Πριν από σχεδόν ένα μήνα, η Κάμαλα Χάρις εμφανίστηκε στην εκπομπή «The View» του ABC σε μια συνέντευξη που αναμενόταν να είναι μια φιλική συνέντευξη με στόχο να παρουσιάσει τον εαυτό της στους Αμερικανούς που ήθελαν να μάθουν περισσότερα γι’ αυτήν.
Ομως η συνέντευξη επισκιάστηκε γρήγορα από την απάντησή της σε μια ερώτηση σχετικά με το τι θα έκανε διαφορετικά από τον νυν πρόεδρο Τζο Μπάιντεν: «Δεν μου έρχεται τίποτα στο μυαλό».
Η απάντηση της Χάρις –η οποία έγινε μέρος της διαφημιστικής καμπάνιας των Ρεπουμπλικανών– ήταν δηλωτική της δυσκολίας του εγχειρήματος, έπρεπε να πλεύσει με κόντρα τον άνεμο. Μολονότι η εκστρατεία της ξεκίνησε με αλματώδη άνοδο στις δημοσκοπήσεις, εν τέλει έχασε από τον Ντόναλντ Τραμπ.
Την Τετάρτη, σε δημόσια ομιλία της παραδέχθηκε την ήττα, στέλνοντας μήνυμα προς τους υποστηρικτές της: «Μην απελπίζεστε».
Η ενδοσκόπηση, όμως, για το πού έκανε λάθος και τι άλλο θα μπορούσε να είχε κάνει θα διαρκέσει πιθανότατα περισσότερο, καθώς οι Δημοκρατικοί αρχίζουν να τη δείχνουν με το δάχτυλο και να θέτουν ερωτήματα για το μέλλον του κόμματος.
Τα στελέχη της εκστρατείας της Χάρις ήταν σιωπηλά τις πρώτες ώρες της Τετάρτης, ενώ ορισμένοι εξέφρασαν σοκ καθώς περίμεναν μία πιο στενή μάχη.
«Η ήττα είναι απίστευτα οδυνηρή. Είναι δύσκολο», δήλωσε η υπεύθυνη της εκστρατείας της Χάρις, Τζεν Ο’ Μάλεϊ Ντίλον, σε μήνυμα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου. «Θα χρειαστεί πολύς χρόνος για να το επεξεργαστούμε».
Ως εν ενεργεία αντιπρόεδρος, η Χάρις δεν μπόρεσε να αποδεσμευτεί από έναν αντιδημοφιλή πρόεδρο και να πείσει τους ψηφοφόρους ότι θα μπορούσε να προσφέρει την αλλαγή που ζητούσαν εν μέσω της εκτεταμένης οικονομικής ανησυχίας.
Οι αποσκευές του Μπάιντεν
Αφού ο Μπάιντεν εγκατέλειψε την κούρσα ύστερα από μια καταστροφική εμφάνιση στο ντιμπέιτ, η Χάρις ανέλαβε την υποψηφιότητα των Δημοκρατικών, παρακάμπτοντας τους προκριματικούς, χωρίς να δοθεί ούτε μία ψήφος.
Ξεκίνησε μία εκστρατεία λίγων μηνών, υποσχόμενη μια «νέα γενιά ηγεσίας», συσπειρώνοντας τις γυναίκες γύρω από τα δικαιώματα στην άμβλωση και υποσχόμενη να κερδίσει πίσω τους ψηφοφόρους της εργατικής τάξης εστιάζοντας σε οικονομικά ζητήματα, όπως η αύξηση του κόστους ζωής και της στέγασης.
Με μόλις τρεις μήνες μέχρι την ημέρα των εκλογών, δημιούργησε ένα κύμα δυναμικής στην αρχή, το οποίο περιελάμβανε έναν καταιγισμό από memes στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, μια λίστα με αστέρες υποστηρικτές που περιελάμβανε την Τέιλορ Σουίφτ και ένα ρεκόρ δωρεών.
Αλλά η Χάρις δεν μπόρεσε να αποτινάξει το κλίμα κατά του Μπάιντεν που διαπερνούσε μεγάλο μέρος του εκλογικού σώματος.
Το ποσοστό αποδοχής του προέδρου κυμαίνεται σταθερά στα χαμηλά επίπεδα του 40% καθ’ όλη τη διάρκεια των τεσσάρων ετών της θητείας του, ενώ περίπου τα δύο τρίτα των ψηφοφόρων δηλώνουν ότι πιστεύουν ότι οι ΗΠΑ βρίσκονται σε λάθος δρόμο.
