To Eurogroup που συνεδρίασε στο Λουξεμβούργο, στις 21-22 Ιουνίου 2018, αποφάνθηκε ότι: «Η Ελλάδα αποχωρεί από το πρόγραμμα οικονομικής βοήθειας με μια πιο ισχυρή οικονομία, στηριζόμενη στις δημοσιονομικές και διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις που εφαρμόστηκαν».
Προφανώς διέφυγε από το Eurogroup το γεγονός ότι η χώρα μας μπήκε στο πρόγραμμα, το 2010, με δημόσιο χρέος 299 δις. ευρώ ή 129,3% του ΑΕΠ, και «βγαίνει» απ’ αυτό, με χρέος 343,7 δις. ή 193,9% του ΑΕΠ (Μάρτιος 2018) και αυτό παρ’ όλο το καταστροφικό «κούρεμα» των ομολόγων το 2012, που υποτίθεται ότι μείωσε σημαντικά το χρέος. Επίσης διέφυγε από το Eurogroup ότι η εγχώρια παραγωγή (Ακαθάριστη Προστιθέμενη Αξία) μειώθηκε κατά 28,5%, η ανεργία και η υποαπασχόληση εκτοξεύτηκαν, οι πολίτες φτωχοποιήθηκαν και η κοινωνική συνοχή διαλύθηκε.
Η Ελλάδα «βγαίνει» από το πρόγραμμα σε δραματικά χειρότερη κατάσταση απ’ αυτήν που ήταν όταν μπήκε. Προς τι λοιπόν οι πανηγυρισμοί και οι θριαμβευτικές δηλώσεις των εκπροσώπων των δανειστών στο Eurogroup και της ελληνικής κυβέρνησης; Την εξήγηση δίνει συνοπτικά η γαλλική εφημερίδα Le Monde στις 22-6-18: «Το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε το 2010 ήταν καταστροφικό, η χώρα κατέρρευσε, η οικονομία μπήκε στην <εντατική>, η ανεργία σημείωσε έκρηξη, ειδικά ανάμεσα στους νέους, το ηθικό των Ελλήνων έπεσε πολύ χαμηλά. Αλλά η Ελλάδα επέζησε, το Grexit αποφεύχθηκε, η Ευρωζώνη δεν εξερράγη». Μετά οκτώ χρόνια, είναι «ηλίου φαεινότερον» ότι το ελληνικό δράμα οφείλεται στη λυσσαλέα προσπάθεια να παραμείνει, ανεξαρτήτως κόστους και συνεπειών, η χώρα στο ευρώ προκειμένου να μη διαλυθεί το σαθρό οικοδόμημα της Ευρωζώνης.
Το δημόσιο χρέος είναι η «αχίλλειος πτέρνα» του ευρώ για όλες σχεδόν τις χώρες που το έχουν υιοθετήσει. Το ευρώ δεν είναι εθνικό αλλά ξένο νόμισμα γιατί δεν μπορεί να εκδοθεί από τα κράτη που το χρησιμοποιούν. Έτσι όταν το 2002 το δημόσιο χρέος που ήταν στα εθνικά νομίσματα μετατράπηκε σε ευρώ, τότε όλο το χρέος έγινε συναλλαγματικό χρέος. Καμιά χώρα στον κόσμο, πέρα από τα κράτη-μέλη της Ευρωζώνης, δεν έχει το σύνολο του χρέους της σε συνάλλαγμα. Αυτό αποτελεί την ασφαλέστερη συνταγή χρεοκοπίας.
Το 2001, πριν την είσοδο στο ευρώ, το δημόσιο χρέος της Ελλάδας ήταν 155,8 δις από τα οποία τα 117 δις ή το 75% ήταν σε δραχμές και μόνο τα 39 δις ή το 25% σε συνάλλαγμα. Μέχρι τότε η χώρα μας μπορούσε να εξυπηρετεί το δραχμικό χρέος εκδίδοντας νόμισμα, ενώ τα τοκοχρεολύσια παρέμεναν στην ελληνική οικονομία. Ύστερα από μόνο δέκα έξι χρόνια, μέσα στο ευρώ, το χρέος υπερδιπλασιάστηκε και ανήλθε, στο τέλος του 2017, σε 328,7 δις, δηλαδή, αυξήθηκε κατά 110,9%, και είναι στο σύνολό του σε συνάλλαγμα. Το μεγαλύτερο μέρος των τοκοχρεολυσίων πληρώνονται τώρα στο εξωτερικό. Συμπέρασμα: Το ξένο νόμισμα, το ευρώ δημιούργησε το χρέος και το χρέος υποδούλωσε τη χώρα. Το δυσθεώρητο αυτό συναλλαγματικό χρέος είναι η αιτία όλων των δεινών που βιώνουν και θα βιώνουν στο διηνεκές, αν τίποτα δεν αλλάξει, οι έλληνες πολίτες.
