Στην πρώτη γραμμή του μετώπου, σε μια μικρή πόλη που επί μήνες προσπαθούν λυσσασμένα να καταλάβουν οι Ρώσοι, πήγε σήμερα αιφνιδιαστικά ο Ουκρανός πρόεδρος Βολοντίμιρ Ζελένσκι.Ο Ουκρανός πρόεδρος επισκέφθηκε την Μπαχμούτ, την πόλη στην περιοχή του Ντονμπάς που προσπαθεί να καταλάβει εδώ και μήνες ο ρωσικός στρατός και αποτελεί το πιο καυτό σημείο του μετώπου στην ανατολική Ουκρανία.
«Συναντήθηκε με στρατιωτικούς, συνομίλησε μαζί τους και απένειμε μετάλλια στους στρατιώτες μας», επεσήμανε η ανακοίνωση της ουκρανικής προεδρίας χωρίς να δώσει άλλες διευκρινίσεις.
Αν και ο Ζελένσκι μεταβαίνει τακτικά σε περιοχές κοντά στη γραμμή του μετώπου, η επίσκεψή του στη Μπαχμούτ, στην επαρχία Ντονμπάς, μοιάζει να είναι η πιο παρακινδυνευμένη από όσες έχει κάνει μέχρι στιγμής.
«Ο Ζελένσκι στη Μπαχμούτ. Ο πιο γενναίος πρόεδρος του πιο γενναίου έθνους», σχολίασε ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης της Ουκρανίας Μιχάιλο Φεντόροφ στο Telegram.
Από το καλοκαίρι οι Ρώσοι προσπαθούν να καταλάβουν τη Μπαχμούτ, γνωστή άλλοτε για τους αμπελώνες και τις αλυκές της, είχε περίπου 70.000 κατοίκους πριν την έναρξη του πολέμου στα τέλη Φεβρουαρίου.
Τους τελευταίους μήνες γύρω από την πόλη μαίνονται σφοδρές μάχες.
Τα ρωσικά στρατεύματα έχουν καταλάβει χωριά και περιοχές έξω από τη Μπαχμούτ, αλλά οι ουκρανικές δυνάμεις φαίνεται να ελέγχουν την πόλη και μέρος των περιχώρων της.
Γιατί είναι τόσο σημαντική η Μπαχμούτ;
Ο εξαντλητικός, φρικτός αγώνας έξι μηνών για την πόλη μπορεί σύντομα να φτάσει στο αποκορύφωμά του και το αποτέλεσμα αποκτά τεράστια σημασία και για τις δύο πλευρές.
«Μου θυμίζει μια κατάσταση στον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο», είπε ο απόστρατος Ουκρανός συνταγματάρχης Σέρχι Γκράμπσκι, τώρα στρατιωτικός αναλυτής με έδρα το Κίεβο.
Τα χωράφια και τα χωριά γύρω από το Μπαχμούτ είναι γεμάτα με λαγούμια, στρατιώτες που τρέμουν. Τα στρατεύματα και από τις δύο πλευρές πυροβολούν ο ένας τον άλλον πάνω από τα λασπωμένα , γεμάτα νερό χαρακώματα που απλώνονται σαν φίδια για δεκάδες χιλιόμετρα σε όλη την σκαμμένη ύπαιθρο.
H Wagner πρωτοστατεί
Αντιμέτωποι με τους Ουκρανούς βρίσκονται μερικοί από τους καλύτερα εξοπλισμένους στρατιώτες της Ρωσίας, πολλοί από τους οποίους είναι μισθοφόροι της οργάνωσης Wagner, η οποία διοικείται από τον “σεφ του Πούτιν”, τον Γεβγκένι Πριγκόζιν, έμπιστο γεράκι του Ρώσου προέδρου Βλαντιμίρ Πούτιν.
Πολεμώντας στο πλευρό των δυνάμεων της Wagner είναι επιστρατευμένοι ποινικοί κρατούμενοι, μαζί με ίσως δεκάδες χιλιάδες Ρώσους νεοσυλλέκτους.
Μαζί, έχουν σφυροκοπήσει ανελέητα τον Μπαχμούτ καθώς προσπαθούν να πάρουν τον έλεγχο των βασικών δρόμων που οδηγούν βόρεια και δυτικά.
Ο Γκράμπσκι λέει ότι τα περισσότερα από τα ρωσικά στρατεύματα θυσιάζονται σε επιθέσεις υψηλού ρίσκου για να ανακαταλάβουν θέσεις των ισχυρότερων ουκρανικών αμυντικών γραμμών.
«Οι Ρώσοι στέλνονται κατά κύματα εναντίον [οχυρωμένων] ουκρανικών θέσεων», είπε.
