Η Βρετανία αποχώρησε από την ΕΕ χθες Παρασκευή και οδεύει προς ένα αβέβαιο μέλλον, με τους οπαδούς του Brexit να δηλώνουν νικητές και να ανοίγουν σαμπάνιες για να γιορτάσουν την «ημέρα ανεξαρτησίας», η οποία, κατά τους ίδιους, σηματοδοτεί μια νέα εποχή για τη χώρα.
Μετά τις 23:00 (τοπική ώρα) μπροστά από το βρετανικό κοινοβούλιο υποστηρικτές του Brexit φιλιόντουσαν, αγκαλιάζονταν και τραγουδούσαν “God Save the Queen” κρατώντας βρετανικές σημαίες εν μέσω των καπνών από τα πυροτεχνήματα.
Η πρωθυπουργική κατοικία έχει φωταγωγηθεί με τα χρώματα της σημαίας του Ηνωμένου Βασιλείου, όπως και άλλα κυβερνητικά κτίρια στο κέντρο του Λονδίνου.
Στην πλατεία που βρίσκεται μπροστά στο κοινοβούλιο, συγκεντρώθηκε πλήθος κόσμου με σημαίες του Ηνωμένου Βασιλείου, συμμετέχοντας σε εορταστική εκδήλωση που διοργάνωσε το κόμμα του Brexit και η καμπάνια Leave means Leave.
Σε μία μεγάλη οθόνη που στήθηκε από τους διοργανωτές προβλήθηκε βίντεο με μία σύντομη αναδρομή στην ιστορία της Βρετανίας ως μέλους της ΕΕ, μέχρι και το Brexit.
Μία αυτοσχέδια χάρτινη μινιατούρα του Big Ben είχε στηθεί, με κολλημένο το σύνθημα «Κάντο Μπόρις», και κάποιοι χτυπούσαν κουδούνια και ντραμς για να σημάνουν συμβολικά την έξοδο της Βρετανίας. 'Αλλοι, τυλιγμένοι με τις βρετανικές σημαίες, ή με κοστούμια στα χρώματα της σημαίας χόρευαν υπό τη μουσική του Τομ Τζόουνς και των Κουίν.
«Ο πόλεμος τελείωσε: κερδίσαμε», δήλωσε ο Νάιτζελ Φάρατζ του κόμματος του Brexit απευθυνόμενος στο πλήθος. «Αυτή είναι η πιο σημαντική στιγμή στη σύγχρονη ιστορία του μεγάλου έθνους μας».
Στους λευκούς βράχους του Ντόβερ προβαλλόταν το μήνυμα: «Το Ηνωμένο Βασίλειο αποχώρησε από την ΕΕ» ανάμεσα σε μία βρετανική και μία ευρωπαϊκή σημαία.
Αντίθετα στο Εδιμβούργο της Σκοτίας, όπου οι περισσότεροι ψηφοφόροι είχαν ταχθεί στο δημοψήφισμα του 2016 υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ, πραγματοποιήθηκε ολονυκτία με κεριά ώστε οι συμμετέχοντες να θρηνήσουν για το Brexit με το όνειρο να επιστρέψουν μία ημέρα στην Ένωση ως ανεξάρτητη Σκοτία.
Κάποτε θεωρούνταν ένα απίθανο όνειρο μιας ομάδας «ευρωσκεπτικιστών» στο περιθώριο της βρετανικής πολιτικής ζωής. Όμως μετά το δημοψήφισμα του Ιουνίου του 2016, στο οποίο το 52% των Βρετανών ψήφισε υπέρ της αποχώρησης από την ΕΕ, και έπειτα από τριάμισι χρόνια διχασμών το Brexit είναι πλέον πραγματικότητα.
Η ΕΕ έχασε για πρώτη φορά ένα κράτος μέλος της και 66 εκατομμύρια κατοίκους.
Πολλοί Βρετανοί χθες ένιωσαν αδιαφορία ή ακόμη και ανακούφιση.
«Για πολλούς ανθρώπους αυτή είναι μια εκπληκτική στιγμή ελπίδας, η στιγμή που δεν περίμεναν ποτέ ότι θα έρθει», δήλωσε ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον, ο γεννημένος στη Νέα Υόρκη επικεφαλής της εκστρατείας “ Leave”, υπέρ της αποχώρησης της Βρετανίας από την ΕΕ.
Ο 55χρονος Τζόνσον σε ομιλία του που μεταδόθηκε μία ώρα πριν την επίσημη αποχώρηση της χώρας από την Ένωση δεσμεύθηκε για μια «μεγαλειώδη επιτυχία», «όποια κι αν είναι τα εμπόδια».
«Το πιο σημαντικό που πρέπει να πούμε σήμερα είναι ότι δεν πρόκειται για το τέλος, αλλά για την αρχή, τη στιγμή που ξημερώνει και η αυλαία σηκώνεται σε μία νέα πράξη», τόνισε. Υποσχέθηκε επίσης «την έναρξη μιας νέας εποχής φιλικής συνεργασίας» με την ΕΕ.
