Με κομμένη την ανάσα παρακολουθεί η διεθνής κοινότητα, τις δραματικές εξελίξεις μετά την απόφαση του Ιράν να προχωρήσει τελικά στην επίθεση εναντίον του Ισραήλ.
Πλέον τα βλέμματα είναι στραμμένα στο Ισραήλ και στον τρόπο που θα επιλέξει να απαντήσει. Ισραηλινοί αξιωματούχοι διαμηνύουν από την πρώτη στιγμή ότι θα υπάρξει απάντηση. Αυτό δημιουργεί ανησυχία ότι έχουμε περάσει ήδη στην επόμενη σελίδα, σε ότι αφορά τη διάχυση του πολέμου.
Το Ισραήλ θα ζητήσει το τίμημα από το Ιράν ως απάντηση στη μαζική επίθεση με πυραύλους και drone όταν είναι η κατάλληλη στιγμή, ανέφερε το μέλος του Υπουργικού Συμβουλίου Άμυνας του Ισραήλ, Μπένι Γκαντζ. «Θα δημιουργήσουμε έναν περιφερειακό συνασπισμό και θα απαιτήσουμε το τίμημα από το Ιράν με τον τρόπο και τη χρονική στιγμή που μας βολεύει», δήλωσε ο Γκαντζ.
Ο Τζο Μπάιντεν είπε στον Ισραηλινό πρωθυπουργό Μπενιαμίν Νετανιάχου κατά τη διάρκεια τηλεφωνικής συνδιάλεξης το Σάββατο (13/4) ότι οι ΗΠΑ δεν θα υποστηρίξουν οποιαδήποτε ισραηλινή αντεπίθεση κατά του Ιράν, δήλωσε ανώτερος αξιωματούχος του Λευκού Οίκου στο Axios. Σύμφωνα με το σχετικό δημοσίευμα που επικαλείται Αμερικανούς αξιωματούχους, ο Μπάιντεν και οι ανώτεροι σύμβουλοί του ανησυχούν έντονα ότι μια ισραηλινή απάντηση στην επίθεση του Ιράν στο Ισραήλ θα οδηγούσε σε έναν περιφερειακό πόλεμο με καταστροφικές συνέπειες.
Σήμερα είναι προγραμματισμένη η συνεδρίαση του πολεμικού συμβούλιου του Ισραήλ, το οποίο χαιρέτισε την Κυριακή την επιτυχημένη αντιαεροπορική του άμυνα μπροστά στην άνευ προηγουμένου επίθεση από το Ιράν, λέγοντας ότι η ίδια και οι σύμμαχοί της απέτρεψαν το 99% των περισσότερων από 300 drones και πυραύλων που εκτοξεύτηκαν προς την επικράτειά της. Ωστόσο, οι περιφερειακές εντάσεις παραμένουν υψηλές, εν μέσω φόβων για περαιτέρω κλιμάκωση σε περίπτωση πιθανής ισραηλινής αντεπίθεσης.
Ο πρόεδρος των ΗΠΑ Τζο Μπάιντεν συγκάλεσε συνεδρίαση της Ομάδας των Επτά προηγμένων δημοκρατιών την Κυριακή «για να συντονίσει μια ενιαία διπλωματική απάντηση στην θρασύτατη επίθεση του Ιράν». Η κυβέρνηση Μπάιντεν φαίνεται ότι δεν θέλει να εισέλθει σε μια ευρύτερη στρατιωτική σύγκρουση. Ανώτατος αξιωματούχος είπε ότι οι ΗΠΑ ενημέρωσαν το Ισραήλ ότι δεν σχεδιάζουν να χτυπήσουν το ίδιο το Ιράν.
Μέχρι το πρωί της Κυριακής, το Ιράν είπε ότι η επίθεση είχε τελειώσει και το Ισραήλ άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του. Ο υπουργός Εξωτερικών του Ιράν δηλώνει μάλιστα ότι η Ισλαμική Δημοκρατία δεν σκοπεύει να συνεχίσει τις “αμυντικές επιχειρήσεις“, αλλά θα προστατευθεί “από κάθε νέα επίθεση“.
