«Στίχοι γραμμένοι στο φρενοκομείο»

 
«Στίχοι γραμμένοι στο φρενοκομείο»

Ενημερώθηκε: 27/07/16 - 12:17

Του Ηρακλή Κακαβάνη - Δημοσιογράφος - Συγγραφέας

Σαν σήμερα πέθανε ο Γεώργιος Βιζυηνός, λογοτεχνικό ψευδώνυμο του Γεώργιου Μιχαηλίδη, Ελληνα ποιητή και πεζογράφου.

Γεννήθηκε στα 1848 στη Βιζύη της Θράκης («της Θράκης τα χωριά πολλά/ σαν τη Βυζώ κανένα,/ με γειτονιά στα χαμηλά/ που Πλάτσα τηνε λένα...» ). Φτωχός και ορφανός από πατέρα γι' αυτό από την πιδική του ηλικία ζούσε με τις φιλανθρωπίες πλούσιων προστατών. Σπούδασε φιλολογία και φιλοσοφία. Το 1892 παρουσίασε έκδηλα συμπτώματα νευρασθένειας, μπήκε στο Δρομοκαΐτειο των Αθηνών όπου και πέθανε στις 16 του Απρίλη του 1896.

Με την ευκαιρία αυτή ανασύραμε ένα «λησμονημένο αριστούργημά του», όπως το χαρακτήρισε ο Κώστας Βάρναλης, το ποίημά του «Στίχοι γραμμένοι στο φρενοκομείο».

Μέσα στα χαρτιά, που άφησε πεθαίνοντας στο φρενοκο­μείο, βρέθηκε και ένα ελεγείο σε μια μικρούλα ξανθή, που πέθανε ξαφνικά και που ο ποιητής την αγαπούσε πολύ. Ο φίλος του και βιογράφος του Ν. Βασιλειάδης, που το δημοσίευσε μέσα στο έργο του: «Εικόνες Κωνσταντινουπόλεως και Αθηνών», του έδωσε το γενικότατο τίτλο «Στίχοι γραμμένοι στο φρενοκομείο» :

Μες στα στήθια ή συμφορά
σαν το κύμα πλημμυρά,
σέρνω το βαρύ μου βήμα
σ' ένα μνήμα!
Σαν μ' αρπάχθηκε η χαρά,
που εχαιρόμουν μια φορά,
έτσι σε μιαν ώρα...
μες σ' αυτήν την χώρα

όλ' άλλαξαν τώρα!
Και από τότε, που θρηνώ
το ξανθό και γαλανό
και ουράνιο φως μου,
μετεβλήθη εντός μου
και ο ρυθμός του κόσμου.

Μες στα στήθια ή συμφορά

σαν το κύμα πλημμυρά,
σέρνω το βαρύ μου βήμα
σ' ένα μνήμα...

Τον σταυρό τον αψηλό
αγκαλιά γλυκοφιλώ
το μυριάκριβο όνομα της,
κι απ' τα χώματα της,

η φωνή της η χρυσή
με καλεί: «Έλα και συ
δίπλα στο ξανθό παιδί σου
και κοιμήσου!

«Στίχοι αδροί κι αρμονικοί, στροφή μεστή και καλοδεμένη, ρίμες φροντισμένες, σχεδόν πλούσιες· και γλώσσα πλέρια δημο­τική, αν έλειπε εκείνο το ''μετεβλήθη''. Η δημοτική γλώσσα στην ποίηση της αθηναϊκής σχολής για πρώτη φορά έφτανε σε τόσο ύψος. Κ' επί πλέον το ποίημα του Βιζυηνού ξεπερνά όλην την κρύα και ψευτοκλασική περισσοτεχνία των Ραγκαβήδων και των Σούτσων, καθώς κι όλη την ρητορική συναισθηματικό­τητα των Βαλαωρίτηδων, γιατί έχει μέσα του αληθινή συγκί­νηση, τη ζέστα μιας ψυχής, που εξομολογιέται χωρίς να πο­ζάρει.

Γενικά η συμβολή του Βιζυηνού στη νεοελληνική ποίηση είναι, πως την έστρεψε από τα έξω προς τα μέσα του ανθρώπου, από το αντικειμενικό και το απρόσωπο στο υποκειμενικό και το ατομικό. Έδωσε δηλ. στην ποίησή μας για πηγή έμπνευσης το συγκινημένο Εγώ. Βέβαια τα περισσότερα ποιήματα του Βιζυηνού είναι πολύ κατώτερ' απ' αυτό...» (Κώστας Βάρναλης).
Το ποιητικό ταλέντο του Γ. Βιζυηνού παρότι μικρό, καινοτόμησε στην ποίηση υιοθετώντας τη δημοτική (έγραψε ποιήματα και στη δημοτική και στην καθαρεύουσα – δίγλωσσος στον καιρό του) και φιλοξενώντας στα ποιήματά του την καθημερινότητα και τα αισθήματα της τρέχουσας ζωής.