Η πολιτική σκηνή της Γερμανίας περνάει σε μια νέα εποχή με την εκλογή του Φρίντριχ Μερτς ως επόμενου Καγκελάριου. Ωστόσο, η εκλογική αυτή τροπή φέρνει μαζί της σοβαρές προκλήσεις, ιδιαίτερα για τις σχέσεις της χώρας με τις ΗΠΑ.
Η νίκη της «Χριστιανοδημοκρατικής Ένωσης» (CDU) μοιάζει να φέρνει πιο κοντά την εδραίωση μιας νέας πολιτικής πραγματικότητας, αλλά ταυτόχρονα αναδεικνύει τις σκοτεινές πλευρές της πολιτικής σκηνής της Γερμανίας, με την άνοδο της ακροδεξιάς, και συγκεκριμένα της «Εναλλακτικής για τη Γερμανία» (ΑfD).
Στη Γερμανία, «τώρα είναι η ώρα των τεράτων», μια φράση που αναδεικνύει την αλλαγή στον πολιτικό χάρτη και τις επικίνδυνες εξελίξεις για τη χώρα και την Ευρώπη.
Η αλλαγή ηγεσίας
Όπως αναφέρουν οι New York Times, οι Γερμανοί ψήφισαν για μια αλλαγή ηγεσίας, με τον Φρίντριχ Μερτς να αναμένεται να αναλάβει τη θέση του Καγκελάριου. Παρά το γεγονός ότι το CDU επικράτησε στις εκλογές της Κυριακής, οι πολιτικές προκλήσεις που αντιμετωπίζει η νέα ηγεσία είναι μεγάλες.
Η γερμανική ιστοσελίδα Zeit υπογραμμίζει ότι οι προσπάθειες της κυβέρνησης Τραμπ να επηρεάσει τις γερμανικές εκλογές δεν φαίνεται να απέφεραν καρπούς, ενώ η υποστήριξη της ΑfD από τον Τζέι Ντι Βανς και τον Έλον Μασκ, δεν είχε το αναμενόμενο αποτέλεσμα – αυτό της νίκης για την AfD και την Άλις Βάιντελ.
Αντιθέτως, οι αντιδράσεις στα πρόσφατα περιστατικά επιθέσεων στη Γερμανία, καθώς και η υποστήριξη της ΑfD από τις ΗΠΑ, φαίνεται να ενίσχυσαν τη στήριξη στην απρόσμενα επιτυχημένη αριστερά της χώρας.
Οι ανησυχίες των πολιτών
Περίπου το ήμισυ των ψηφοφόρων στη Γερμανία ψήφισαν ή για το μπλοκ CDU/CSU ή για την ΑfD, σημείωσε ο Gian Mecheril στον Guardian. «Αυτό σημαίνει ότι η συμμαχία των φασιστών με το συντηρητικό κόμμα είναι δυνατή», δήλωσε, προσθέτοντας ότι αυτό αποτελεί «κίνδυνο».
Η καμπάνια των εκλογών, σύμφωνα με τον Flo, 19 ετών, ήταν γεμάτη «ρατσιστικές παραπλανήσεις από τα πραγματικά προβλήματα που αντιμετωπίζουμε».
«Ανησυχώ για το τι θα συμβεί στη συνέχεια», ανέφερε.
Από την άλλη, η Ella, 30 ετών, χαρακτήρισε τις εκλογές ως «διχαστικές» και τόνισε ότι «η νίκη της CDU έρχεται πάνω στις πλάτες της ΑfD». Σύμφωνα με την ίδια, «εργάστηκαν μαζί τους, τους κανονικοποίησαν».
Ο Willi Schultz, 32 ετών, σε αναφορά του για την ΑfD, είπε: «Θα έλεγα ότι η ΑfD είναι το γελοίο τέρας που χρειάζεται η εποχή μας», παραπέμποντας στην περιβόητη φράση του Αντόνιο Γκράμσι: «Ο παλιός κόσμος πεθαίνει και ο νέος κόσμος παλεύει να γεννηθεί: τώρα είναι η ώρα των τεράτων».
