Εορτολόγιο-Βίοι αγίων: Σήμερα 21 Ιανουαρίου:
Όσιος Μάξιμος ο Ομολογητής, Άγιος Νεόφυτος ο Μάρτυρας, Αγία Αγνή, Άγιος Μάξιμος ο Γραικός, Όσιος Ζώσιμος επίσκοπος Συρακουσών, Άγιοι Ευγένιος, Ουαλεριανός, Κάνδιδος και Ακύλας οι εκ Τραπεζούντας, Σύναξη της Αγίας Ειρήνης, Άγιοι Τέσσερις Μάρτυρες, Όσιος Νεόφυτος Προσμονάριος της Μονής Βατοπαιδίου, Άγιος Αναστάσιος ο Μάρτυρας, Άγιος Πάτροκλος, Άγιοι Πάντες Μάρτυρες από του Πρωτομάρτυρα Στέφανου μέχρι σήμερα, Όσιος Απολλώνιος ο Αναχωρητής, Σύναξη της Υπεραγίας Θεοτόκου της Παραμυθίας, Άγιοι Γαβριήλ και Σιώνιος οι Μάρτυρες, Όσιος Τίμων εκ Ρωσίας
Γιορτάζουν οι: Αγνή, Ευγένιος, Μάξιμος, Μάξιμη, Νεόφυτος, Νεοφυτία, Πάτροκλος, Πατρόκλεια (Πάτρα).
Μάξιμος Ομολογητής
Ο Μάξιμος ο Ομολογητής είναι μία από τις σημαντικότερες ιστορικές και εκκλησιαστικές προσωπικότητες της βυζαντινής περιόδου. Κατά τον πολιτικό του βίο διετέλεσε στέλεχος υψηλά ιστάμενων κρατικών διοικητικών θέσεων και αργότερα Μοναχός. Ως μοναχός υπήρξε η κεντρική προσωπικότητα που πρωτοστάτησε στην εκκλησιαστική έριδα του μονοθελητισμού, η οποία είχε σαφείς πολιτικές, πολιτειακές και γεωπολιτικές προεκτάσεις, καθώς η θεολογία του υπήρξε ο πυρήνας της αντίδρασης στις βασιλικές επιδιώξεις για ένα θεολογικό συμβιβασμό μεταξύ ορθοδόξων καθολικών και μονοφυσιτών. Παράλληλα εξέφρασε με μεστό τρόπο τη διδασκαλία των προηγούμενων Οικουμενικών συνόδων, αναδεικνύοντας τον ως την εξέχουσα εκκλησιαστική προσωπικότητα της εποχής του, στοιχείο που τον οδήγησε και στο προσωπικό του μαρτύριο και εξορία. Ο βίος του
Λίγα πράγματα είναι γνωστά για τον βίο του Μάξιμου κατά την νεανική περίοδο της ζωή του. Τις όποιες πληροφορίες τις αντλούμε κατά βάση από κάποιο ανώνυμο βιογράφο του και τέσσερα έτερα αποσπασματικά βιογραφικά κείμενα. Γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 580 και υπήρξε γόνος επιφανούς οικογένειας, η οποία φέρεται να του παρείχε σπουδαία εγκύκλια και θεολογική παιδεία. Σύντομα ανήλθε στην κρατική διοικητική θέση του πρώτου υπογραφέα των βασιλικών υπομνημάτων (αρχιγραμματέας), πλησίον του Αυτοκράτορα Ηράκλειου. Σύμφωνα με τον βιογράφο του ο Μάξιμος διακρινόταν για την σύνεση και την ικανότητα να λαμβάνει αποφασιστικές και γρήγορες αποφάσεις, αποτέλεσμα που τον οδήγησε στην θέση αυτή. Το κλίμα, όμως, του παλατιού όσο και των διοικητικών καθηκόντων, φαίνεται πως τελικά δε τον γοήτευσε και στράφηκε προς τον μοναχικό βίο.