Ωστόσο, ο πρόεδρος του Ιράν Εμπραχίμ Ραϊσί προειδοποίησε σήμερα ότι η αντίδραση της χώρας του θα είναι “πιο ισχυρή” σε περίπτωση που υπάρξει “απρόσεκτη συμπεριφορά” από το Ισραήλ, μετά την πρωτόγνωρη ιρανική επίθεση που έλαβε χώρα τη χθεσινή νύχτα. ΟΡαΐσι, ισχυρίστηκε ότι το Ιράν έδωσε ένα μάθημα στο Ισραήλ και προειδοποίησε ότι «οποιεσδήποτε νέες περιπέτειες ενάντια στα συμφέροντα του ιρανικού έθνους θα αντιμετωπιζόταν με μια πιο βαριά και λυπηρή απάντηση από την Ισλαμική Δημοκρατία του Ιράν».
Παράλληλα, το Ιράν ενημέρωσε τους γείτονές του για τα αντίποινα του στο Ισραήλ 72 ώρες νωρίτερα, δήλωσε σήμερα ο υπουργός Εξωτερικών Χοσεΐν Αμίρ Αμπντολαχιάν. “Σχεδόν 72 ώρες πριν από τις επιχειρήσεις μας, ενημερώσαμε τους φίλους και τους γείτονές μας στην περιοχή ότι η απάντηση του Ιράν εναντίον του Ισραήλ ήταν βέβαιη, νόμιμη και αμετάκλητη“, δήλωσε ο επικεφαλής της ιρανικής διπλωματίας σε συνέντευξη Τύπου.
Οι δύο εχθροί εμπλέκονται εδώ και χρόνια σε έναν σκιώδη πόλεμο που χαρακτηρίζεται από περιστατικά όπως το χτύπημα στη Δαμασκό. Αλλά η επίθεση της Κυριακής, η οποία “πυροδότησε” σειρήνες αεροπορικής επιδρομής σε ολόκληρο το Ισραήλ, αποτέλεσε την πρώτη φορά που το Ιράν εξαπέλυσε απευθείας στρατιωτική επίθεση στο Ισραήλ, παρά τις δεκαετίες εχθρότητας που χρονολογείται από την Ισλαμική Επανάσταση της χώρας του 1979.
Το Ισραήλ έχει καθιερώσει με τα χρόνια –συχνά με τη βοήθεια των Ηνωμένων Πολιτειών– ένα πολυεπίπεδο δίκτυο αεράμυνας που περιλαμβάνει συστήματα ικανά να αναχαιτίσουν μια ποικιλία απειλών, συμπεριλαμβανομένων πυραύλων μεγάλου βεληνεκούς, πυραύλων κρουζ, drones και πυραύλων μικρού βεληνεκούς. Αυτό το σύστημα, μαζί με τη συνεργασία με τις ΗΠΑ και άλλες δυνάμεις, βοήθησε να αποτραπεί μια πολύ πιο καταστροφική επίθεση σε μια εποχή που το Ισραήλ έχει ήδη βαλτώσει στον πόλεμό του εναντίον της Χαμάς στη Γάζα και συμμετέχει σε μάχες χαμηλού επιπέδου στο βόρειο τμήμα του.
Ισραηλινοί και Αμερικανοί αξιωματούχοι επαίνεσαν την απάντηση στην αεροπορική επίθεση. «Το Ιράν εξαπέλυσε περισσότερες από 300 απειλές και το 99% αναχαιτίστηκε», δήλωσε ο αντιναύαρχος Ντάνιελ Χαγκάρι, εκπρόσωπος του Ισραηλινού στρατού. «Αυτό είναι επιτυχία». Ερωτηθείς εάν το Ισραήλ θα απαντούσε, ο Χαγκάρι είπε ότι η χώρα θα κάνει ό,τι χρειάζεται για να προστατεύσει τους πολίτες της. Ο Χαγκάρι είπε ότι κανένα από τα drones και τους πύραυλους κρουζ δεν έφτασε στο Ισραήλ και ότι μόνο λίγοι από τους βαλλιστικούς πυραύλους πέρασαν. Είπε ότι από τους πυραύλους κρουζ, οι 25 καταρρίφθηκαν από την ισραηλινή αεροπορία.