Η Charlotte, 21 ετών, εξήγησε τη ψήφο υπέρ της ΑfD: «Εύχομαι να μην ήταν έτσι, αλλά υπάρχει ένα μεγάλο μέρος του λαού που πιστεύει ότι αυτή τη στιγμή οι πολιτικοί δεν τους βλέπουν. Οπότε ψηφίζουν την ΑfD».
Φρίντριχ Μερτς: Ο επόμενος Καγκελάριος
Με τη μεγαλύτερη συμμετοχή στις γερμανικές εκλογές των τελευταίων δεκαετιών, ο συντηρητικός συνασπισμός CDU/CSU, κέρδισε τις περισσότερες ψήφους, γεγονός που καθιστά τον Φρίντριχ Μερτς ως τον πιθανότερο επόμενο Καγκελάριο.
Ο Μερτς, ο οποίος είχε ηττηθεί σε έναν αγώνα εξουσίας στις αρχές της δεκαετίας του 2000 από την Άνγκελα Μέρκελ, ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος μετά την ήττα των Χριστιανοδημοκρατών το 2021 και πήρε μια δεξιά στροφή, ιδιαίτερα σε θέματα μετανάστευσης και οικονομίας.
Η πολιτική του Μερτς, εστιάζοντας στην οικονομία, περιλαμβάνει υποσχέσεις για μείωση των φόρων με στόχο την αναζωογόνηση της οικονομίας. Παρά την επιτυχία του κόμματός του, η δημοτικότητα του Μερτς παραμένει περιορισμένη, με μόλις το 1/3 των Γερμανών να πιστεύει ότι θα αποτελέσει καλό Καγκελάριο.
Παρ’ όλα αυτά, αν καταφέρει να σχηματίσει κυβέρνηση γρήγορα, έχει τη δυνατότητα να αναδειχθεί σε ηγέτη της Ευρώπης, σε μια εποχή που οι σχέσεις με τις ΗΠΑ, υπό τον πρόεδρο Τραμπ, αντιμετωπίζουν προκλήσεις.
Ο ρόλος του ΝΑΤΟ και του Τραμπ στις εκλογές
Οι απειλές του Ντόναλντ Τραμπ για εμπορικό πόλεμο και λιγότερη στρατιωτική παρουσία στην Ευρώπη ανησύχησαν τους Γερμανούς, αλλά η ομιλία του αντιπροέδρου Τζέι Ντι Βανς στην Διάσκεψη Ασφαλείας του Μονάχου, που καταδίκασε την απομόνωση των ακραίων κομμάτων από την ευρωπαϊκή πολιτική ελίτ, έφερε την εκλογική εκστρατεία σε κατάσταση πανικού.
Η μεταστροφή του Τραμπ για την Ουκρανία προκάλεσε ακόμη μεγαλύτερη ανησυχία στη Γερμανία.
Σύμφωνα με δημοσκόπηση που δημοσιεύθηκε την Κυριακή, το 65% των Γερμανών ανησυχεί ότι η χώρα τους είναι ανήμπορη απέναντι στους Τραμπ και Πούτιν.
Στη συζήτηση μετά τις εκλογές, ο Φρίντριχ Μερτς ανέφερε άμεσα τη νέα απειλή για τη Γερμανία και την Ευρώπη από την αμερικανική κυβέρνηση, τονίζοντας πως «έχει γίνει σαφές ότι οι Αμερικανοί, τουλάχιστον αυτή η κυβέρνηση, είναι κατά μεγάλο μέρος αδιάφοροι για την τύχη της Ευρώπης».
Προειδοποίησε ότι η Ευρώπη ενδέχεται να χρειαστεί να δημιουργήσει γρήγορα μια ανεξάρτητη αμυντική δύναμη, αν το ΝΑΤΟ συνεχίσει να αντιμετωπίζει προβλήματα.
Η αποτυχία του Μασκ να επηρεάσει τους ψηφοφόρους
Η AfD αύξησε σημαντικά το ποσοστό των ψήφων της σε σχέση με τις προηγούμενες εκλογές, διπλασιάζοντας την υποστήριξή της από τους πολίτες, κυρίως λόγω της ατζέντας της κατά της μετανάστευσης.
Στην πρώην Ανατολική Γερμανία, η AfD αναδείχθηκε πρώτη, ξεπερνώντας το κόμμα του Μερτς.
