Σοκ προκαλεί έκθεση του ΟΗΕ που αποκαλύπτει πως περισσότερες από 100 γυναίκες κρατούμενες βιάστηκαν και στη συνέχεια κάηκαν ζωντανές κατά τη διάρκεια απόδρασης από φυλακή στην πόλη Γκόμα, του Κονγκό.
Εκατοντάδες κρατούμενοι δραπέτευσαν από τη φυλακή Μουνζένζε την περασμένη Δευτέρα, αφού μαχητές της ανταρτικής ομάδας M23 άρχισαν να καταλαμβάνουν την πόλη. Συνολικά 165 έως 167 γυναίκες δέχθηκαν επίθεση από άνδρες κρατούμενους κατά τη διάρκεια της απόδρασης, αναφέρει εσωτερικό έγγραφο του ΟΗΕ που είδε το BBC.
Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, οι περισσότερες από τις γυναίκες αφού κακοποιήθηκαν, σκοτώθηκαν αφού κρατούμενοι έβαλαν φωτιά στη φυλακή.
Η Γκόμα, μια μεγάλη πόλη με περισσότερους από 1 εκατομμύριο κατοίκους, καταλήφθηκε αφού η υποστηριζόμενη από τη Ρουάντα M23 εκτέλεσε μια ταχεία προέλαση στα ανατολικά της ΛΔ Κονγκό.
Η πόλη βυθίστηκε στο χάος, με πτώματα να κείτονται στους δρόμους και πυραύλους να περνούν πάνω από τα σπίτια των πολιτών. Πλάνα από την απόδραση που έγινε στη φυλακή την περασμένη εβδομάδα δείχνουν ανθρώπους να φεύγουν από το κτίριο ενώ στο βάθος υψωνόταν καπνός. Ακούγονταν επίσης σφοδροί πυροβολισμοί.
Σε άλλα πλάνα, άνθρωποι που πιστεύεται ότι είναι οι φυλακισμένοι που δραπέτευσαν, φαίνεται να διασχίσουν τους δρόμους της Γκόμα.
Ο ΟΗΕ αναφέρει επίσης ότι τουλάχιστον 2.900 άνθρωποι σκοτώθηκαν κατά τη διάρκεια των μαχών, με 2.000 πτώματα να έχουν θαφτεί και άλλα 900 να βρίσκονται ακόμη στα νεκροτομεία της πόλης.
Νωρίτερα αυτή την εβδομάδα, οι αντάρτες ανακοίνωσαν κατάπαυση του πυρός για ανθρωπιστικούς λόγους. Ωστόσο, οι M23 εξαπέλυσαν νέα επίθεση την Τετάρτη, λένε πηγές, καταλαμβάνοντας, σύμφωνα με πληροφορίες, την πόλη Νουαμπίμπε.
Εν τω μεταξύ, το Μαλάουι ανακοίνωσε ότι θα ξεκινήσει τις προετοιμασίες για την απόσυρση των ειρηνευτικών του δυνάμεων από τη χώρα, μετά τη δολοφονία τριών στρατιωτών του στις μάχες γύρω από την Γκόμα. Ήταν μέλη μιας δύναμης της Νότιας Αφρικής.
Αν και 14 Νοτιοαφρικανοί έχουν σκοτωθεί στις σφοδρές μάχες, ο πρόεδρος Σίριλ Ραμαφόζα έχει ορκιστεί να διατηρήσει τις δυνάμεις του στη χώρα. Παράλληλα, στη Γκόμα, όπου οι κάτοικοι ζουν υπό την κατοχή των ανταρτών, υπάρχουν φόβοι για ξέσπασμα χολέρας.
Ο Στέφαν Γκόντγκουμεπρ, περιφερειακός επικεφαλής της φιλανθρωπικής οργάνωσης Γιατροί Χωρίς Σύνορα (MSF), δήλωσε: «Η πρόσβαση στο νερό έχει διακοπεί εδώ και μέρες, πτώματα κείτονται στους δρόμους και ασθένειες που μεταδίδονται με το νερό, όπως η χολέρα, αποτελούν πραγματική απειλή. Τα κέντρα μας για τη θεραπεία της χολέρας είναι γεμάτα».
Τα τρία και πλέον χρόνια πολέμου, οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας (ΕΔΛΔΚ), που έχουν κακή φήμη, φέρονται να έχουν ελλιπή εκπαίδευση και να μαστίζονται από τη διαφθορά, δεν έχουν πάψει να υποχωρούν.
Κάπου έξι συμφωνίες κατάπαυσης του πυρός κι εκεχειρίες κλείστηκαν μεν αλλά δεν τηρήθηκαν ποτέ.
Είχαν ήδη ξεσπάσει την περασμένη εβδομάδα εχθροπραξίες στο νότιο Κίβου, όμως επικρατούσε σχετική ηρεμία τις τελευταίες ημέρες. Σύμφωνα με πηγές στον στρατό και στην περιοχή, τα μέρη εκμεταλλεύτηκαν την ανάπαυλα αυτήν για να ενισχύσουν τις δυνάμεις τους με έμψυχο δυναμικό και υλικό.
