«Αγώνα δρόμου» διεξάγουν οι Ουκρανοί για τη μαζική παραγωγή drones με οπτική ίνα. Ο ουκρανικός στρατός πίστευε κάποτε ότι τα drones που επικοινωνούν με τους χειριστές τους μέσω συνδέσεων οπτικών ινών δεν θα ήταν απαραίτητα στο πεδίο της μάχης.
Ωστόσο, αυτή η προοπτική έχει αλλάξει με την πρόοδο της τεχνολογίας ηλεκτρονικού πολέμου, και τώρα το Κίεβο άρχισε να παράγει drones οπτικών ινών, επιχειρώντας να αντιμετωπίσει τους Ρώσους που πρώτοι προχώρησαν στην ανάπτυξή τους.
Οι ένοπλες δυνάμεις της Ουκρανίας εξαπέλυσαν επίθεση στη ρωσική περιφέρεια του Κουρσκ στις αρχές Ιανουαρίου. Οι ρωσικοί λογαριασμοί στο Telegram σημείωσαν την ποιότητα του εξοπλισμού ηλεκτρονικού πολέμου της Ουκρανίας (EW), ο οποίος φέρεται να κατάφερε να καταρρίψει όλα τα ρωσικά drones - εκτός από τα οπτικά.
Ο όρος «drones ελεγχόμενα με σύρμα» φαινόταν γελοίος μόλις πριν από δύο χρόνια, σχολιάζει η Ekonomichna Pravda, αλλά σήμερα, αποτελούν σημαντική πρόκληση για τον ουκρανικό στρατό. Αυτή είναι μια περίπτωση όπου οι Ρώσοι ξεπέρασαν την Ουκρανία τόσο στην ανάπτυξη στο πεδίο όσο και στην παραγωγή.
Πώς αλλάζουν το μέτωπο της Ουκρανίας
Τα ρωσικά drones οπτικών ινών διαφέρουν σημαντικά από τα συμβατικά μη επανδρωμένα εναέρια σκάφη (UAV) προβολής πρώτου προσώπου (First Person View - FPV). Το μεγάλο πλεονέκτημα του drone είναι ότι κατευθύνεται με οπτική ίνα, γεγονός που το καθιστά άτρωτο σε ηλεκτρονικές παρεμβολές και όπλα αντί-drone που παρεμβάλουν τις συχνότητες καθοδήγησης.
Ελέγχονται με εξαιρετικά μακρύ καλώδιο που ξετυλίγεται σε πολλά χιλιόμετρα κατά τη διάρκεια της πτήσης. Δεδομένου ότι αυτά τα drones δεν βασίζονται σε ραδιοεπικοινωνίες, ακόμη και ο καλύτερος εξοπλισμός ηλεκτρονικού πολέμου είναι ανίσχυρος εναντίον τους.
Μόλις πρόσφατα το Κίεβο έστειλε ένα σαφές μήνυμα στους εγχώριους κατασκευαστές ότι τα drones οπτικών ινών είναι αναγκαία στο μέτωπο, με το ουκρανικό κράτος να είναι έτοιμο να τα αγοράσει σε μεγάλες ποσότητες.
Από το καλοκαίρι του 2024, πολλά βίντεο έχουν δείξει ρωσικά drones οπτικών ινών σε δράση σε δύο περιοχές που θεωρούνται σημαντικές από τη Ρωσία - τα μέτωπα του Κούρσκ και του Ποκρόφσκ. Γρήγορα έγινε σαφές ότι αυτά τα drones ήταν αποτελεσματικά, και τα χρειαζόταν επειγόντως ο ουκρανικός στρατός.
«Προτείναμε την ανάπτυξη ενός drone οπτικών ινών ήδη από τις αρχές του 2023, αλλά ο στρατός δεν ήθελε να το αγοράσει», δήλωσε πάντως ο Βλάντισλαβ Ολεκσιένκο, συνιδρυτής της Smart Electronics Group, σε σχόλιό του στην Ekonomichna Pravda. Εκείνη την εποχή, τα συμβατικά drones FPV ήταν επαρκή για να χτυπήσουν τον εχθρό και οι οπτικές ίνες αυξάνουν σημαντικά το κόστος του drone. Πριν από δύο χρόνια, ένα καρούλι καλωδίου οπτικών ινών με τσιπ μετάδοσης σήματος από Κινέζους κατασκευαστές κόστιζε έως και 2.500 δολάρια. Κανείς δεν ήθελε να πληρώσει τέτοιου είδους χρήματα για ένα drone μιας χρήσης».
«Χρυσές δουλειές» για το Πεκίνο
Τώρα η κατάσταση έχει αλλάξει άρδην: τα συμβατικά drones FPV μπλοκάρονται ολοένα και περισσότερο λόγω παρεμβολών από συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου, και η τιμή των πηνίων οπτικών ινών έχει πέσει στα 500 δολάρια το καθένα, καθώς κινεζικά εργοστάσια έλαβαν μεγάλης κλίμακας παραγγελίες από τη Ρωσία και αύξησαν την παραγωγική ικανότητα.
Τεχνολογικά, αυτά τα drones είναι αρκετά απλά. Οι μεγαλύτεροι ωφελούμενοι από τη διάδοση αυτής της νέας τεχνολογίας είναι τα κινεζικά εργοστάσια, τα οποία πωλούν καρούλια καλωδίων οπτικών ινών και στις δύο πλευρές του πολέμου.