Παρά τις προσδοκίες για μια πιο ισχυρή εκλογική παρουσία λόγω των επιθέσεων που ανέδειξαν το προσφυγικό ζήτημα, το ποσοστό της AfD δεν κατάφερε να φτάσει σε υψηλότερα ποσοστά.
Η δημόσια υποστήριξη του Τζέι Ντι Βανς και η στήριξη από τον δισεκατομμυριούχο σύμβουλο του Τραμπ, Έλον Μασκ, δεν οδήγησαν τελικά στην εκλογική επιτυχία που περίμεναν.
Η AfD προσπάθησε να εκμεταλλευτεί μια σειρά από επιθέσεις μεταναστών, αλλά η αντίδραση του κόσμου στις επιθέσεις και η στήριξη από αξιωματούχους του Τραμπ φαίνεται πως ωφέλησαν τελικά το κόμμα της αριστεράς, Die Linke, το οποίο υποστήριξε την πολιτική υπέρ της μετανάστευσης και κέρδισε μια τελευταία θέση στο εκλογικό σώμα.
Η αναγέννηση του Die Linke
Πριν από δύο μήνες, το Die Linke φαινόταν να βρίσκεται σε παρακμή. Η Σάρα Βάγκενκνεχτ, η πιο δημοφιλής προσωπικότητα του κόμματος, είχε ιδρύσει ένα νέο κόμμα, πιο φιλικό προς τη Ρωσία και σκληρότερο απέναντι στη μετανάστευση.
Πολλοί την ακολούθησαν, πιστεύοντας ότι εκείνη ήταν το μέλλον του κόμματος, ενώ το Die Linke βρισκόταν στο 3%.
Όμως, το Die Linke κατάφερε να ανατρέψει την κατάσταση μέσα σε λίγους μήνες, χάρη στους χαρισματικούς ηγέτες του και τη δυναμική τους στο διαδίκτυο, καθώς και στην αποξένωση που νιώθουν οι νέοι απέναντι στα παραδοσιακά κόμματα.
Το κόμμα κατέγραψε αύξηση, φτάνοντας σχεδόν το 9% και εξασφαλίζοντας πάνω από 60 έδρες στο Κοινοβούλιο.
Η Χάιντι Ράιχινεκ, η οποία φέρεται να έχει παίξει σημαντικό ρόλο στην αναγέννηση του κόμματος, δήλωσε στους υποστηρικτές την Κυριακή το βράδυ ότι η επιτυχία τους οφείλεται στους πολλούς εθελοντές που πήγαν από πόρτα σε πόρτα και μίλησαν με τον κόσμο για τα καθημερινά προβλήματα.
Ήττα Σολτς, το SPD συνεχίζει
Παρά τις δημοσκοπήσεις που τον έφερναν στην τρίτη θέση, ο καγκελάριος Όλαφ Σολτς επέμενε μέχρι την τελευταία στιγμή ότι θα διατηρούσε τη θέση του. Ωστόσο, η πρόβλεψη του δεν επαληθεύτηκε.
Το Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα (SPD) κατέγραψε το χαμηλότερο ποσοστό στην ιστορία του, μόλις 16%, καταλαμβάνοντας την τρίτη θέση.
Αν και ο Σολτς θα παραμείνει υπηρεσιακός καγκελάριος μέχρι την ορκωμοσία του Φρίντριχ Μερτς, αναμένεται να αποσυρθεί από την ενεργό πολιτική σκηνή.
Το κόμμα του, όμως, φαίνεται πως θα συνεχίσει την πορεία του, πιθανότατα αναλαμβάνοντας το ρόλο του μικρού εταίρου σε μια κυβέρνηση υπό την ηγεσία των συντηρητικών.
Η «μεγάλη συμμαχία» που υποστήριξε τη Μέρκελ κατά τη διάρκεια τριών από τις τέσσερις θητείες της μπορεί να αποτελέσει την καλύτερη ευκαιρία για τον Μερτς να σχηματίσει μια σταθερή κυβέρνηση σε μια ταραχώδη περίοδο για τη Γερμανία.
Πηγή: enikos.gr με πληροφορίες από: New York Times, Guardian, ZTE