Ήταν πέρα από κάθε αμφιβολία η μεγαλύτερη διαδήλωση που έχει γνωρίσει ποτέ το Βελιγράδι. Πάνω από 100.000 παραδέχεται η σέρβικη αστυνομία, για περίπου 300.000 συμμετέχοντες μιλούν οι διοργανωτές. Σε κάθε περίπτωση άνθρωποι από όλη τη χώρα βρέθηκαν το βράδυ του Σαββάτου στο κέντρο της σερβικής πρωτεύουσας, για να διαδηλώσουν με αίτημα «Δικαιοσύνη» για τα θύματα της τραγωδίας στο Νόβι Σαντ στις αρχές Νοεμβρίου, όταν η κατάρρευση της στέγης του σιδηροδρομικού σταθμού της πόλης σκότωσε 15 αθώους ανθρώπους. «Στις 15 (Μαρτίου) για τους 15» ήταν το σύνθημα των φοιτητών.
Το μεγαλύτερο κίνημα στην Ευρώπη
Από τότε, «το μεγαλύτερο σύγχρονο κίνημα διαμαρτυρίας στην Ευρώπη»,όπως το έχουν χαρακτηρίσει, με πρωτοστάτες τους φοιτητές, έχει πάρει τη μορφή καταγγελίας για την πολιτική ηγεσία της χώρας και προσωπικά εναντίον του προέδρου Αλεξάνταρ Βούτσιτς, ο οποίος κατηγορείται για αυταρχισμό και «διαφθορά που σκοτώνει».
Οι φοιτητές ζητούν να «αλλάξει η χώρα» και στρέφονται κατά ενός δικτύου διαπλοκής, ρουσφετιού και ευνοιοκρατίας, που έχει στηθεί γύρω από το προεδρικό μέγαρο. Δεν ζητούν απευθείας την παραίτηση Βούτσιτς, αλλά το ξήλωμα του «συστήματος Βούτσιτς».
Στο κάλεσμά τους ανταποκρίθηκαν άνθρωποι από όλη τη χώρα και από διαφορετικές κοινωνικές τάξεις αλλά και ηλικίες. Ιδιαίτερα «βροντερή» ήταν για παράδειγμα η παρουσία των αγροτών. Το κίνημα δεν είναι απλά ένα «τερτίπι κάποιων νεαρών», όπως επιχείρησε να το απαξιώσει αρχικά η πολιτική ηγεσία. Παρά το τεράστιο μέγεθός της και την επιστράτευση μεγάλων δυνάμεων της αστυνομίας, η συγκέντρωση κύλησε ειρηνικά και χωρίς παρατράγουδα.
Οι εθνικιστές στο πλευρό του Βούτσιτς
Στους δρόμους έχουν κατέβει πάντως και οι υποστηρικτές του Βούτσιτς, που έχουν στήσει τις σκηνές τους έξω από το προεδρικό μέγαρο, δημιουργώντας ένα ιδιότυπο τείχος προστασίας. Ανάμεσά τους είναι εμφανής η παρουσία μελών εθνικιστικών οργανώσεων, που και αυτές παραμένουν ισχυρές στη χώρα, εξαιτίας και των εξελίξεων στο Κοσσυφοπέδιο, αλλά και από το αίσθημα «αδικίας» που νιώθουν πολλοί Σέρβοι από την στάση της ΕΕ απέναντί τους.
Ο εθνικισμός αποτελεί παραδοσιακά καταφύγιο του Σέρβου προέδρου, ο οποίος έχει χρειαστεί να αντιμετωπίσει και στο παρελθόν μεγάλες αντιδράσεις για τον τρόπο που ασκεί την εξουσία, για παράδειγμα για τις παρεμβάσεις του στα δημόσια Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, αλλά και στη δικαιοσύνη.
«Έλαβα το μήνυμα» λέει ο Βούτσιτς
Ο Βούτσιτς αρχικά είχε δηλώσει ότι δεν θα υποχωρήσει «στην πίεση του δρόμου» και προειδοποίησε τους διαδηλωτές να μην προκαλέσουν τις δυνάμεις ασφαλείας. Κατά καιρούς έχει υπονοήσει ότι οι κινητοποιήσεις είναι καθοδηγούμενες από το εξωτερικό.
Τώρα θορυβημένος από το μέγεθος και την αποφασιστικότητα του κινήματος δήλωσε: «Λάβαμε το μήνυμα και οφείλουμε να αλλάξουμε». Πώς ακριβώς εννοεί κάτι τέτοιο μένει να φανεί.
Οι διαδηλωτές αντιμετωπίζουν δικαιολογημένα με δυσπιστία τέτοιες αόριστες υποσχέσεις. Οι καιροί παραμένουν ταραγμένοι στη Σερβία. Η χθεσινή πανεθνική κινητοποίηση σίγουρα δεν ήταν ο επίλογος της τραγωδίας της 1ης Νοεμβρίου.
Πηγή: Κ. Αργυρός - dw.com