«Πρόσφατα μάθαμε ότι ένα από τα κινεζικά εργοστάσια παράγει καρούλια οπτικών ινών για τη Ρωσία εδώ και επτά μήνες. Τώρα παραγγέλνουμε και από αυτούς», δήλωσε χαρακτηριστικά ο
Ουκρανός κατασκευαστής drone.
Η αγορά των drones FPV έχει χωριστεί σε drones για γενικούς και εξειδικευμένους σκοπούς, εξήγησε ο Βλάντισλαβ Ολεκσιένκο.
«Τα πρώτα είναι τυπικά τηλεκατευθυνόμενα drones συναρμολογημένα από κινεζικά εξαρτήματα, τα οποία έχουν πάντα μεγάλη ζήτηση. Τα δεύτερα είναι πιο προηγμένα προϊόντα, με μοναδικά χαρακτηριστικά για εξειδικευμένη αγορά. Τα drones οπτικών ινών ανήκουν στο "εξειδικευμένο" τμήμα της αγοράς».
Ο έλεγχος με οπτικές ίνες έχει γίνει μια νέα τάση στην πρώτη γραμμή του μετώπου, αλλά τα τηλεκατευθυνόμενα drones θα εξακολουθήσουν να παραμένουν το κύριο εργαλείο για τους χειριστές UAV.
Το στρατιωτικό προσωπικό και οι κατασκευαστές που ρωτήθηκαν από την Ekonomichna Pravda συμφωνούν ότι τα drones οπτικών ινών δεν θα παράγονται σε εκατομμύρια.
«Ιδανικά, μια μονάδα θα πρέπει να έχει πολλά συμβατικά drones FPV που λειτουργούν σε διαφορετικές συχνότητες, drones με μηχανική όραση και drones οπτικών ινών. Καθένα από αυτά τα όπλα είναι αποτελεσματικό με τον δικό του τρόπο και εξυπηρετεί συγκεκριμένες εργασίες. Τα drones οπτικών ινών μπορούν να χρησιμοποιηθούν εναντίον τεθωρακισμένων οχημάτων κατά τη διάρκεια αμυντικών επιχειρήσεων. Λειτουργούν καλά σε συνθήκες ομίχλης και είναι άτρωτα σε συστήματα ηλεκτρονικού πολέμου προερχόμενα από οχήματα.
Τα μειονεκτήματα
Ταυτόχρονα, το μήκος 10 χιλιομέτρων καλώδιο οπτικών ινών δεν επιτρέπει σε αυτά τα drones να πετάξουν τόσο μακριά όσο τα συμβατικά drones FPV και το μέγεθός τους τα καθιστά εύκολο στόχο για τον εχθρό, δήλωσε ο Ουκρανός στρατιωτικός Ιχόρ Ράικοφ διοικητής διμοιρίας της 13ης ταξιαρχίας της ουκρανικής εθνοφρουράς.
Τα πιο συχνά αναφερόμενα μειονεκτήματα των drones οπτικών ινών είναι η περιορισμένη εμβέλειά τους, η μικρότερη χωρητικότητα ωφέλιμου φορτίου, η μειωμένη ικανότητα ελιγμών, η υψηλή ορατότητα στον αέρα, το κόστος και ο κίνδυνος να κοπεί το καλώδιο. Ωστόσο, σύμφωνα με τον Ράικοφ, οι χειριστές μόλις αρχίζουν να μαθαίνουν αυτήν την τεχνολογία, έτσι πολλά ζητήματα που επί του παρόντος φαίνονται προβληματικά μπορεί στο μέλλον να μην αποτελούν πλέον ζήτημα, καθώς οι μηχανικοί βελτιώνουν το προϊόν ή ο στρατός μαθαίνει να το χρησιμοποιεί αποτελεσματικά.
Η αντιμετώπιση των drones με οπτικές ίνες είναι ένα άλλο θέμα. Επί του παρόντος, ούτε η Ουκρανία ούτε η Ρωσία έχουν αποτελεσματικές άμυνες έναντι αυτών των drones, καθιστώντας την ανάπτυξη αντιμέτρων άλλη μια πρόκληση για τους Ουκρανούς μηχανικούς. «Οι Ουκρανοί προγραμματιστές διερευνούν ιδέες για τη φυσική εξουδετέρωση τέτοιων drones FPV χρησιμοποιώντας πυργίσκους, εκτοξευτές διχτυών και κυνηγετικά όπλα, ενώ μελετούν και τη χρήση λέιζερ για την απενεργοποίησή τους. Αυτές οι λύσεις ήδη δοκιμάζονται», είπαν στην Ekonomichna Pravda εκπρόσωποι του ουκρανικού τεχνολογικού cluster Brave1.
Τη στιγμή που η Ουκρανία μόλις ξεκινά την παραγωγή drones FPV οπτικών ινών, πρέπει να πολεμήσει τους Ρώσους με τηλεκατευθυνόμενα drones. Και οι στρατιώτες καλούνται να αγοράσουν πολλά από τα εξαρτήματα των drones με δικά τους χρήματα.
Πώς λειτουργεί το καρούλι της οπτικής ίνας: