Η μονή του “Ασκητή”, είναι σφηνωμένη ανάμεσα σε δύο βουνά. Χτίστηκε στο σημείο που σύμφωνα με την παράδοση κυνηγοί σκότωσαν τον μοναχό καθώς τον μπέρδεψαν με αγριογούρουνο!
Στους δυτικούς πρόποδες του όρους Φολόη στην Ηλεία βρίσκεται το εξαιρετικό φαράγγι του Γούμερου, που έχει χαρακτηριστεί από το Υπουργείο Πολιτισμού ως μνημείο φυσικής ομορφιάς. Μέσα στο καταπράσινο φαράγγι, ανάμεσα σε δύο βράχους βρίσκεται η σπηλαιώδης Μονή του «Ασκητή», που είναι αφιερωμένη στην Κατάθεση της Τίμιας Ζώνης της Θεοτόκου. Η μονή πήρε το όνομά της από έναν ασκητή, που λέγεται ότι ζούσε στο φαράγγι του Γούμερου.
Σύμφωνα με την προφορική παράδοση, κάποιοι κάτοικοι που κυνηγούσαν στην περιοχή, τον πέρασαν για αγριογούρουνο και τον τραυμάτισαν θανάσιμα. Καταλήγοντας στον σημερινό χώρο της μονής βρήκαν μία εικόνα της Παναγίας να κρατά ένα βρέφος. Έτσι οι κάτοικοι έχτισαν τη μονή στο φυσικό κοίλωμα δυο σπηλαίων, που σμίγουν δυο βουνά. Συγγραφικές πηγές αναφέρουν επίσης ότι όταν απεβίωσε ο Ασκητής ενταφιάστηκε μέσα στον χώρο της Μονής.
Η σπηλιά είναι χωρισμένη σε δύο μέρη. Στο πρώτο υπάρχει το ιερό της Μονής, ένα είδος διαδρόμου-εξώστη και ένα πηγάδι. Λέγεται ότι στο σημείο, όπου έπεσε το άψυχο σώμα του ασκητή, ανάβλυζε νερό για αυτό και έφτιαξαν το πηγάδι. Στο δεύτερο μέρος συναντά κανείς τα ερείπια της βυζαντινής μονής, που χρονολογείται γύρω στο 1200 μ.Χ., σε ένα κοίλωμα 300 τ.μ., ύψους 50 μ. να ατενίζει τον ουρανό. Ιστορικές καταγραφές αναφέρουν ότι στον χώρο της μονής υπήρχε το Μαντείο των Αθλητών και ότι η διαδρομή προς τη μονή, ήταν το αρχαίο καλντερίμι, τμήμα της ιερής οδού Ήλιδας – Ολυμπίας, από όπου περνούσαν οι αθλητές για την αρχαία Ολυμπία. Σήμερα ο επισκέπτης που θα ακολουθήσει την διαδρομή μέσα στο φαράγγι, θα συναντήσει τις αρχαιότερες ελιές της Ελλάδας, με κλαδιά από τις οποίες στεφάνωναν τους Ολυμπιονίκες.
Τα ερείπια της βυζαντινής μονής που χρονολογείται γύρω στο 1200 μ.Χ. Η μονή για πολλά χρόνια αποτελούσε μοναστικό κέντρο και φιλοξενούσε περισσότερους από 50 μοναχούς ενώ τον τελευταίο μισό αιώνα έχει εγκαταλειφθεί και διακρίνονται μόνο τα ερείπια από τα κελιά τους...