Μπορεί η ρητορική της αμφισημίας να φέρει δύο εμπόλεμα μέρη πιο κοντά την ειρήνη; Ή μήπως οδηγεί στην υπονόμευση της ίδιας της δημοκρατίας;
Τελικά, τι πιστεύει πραγματικά ο πρόεδρος Τραμπ; Θα διεκδικήσει για τρίτη φορά την προεδρία των ΗΠΑ ή πρόκειται για αστεϊσμό; Σκοπεύει όντως να πάρει τον έλεγχο της Γάζας και να εκδιώξει εκατομμύρια Παλαιστινίους από εκεί, ή μήπως όχι; Είναι ο «Μήνας Μαύρης Ιστορίας» χαμένος χρόνος και χρήμα, ή αξίζει μια μεγαλοπρεπή εκδήλωση στον Λευκό Οίκο;
«Οποιος αναζητά οριστικές απαντήσεις, θα δυσκολευτεί να τις βρει», απαντά στην ανάλυσή της η Ερικα Γκριν των New York Times, επικαλούμενη την «ιλιγγιώδη τακτική» του νυν προέδρου των ΗΠΑ να αλλάζει θέσεις, τις ασάφειες και τις αντιφάσεις του, αντιφάσεις που κάποιες φορές εκδηλώνονται ακόμη και εντός της ιδίας μέρας.
«Οι ανακολουθίες του προβάλλουν στους Αμερικανούς πολίτες ένα διττό αφήγημα, επιτρέποντάς τους να επιλέξουν εκείνοι τι (σ.σ. θέλουν να) πιστεύουν για τις προθέσεις του προέδρου», σχολιάζει η Γκριν.
«Λέει τόσα πολλά, που δεν μπορείς πραγματικά να τον στριμώξεις. Το θέμα δεν είναι αν υπάρχει αντίφαση, το θέμα είναι να είσαι καλυμμένος», σημειώνει ο Τζούλιαν Ζέλιζερ, καθηγητής Ιστορίας στο Πρίνστον.
«Η πραγματικότητα του σύγχρονου κόσμου της πληροφόρησης είναι ότι μπορείτε να επιλέγετε τι θέλετε να πιστέψετε», προσθέτει ο ίδιος.
Ιστορικό αντιφάσεων
Μέσα σε λίγες ώρες από την ανάληψη των καθηκόντων του, ο 78χρονος πρόεδρος έδωσε χάρη στους ταραξίες της 6ης Ιανουαρίου που επιτέθηκαν σε αστυνομικούς του Καπιτωλίου, μια ενέργεια που ερχόταν σε ευθεία αντίθεση με τη διακηρυγμένη υποστήριξή του προς τα σώματα επιβολής του νόμου.
Στις πρώτες του εβδομάδες στην προεδρία αναλώθηκε στο να υποτιμά ως «επιβλαβείς» τις πολιτικές πολυπολιτισμικότητας, ισότητας και συμπερίληψης. Λίγες ώρες μετά το αεροπορικό δυστύχημα της 29ης Ιανουαρίου στον ποταμό Ποτόμακ (για το οποίο επέρριψε ευθύνες στη διοίκηση της Πολιτικής Αεροπορίας για την πολιτική της συμπερίληψης), αναδιπλώθηκε, υποστηρίζοντας πως «θέλουμε τους πιο ικανούς ανθρώπους, δεν μας ενδιαφέρει η φυλή τους».
Ο Τραμπ ξεκίνησε μια επιχείρηση εκκαθάρισης των ομοσπονδιακών προγραμμάτων για την καταπολέμηση της ανισότητας στην Αμερική. Μεταξύ άλλων, ανακοινώθηκε πως ο στρατός δεν θα χρησιμοποιεί πλέον «επίσημους πόρους» για τον εορτασμό του «Μήνα Ιστορίας των Μαύρων». Παρόλα αυτά, ο Αμερικανός πρόεδρος τίμησε την περίσταση με μια επίσημη τελετή στον Λευκό Οίκο.
Εξίσου αλλοπρόσαλλες είναι και οι κατά καιρούς δηλώσεις του για την εξωτερική πολιτική.
Τον περασμένο μήνα, μετά από μία απροσδόκητη ανακοίνωση ότι οι Ηνωμένες Πολιτείες θα επιδιώξουν να πάρουν τον έλεγχο της Λωρίδας της Γάζας, να εκτοπίσουν μόνιμα τον παλαιστινιακό πληθυσμό από εκεί και να μετατρέψουν τον παραθαλάσσιο θύλακα σε «Ριβιέρα της Μέσης Ανατολής», ο Τραμπ άλλαξε γραμμή αρκετές φορές σε διάστημα δύο εβδομάδων, προτού διαμηνύσει τελικά πως πρόκειται απλώς για μια «πρόταση».
