Οι πρέσβεις των κρατών-μελών της ΕΕ επρόκειτο να συναντηθούν σήμερα (Παρασκευή, 18 Μαρτίου) για να συζητήσουν το μέλλον των ευρωπαϊκών κυρώσεων κατά της Μόσχας.
Σημειώνεται πως η εβδομάδα που έρχεται θα είναι «πλούσια» σε συναντήσεις. Οι υπουργοί Εξωτερικών και Άμυνας των «27» αναμένεται να συνεδριάσουν τη Δευτέρα, 21 Μαρτίου, με θέμα τη στρατιωτική επίθεση της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, όπως σημειώνεται στην σχετική ανακοίνωση.
Στο ίδιο πλαίσιο, πρόκειται να συζητηθεί και το θέμα της «στρατηγικής πυξίδας» της ΕΕ που «θα επιτρέψει στην ΕΕ να ενεργεί ταχύτερα και πιο αποφασιστικά για να προστατεύει τις αξίες και τα συμφέροντά της και να συμβάλλει στη διεθνή ειρήνη και ασφάλεια».
Κρίσιμες συναντήσεις
Για την επόμενη εβδομάδα έχει, όμως, προγραμματιστεί και Σύνοδος Κορυφής των «27» (στις 24-25 Μαρτίου) ψηλά στην ατζέντα της οποίας βρίσκονται θέματα όπως εκείνα: των τιμών της ενέργειας, της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας καθώς και των τρόπων με τους οποίους πρόκειται η ΕΕ να αντιδράσει στην εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία.
Ειδικά ως προς το θέμα των αντιδράσεων ωστόσο, και παρά τα βήματα προόδου (συντονισμού-αποφασιστικότητας-άρθρωσης κοινής φωνής) που έχουν γίνει το τελευταίο διάστημα σε επίπεδο «27», οι Ευρωπαίοι παραμένουν διχασμένοι.
«Οι χώρες έχουν διχαστεί αναφορικά με τόσο μακριά θα έπρεπε να φτάσει η ΕΕ στις περαιτέρω κυρώσεις της κατά της Μόσχας», σημειώνει το Politico, επικαλούμενο στοιχεία σύμφωνα με τα οποία άλλες χώρες είναι έτοιμες επιβάλουν κυρώσεις κατά του ρωσικού φυσικού αερίου και πετρελαίου και άλλες όχι.
Επόμενα βήματα
Ευρωπαίοι αξιωματούχοι, τους οποίους επικαλείται το Politico, υποστηρίζουν πως προσεγγίσεις τύπου «βλέποντας και κάνοντας» δεν ενδείκνυνται και ότι η ΕΕ θα έπρεπε να υιοθετήσει πιο σκληρή στάση, ειδικά στην σκιά γεγονότων όπως είναι ο ρωσικός βομβαρδισμός του θεάτρου στη Μαριούπολη. Σε ανάλογο πνεύμα, ανώτερος Ευρωπαίος διπλωμάτης παρουσιάζεται να προειδοποιεί πως εάν δεν προχωρήσει σε ένα νέο πέμπτο πακέτο κυρώσεων, τότε θα κινδυνεύσει να εμφανίσει αυτό που ο ίδιος χαρακτηρίζει «κόπωση κυρώσεων» («sanctions fatigue»).
Ποια θα μπορούσαν να είναι τα επόμενα βήματα από την πλευρά της ΕΕ; Ο αποκλεισμός ρωσικών τραπεζών όπως είναι η Sberbank και η Gazprombank από το σύστημα SWIFT, η επιβολή περιορισμών στις ευρωπαϊκές εισαγωγές πετρελαίου και φυσικού αερίου κ.ά.
Σημειωτέων πως η ουκρανική πλευρά έχει ζητήσει από τους Ευρωπαίους να προχωρήσουν σε ένα «ενεργειακό εμπάργκο» που θα αναγκάσει τον Πούτιν να προσέλθει κατά τρόπο ουσιαστικό στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.
Υπενθυμίζεται ότι, σε αντίθεση με τις ΗΠΑ, οι Ευρωπαίοι δεν έχουν ακόμη επιβάλει περιορισμούς στις ροές του ρωσικού πετρελαίου και του ρωσικού φυσικού αερίου που φτάνουν στις αγορές τους, με το αιτιολογικό πως δεν είναι ακόμη έτοιμοι για κάτι τέτοιο και πως τέτοιου τύπου περιορισμοί θα δημιουργούσαν κενά στην τροφοδοσία τα οποία στην παρούσα φάση δεν υπάρχει άλλος τρόπος να καλυφθούν.
Διαφωνίες
Δεν έχουν, ωστόσο, όλοι οι Ευρωπαίοι την ίδια άποψη. Η Πολωνία και οι χώρες της Βαλτικής (Εσθονία, Λετονία, Λιθουανία) ζητούν από την ΕΕ να υιοθετήσει μια πιο σκληρή στάση έναντι της ρωσικής ενέργειας.
Σύμφωνα με την εν λόγω άποψη, ο Πούτιν δεν πρόκειται να κάνει πίσω εάν συνεχίζει να εισπράττει περί τα 600 εκατομμύρια δολάρια ημερησίως από τις ρωσικές εξαγωγές ενέργειας.
Αντιθέτως, χώρες όπως η Γερμανία και η Ουγγαρία είναι σαφές πως θα ήθελαν να δουν τη ρωσική ενέργεια να συνεχίζει, μέχρι νεοτέρας, να ρέει απρόσκοπτα.
Διόλου τυχαία, κατά την προ ημερών ομιλία του ενώπιον της ομοσπονδιακής βουλής της Γερμανίας, ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι στηλίτευσε αυτήν την στάση της γερμανικής πλευράς που επιλέγει να βάζει τα οικονομικά συμφέροντα πάνω από άλλες αξίες, όπως κατήγγειλε.