Με το βλέμμα στραμμένο στα επιδημιολογικά δεδομένα του επόμενου 15νθήμερου βρίσκονται επιστήμονες και κυβέρνηση. Κατά τη διάρκειά του θα εξελιχθεί η πρώτη «δοκιμή σύγκρουσης», το πρώτο crash test του ταχέως κινούμενου κορωνοϊού με το χαλαρό πλέον πλέγμα μέτρων που συγκροτούν τα νέα, ευνοϊκά για τους 6,2 εκατομμύρια εμβολιασμένους της χώρας, υγειονομικά πρωτόκολλα για την κυκλοφορία, την εστίαση και τη διασκέδαση παντού, που τέθηκαν σε ισχύ χθες και καταρχάς μέχρι τις 23 Οκτωβρίου.
Ζητούμενο είναι – όπως σε κάθε crash test- να σχεδιαστούν πρωτόκολλα λειτουργίας όσο πιο ασφαλή γίνεται. Ωστόσο, η αναζωπύρωση της επιδημίας σε Θεσσαλία, Μακεδονία, Θράκη και την τελευταία εβδομάδα σε Αττική, το επικίνδυνα χαμηλό ύψος του τείχους ανοσίας στη βόρεια Ελλάδα και η ήδη υψηλή πληρότητα των κλινών covid-19 στα νοσοκομεία της, το χειμερινό σκηνικό, που ευνοεί δραστικά τις νέες μεταδόσεις του ιού και ο ελλιπής ελεγκτικός μηχανισμός για την τήρηση του νέου πλαισίου αξιολογούνται από τους ειδικούς ως παράγοντες ρίσκου και όχι σταθεροποιητικούς στη δοκιμή.
Κατά το μεταβατικό αυτό διάστημα, όπως χαρακτηρίστηκε από τους αρμόδιους, το πρώτο 15νθήμερο της «Ελευθερίας» για τους εμβολιασμένους πολίτες (σημειώνεται πως στο ίδιο χρονικό μοτίβο θα γίνεται εφεξής η αξιολόγηση από την Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της επιδημιολογικής πορείας της χώρας) στο κάδρο της δοκιμής μπαίνουν αναπόφευκτα και οι περίπου 3,4 ανεμβολίαστοι ενήλικες πολίτες. Είναι επιστημονικά τεκμηριωμένο πλέον πως όσοι δεν έχουν εμβολιαστεί έναντι της λοίμωξης covid-19, είναι πολλαπλώς εκτεθειμένοι στον κορωνοϊό και τις βαριές επιπτώσεις του.
Ο κίνδυνος θανάτου σε ανθρώπους μη εμβολιασμένους ηλικίας άνω των 60 χρόνων αυξάνεται κατά τουλάχιστον 11 φορές. Οι 80χρονοι κινδυνεύουν 20 φορές περισσότερο να καταλήξουν αν κολλήσουν κορονοϊό σε σχέση με τους νεαρότερους ενήλικες. Ωστόσο, ακόμη παραμένει ανεμβολίαστο το 25% των ατόμων ηλικίας άνω των 80 ετών στην Ελλάδα, την ώρα που στην Ισπανία και στην Πορτογαλία οι άνω των 80 ετών είναι εμβολιασμένοι στο 100% και στην Ιταλία σε ποσοστό πάνω από 97%.
Με δεδομένο δε ότι το 56% των ανεμβολίαστων πολιτών της επικράτειας, δηλαδή περίπου 1,9 εκατομμύρια άνθρωποι, συγκεντρώνονται στη Μακεδονία και τη Θράκη, γίνεται αμέσως αντιληπτό το «φορτίο» που θα σηκώσει η περιοχή – φορτίο ιικό, νοσηρότητας, νοσηλειών, θανάτων- εκτός αν αλλάξει ο ρυθμός εμβολιασμού των πολιτών. Προς την κατεύθυνση αυτή καταρτίζεται ήδη νέα εκστρατεία στοχευμένη στον πληθυσμό που δεν έχει εμβολιαστεί με βάση τα ειδικότερα χαρακτηριστικά του, με τη συμβολή του νέου προέδρου του Εθνικού Οργανισμού Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ), του καθηγητή Παιδιατρικής και Επιδημιολογίας και μέλους της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων, κ. Θεοκλή Ζαούτη.
Το «κόκκινο» του επιδημιολογικού χάρτη που αποτυπώνει την ευρεία διασπορά του κορωνοϊού και την υψηλή μεταδοτικότητα της λοίμωξης covid-19 αποσυνδέθηκε πλέον από τη λήψη μέτρων και την εφαρμογή τοπικών lockdown. «Θέλουμε να ξέρουμε την επιδημιολογική κατάσταση της κάθε περιοχής, όχι για να έχουμε επιπλέον μέτρα, αλλά ώστε κάθε πολίτης να γνωρίζει πώς είναι η κατάσταση και να βρίσκεται σε επαγρύπνηση» εξήγησε κατά την παρουσίαση του νέου πλαισίου για τους εμβολιασμένους, την περασμένη Τετάρτη, ο υπουργός Υγείας, κ. Θάνος Πλεύρης.