Μόλις οι Ουκρανοί ανταποδώσουν τα πυρά, οι θέσεις τους στοχοποιούνται και χτυπούνται από ρωσικούς όλμους και πυροβολικό. Το αποτέλεσμα είναι ένα λουτρό αίματος.
«Πρέπει να αποδεχτούμε ότι οι απώλειες και από τις δύο πλευρές της σύγκρουσης είναι τεράστιες».
Ακόμη και όταν τα ρωσικά στρατεύματα αποσύρονταν ατάκτως από την περιοχή του Χάρκοβο τον Σεπτέμβριο και εγκατέλειπαν την πόλη της Χερσώνας τον Νοέμβριο, η επίθεση στο Μπαχμούτ συνεχίστηκε αμείωτη
.Πράγμα που εγείρει το ερώτημα: γιατί η Ρωσία αφιερώνει τόσο μεγάλο μέρος της στρατιωτικής της δύναμης στην κατάληψη μιας περιφερειακής πόλης;
«Είναι για το χρήμα», λέει ο Γκράμπσκι
Λέει ότι η ομάδα Wagner πιθανότατα ανέλαβε τη δουλειά της κατάληψης του Μπαχμούτ από το Κρεμλίνο και κάτι τέτοιο θα έχει σημαντική οικονομική ανταμοιβή – ανεξάρτητα από τον αριθμό των Ρώσων που θα χάσουν τη ζωή τους.
Ο Πριγκόζιν «θα παίξει τον ρόλο του και θα δείξει ότι είναι ένα σημαντικό συστατικό της ρωσικής στρατιωτικής μηχανής», είπε ο Γκράμπσκι.
Η περιοχή του Ντονμπάς — που αποτελείται από τις περιφέρειες Λουχάνσκ και Ντόνετσκ — «προσαρτήθηκε» από τη Ρωσία στα τέλη Σεπτεμβρίου σε μια τελετή στο Κρεμλίνο που η διεθνής κοινότητα απέρριψε ως παράνομη
.Ο Γκράμπσκι λέει ότι το μόνο μέρος της μεγάλης γραμμής του μετώπου όπου η Ρωσία φαίνεται να έχει την ικανότητα να προχωρήσει στην επίθεση είναι γύρω από το Μπαχμούτ και είναι σημαντικό για τον στρατό να προσφέρει μια επιτυχία στο πεδίο της μάχης στον Πούτιν.
Οι λόγοι για την ισχυρή στάση της Ουκρανίας στο Μπαχμούτ είναι πιο δύσκολο να διακριθούν.
Οι ρωσικές δυνάμεις κατάφεραν να καταλάβουν πολλά χωριά στα νότια και οι στρατιωτικοί μπλόγκερ της χώρας ισχυρίζονται ότι και η υπόλοιπη πόλη μπορεί να πέσει επίσης.
Αλλά οι αναλυτές του Ινστιτούτου για τη Μελέτη του Πολέμου που εδρεύει στην Ουάσιγκτον και παρακολουθούν στενά τις αναρτήσεις στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης σχετικά με τις μάχες δεν είναι πεπεισμένοι.
Ούτε βλέπουν την πιθανότητα μιας ρωσικής επιτυχημένης συνέχειας ακόμα κι αν κατακτήσουν τον Μπαχμούτ, καθώς υπάρχουν άλλες φυσικές γραμμές άμυνας στις οποίες μπορούν να επιστρέψουν τα ουκρανικά στρατεύματα.
«Τα ρωσικά στρατεύματα παγιδεύονται σε μικροσκοπικούς, ασήμαντους οικισμούς», δήλωσε η Καρολίνα Χιρντ, αναλύτρια ανεξάρτητης δεξαμενής σκέψης. “[Έχουν] υποβαθμίσει το ανθρώπινο δυναμικό και τον εξοπλισμό τους και έριξαν τους πιο κακώς εκπαιδευμένους επίστρατους για να καλύψουν τα κενά. Και αυτά τα πτώματα θα συνεχίσουν να συσσωρεύονται.”
Στην πραγματικότητα, η ουκρανική στρατηγική μπορεί να είναι να επαναλάβουν αυτό που συνέβη στο Σεβεροντόνετσκ, όπου, αφού παρέσυρε τους Ρώσους σε μια πολύμηνη μάχη, η Ουκρανία άνοιξε νέες, τελικά επιτυχημένες επιθέσεις προς τον βορρά και τον νότο, όπου οι ρωσικές γραμμές είχαν γίνει λεπτές και διάτρητες.
«Νομίζω ότι βλέπουμε το ίδιο αποτέλεσμα γύρω από τον Μπαχμούτ», είπε η Χιρντ.