Χθες στην Μπουκάβου, πόλη ενός εκατομμυρίου κατοίκων, πλήθος σε πυρετώδη κατάσταση με κεριά στα χέρια συγκεντρώθηκε για να προσευχηθεί να υπάρξει ειρήνη.
Η διεθνής κοινότητα και χώρες που έχουν αναλάβει μεσολαβητικό ρόλο, όπως η Ανγκόλα και η Κένυα, προσπαθούν να βρουν διπλωματική λύση στην κρίση, καθώς εκφράζονται φόβοι για περιφερειακή ανάφλεξη.
Σύμφωνα με διπλωματικές πηγές, η προέλαση του M23 και του στρατού της Ρουάντας δεν αποκλείεται να αποδυναμώσει αν όχι να αποσταθεροποιήσει την κυβέρνηση του προέδρου Φέλιξ Τσισεκέντι, στην εξουσία τη ΛΔ Κονγκό από το 2019, παρότι εξασφάλισε δεύτερη θητεία μόλις τον Δεκέμβριο του 2023.
Η Κινσάσα ζητεί από τη διεθνή κοινότητα να λάβει μέτρα σε βάρος του Κιγκάλι, ιδίως την επιβολή κυρώσεων.
«Βλέπουμε πολλές δηλώσεις, αλλά δεν βλέπουμε πράξεις», είπε χωρίς να κρύβει τη δυσαρέσκειά της η Τερέζ Καγικουαμπά Βάγκνερ, έπειτα από συνάντησή της στις Βρυξέλλες με τον ομόλογό της Μαξίμ Πρεβό.
Ο Φέλιξ Τσισεκέντι και ο Πολ Καγκάμι αναμένεται να είναι παρόντες μεθαύριο Σάββατο σε έκτακτη κοινή σύνοδο της Κοινότητας των Κρατών της Ανατολικής Αφρικής (EAC) και της Κοινότητας Ανάπτυξης της Μεσημβρινής Αφρικής (ΚΑΜΑ).
Ο πρόεδρος Καγκάμι δήλωσε χθες, έπειτα από συνομιλία του με τον πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Αντόνιο Κόστα, πως είναι ανάγκη να υπάρξει «αποκλιμάκωση» στην ανατολική ΛΔ Κονγκό.
«Συζητήσαμε την κατάσταση στη ΛΔ Κονγκό και συμφωνήσαμε στην ανάγκη να υπάρξει αποτελεσματική αποκλιμάκωση και επίλυση της σύγκρουσης που θα δίνει προτεραιότητα στον πολιτικό διάλογο και θα εγγυάται διαρκή ειρήνη», σημείωσε.
Το Συμβούλιο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ αναμένεται εξάλλου να συνεδριάσει εκτάκτως αύριο Παρασκευή έπειτα από αίτημα που υπέβαλε η Κινσάσα, για να συζητήσει την κρίση. Το γραφείο του εισαγγελέα του Διεθνούς Ποινικού Δικαστηρίου (ΔΠΔ), που διενεργεί έρευνα για εγκλήματα πολέμου και εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας, τόνισε από την πλευρά του χθες πως «παρακολουθεί στενά» την κατάσταση στη ΛΔ Κονγκό.
Ενώ οι διπλωματικές προσπάθειες συνεχίζονται, χώρες της περιοχής λένε πως πλέον ενισχύουν τις άμυνές τους.
Ο στρατός στην Ουγκάντα ανέφερε την περασμένη εβδομάδα πως έχει τεθεί «σε θέση άμυνας» για να εμποδιστούν διάφορες ένοπλες οργανώσεις που κατ’ αυτόν δρουν με ορμητήριο την ανατολική ΛΔ Κονγκό να «εκμεταλλευτούν την κατάσταση».
Το Μπουρούντι από την πλευρά του κατηγόρησε τη Ρουάντα πως «κάτι ετοιμάζει» και διεμήνυσε πως δεν έχει καμιά πρόθεση να «το αφήσει να γίνει».
Στην περιοχή, που σπαράσσεται από διάφορες συγκρούσεις για δεκαετίες, η Κινσάσα κατηγορεί το Κιγκάλι πως έχει βαλθεί να λεηλατήσει τους φυσικούς πόρους της. Η κυβέρνηση της Ρουάντας το αρνείται και αντιτείνει πως θέλει να εξαλείψει θέλει να εξαλείψει ένοπλες οργανώσεις που απειλούν κατ’ αυτήν μόνιμα την ασφάλειά της, ειδικά τις Δημοκρατικές Δυνάμεις Απελευθέρωσης της Ρουάντας (FDLR), που ίδρυσαν άλλοτε αξιωματούχοι που ανήκουν στη φυλή Χούτου και φέρονται να ενεπλάκησαν στη γενοκτονία των Τούτσι.