Η γερμανική οικονομία, η πιο ισχυρή της Ευρώπης, είναι έτοιμη να κάνει ένα σημαντικό βήμα για την ενίσχυση των αμυντικών της δυνατοτήτων, με τον εν αναμονή καγκελάριο Φρίντριχ Μερτς να ανακοινώνει σχέδιο για μερική εξαίρεση των αμυντικών δαπανών από τους δημοσιονομικούς περιορισμούς της χώρας.
«Λαμβάνοντας υπόψη τις απειλές για την ελευθερία και την ειρήνη στην ήπειρό μας, το σύνθημα 'ότιδήποτε χρειαστεί' («whatever it takes») πρέπει τώρα να τεθεί σε ισχύ για την άμυνα της χώρας» είπε ο Μερτς το βράδυ της Τρίτης στο Βερολίνο.
Η κίνηση έρχεται καθώς οι Ευρωπαίοι ηγέτες ανησυχούν όλο και περισσότερο από τη στάση της κυβέρνησης Τραμπ απέναντι στο ΝΑΤΟ και την Ουκρανία. Ο Μερτς είχε πιέσει να ξεκλειδώσουν οι γερμανικές αμυντικές δαπάνες πριν από τη σύνοδο κορυφής των 27 εθνικών ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες την Πέμπτη, προκειμένου να σηματοδοτήσει την αποφασιστικότητα της χώρας του.
«Οι πολιτικές εξελίξεις στην Ευρώπη και τον κόσμο εξελίσσονται ταχύτερα από ό,τι περιμέναμε μόλις πριν από μια εβδομάδα» δήλωσε ο Μερτς. «Η Γερμανία και η Ευρώπη πρέπει τώρα να καταβάλουμε εξαιρετικές προσπάθειες για να διασφαλίσουμε τις αμυντικές μας ικανότητες».
Ο Μερτς πρότεινε να εξαιρεθούν οι αμυντικές δαπάνες άνω του 1% του ΑΕΠ από τους περιορισμούς του συνταγματικού φρένου χρέους της Γερμανίας, που περιορίζει το διαρθρωτικό έλλειμμα του προϋπολογισμού στο 0,35% του ΑΕΠ, εκτός από περιπτώσεις έκτακτης ανάγκης. Δεν έδωσε λεπτομέρειες για το πώς θα χρησιμοποιηθεί η πρόσθετη αμυντική ικανότητα.
Ο Μερτς ανακοίνωσε το σχέδιο για χαλάρωση των περιορισμών στις αμυντικές δαπάνες μαζί με τους ηγέτες του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος (SPD), με τους οποίους οι συντηρητικοί του βρίσκονται επί του παρόντος σε συνομιλίες για τον σχηματισμό κυβερνητικού συνασπισμού.
Οι ηγέτες των συντηρητικών και του SPD ανακοίνωσαν επίσης ένα ειδικό ταμείο 500 δισ. ευρώ για τη χρηματοδότηση έργων υποδομής εκτός των τακτικών δημοσιονομικών δαπανών την επόμενη δεκαετία - ένα σχέδιο που φαίνεται να απευθύνεται σε αριστερούς βουλευτές που διαφορετικά θα μπορούσαν να αντιταχθούν στη χαλάρωση των κανόνων για το χρέος για να επιτρέψουν μόνο τις αμυντικές δαπάνες.
Ωστόσο, η έγκριση του σχεδίου δεν είναι εξασφαλισμένη. Ο Μερτς χρειάζεται πλειοψηφία δύο τρίτων στο κοινοβούλιο για τη χαλάρωση στους δημοσιονομικούς κανόνες και την έγκριση του ειδικού ταμείου για τις υποδομές.
Ο Μερτς και το SPD δέχθηκαν πιέσεις να δράσουν γρήγορα, όχι μόνο λόγω της ταχείας επιδείνωσης στις σχέσεις με τις ΗΠΑ, αλλά και επειδή το ακροδεξιό, φιλικό προς τη Ρωσία κόμμα AfD και η Αριστερά, θα έχουν τη δύναμη να μπλοκάρουν πιθανές κινήσεις για να επιτρέψουν περισσότερες αμυντικές δαπάνες μόλις συγκληθεί το νεοεκλεγμένο κοινοβούλιο της Γερμανίας στις 2 Μαρτίου.
Για το λόγο αυτό, οι συντηρητικοί και το SPD σκοπεύουν να θέσουν τις προτάσεις προς ψήφιση στο σημερινό κοινοβούλιο.
Για να πάρουν την απαιτούμενη πλειοψηφία, ωστόσο, θα χρειάζονταν την υποστήριξη των Πρασίνων. Ωστόσο, πολλοί πολιτικοί των Πρασίνων έχουν ήδη προαναγγείλει ότι ενδέχεται να αντιταχθούν στις προτάσεις, εκτός εάν συνοδεύονται από πιο θεμελιώδη και άμεση μεταρρύθμιση αναφορικά με το φρένο του γερμανικού χρέους ώστε να επιτρέπονται μεγαλύτερες δαπάνες για την τόνωση της οικονομίας και τη διευκόλυνση της μετάβασης σε μορφές καθαρής ενέργειας.