Μονή Ταξιαρχών και το υπόγειο σπήλαιο

 
Μονή Ταξιαρχών και το υπόγειο σπήλαιο

Ενημερώθηκε: 07/07/22 - 22:02

«Η Μονή των Ταξιαρχών Σούβλιασης (το παλιό όνομα του χωριού Άγ. Βλάσιος) ή Άη-Μιχάλης και «κλήσ’ε Μάδε» - δηλαδή «μεγάλη εκκλησιά» - κατά τους ντόπιους, βρίσκεται στη Βορινή πλαγιά ενός μικρού λόφου και σ' απόσταση 3 χιλιομέτρων περίπου από το χωριό. Το μόνο γνωστό από την ιστορία του μοναστηριού είναι, ότι ιδρύθηκε το 17ο αιώνα και συγκεκριμένα το 1637, κατά τον Μουσελίμη, ή το 1607, κατά το Σάρρα.

Από το παλιό μοναστήρι σώζονται μόνο το ετοιμόρροπο καθολικό του και λίγα ερείπια γύρω του.Για το καθολικό της Μονής, ο Μουσελίμης (Άρχαιότητες της Θεσπρωτίας , σελ. 190-192), αναφέρει τα εξής:


«’Από επιγραφή με εντοιχισμένους όπτόλιθους επί τής εξωτερικής πλευράς ανωθε τού άγίου βήματος "ΖΡΜΕ" (7145) βρίσκομε πώς ή μονή χτίστηκε τό 1637. (7145-5508 π.Χ. = 1637).Οί τοίχοι αποτελούνται από καλοπελεκημένα τετράγωνα σπελολίθαρα, χωρίς σφήνες καί μικρότερες πέτρες, δηλαδή lσοδομικής τέχνης καί κατασκευής. Απ' άπάνου κάθε σειράς διέρχεται διπλή γριπίδα.


Τό εξωτερικό μήκος είναι 7,55μ. καί τό πλάτος 4,75μ. Στή δυτική καί νότια πλευρά προσκολιέται ερειπωμένος νάρθηκας μάκρους 11,55 μ. καί πλάτους τής μέν νότιας πλευράς 3,25 μ. καί τής δυτικής 8.Στίς τρεις πλευρές, πλήν τής άνατολικής, άνοίγεται άπόμιά θύρα ϋψους 1,85 μ. καί πλάτους 0,75 μ . Άνωθεν αυτών ό τοίχος φέρει τετράγωνη εσοχή μικρού βάθους ύψους 1μ. καί πλάτους 0,75 μέ τόξο άπό όπτά πλακίδια.Δεξιά, όπως μπαίνομε, τής θύρας τής δυτικής πλευράς ύπάρχει στόν τοίχο βαθούλωμα άναστήματος δεκαεξάχρονου παιδιού, έχοντας στή βάση του επί τού κατωφλίου μικρό λάκκο, είδος στέρνας.

Από τή χαραμάδα μιας άπό τίς σαπισμένες σανιδόπορτες βλέπομε ότι όλο τό εσωτερικό είναι τοιχογραφημένο. Άπλό τό πλακόστρωμα τού καθολικού, χωρίς τέμπλο τ' άγιο βήμα.Ό χωρίς στέγη θόλος, στηριγμένος επί τών τέσερων πλευρών τού χτίριου άποπνίγει τό εισερχόμενο λιγοστό φώς άπό τά τρία μονόλοβα παράθυρα, ένού επί τού άγ. Βήματος, τού αλλου έπί τής προσκομιδής καί τού τελευταίου επί τού άετώματος τής άνατολικής πλευράς, επιβάλλοντας ετσι τό σεβασμό καί τήν εύλάβεια τής σκιερής σιωπής τού ίερού χώρου.Τό ύψος τών παραθύρων Αγ. Βήματος καί άετώματος είναι 0,75 μ. καί τό πλάτος 0,25, τής προσκομιδής δέ μικρότερο.


'Εξωτερικώς τό κοίλο τού άγίοv Βήματος εχει τρίπλευρο σχήμα επί τής κορυφής τού όποίοv δι' εντοιχισμένων όπτολίθων σχηματίζεται ορθογώνιο τετάπλευρο διαστάσεων 0,50χ 0,50μ. χωρισμένο κατακορύφως σέ δυό μέρη στά όποία υπάρχει σφηνωμένος κι από ενας πήλινος σταυρός.Έμπροσθεν τού νότιου νάρθηκα άπλώνεται εύρύχωρη χορταριασμένη αύλή στήν άκρη της όποίας τά τοιχάρια δυό στενόμακρων ερειπωμένων ασβεστόχτιστων οικοδομών συγχρόνων τής μονής.»


Η χρονολογία ίδρυσης του μοναστηριού, ΖΡΜΕ= 7145 από κτίσεως κόσμου ή 1637 από τη Γέννηση του Χριστού, που αναφέρει ο Μουσελίμης, διαβάστηκε από το Σάρρα ('Ιστορικά-Λαογραφικά περιοχής Ήγουμενίτσας 1500-1950, σελ. 65) ως ΖΡΑΕ=7115 και επομένως 1607 (7115-5508= 1607) από τη Γέννηση του Χριστού. Την ίδια «διά κεράμων χρονολογία», ο Δ. Παναγιωτίδης (αναφέρεται από Σάρρα, σελ. 95) τη διάβασε, λανθασμένα ασφαλώς, ως ΑΡΜΕ=1145, αφού και ο ίδιος ομολογεί ότι:

«Περίεργος εστί καί διότι φέρει τά από Χριστού ετη, εν ώ τά άλλα ίερά αρχαία καθιδρύματα εν Θεσπρωτία ώς ήμείς γνωρίζομεν, έχουσιν εν ταίς χρονολογίαις αύτών τά από κτίσεως κόσμου».
Το καθολικό του μοναστηριού, μικρή μονόκλιτη βασιλική χωρίς πρόναο, παρουσιάζει σήμερα (1995) ραγισμένους τοίχους και υποψίες μόνο αγιογραφιών την εσωτερική επιφάνεια των τοίχων του. Κοντά στη Μονή των Ταξιαρχών Σούβλιασης (10' με τα πόδια), υπάρχει το καινούργιο εκκλησάκι του Άη-Δονάτου (μέχρι εκεί πηγαίνει αυτοκίνητο), χτισμένο, όπως φαίνεται, στα ερείπια παλιάς, αφιερωμένης στον ίδιο Άγιο, εκκλησίας. Ανάμεσα δε στον Άη­ Δονάτο και τον Άη-Μιχάλη υπάρχει ένα υπόγειο σπήλαιο, με πολύ στενή είσοδο, που, από μία σήραγγα με σταλακτίτες, οδηγεί στο γειτονικό Καλαμά (παλιά καταβόθρα;). Κατά το πανηγύρι του Άη-Δονάτου, οι νεαροί των γειτονικών χωριών ακολουθούν τη διαδρομή του υπόγειου αυτού ποταμού, αναζητούντες, από μεταφυσική περιέργεια ασφαλώς, τ' αχνάρια του Αρχάγγελου Μιχαήλ για τον κάτω κόσμο!»*

ΑΚΟΛΟΥΘΗΣΤΕ ΜΑΣ ΣΤΟ GOOGLE NEWS ΚΑΝΟΝΤΑΣ ΚΛΙΚ ΕΔΩ