Ορισμένοι σύμμαχοι αμφισβήτησαν κατ’ ιδίαν αν η Χάρις παρέμεινε υπερβολικά πιστή στον Μπάιντεν στην προσπάθειά της να τον αντικαταστήσει. Ομως ο Τζαμάλ Σίμονς, πρώην διευθυντής επικοινωνίας της αντιπροέδρου, έκανε λόγο για «παγίδα», υποστηρίζοντας ότι οποιαδήποτε απόσταση θα έδινε στους Ρεπουμπλικανούς άλλη μια γραμμή επίθεσης για έλλειψη πίστης.
«Δεν μπορείς πραγματικά να ξεφύγεις από τον πρόεδρο που σε επιλέγει», είπε.
Η Χάρις προσπάθησε να ακροβατήσει σε λεπτό σχοινί: Να αντιμετωπίζει τα πεπραγμένα της κυβέρνησης χωρίς να ρίχνει σκιές στον πρόεδρο, δείχνοντας απροθυμία να έρθει σε ρήξη με κάποια από τις πολιτικές του Μπάιντεν, ενώ παράλληλα να μην τις προωθεί στην προεκλογική εκστρατεία.
Αλλά στη συνέχεια απέτυχε να παραθέσει ένα πειστικό επιχείρημα σχετικά με το γιατί θα έπρεπε να ηγηθεί της χώρας και πώς θα χειριζόταν τις οικονομικές απογοητεύσεις, καθώς και τις ευρέως διαδεδομένες ανησυχίες για τη μετανάστευση.
Περίπου 3 στους 10 ψηφοφόρους δήλωσαν ότι η οικονομική κατάσταση της οικογένειάς τους έχει χειροτερεύσει, μια αύξηση από περίπου 2 στους 10 πριν από τέσσερα χρόνια, σύμφωνα με στοιχεία από το AP VoteCast.
Εννέα στους 10 ψηφοφόρους ανησυχούσαν για την τιμή των τροφίμων.
Η ίδια έρευνα διαπίστωσε ότι 4 στους 10 ψηφοφόρους δήλωσαν ότι οι μετανάστες που ζουν παράνομα στις ΗΠΑ θα πρέπει να απελαθούν στη χώρα καταγωγής τους, από περίπου 3 στους 10 που έλεγαν το ίδιο το 2020.
Και παρόλο που η Χάρις προσπάθησε να περάσει την τελική ευθεία της εκστρατείας της τονίζοντας ότι η κυβέρνησή της δεν θα είναι συνέχεια της διακυβέρνησης του Μπάιντεν, απέτυχε να περιγράψει με σαφήνεια τις δικές της πολιτικές, παρακάμπτοντας συχνά ζητήματα αντί να αντιμετωπίσει τις αντιληπτές αποτυχίες κατά μέτωπο.
Αγωνίστηκε να αξιοποιήσει το δίκτυο υποστήριξης του Μπάιντεν
Η προεκλογική εκστρατεία της Χάρις ήλπιζε να επανασυνθέσει την εκλογική βάση που τροφοδότησε τη νίκη του Μπάιντεν το 2020, κερδίζοντας τις βασικές εκλογικές ομάδες των Δημοκρατικών, δηλαδή τους μαύρους, τους Λατίνους και τους νέους ψηφοφόρους, καθώς και να κερδίσει περαιτέρω έδαφος με τους ψηφοφόρους των προαστίων που έχουν σπουδάσει.
Ομως, δεν είχε ικανοποιητικές επιδόσεις σε αυτά. Εχασε 13 μονάδες με τους Λατινοαμερικάνους ψηφοφόρους, δύο μονάδες με τους μαύρους ψηφοφόρους και έξι μονάδες με τους ψηφοφόρους κάτω των 30 ετών, σύμφωνα με τα exit polls, τα οποία μπορεί να αλλάξουν καθώς καταμετρώνται οι ψήφοι, αλλά θεωρούνται αντιπροσωπευτικά των τάσεων.
Ο ανεξάρτητος γερουσιαστής Μπέρνι Σάντερς από το Βερμόντ, ο οποίος έχασε τις προκριματικές εκλογές των Δημοκρατικών για τις προεδρικές εκλογές του 2016 από τη Χίλαρι Κλίντον και τις προκριματικές εκλογές του 2020 από τον Μπάιντεν, ανέφερε ότι δεν αποτελεί «μεγάλη έκπληξη» το γεγονός ότι οι ψηφοφόροι της εργατικής τάξης εγκατέλειψαν το κόμμα.
«Πρώτα ήταν η λευκή εργατική τάξη και τώρα είναι και οι Λατίνοι και οι μαύροι εργαζόμενοι. Ενώ η ηγεσία των Δημοκρατικών υπερασπίζεται το status quo, ο αμερικανικός λαός είναι θυμωμένος και θέλει αλλαγή», δήλωσε. «Και έχουν δίκιο».
Ενώ οι γυναίκες έριξαν σε μεγάλο βαθμό την υποστήριξή τους στη Χάρις έναντι του Τραμπ, το προβάδισμα της αντιπροέδρου δεν ξεπέρασε τα περιθώρια που ήλπιζε η εκστρατεία της ότι θα έβγαζε η υποψηφιότητά της. Και δεν μπόρεσε να εκπληρώσει τις φιλοδοξίες της να κερδίσει τις Ρεπουμπλικανές των προαστίων, χάνοντας το 53% των λευκών γυναικών.
Στις πρώτες προεδρικές εκλογές από τότε που το Ανώτατο Δικαστήριο ανέτρεψε το συνταγματικό δικαίωμα στην άμβλωση, οι Δημοκρατικοί ήλπιζαν ότι η εστίασή της στον αγώνα για τα αναπαραγωγικά δικαιώματα θα της έδινε μια αποφασιστική νίκη.
Ενώ περίπου το 54% των γυναικών ψηφοφόρων ψήφισαν υπέρ της Χάρις, το ποσοστό αυτό υπολείπεται του 57% που υποστήριξε τον Μπάιντεν το 2020, σύμφωνα με τα στοιχεία των exit poll.
Το μπούμερανγκ
Ακόμη και πριν αναλάβει την υποψηφιότητα, η Χάρις είχε προσπαθήσει να μετατρέψει την κούρσα σε δημοψήφισμα για τον Τραμπ και όχι για τον Μπάιντεν.
Η πρώην εισαγγελέας της Καλιφόρνια στηρίχθηκε στο ιστορικό της στην επιβολή του νόμου για να ασκήσει δίωξη κατά του πρώην προέδρου.
Ομως η εκστρατεία της επέλεξε να εγκαταλείψει το βασικό επιχείρημα του Μπάιντεν ότι ο Τραμπ αποτελούσε υπαρξιακή απειλή για τη δημοκρατία, δίνοντας προτεραιότητα σε ένα προοδευτικό «χαρούμενο» μήνυμα για την προστασία των προσωπικών ελευθεριών και τη διατήρηση της μεσαίας τάξης.
Στην τελική ευθεία, ωστόσο, η Χάρις πήρε την τακτική απόφαση να τονίσει και πάλι τους κινδύνους μιας δεύτερης προεδρίας Τραμπ, αποκαλώντας τον πρόεδρο «φασίστα» και κάνοντας εκστρατεία με δυσαρεστημένους Ρεπουμπλικανούς που έχουν βαρεθεί τη ρητορική του.
Αφού ο πρώην προσωπάρχης του Τραμπ στον Λευκό Οίκο, Τζον Κέλι, δήλωσε στους New York Times ότι ο Τραμπ μιλούσε επιδοκιμαστικά για τον Αδόλφο Χίτλερ, η Χάρις έκανε δηλώσεις έξω από την κατοικία της περιγράφοντας τον πρόεδρο ως «ανισόρροπο και ασταθή».
«Η Κάμαλα Χάρις έχασε αυτές τις εκλογές όταν στράφηκε να επικεντρωθεί σχεδόν αποκλειστικά στην επίθεση κατά του Ντόναλντ Τραμπ», δήλωσε ο βετεράνος Ρεπουμπλικανός δημοσκόπος Φρανκ Λουντζ το βράδυ της Τρίτης.
«Οι ψηφοφόροι γνωρίζουν ήδη τα πάντα για τον Τραμπ αλλά ήθελαν ακόμα να μάθουν περισσότερα για τα σχέδια της Χάρις για την πρώτη ώρα, την πρώτη ημέρα, τον πρώτο μήνα και τον πρώτο χρόνο της διακυβέρνησής της».
«Ηταν μια κολοσσιαία αποτυχία της εκστρατείας της να ρίξει τα φώτα της δημοσιότητας περισσότερο στον Τραμπ παρά στις ιδέες της ίδιας της Χάρις», πρόσθεσε.
Τελικά, ο νικηφόρος συνασπισμός που χρειαζόταν η Χάρις για να νικήσει τον Τραμπ δεν υλοποιήθηκε ποτέ και η ηχηρή απόρριψη των Δημοκρατικών από τους ψηφοφόρους έδειξε ότι το κόμμα έχει βαθύτερο πρόβλημα από έναν αντιδημοφιλή πρόεδρο.
Πηγή: BBC, μέσω kathimerini.gr