Νωρίτερα αυτήν την εβδομάδα, κατά τη διάρκεια της ομιλίας του στο Κογκρέσο, κάλεσε τη Γροιλανδία να επιλέξει να ανήκει στις Ηνωμένες Πολιτείες. «Υποστηρίζουμε σθεναρά το δικαίωμά σας να καθορίσετε μόνοι σας το μέλλον σας, και αν το επιλέξετε, σας καλωσορίζουμε στις Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής», είπε. Λίγο αργότερα ωστόσο, υποστήριξε πως «ίσως να μην πρόκειται καν για επιλογή» διότι οι ΗΠΑ «με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, θα την πάρουν» τη Γροιλανδία, όπως είπε.
Κι έπειτα, στο θέμα των δασμών, οι αλλεπάλληλες ανακοινώσεις για επιβολή και αναστολή τους, έχουν προκαλέσει σύγχυση ακόμη και στους ίδιους τους εμπλεκόμενους διαπραγματευτές. Ενδεικτικά, πέρασαν μόλις δύο ημέρες μετά την επιβολή δασμών 25% σε όλες τις εισαγωγές από τον Καναδά και το Μεξικό για να ανακοινώσει ο Τραμπ, το μεσημέρι της Πέμπτης, πως ανέστειλε τους περισσότερους από τους δασμούς στα εισαγόμενα προϊόντα από το Μεξικό για έναν μήνα.
«Οι λόγοι που επικαλούνται για τους δασμούς αλλάζουν συνεχώς», λέει Μεξικανός αξιωματούχος. «Εάν δεν μπορούμε να εντοπίσουμε το πρόβλημα, δεν μπορούμε να προσδιορίσουμε τη λύση», προσθέτει.
Αναφορικά με το θέμα της Ουκρανίας, ο Τραμπ σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης αποκάλεσε τον πρόεδρο της χώρας, Βολοντίμιρ Ζελένσκι, «δικτάτορα χωρίς εκλογές». Αργότερα ωστόσο, όταν ρωτήθηκε επίμονα για το αν όντως πίστευε κάτι τέτοιο, ο ίδιος εξέφρασε την έκπληξή του: «Το είπα αυτό; Δεν μπορώ να πιστέψω ότι το είπα αυτό».
Πλεονέκτημα η αμφισημία;
Σύμφωνα με το δημοσίευμα των ΝΥΤ, αξιωματούχοι του Λευκού Οίκου υποστηρίζουν ότι ειδικά σε θέματα εξωτερικής πολιτικής, ο Τραμπ προβάλλει την ικανότητά του ως «σκληρός διαπραγματευτής, τα μηνύματα του οποίου προσαρμόζονται στη ρευστότητα των σοβαρών καταστάσεων».
Οπως σημειώνει ένας σύμβουλος του Λευκού Οίκου μιλώντας υπό τον όρο της ανωνυμίας, η αμφισημία του προέδρου ως προς τις εξελίξεις στη Μέση Ανατολή και την Ουκρανία έχει ωθήσει και τις δύο περιοχές πιο κοντά στην ειρήνη.
Κατά τη διάρκεια της καριέρας του τόσο ως επιχειρηματίας όσο και ως πολιτικός, υπενθυμίζουν οι ΝΥΤ, ο Τραμπ έγινε γνωστός τόσο για την ικανότητά του στη σύναψη συμφωνιών όσο και για την «τελειοποίηση των αντιφάσεων». Σύμφωνα με τον Τόνι Σβαρτς, τον πραγματικό συγγραφέα του βιβλίου του Τραμπ «The Art of the Deal», ο πρόεδρος έχει έναν στόχο. «Ο στόχος του δεν είναι ποτέ η ακρίβεια. Είναι η κυριαρχία».
Ο ίδιος ο Τραμπ, πάντως, καυχιέται υπερασπιζόμενος αυτήν τη ρητορική των ελιγμών που αποκαλεί «σλάλομ».
Από την άλλη πλευρά ωστόσο, οι ειδικοί υποστηρίζουν πως η ασάφεια μπορεί να αποβεί επικίνδυνη.
«Οταν υπονομεύεις τη συνοχή, την κοινή αίσθηση της πραγματικότητας, ουσιαστικά υπονομεύεις τη βάση της δημοκρατίας», προειδοποιεί ο Τζέισον Στάνλεϊ, καθηγητής στο Γέιλ. «Αν δεν υπάρχει κοινή αίσθηση της πραγματικότητας, δεν μπορούμε να λάβουμε συλλογικά αποφάσεις. Ετσι, αυτός που αναδεικνύεται ως ο μόνος υπεύθυνος για τη λήψη αποφάσεων, είναι ο επικεφαλής ταραξίας».UnmuteRemaining Time -0:00 Fullscreen
Οπως το θέτει από την πλευρά του ο Στάνλεϊ, οι αντιφάσεις του Τραμπ καταλήγουν σε μια απλή αλήθεια. «Αν αντιφάσκεις συνεχώς, σημαίνει πως ψεύδεσαι διαρκώς».
Πηγή: kathimerini.gr