρόκειται για το κέντρο της πολιτικής, θρησκευτικής, δικαστικής και στρατιωτικής εξουσίας του Φιλίππου του Β’. Αυτός πήρε τους θεσμούς των πόλεων του νότου, δηλαδή την αυτοδιοικούμενη πόλη με Βουλή και Δήμο, και τους μπόλιασε στην ιδέα του βασιλείου. Έτσι, άρχισε να δημιουργεί πόλεις στις οποίες μαζεύονταν πληθυσμοί και παραχωρούνταν κλήροι», είχε δηλώσει παλιότερα στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η Αγγελική Κοτταρίδη.
«Κτίριο λιτό και λειτουργικό και συγχρόνως μνημειακό και επιβλητικό, το αρχετυπικό οικοδόμημα χαρακτηρίζεται από την πολυτέλεια των υλικών, την εφευρετικότητα και την τελειότητα της εκτέλεσης, τα απροσδόκητα επιτεύγματα της τεχνολογίας και, συγχρόνως, από τη γεωμετρική καθαρότητα της φόρμας που διαμορφώνει ένα σύνολο απαράμιλλης ηρεμίας, κομψότητας και αρμονίας, όπου όλα υποτάσσονται στη γοητεία του μέτρου», αναφέρεται σε ανακοίνωση του υπουργείου Πολιτισμού.
«Με το μνημειώδες πρόπυλο, που παραπέμπει σε ιερό, τις εντυπωσιακές διώροφες στοές της πρόσοψης που ανοίγονται στην πόλη και προσκαλούν τους πολίτες να κάνουν χρήση του χώρου τους, το μέγα περιστύλιο, γύρω από το οποίο οργανώνονται οι χώροι των συμποσίων, τη θόλο που σύμφωνα με τις επιγραφές ήταν ιερό του Πατρώου Ηρακλή, τη βιβλιοθήκη/αρχείο και το μικρότερο δυτικό περιστύλιο που εξυπηρετούσε βοηθητικές χρήσεις (παλαίστρα κλπ.) το «βασίλειον» καθίδρυμα των Αιγών στέγαζε όλες εκείνες τις δομές που ήταν απαραίτητες για την άσκηση της πολυεπίπεδης δημόσιας εξουσίας. Με 16 δωρικούς κίονες σε κάθε πλευρά του, το μέγα περιστύλιο των Αιγών, που εικονοποιεί την έννοια του τετραγώνου, είναι το πρώτο του είδους του. Έχοντας έκταση 4.000 τ.μ., χωρούσε τουλάχιστον 8.000 άτομα και μπορούσε να λειτουργήσει ως τόπος συνάθροισης των Μακεδόνων. Ο τόπος συνάθροισης των πολιτών παίρνει εικόνα αυλής και η λέξη “αυλή” γίνεται συνώνυμη με την έννοια της βασιλείας», συνεχίζει η ανακοίνωση.
Το έργο συντήρησης, στερέωσης, αποκατάστασης και αναστήλωσης του μνημείου που πραγματοποιήθηκε από την αρμόδια Εφορεία Αρχαιοτήτων Ημαθίας με αυτεπιστασία. Διήρκεσε από το 2007 μέχρι το 2023 ως συγχρηματοδοτούμενο έργο διαδοχικών ευρωπαϊκών προγραμμάτων, με συνολικό προϋπολογισμό 20.300.000 ευρώ.
Επιστημονικά και διοικητικά υπεύθυνη του έργου σε όλες τις φάσεις ήταν η Δρ Αγγελική Κοτταρίδη, αρχαιολόγος και επιβλέποντες της τελικής φάσης ήταν οι: Ολυμπία Φελεκίδου, πολιτικός μηχανικός-αναστηλώτρια, Κική Κυρηττοπούλου, αρχιτέκτων, Εύα Κοντογουλίδου, αρχαιολόγος, Κώστας Τζίμπουλας, συντηρητής αρχαιοτήτων, Γιώργος Κωνσταντινόπουλος, εργατοτεχνίτης. Ο αριθμός των εργαζομένων ΙΔΟΧ κυμάνθηκε από 70-160.
Οι ένδοξες στιγμές του
Το πιο λαμπρό οικοδόμημα της Μακεδονίας, ανοίγει τις πύλες του στον κόσμο για να θυμίσει κάποιες από τις ένδοξες στιγμές του:
Την ανέγερσή του στα μέσα του 4ου π.Χ. αιώνα από τον Φίλιππο Β’ με σκοπό να ορίσει την εικόνα του νέου κόσμου… «Εγώ ο ηγεμόνας και ο κόσμος μου συνυπάρχουμε σε αυτό το κτίριο, το ανάκτορο των Αιγών», είχε πει χαρακτηριστικά, δικαιολογώντας την ιδέα που τον οδήγησε στη δημιουργία της πόλης και του ανακτόρου.