Ο Βρετανός πρωθυπουργός γιόρτασε την ημέρα στη Ντάουνινγκ Στριτ με αγγλικό αφρώδη οίνο και εδέσματα από τη Βρετανία.
Οι ισχυρότεροι ηγέτες της ΕΕ, η Γερμανίδα καγκελάριος Άγγελα Μέρκελ και ο Γάλλος πρόεδρος Εμανουέλ Μακρόν, χαρακτήρισαν το Brexit μια λυπηρή στιγμή και σημείο καμπής για την Ευρώπη.
Από την πλευρά του ο Αμερικανός πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ πάντα στήριζε το Brexit. Ο υπουργός Εξωτερικών του Μάικ Πομπέο έχει δηλώσει ότι οι Βρετανοί θέλουν να γλιτώσουν «από την τυραννία των Βρυξελλών».
Αβέβαιο μέλλον
Οι αντίπαλοί του χαρακτηρίζουν το Brexit τρέλα που θα αποδυναμώσει τη Δύση, θα τορπιλίσει ό,τι έχει απομείνει από την παγκόσμια επιρροή της Βρετανίας, θα υπονομεύσει την οικονομία της και τελικά θα την καταστήσει λιγότερο κοσμοπολίτισσα.
Ο 75χρονος Ντέιβιντ Τάκερ δήλωσε ότι πήγε στο Λονδίνο από την Ουαλία για να πραγματοποιήσει πορεία μαζί με άλλους ώστε κρατήσει ζωντανό το ενδεχόμενο μία ημέρα η Βρετανία να επιστρέψει στην ΕΕ.
«Είναι τραγωδία», είπε. «Κάποτε ανήκαμε στην πιο ισχυρή οικονομική ένωση του κόσμου. Τώρα είμαστε απλώς ένα εσωστρεφές νησί που θα μικρύνει».
Όμως το Brexit αφορούσε πάντα κάτι περισσότερο από την Ευρώπη. Το δημοψήφισμα αποκάλυψε τους βαθιούς εσωτερικούς διχασμούς στη Βρετανία και προκάλεσε εσωτερικές αναζητήσεις για τα πάντα, από τη μετανάστευση ως το τι σημαίνει πλέον βρετανικότητα. Έχει θέσει σε δοκιμασία την ίδια τη δομή ενός διχασμένου βασιλείου: η Αγγλία και η Ουαλία ψήφισαν υπέρ του Brexit και η Σκοτία και η Βόρεια Ιρλανδία κατά. Η αλλαγή που επήλθε ενδέχεται να επισπεύσει ένα ακόμη δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία της Σκοτίας, ακόμη και προς μια ενωμένη Ιρλανδία.
Ο βρετανικός Τύπος εμφανίζεται για ακόμη μία φορά διχασμένος
Eνθουσιασμένες ή απογοητευμένες: οι βρετανικές εφημερίδες διατήρησαν στο Brexit μια υποδοχή αντίστοιχη με την κατάσταση που επικρατεί στη Βρετανία, μοιρασμένη.
«Σημείο εκκίνησης: το Ηνωμένο Βασίλειο εγκατέλειψε την ΕΕ», αναφέρουν οι Times στο πρωτοσέλιδό τους για να περιγράψουν την κατάσταση στη χώρα, η οποία τώρα θα ξεκινήσει διαπραγματεύσεις για να ορίσει νέες σχέσεις με την ΕΕ, αλλά και με τρίτες χώρες, κυρίως τις ΗΠΑ.
Η ταμπλόιντ Daily Express χαιρετίζει «ένα νέο ένδοξο Ηνωμένο Βασίλειο», αφού αποχώρησε από την ΕΕ έπειτα από 47 χρόνια ταραγμένου γάμου και τρεις αναβολές.
«Το Brexit έγινε», γράφει στον ιστότοπό της η Daily Mail, ενώ η Daily Telegraph, που τάσσεται υπέρ του Brexit και του πρωθυπουργού Μπόρις Τζόνσον, παρουσίασε τα σχέδια του Βρετανού πρωθυπουργού για την επιβολή τελωνειακών ελέγχων στα ευρωπαϊκά προϊόντα και σχολιάζει στο κεντρικό της άρθρο: «Συγχαρητήρια βρετανικέ λαέ, επιτέλους εκτός».
Όμως πολλές εφημερίδες αναρωτιούνται για τη συνέχεια, αναφερόμενες και στον διχασμό που εξακολουθεί να επικρατεί στη χώρα.
«Τα ανάμικτα συναισθήματα την ημέρα του Brexit δείχνουν ότι η Βρετανία δεν νιώθει καλά με τον εαυτό της», γράφει η Guardian.
«Και τώρα;», αναρωτιέται η εφημερίδα “ i” που διανέμεται δωρεάν.
Η Daily Record, μια σκοτσέζικη ταμπλόιντ, εμφανίζει το νέο νόμισμα των 50 πενών που δημιουργήθηκε με την ευκαιρία του Brexit αντικαθιστώντας τις λέξεις «ειρήνη, ευημερία και φιλία με όλα τα κράτη» που είναι χαραγμένες πάνω του σε «απομονωμένη, πιο αδύναμη και διχασμένη».