Τα μέτρα για το χρέος.
Το μοναδικό ενδιαφέρον του Eurogroup ήταν να καταστήσει το ελληνικό χρέος βιώσιμο, δηλαδή, να μπορεί η χώρα μας να το εξυπηρετεί δανειζόμενη από τις «αγορές», προκειμένου να πληρώνει τα διακρατικά δάνεια που έλαβε την οκταετή περίοδο των τριών Μνημονίων. Αποφασίστηκαν μια σειρά από ημίμετρα ώστε το χρέος να θεωρηθεί μεσοπρόθεσμα βιώσιμο από τις «αγορές», αλλά παράλληλα η Ελλάδα να παραμείνει εξαρτημένη από τους δανειστές – εκβιαστές και αδιαμαρτύρητα υπάκουος μαθητής της Ευρωζώνης. Τα σημαντικότερα από αυτά τα ημίμετρα είναι:
Όλα αυτά τα ημίμετρα δεν αποτελούν ούτε διαγραφή ενός μέρους του χρέους, ούτε ελάφρυνση του, αλλά απλώς μια ρύθμιση – διευθέτηση για να μπορεί η χώρα μας να το αποπληρώνει δανειζόμενη από τις «αγορές». Ουσιαστικά η Ελλάδα γίνεται μια «κανονική», όπως μας λένε, χώρα αλλάζοντας δανειστή. Τα Μνημόνια τελειώνουν αλλά η κατοχή της Ελλάδας από τους ξένους που κατέχουν το χρέος της συνεχίζεται. Η λιτότητα, η ανεργία και η υποαπασχόληση, η έλλειψη ρευστότητας και η παραγωγική συρρίκνωση θα συνεχιστούν γιατί, για τους επικυρίαρχους δανειστές, προέχει η εξυπηρέτηση του χρέους και για το λόγο αυτό επέβαλλαν, πριν οκτώ χρόνια, τα Μνημόνια. Το Eurogroup, ένα άτυπο όργανο της Ευρωζώνης (η ύπαρξη του δεν προβλέπεται από τις Συνθήκες της Ε.Ε.), ήταν και θα είναι στο μέλλον, η πραγματική κυβέρνηση της Ελλάδας, όσο αυτή παραμένει στο ευρώ.
ο
ο
Η αντιπολίτευση, όλων των κομμάτων που στηρίζουν την παραμονή στο ευρώ-σύστημα, κατηγορεί τη σημερινή κυβέρνηση ότι έφερε ένα αχρείαστο 3 και 4 Μνημόνιο, επιβάρυνε το χρέος με 100 έως 200 δις και δέσμευσε τη χώρα μέχρι το 2066. Επειδή αυτά τα επιχειρήματα αποσκοπούν στο να διατηρήσουν στο απυρόβλητο την Ευρωζώνη και το ρόλο των «εταίρων» δανειστών, να θυμίσουμε ότι:
α) Με το πρώτο Μνημόνιο (κυβέρνηση ΠΑΣΟΚ) η Ελλάδα δανείστηκε 52,9 δις από τα κράτη της Ευρωζώνης και άλλα 20,3 από το ΔΝΤ. Σύνολο 73,2 δις.
β) Με το δεύτερο Μνημόνιο (συγκυβέρνηση ΝΔ-ΠΑΣΟΚ) δανειστήκαμε 141,8 δις από τον EFSF και άλλα 11,7 από το ΔΝΤ. Σύνολο 153,5 δις.
γ) Με το τρίτο Μνημόνιο (κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ) η χώρα μας δανείστηκε από τον ESM 46,9 δις συν 15 για το «μαξιλάρι» ρευστότητας. Σύνολο 61,9 δις.
Αυτά τα συνολικά 288,6 δις διακρατικού, ενυπόθηκου και συναλλαγματικού χρέους είναι η «φυλακή» μέσα στην οποία έχουν κλείσει την Ελλάδα. Υπάρχει και ένα πρόσθετο χρέος 55,1 δις προς άλλους πιστωτές (ΕΚΤ, τράπεζες και ιδιώτες). Όλοι όσοι δεν αμφισβητούν το χρέος, αλλά προσπαθούν να το εξυπηρετούν και όσοι δεν αμφισβητούν το ξένο νόμισμα, το ευρώ, που το δημιουργεί είναι το ίδιο συνυπεύθυνοι.
«Τα δάνεια δούλους τους ελεύθερους ποιεί…» Μένανδρος.
Το κείμενο αυτό αποτελεί τμήμα του κεφαλαίου για το Δημόσιο Χρέος στο νέο βιβλίο του Νίκου Ιγγλέση «Στρατηγικές επιλογές επιβίωσης του Ελληνισμού» που θα κυκλοφορήσει τον προσεχή Σεπτέμβριο.