Εκεί οργάνωσε και μεταρρύθμισε το βασίλειο των Μακεδόνων και προετοίμασε το έδαφος γι’ αυτό που συνέβη στη συνέχεια με τον γιο του Αλέξανδρο, που δημιούργησε την οικουμένη.
Εκεί ανακηρύχθηκε ο Μέγας Αλέξανδρος βασιλιάς το 336 π.Χ., μετά τη δολοφονία του πατέρα του. Οι ίδιες κολώνες που βλέπει σήμερα ο επισκέπτης, είναι αυτές που «άκουσαν» τους Μακεδόνες να χτυπούν θριαμβικά με τα δόρατα τις ασπίδες τους, καθώς φώναζαν ρυθμικά το όνομά του.
Με αφετηρία το ίδιο σημείο, μόλις δύο χρόνια αργότερα, έγινε το ξεκίνημα της εκστρατείας του Μεγάλου Αλεξάνδρου για τα βάθη της Ανατολής, όπου μαζί με τους δεκάδες χιλιάδες οπλίτες και ιππείς, κουβάλησαν μαζί τους στην άκρη του κόσμου την εικόνα της κλασικής Ελλάδας, της Μακεδονίας, των Αιγών.
Στα μέσα του 2ου προχριστιανικού αιώνα το ανάκτορο καταστράφηκε παραδειγματικά, μετά την οριστική κατάλυση του βασιλείου από τους Ρωμαίους του Μέτελλου, το 148 π.Χ.
Ό,τι απέμεινε από τη λιθαρπαγή, που συνεχίστηκε για αιώνες, αποκαλύφθηκε με την ανασκαφή που ξεκίνησε το 1865 και συνεχίστηκε τον 20ό αιώνα, τη δεκαετία του 1930 και τις δεκαετίες του 1950-1960.
Τα σημερινά εγκαίνια σηματοδοτούν την «ανάσταση» του μνημείου.
«Το μεγαλύτερο μνημείο στον ελλαδικό χώρο, που καταλαμβάνει 15.000 τ.μ. και μαζί με τον περιβάλλοντα χώρο του φτάνει στις 25.000 τ.μ., στην ουσία δεν υπήρχε», δήλωσε πρόσφατα σε συνέντευξή της η υπουργός Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη, εξηγώντας ότι μέχρι το 2007 που ξεκίνησε δειλά, αλλά αποφασιστικά, η αναστήλωση του συγκεκριμένου μνημείου, δεν φαινόταν τίποτα. «Δεν είχαμε δηλαδή ένα μνημείο το οποίο σωζόταν εν μέρει στην τρίτη του διάσταση. Ήταν ένα μνημείο που είχε τα μέλη του διάσπαρτα σε μια μεγάλη ακτίνα, γύρω από τον βασικό του πυρήνα, αλλά ήταν στην πραγματικότητα επίπεδο», είπε χαρακτηριστικά.
Επίσκεψη στη Μελίκη Ημαθίας
«Για πρώτη φορά μπορούμε να δούμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία», δήλωσε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης κατά την επίσκεψή του στη Μελίκη του νομού Ημαθίας, την πρώτη του για το 2024 στην περιφέρεια, ενώ για το αναστηλωμένο ανάκτορο του βασιλιά των Μακεδόνων Φιλίππου Β' στις Αιγές, το οποίο θα εγκαινιάσει στη συνέχεια, τόνισε πως «έχει πολιτιστικό και εθνικό χαρακτήρα διότι επιβεβαιώνει την ελληνική διαχρονικότητα της Μακεδονίας στο βάθος των αιώνων».
«Καθώς ξημερώνει το 2024 πιστεύω ότι, μετά από αρκετά δύσκολα χρόνια, για πρώτη φορά μπορούμε να δούμε το μέλλον με περισσότερη αισιοδοξία, με περισσότερο φως, με περισσότερο ήλιο, όπως ηλιόλουστη είναι και η σημερινή μέρα. Σε μία Ελλάδα, η οποία θα αναπτύσσεται, η οποία θα αξιοποιεί τα συγκριτικά της πλεονεκτήματα. Με έναν αγροτικό κόσμο, που παρά τις δυσκολίες που όλοι αναγνωρίζουμε ότι υπάρχουν, γνωρίζει πολύ καλά ότι απολαμβάνει τη στήριξης αυτής της κυβέρνησης και στα εύκολα και στα δύσκολα», είπε στον χαιρετισμό του προς τους κατοίκους της Μελίκης ο κ. Μητσοτάκης.
Τον κ. Μητσοτάκη καλωσόρισε ο δήμαρχος Αλεξάνδρειας Παναγιώτης Γκυρίνης.