Ο Χαγκάρι είπε ότι προκλήθηκαν μικρές ζημιές σε μια ισραηλινή αεροπορική βάση, αλλά είπε ότι εξακολουθεί να λειτουργεί. Οι διασώστες είπαν ότι ένα 7χρονο κορίτσι τραυματίστηκε σοβαρά στο νότιο Ισραήλ, προφανώς σε επίθεση με πυραύλους, αν και είπαν ότι η αστυνομία εξακολουθεί να ερευνά τις συνθήκες.
Ο Ισραηλινός πρωθυπουργός Μπενιαμίν Νετανιάχου δημοσίευσε ένα σύντομο μήνυμα στο X, πρώην Twitter: «Καταλάβαμε. Μπλοκάραμε. Μαζί θα κερδίσουμε». Ο υπουργός Άμυνας Γιόαβ Γκαλάντ πανηγύρισε επίσης τα αποτελέσματα, ευχαριστώντας τις ΗΠΑ και άλλες χώρες για τη βοήθειά τους.
Το Ισραήλ ανακοίνωσε ότι άνοιξε ξανά τον εναέριο χώρο του, χαλαρώνοντας έναν περιορισμό που είχε επιβάλει πριν από την επίθεση. Οι περισσότερες πτήσεις έχουν πάντως ακυρωθεί, ενώ ακυρώσεις πτήσεων ανακοίνωσε η Emirates, αλλά και πολλές ευρωπαϊκές εταιρείες. Παράλληλα, τα σχολεία παρέμειναν κλειστά σε όλη τη χώρα και η κυκλοφορία την πρώτη ημέρα της ισραηλινής εβδομάδας δεν ήταν πυκνή, καθώς πολλοί άνθρωποι έμειναν στο σπίτι. Η γειτονική Ιορδανία άνοιξε και πάλι τον εναέριο χώρο της.
Ο στρατηγός Μοχάμεντ Χοσεΐν Μπαγκερί, ο αρχηγός του επιτελείου των ιρανικών ενόπλων δυνάμεων, δήλωσε ότι η επιχείρηση τελείωσε, μετέδωσε το κρατικό πρακτορείο ειδήσεων IRNA. «Δεν έχουμε καμία πρόθεση να συνεχίσουμε την επιχείρηση εναντίον του Ισραήλ», φέρεται να είπε.
Ενώ η αναχαίτιση της ιρανικής επίθεσης θα μπορούσε να βοηθήσει στην αποκατάσταση της εικόνας του Ισραήλ, το τι θα κάνει στη συνέχεια θα παρακολουθείται στενά τόσο στην περιοχή όσο και στις δυτικές πρωτεύουσες. Στην Ουάσιγκτον, ο Μπάιντεν είπε ότι οι αμερικανικές δυνάμεις βοήθησαν το Ισραήλ να καταρρίψει «σχεδόν όλα» τα drones και τους πυραύλους και δεσμεύτηκε να συγκαλέσει συμμάχους για να αναπτύξουν μια ενιαία απάντηση.
Ο Μπάιντεν, ο οποίος είχε διακόψει τη διαμονή του το Σαββατοκύριακο στο παραθαλάσσιο σπίτι του στο Ντέλαγουερ για να συναντηθεί με την ομάδα εθνικής ασφάλειας στον Λευκό Οίκο το απόγευμα του Σαββάτου, μίλησε με τον Νετανιάχου αργότερα μέσα στην ημέρα. «Του είπα ότι το Ισραήλ επέδειξε μια αξιοσημείωτη ικανότητα να αμύνεται και να νικάει ακόμη και πρωτοφανείς επιθέσεις – στέλνοντας ένα σαφές μήνυμα στους εχθρούς του ότι δεν μπορούν να απειλήσουν αποτελεσματικά την ασφάλεια του Ισραήλ», είπε ο Μπάιντεν.