Παράλληλα, εκπέμπεται καθαρά το μήνυμα της επιστροφής στην κανονικότητα αλλά με τη διαδρομή να είναι «ελευθέρας» μόνο για τους εμβολιασμένους πολίτες. Το σκληρό πλέγμα των μέτρων που παραμένει σε ισχύ για τους ανεμβολίαστους, με τους συνεχείς ελέγχους και τους περιορισμούς σε διάφορες δραστηριότητες για τη δική τους ασφάλεια και υγεία πρωτίστως, ελπίζεται πως θα τους παρακινήσει να ακολουθήσουν την ίδια πορεία προς την κανονικότητα, μέσω του εμβολιασμού και της προστασίας που τους εξασφαλίζει.
«Δεν τελείωσε η πανδημία. Ωστόσο, συμπληρώνονται δυο χρόνια με μέτρα και περιορισμούς. Υπάρχει μια πολύ μεγάλη δυσανεξία πια στο να ακολουθηθούν τα μέτρα. Νέα παιδιά αλλά και όλοι, χρειάζεται να βρουν τη ζωή τους και να μπορούν και να διασκεδάσουν, αλλά με πλαίσιο ασφάλειας. Και αυτό το νόημα έχουν τα μέτρα. Δεν είπαμε ότι μπορούμε όλοι να βγάλουμε τις μάσκες, να τις πετάξουμε, να χορεύουμε ο ένας με τον άλλον σε κάθε χώρο. Χρειάζεται να τηρούμε τα μέτρα και τα πρωτόκολλα» πρόσθεσε η αναπληρώτρια υπουργός Υγείας, κυρία Μίνα Γκάγκα.
Αγωνία για τη «δοκιμή» στη βόρεια Ελλάδα
Σύμφωνα με τους ειδικούς, η επιδημία εμφανίζει ελαφρά σταθεροποιητική τάση στην επικράτεια, με εξαίρεση την κεντρική και βόρεια Ελλάδα. Από τις 17 Περιφερειακές Ενότητες (ΠΕ) της Μακεδονίας και της Θράκης, οι 11 βρίσκονται στο «κόκκινο» του επιδημιολογικού χάρτη. Πρόκειται για τις ΠΕ Θεσσαλονίκης, Ημαθίας, Σερρών, Χαλκιδικής, Πιερίας, Πέλλας, Κιλκίς, Δράμας, Καβάλας, Ξάνθης και Καστοριάς. Μεγάλη επιβάρυνση διαπιστώνεται και στη Θεσσαλία, όπου στο ύψιστο επίπεδο συναγερμού – αλλά πλέον όχι μέτρων- βρίσκονται η Καρδίτσα και η Λάρισα.
Με προσοχή παρακολουθούν επίσης οι επιστήμονες την πορεία της επιδημίας στην Αττική, καθώς έχει ήπια ανοδική τάση το τελευταίο επταήμερο. Συνολικά τα ενεργά κρούσματα είναι 20.000 και ο μέσος κυλιόμενος αριθμός του επταημέρου ανέρχεται στα 2.150 νέα κρούσματα την ημέρα. Οι νέες εισαγωγές ασθενών με λοίμωξη covid-19 στα νοσοκομεία είναι περισσότερες από 200 ημερησίως, με το 40% να γίνονται στα νοσοκομεία της Μακεδονίας και της Θράκης.
Υπό αυτά τα δεδομένα, η απόφαση για την άρση των περιορισμών στους εμβολιασμένους σε δραστηριότητες που είχαν θεωρηθεί υπαίτιες για υπερμετάδοση όπως τα μπαρ, τα εστιατόρια και τα μπουζούκια, προκρίθηκε από τους επιστήμονες της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων υπό έναν αδιαπραγμάτευτο όρο: ότι θα τηρηθούν τα μέτρα και οι περιορισμοί στους αμιγείς όπως και στους μικρούς χώρους και ότι θα έχουν πρόσβαση στους κλειστούς χώρους εστίασης και διασκέδασης μόνον οι εμβολιασμένοι. Αυτή είναι η συνθήκη που εξασφαλίζει κατά τους ειδικούς μειωμένο ρίσκο μεταδόσεων και εξαιρετικά χαμηλό κίνδυνο σοβαρής νόσησης. Για αυτόν τον λόγο ζητήθηκε εμφατικά η διενέργεια ελέγχων από τους αρμόδιους μηχανισμούς και η διασφάλιση της σωστής λειτουργίας του νέου πλαισίου.
Από την πλευρά τους, εκπρόσωποι κλινικών γιατρών του ΕΣΥ που βρίσκονται σε σκληρή πολύμηνη μάχη με τον κορωνοϊό διατηρούν ισχυρές επιφυλάξεις για το αποτέλεσμα αυτής της «δοκιμής σύγκρουσης» στο νέο πλαίσιο. Ιδίως οι γιατροί των νοσοκομείων της Θεσσαλονίκης εκφράζουν αγωνία για το πως μπορεί το «ελευθέρας» για τους πλήρως εμβολιασμένους να εναρμονίζεται με τις γεμάτες κλίνες ΜΕΘ στα μεγάλα νοσοκομεία της πόλης και στα μικρότερα της περιφέρειας.