Την επόμενη Δευτέρα, 20 Ιανουαρίου, όταν ο Ντόναλντ Τραμπ θα ορκιστεί πρόεδρος των ΗΠΑ, ο 47ος κατά σειρά, οκτώ χρόνια μετά την πρώτη ορκωμοσία του, δεν θα έχουμε μπει απλά σε μια νέα προεδρική θητεία.
Γύρω από τον Τραμπ συμβαίνουν και άλλα, υπάρχουν πολλά μεγάλα ζητήματα στον πλανήτη, γράφει στους New York Times ο Έζρα Κλάιν, ένας από τους πιο γνωστούς αρθρογράφους της εφημερίδας. «Είναι η ωρίμανση των τεχνολογιών της τεχνητής νοημοσύνης, η κλιματική αλλαγή και η κατάρρευση του ρυθμού των γεννήσεων στη Δύση», σημειώνει.
Για τον Κλάιν και τα τέσσερα φαινόμενα μαζί βάζουν την ανθρωπότητα σε μια σκοτεινή εποχή, μια εποχή που ακολουθώντας τον Αντόνιο Γκράμσι, ο αρθρογράφος χαρακτηρίζει «εποχή των τεράτων».
Αλλά, όπως σημειώνει και ο ίδιος, αν δούμε κάθε έναν από αυτούς τους «φακέλους» χωριστά τον ένα από τον άλλον, δεν αντιλαμβανόμαστε τη μεγάλη εικόνα. Το «δάσος» που χάνουμε είναι ότι ο κόσμος όπως τον γνωρίζαμε τα τελευταία 50 χρόνια, με τους θεσμούς μέχρι και το κλίμα που γνωρίζαμε, καταρρέει, αλλά την ίδια ώρα αναδύονται οι τεχνολογίες και τα κινήματα των επόμενων 50 ετών.
Ο Τραμπ αναλαμβάνει τα καθήκοντά του σχεδόν χωρίς πολιτική αντίσταση, με ένα Ρεπουμπλικανικό κόμμα αδύναμο, αλλά και Δημοκρατικούς εξαντλημένους και με πολύ χαμηλό ηθικό. Ακόμη και το 2016 δεν θα τολμούσε ο Τραμπ να προτείνει για κορυφαία υπουργεία αμφιλεγόμενους ανθρώπους όπως ο Ρόμπερτ Κένεντι Τζ. για την υγεία ή ένα πρώην παρουσιαστή του Fox, τον Πιτ Χέγκσεθ, στο υπουργείο Άμυνας – που να μην ξεχνάμε ότι χειρίζεται ένα κολοσσιαίο προϋπολογισμό της τάξης των 850 δισ. δολαρίων, σημειώνει ο αρθρογράφος.
«Αλλά από μια άποψη δεν το χρειάζεται το κόμμα ο πρόεδρος. Ο Τραμπ αρχίζει τη δεύτερη θητεία του έχοντας στο πλευρό του ολιγάρχες» γράφει ο Κλάιν, «από τον Έλον Μασκ στον Τζέφ Μπέζος που δεν δίστασαν να ρίξουν χρήματα όχι μόνο στην προεκλογική εκστρατεία αλλά και στο ταμείο για την ορκωμοσία.»
Και προσθέτει: «Ακόμη και αν δίνουν λεφτά, άλλοι επιχειρηματίες με τεράστια επιρροή, ευθυγραμμίζονται με την τραμπική φιλοσοφία. Ο Μαρκ Ζούκερμπεργκ είναι ένας από αυτούς, που μόλις την περασμένη εβδομάδα κατήργησε στην εταιρεία του, την Meta, τα προγράμματα DEI (Ποικιλομορφία, Ισότητα, Ενσωμάτωση), αλλά και την επαλήθευση. Δεν ήταν η πρώτη εταιρεία που απαρνείται τα προγράμματα DEI, αλλά ίσως αυτή με την μεγαλύτερη επιρροή.
Με την ωμή ειλικρίνεια που τον διακρίνει, το είχε γράψει ο Τραμπ έπειτα από γεύμα που είχε με τον Τζεφ Μπέζος της Amazon (άλλος ένας πολυδισεκατομμυριούχος υπερ του Τραμπ): «Όλοι θέλουν να γίνουν φίλοι μου!».»
Ακούγεται σε αυτό το πλαίσιο ειρωνική η έμμεση υπενθύμιση του Κλάιν της ρήσης που έχει υιοθετήσει η Washington Post (προσωπική ιδιοκτησία του Μπέζος): «Η δημοκρατία πεθαίνει στο σκοτάδι», γράφει η εφημερίδα από το 2017.
«Η δημοκρατία δεν πεθαίνει στο σκοτάδι», γράφει ο Κλάιν, αλλά «υποβαθμίζεται από τις δοσοληψίες» ανάμεσα σε αυτούς που έχουν την εξουσία και αυτούς που τη θέλουν. Φαινόμενα όπως αυτά κατατρώνε τη δημοκρατία όπως οι τερμίτες το ξύλο και τα έχουμε δει, συνεχίζει ο ίδιος, στην Ουγγαρία του Όρμπαν.
Τι θα δούμε, λοιπόν, στη δεύτερη τετραετία του Τραμπ; Τα ενδεχόμενα είναι υπερβολικά πολλά από την ανικανότητα ως την εμπέδωση ενός απολυταρχικού κράτους. Ωστόσο, σε σχέση με την πρώτη τετραετία, τα αναχώματα έχουν σπάσει, γράφει ο Κλάιν, άρα ο Τραμπ θα συναντήσει λιγότερη αντίσταση…