Κατά τη διάρκεια της κλήσης, ο Μπάιντεν ενθάρρυνε το Ισραήλ και κατέστησε σαφές ότι οι ΗΠΑ δεν θα συμμετάσχουν σε καμία επιθετική ενέργεια κατά του Ιράν, σύμφωνα με υψηλόβαθμο κυβερνητικό στέλεχος. Ο υπουργός Εξωτερικών Άντονι Μπλίνκεν δήλωσε ότι οι ΗΠΑ «δεν επιδιώκουν την κλιμάκωση».
Οι ΗΠΑ, μαζί με τους συμμάχους τους, έχουν στείλει απευθείας μηνύματα στην Τεχεράνη για να προειδοποιήσουν για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης. Οι ηγέτες της G7 θα πραγματοποιήσουν τηλεδιάσκεψη την Κυριακή νωρίς το απόγευμα για να συζητήσουν τα ιρανικά χτυπήματα κατά του Ισραήλ, σύμφωνα με την Ιταλία, η οποία προεδρεύει της ομάδας των αναπτυγμένων χωρών. Έκτακτη σύγκλιση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ θα πραγματοποιηθεί στις 23:00 ώρα Ελλάδας.
Οι Φρουροί της Επανάστασης του Ιράν εξέδωσαν νέα απειλή κατά των ΗΠΑ: «Η τρομοκρατική κυβέρνηση των ΗΠΑ προειδοποιείται ότι οποιαδήποτε υποστήριξη ή συμμετοχή σε βλάβες των συμφερόντων του Ιράν θα ακολουθηθεί από αποφασιστική και λυπηρή απάντηση από τις ένοπλες δυνάμεις του Ιράν», ανέφερε μια δήλωση που μεταδόθηκε από το IRNA.
Οι διαπραγματεύσεις που ήταν σε εξέλιξη, με σκοπό την επίτευξη κατάπαυσης του πυρός με αντάλλαγμα την απελευθέρωση των ομήρων, φάνηκε να πλήττονται την Κυριακή. Το γραφείο του Νετανιάχου είπε ότι η Χαμάς απέρριψε την τελευταία πρόταση για συμφωνία, η οποία είχε παρουσιαστεί στη Χαμάς πριν από μια εβδομάδα από τους μεσολαβητές του Κατάρ, της Αιγύπτου και των Ηνωμένων Πολιτειών.
Ένας αξιωματούχος της Χαμάς είπε ότι η οργάνωση θέλει μια «σαφή γραπτή δέσμευση» ότι το Ισραήλ θα αποσυρθεί από τη Λωρίδα της Γάζας κατά τη διάρκεια της δεύτερης συμφωνίας τριών φάσεων για την κατάπαυση του πυρός. Η συμφωνία που παρουσιάστηκε στις πλευρές ζητά μια εκεχειρία έξι εβδομάδων στη Γάζα, κατά την οποία η Χαμάς θα απελευθερώσει 40 από τους περισσότερους από 100 ομήρους που κρατά η ομάδα στον θύλακα με αντάλλαγμα 900 Παλαιστίνιους κρατούμενους από τις φυλακές του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένων 100 που εκτίουν μακροχρόνιες ποινές για σοβαρά εγκλήματα.
Η Χαμάς χαιρέτισε την επίθεση του Ιράν, λέγοντας ότι ήταν «φυσικό δικαίωμα και άξια απάντηση» στο χτύπημα στη Συρία και προέτρεψε τις υποστηριζόμενες από το Ιράν ομάδες στην περιοχή να συνεχίσουν να υποστηρίζουν τη Χαμάς στον πόλεμο εναντίον του Ισραήλ. Σχεδόν αμέσως μετά το ξέσπασμα του πολέμου, η Χεζμπολάχ άρχισε να επιτίθεται στα βόρεια σύνορα του Ισραήλ . Οι δύο πλευρές εμπλέκονται σε καθημερινές ανταλλαγές πυρών, ενώ ομάδες που υποστηρίζονται από το Ιράν στο Ιράκ, τη Συρία και την Υεμένη έχουν εκτοξεύσει ρουκέτες και πυραύλους προς το Ισραήλ.
Με πληροφορίες από ΑΠΕ - ΜΠΕ, ΕΡΤ