Εκάρη μοναχός στη μονή της Χρυσουπόλεως, στην ασιατική πλευρά της Κωνσταντινουπόλεως, κοντά στο φιλοσοφικό και πνευματικό κέντρο της εποχής, την Χαλκηδόνα. Εκεί δεν επιζήτησε κάποιο ιερατικό βαθμό, ενώ δεν είναι βέβαιο και αν ανήλθε στην θέση του ηγουμένου. Παρέμεινε στο μοναστήρι περί τα 10 έτη, διακρινόμενος για το ασκητικό του φρόνημα.Κατά το 624 υποχρεώνεται να μετακινηθεί από το μοναστήρι, εξ αιτίας των Περσικών επιδρομών. Η περιπλάνησή του θα διαρκέσει αρκετά χρόνια μέχρι να καταλήξει στη Ρώμη, όπου θα οργανώσει το συντεταγμένο αγώνα κατά του μονοθελητισμού. Έτσι θα περάσει από την Κύζικο, την Κρήτη, την Κύπρο, ίσως την Αλεξάνδρεια και την Καρθαγένη και σε όλο αυτό το διάστημα θα γνωρίσει και θα μελετήσει σε βάθος τη θεολογία του μονοθελητισμού, η οποία προσπαθεί να επιβληθεί στην Ορθόδοξη Καθολική εκκλησία, με βασιλικό επικάλυμμα.
Η συντεταγμένη προσπάθεια στα χρόνια του Μάξιμου εντοπίζεται στο ζήτημα της ενώσεως της εκκλησίας με τους μονοφυσίτες των περιοχών αυτών, υπό τον θεολογικό όρο της μίας ενέργειας και μίας θέλησης στο πρόσωπο του Ιησού Χριστού.
Ο Μάξιμος τελικά οδηγείται στη Δύση. Αίτιο της μετακίνησης αυτής σύμφωνα με τον βιογράφο του, είναι πως εκεί διείδε πρόσφορο έδαφος για τον αγώνα ενάντια στην κακοδοξία και καταλήγει στη Βόρεια Αφρική. Η στάση του ενοχλεί το αυτοκρατορικό περιβάλλον. Ο Μάξιμος αμετακίνητος κατηγορεί την πολιτεία για ανάμιξη στην εκκλησιαστική τάξη με αποτέλεσμα να καταδικαστεί σε εξορία σε πρώτη φάση στη Βιζύη της Θράκης. Οι διαβουλεύσεις όμως δεν έπαψαν. Το 656 ενώπιον επισκοπικού δικαστηρίου, χωρίς όμως να επιτευχθεί το θεμιτό αποτέλεσμα. Έτσι μετακινείται στο Ρήγιο όπου οι διαβουλεύσεις συνεχίζονται. Ο ίδιος αμετακίνητος εξορίζεται ακόμα πιο μακριά στη Θράκη. Το 662 τον οδηγούν μαζί με το μαθητή του Αναστάσιο σε σύνοδο επισκόπων στην Κων/πολη, όπου καταλήγει σε αιματηρό μαρτύριο για τον Μάξιμο, με αμφίβολη όμως την παραδοσιακή περιγραφή της αποκοπής του δεξιού του χεριού και της γλώσσας του και εξορίζεται στη Λαζική του Πόντου. Τελικώς υποκύπτει από τις κακουχίες στις 13 Αυγούστου το 662.
Το μαρτύριο του Μάξιμου προκάλεσε στη Βυζαντινή κοινωνία μεγάλη εντύπωση. Χαρακτηριστικές είναι οι ιστορίες της λαϊκής και εκκλησιαστικής παραδόσεως που μαρτυρούν το δέος για την προσωπικότητά του.. Μετά την οριστική καταδίκη του μονοθελητισμού από την ΣΤ' Οικουμενική Σύνοδο, τιμήθηκε ως Άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας, μάρτυρας, μεγάλος διδάσκαλος και κήρυκας των ορθών δογμάτων. Εκτιμήθηκε επίσης ως φιλόσοφος, μυστικός και ασκητής.